ابعاد و چالش های حقوق بشری هوش مصنوعی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ارجنامه دکتر حسین مهرپور
عنوانابعاد و چالش های حقوق بشری هوش مصنوعی
نویسندهباقر انصاری
محور موضوعیحقوق بشر
سال نشر۱۴۰۲
منتشر شده درجلد اول ارجنامه دکتر حسین مهرپور
ناشرانخانه اندیشمندان علوم انسانی
انتشارات داد و دانش


ابعاد و چالش های حقوق بشری هوش مصنوعی عنوان مقاله ای از باقر انصاری است که در جلد نخست ارجنامه دکتر حسین مهرپور (در میانه حقوق بشر، حقوق اساسی و روزآمدی فقه و قانون) منتشر گردیده است.

چکیده

هوش مصنوعی یکی از فناوری های نوظهور است که به طور فزاینده¬ای در حال توسعه است. این فناوری همانند سایر فناوری¬ها از یک سو فرصت هایی برای شکوفایی حقوق و آزادی¬های بشر فراهم کرده است و از سوی دیگر، منجر به تهدیدهایی علیه کرامت انسانی و حقوق بشر شده است. بر همین اساس، دسترسی به آن و استفاده از منافع و فرصت¬های ناشی از آن مشمول حمایت¬های حق بر فناوری است که در ماده ۱۵ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی اجتماعی و فرهنگی شناسایی شده است؛ اما مقابله با تهدیدهای ناشی از آن با چالش مواجه است. از یک سو، حدود و قلمرو حق بر فناوری مشخص نبوده و معلوم نیست با چه شرایطی می توان آن را محدود کرد و از سوی دیگر، بخش عمده تهدیدهای هوش مصنوعی ناشی از فعالیت بخش خصوصی و نیز فعالیت های شرکت¬های فراملی است که شناسایی مسئولیت دولت ها در قبال آثار ناشی از فعالیت¬های آنها با دشواری مواجه است. پرسش این مقاله آن است که ابعاد و چالش¬های حقوق بشری هوش مصنوعی چیست؟ برای پاسخ به این پرسش، نخست، جایگاه هوش مصنوعی در چهارچوب نظام بین¬المللی حقوق بشر و سپس، حقوق بشر متأثر از هوش مصنوعی مطالعه می¬شود. بر این اساس، اصل کرامت انسانی، اصل عدم تبعیض، آزادی بیان و اجتماعات، حریم خصوصی و دادرسی منصفانه از مهمترین اصول و حقوق بشر هستند که تأثیرپذیری آنها از هوش مصنوعی مطالعه شده است.

کلیدواژه ها

  • هوش مصنوعی
  • حقوق بشر
  • حقوق فناوری
  • تبعیض
  • آزادی بیان