ارزیابی حقوقی–جرم شناختی تعلیق مراقبتی با تاکید بر قانون مجازات اسلامی 1392

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ارزیابی حقوقی–جرم شناختی تعلیق مراقبتی با تاکید بر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
عنوانارزیابی حقوقی–جرم شناختی تعلیق مراقبتی با تاکید بر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجوبهمن آبیار
استاد راهنماحسین غلامی
استاد مشاوربهزاد رضوی فرد
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۴
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی



ارزیابی حقوقی–جرم شناختی تعلیق مراقبتی با تاکید بر قانون مجازات اسلامی ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط بهمن آبیار، با راهنمایی حسین غلامی و با مشاوره بهزاد رضوی فرد در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

نوشتار پیش رو تلاشی است برای شناخت یکی از نهادهای موثر در بازپروری بزهکاران می باشد. با مشخص شدن ضعف های مجازات حبس، که خود در ابتدا درمانی تلقی می گردید که بر سایر مجازات ها ارجح تلقی می گشت، حقوقدانان روی به اتخاذ تدابیر و ایجاد نهادهایی آوردند که هدف اصلی آنان، ایجاد فردی بازاجتماعی و بازپرورشده می باشد. و پیکره اصلی آنها، جهت رسیدن به اهداف درنظر گرفته شده فوق، تکیه بر خود بزهکار و اجتماع است. در این وضعیت، فرد و اجتماع به دور از آثار سوء زندان به تعامل با یکدیگر می پردازند تا نخست، بزهکار جدا از زندان نگه داشته شود، دوم، تنبیه گردد و از کرده خویش پشیمان گردد و سوم، وی اصلاح شود تا مجددا مرتکب جرم نگردد، به عبارت دیگر بتوان همان اهدافی را که برای زندان در نظر گرفته می شد را تحقق بخشید اما از آسیب های آن به دور بود.حقوقدانان پیشنهاد نمودند که به وسیله درگیر نمودن اجتماعات مردمی و سایر اقدامات تربیتی خارج از زندان، اقدام به بازسازگاری مجرمین و القای مجدد ارزش ها به آنان نمایند. یکی از این جایگزین ها که چندین دهه است در اختیار این رویکرد قرار گرفته، تعلیق مجازات و استفاده از تدابیر مراقبتی و نظارتی است.تعلیق مراقبتی مجازات، در برخی از کشورها مدت هاست به اجرا گذاشته شده است و در کشورهایی نظیر ایران به تازه گی شروع به اجرای آن شده است. حالیه در این نوشتار به این مطلب می پردازیم که بسترها و پیش نیازهای اجرای این پروژه اصلاح گر چیست، موانع آن کدام است و و در نهایت آیا در پیشگیری جرایم تاثیرگذار خواهد بود یا خیر.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست ث

چکیده ۱

مقدمه ۲

بخش اول– ارزیابی حقوقی تعلیق مراقبتی ۸

فصل اول: ماهیت و شرایط صدور تعلیق مراقبتی ۹

مبحث اول: مبانی و تعاریف ۹

گفتار اول: تعاریف ۹

الف– تعریف تعلیق مجازات ۹

ب– تعریف تعلیق مراقبتی از منظر و دیدگاه حقوقدانان ۱۰

۱– تعلیق مراقبتی ۱۰

۲– تعلیق مراقبتی فشرده یا نظارت مشدد ۱۱

گفتار دوم: مبانی ۱۲

الف– فردی کردن مجازات ها ۱۲

ب– اصلاح گر بودن تعلیق مراقبتی ۱۲

ج– بازاجتماعی کردن بزهکار ۱۳

د– احترام به حقوق و آزادی های فردی ۱۴

و– اصل حداقل مداخله و اصل حداقل بودن حقوق جزا ۱۵

گفتار سوم: سابقه تاریخی تعلیق مراقبتی ۱۶

الف– تعلیق مراقبتی در دنیا ۱۶

ب–سابقه قانونگذاری در ایران ۱۷

مبحث دوم: شرایط صدور قرار تعلیق مراقبتی ۱۹

گفتار اول– شرایط ماهوی صدورتعلیق مراقبتی ۱۹

الف– شرط راجع به طبیعت جرایم ارتکابی ۲۰

ب– شروط راجع به گذشته محکوم ۲۲

۱ فقدان محکومیت قطعی به برخی از مجازات ها ۲۲

۲ ملاحظه وضع اجتماعی و سوابق محکوم علیه(پیش بینی اصلاح مرتکب) ۲۵

۱–۲ ملاک شایستگی مجرم برای اعطای تعلیق مراقبتی ۲۵

ج– وجود جهات تخفیف ۲۷

د– شروط راجع به جرایم ارتکابی ۲۹

۱– جرایم ممنوع التعلیق در قوانین عام ۲۹

۲ جرایم ممنوع التعلیق در قوانین خاص ۳۳

ه– شرط جبران خسارت بزهدیده ۳۶

گفتار دوم– شرایط شکلی و قلمرو صدور قرار تعلیق ۳۸

الف– شرایط شکلی ۳۸

۱– زمان صدور قرار تعلیق اجرای مجازات ۳۸

۲– اعلام ضمانت اجرای تخلف از مقررات ۴۱

۳– تعیین مدت معین در قرار ۴۲

۴ اصلاح و تغییر مدت تعلیق مراقبتی ۴۲

ب– قلمرو اعمال تعلیق مراقبتی در مجازات ها ۴۳

۱– قلمرو تعلیق در مجازات های اصلی ۴۳

۲– قلمرو تعلیق در مجازات های تکمیلی و تبعی ۴۴

۳ قلمرو تعلیق مراقبتی در جرایم متعدد ۴۵

فصل دوم: آثار تعلیق مجازات، کیفیت خاتمه و مقایسه آن با نهادهای مشابه ۴۶

مبحث اول: آثار تعلیق مراقبتی مجازات ۴۶

گفتار اول: عدم اجرای مجازات اصلی ۴۶

الف– تاثیر تعلیق در مورد محکومیت به حبس ۴۶

ب–تاثیر تعلیق در مورد محکومیت به جزای نقدی و شلاق ۴۷

گفتار دوم: الزام به رعایت شرایط معین ۴۸

الف– مراقبت محکوم توسط مامور تعلیق مراقبتی ۵۱

ب– خود مراقبتی محکوم ۵۲

گفتار سوم– تنظیم سجل کیفری و پرونده شخصیت ۵۲

مبحث دوم– خاتمه تعلیق ۵۳

گفتار اول– پایان مدت تعلیق ۵۳

گفتار دوم– لغو تعلیق قبل از اتمام مدت تعلیق ۵۳

الف– لغو تعلیق به علت ارتکاب جرم جدید ۵۴

ب– لغو تعلیق به علت نقض دستورها و تدابیر جایگزین ۵۹

ج– لغو تعلیق به علت کشف سابقه محکومیت خاص ۶۰

د– لغو تعلیق به علت سابقه محکومیت معلق ۶۰

مبحث سوم– مقایسه تعلیق مراقبتی با نهادها و مفاهیم مشابه ۶۲

گفتار اول– مقایسه تعلیق مراقبتی و تعلیق ساده مجازات ۶۲

گفتار دوم– مقایسه تعلیق مراقبتی و تعویق مراقبتی ۶۳

گفتار سوم– مقایسه تعلیق مراقبتی و دوره مراقبت ۶۵

گفتار چهارم– مقایسه تعلیق مراقبتی مجازات و تعلیق مراقبتی تعقیب جرم ۶۶

بخش دوم : ارزیابی جرمشناختی تعلیق مراقبتی ۶۸

فصل اول: اهداف، فواید و چالش های جرمشناختی نهاد تعلیق مراقبتی ۶۹

مبحث اول: اهداف و فواید جرمشناختی نهاد تعلیق مراقبتی ۶۹

گفتار اول: اهداف تعلیق مراقبتی ۶۹

۱– کاهش جمعیت کیفری و صرفه جویی در هزینه ها ۷۰

۲– بازپروری و ایجاد حس مسیولیت پذیری در محکوم ۷۱

۳– جلوگیری از تکرار جرم ۷۲

۴ تغییر سبک زندگی ۷۳

گفتار دوم: فواید تعلیق مراقبتی ۷۳

مبحث دوم: چالش های جرمشناختی تعلیق مراقبتی ۷۶

گفتار اول– چالش های مقرراتی ۷۶

الف– عدم وجود قوانین و آیین نامه های مناسب ۷۶

ب– تعلیق مراقبتی در نظام کیفری مجازات مدار ۷۹

ج– تعلیق مراقبتی در نظام عدالت کیفری دولتی ۸۳

د–تعلیق مراقبتی در جامعه غیر متعادل و آنومیک ۸۶

گفتار دوم– چالش های ساختاری ۸۷

الف– فقدان نهادهای اجتماع محور و نبود حس جمعی و جمع باوری در جامعه ۸۸

ب– موانع اقتصادی ۹۰

ج– عدم وجود مدیریت و رویکرد سازمانی ۹۱

د– تعارض تعلیق مراقبتی با حقوق بزهدیدگان ۹۲

فصل دوم– جرمشناسی سازمانی نهاد تعلیق مراقبتی ۹۴

مبحث اول– سازماندهی ساختاری اجرای تعلیق مراقبتی ۹۵

گفتار اول– تصویب قوانین و آیین نامه های مناسب ۹۵

گفتار دوم– تقسیمکار سازمانی ۹۷

الف– اداره تعلیق مراقبتی ۹۷

ب– قاضی اجرای احکام ۹۸

ج– مامور تعلیق مراقبتی ۹۹

گفتار سوم– وظایف اداره تعلیق مراقبتی ۱۰۰

الف– نظارت بر افراد تحت تعلیق ۱۰۱

۱– نقش مامورین تعلیق مراقبتی ۱۰۱

۲– نقش افراد داوطلب ۱۰۵

ب– گزارش وضعیت مجرم ۱۰۷

ج– سرپرستی و راهنمایی افراد تحت تعلیق ۱۰۸

۱– مامور تعلیق مراقبتی به مثابه ی دوست و یاور ۱۱۰

۲–کمک مالی و مداخله ۱۱۱

د– تهیه پرونده شخصیت ۱۱۴

گفتار چهارم: استفاده از ابزارهای نظارتی ۱۱۴

الف– مراقبت الکترونیکی ۱۱۵

ب– آزمایش مصرف مواد مخدر و الکل ۱۱۷

مبحث دوم– ارزیابی موفقیت یا عدم موفقیت تعلیق مراقبتی در پیشگیری از تکرار جرم ۱۱۸

گفتار اول– چالش های ارزیابی تعلیق مراقبتی ۱۱۹

گفتار دوم– ارزیابی کارایی تعلیق مراقبتی در پیش گیری از تکرار جرم ۱۲۱

الف– مطالعات رد کننده اثربخشی نسبی دوره تعلیق مراقبتی ۱۲۱

الف– مطالعات تایید کننده اثربخشی نسبی دوره تعلیق مراقبتی ۱۲۲

نتیجه گیری ۱۳۰

فهرست منابع و مآخذ ۱۳۹

کلیدواژه ها

  • تعلیق مراقبتی
  • بازاجتماعی کردن
  • هزینه و فایده
  • موانع و مقتضیات
  • تعلیق مراقبتی
  • قانون مجازات اسلامی
  • بازپروری
  • تکرار جرم