آموزه‌ی نهادی قانون، آخرین راه‌کار پوزیتیویسم برای نظریه‌ی نظام حقوقی
آموزه‌ی نهادی قانون، آخرین راه‌کار پوزیتیویسم برای نظریه‌ی نظام حقوقی عنوان مقاله‌ای از محمد محسنی راد و علی اکبر گرجی ازندریانی است که در سال 1403 و شماره‌ی 82 از فصلنامه پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
 | |
| عنوان | آموزه‌ی نهادی قانون، آخرین راه‌کار پوزیتیویسم برای نظریه‌ی نظام حقوقی |
|---|---|
| نویسنده | محمد محسنی راد علی اکبر گرجی ازندریانی |
| محور موضوعی | حقوق عمومی فلسفه حقوق |
| سال نشر | ۱۴۰۳ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش حقوق عمومی |
| دوره | ۲۵ |
| شماره | ۸۲ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
مفهوم «نظام حقوقی» مفهومی به نسبت تازه در حقوق‌شناسی معاصر است و در ادبیات حقوقی سابقه تاریخی چندانی ندارد، اما به هر صورت برای تحلیل آن ناگزیر باید به یک نظریه حقوقی مراجعه کرد. درک ابتدایی ما از قانون آن را به مثابه یک نظام به تصویر می‌کشد. با این حال می‌توان به درک متفاوتی نیز قائل بود. تحلیلی دقیق از نظام حقوقی می‌تواند تعیین‌کننده رویکرد ما نسبت به بنیادی‌ترین مسائل فلسفه حقوق باشد. تعیین نسبت دقیق میان اخلاق و نظام حقوقی، عادلانه بودن نظام حقوقی و کارایی نظام، جملگی وابسته به درک درست ما از خود نظام حقوقی است. بنابراین پرسش اصلی پژوهش این است که نظام حقوقی چیست و چگونه می‌توان آن را شناسایی کرد؟ هدف پژوهش این است که با روش توصیفی- تحلیلی واکاوی بُعد سیستماتیک قانون را در دستور کار خود قرار دهد. پوزیتیویست‌های متأخر و به‌ویژه جوزف رز وجه نهادی هنجار حقوقی را از سایر وجوه قانون متمایز می‌دانند و آن را نقطه عزیمت خویش در شناسایی نظام حقوقی معرفی کرده‌اند. مبنای رز برای این جهت‌گیری در مورد قانون، تز «اقتدار» است. برای ایشان شناسایی نظام حقوقی و نسبت آن با اخلاق با توجه به آموزه نهادی قانون توجیه می‌شود.
کلیدواژه‌ها
- نظام حقوقی
- قانون
- پوزیتیویسم
- معیار شناسایی
- آموزه نهادی