ادعای فقدان اختلاف و اعتراض مقدماتی در دیوان بین‌المللی دادگستری
ادعای فقدان اختلاف و اعتراض مقدماتی در دیوان بین‌المللی دادگستری نام مقاله ای است از سید باقر میر عباسی و مهدی قاسمی که در شماره دو دوره پنجاه و یک (تابستان 1400) فصلنامه مطالعات حقوق عمومی دانشگاه تهران منتشر شده است.
چکیده
خواندگان دعوا، در اغلب دعاوی که نزد دیوان بین‌المللی دادگستری اقامه می‌شود، براساس آیین دادرسی این دیوان، به طرح اعتراض مقدماتی نسبت به صلاحیت دیوان، قابلیت پذیرش دادخواست یا دیگر اعتراض‌های مقدماتی اقدام می‌کنند. پذیرش اعتراض مقدماتی در زمینة خاص سبب می‌شود تا دیوان نتواند در آن زمینه وارد رسیدگی ماهوی شود. ادعای «فقدان اختلاف» از رایج‌ترین دلایل اعتراض مقدماتی به صلاحیت دیوان بین‌المللی دادگستری از گذشته تاکنون بوده است. بر این اساس خوانده مدعی می‌شود که اصولاً میان او و خواهان در خصوص موضوعی که ادعای وجود اختلاف شده است، اختلافی وجود ندارد. این مقاله ابتدا به موضوعاتی مانند تعریف، اهمیت، ماهیت و شرایط اختلاف می‌پردازد. سپس مباحث اساسی مربوط به ادعای فقدان اختلاف یعنی معین بودن اختلاف، ارتباط آن با طرفین، کل واحد بودن، عینی بودن، تلاقی خواستة یک طرف با مخالفت طرف دیگر، شرط آگاهی خوانده، منع افزایش و تغییر اختلاف، رسیدگی به ادعای فقدان اختلاف و بار اثبات آن در پرتو مواد 79، 79 مکرر و 79 مکرر مکرر آیین دادرسی، اساسنامه و رویة قضایی دیوان بین‌المللی دادگستری تجزیه‌وتحلیل و بررسی خواهد شد.
کلیدواژه‌ها
- اعتراض مقدماتی
- اختلاف
- دادرسی‌های بین‌المللی
- دیوان بین‌المللی دادگستری
- فقدان اختلاف