ارزیابی قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب 1391

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
ارزیابی قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب ۱۳۹۱
عنوانارزیابی قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب ۱۳۹۱
رشتهحقوق عمومی
دانشجومحسن مرهونی
استاد راهنماکورش استوارسنگری
استاد مشاورمحمد امامی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه شیراز



ارزیابی قانون انتخابات ریاست جمهوری مصوب ۱۳۹۱ عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن مرهونی، با راهنمایی کورش استوارسنگری و با مشاوره محمد امامی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهمترین انتخابات در نظام جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود که نظیر سایر انتخابات بیانگر بعد مردمی و جمهوریت این نظام می باشد ، به همین دلیل چگونگی و نحوه برگزاری و اجرای این انتخابات از اهمیت زیادی برخورداراست .در قوانین اساسی و عادی همه کشورهای دارای مناصب انتخاباتی قانونگذاران بدوا شرایط و ضوابطی را برای انتخاب شوندگان و انتخاب کنندگان در انتخابات مقرر می نمایند که البته به اقتضای نظام های سیاسی حاکم ، عوامل سیاسی و اجتماعی و نیز تناسب اهمیت و جایگاه منصب انتخابی موردنظر مصادیق آن ها بسیار متفاوت می باشد .در نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل اختیارات گسترده وظایف خطیری که رییس جمهوری بر عهده دارد ، قانونگذار اساسی در خصوص شرایط داوطلبان ریاست جمهوری مقرر می دارد : رییس جمهور می بایست از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر می باشند انتخاب شوند : ایرانی الاصل ، تابعیت ایرانی ، مدیر و مدبر بودن ، دارای حسن سابقه و امانت تقوی ، مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور ، البته این شرایط نیز عینا در ماده ۳۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری تکرار شده است و در خصوص شرایط انتخاب کنندگان ماده ۳۶ قانون انتخابات ریاست جمهوری مقرر می دارد که آنان می بایست دارای شرایط ذیل می باشند . ۱–تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران ۲–ورود به سن ۱۶ سالگی ۳– عدم جنون .مطابق اصل ۱۱۶ قانون اساسی ، قانونگذار اساسی نحوه برگزاری و اجرای انتخابات را بر عهده قانونگذار عادی گذاشته است بنابراین رییس جمهور با رای همگانی و مستقیم و مخفی مردم برای مدت ۴ سال انتخاب می شود و تجدید انتخابات او به صورت متوالی تنها برای یک دوره دیگر امکان پذیر است . این انتخابات به شیوه نظام اکثریت دو مرحله ای می باشد ، مطابق اطلاق صدراصل ۱۱۷ قانون اساسی برای انتخابات به ریاست جمهوری در مراحل اول یا دوم رای گیری کسب اکثریت مطلق شرکت کنندگان لازم است .اجرای این انتخابات نیز طبق ماده ۳۱ قانون انتخابات ریاست جمهوری بر عهده وزارت کشور و زیر نظر هیات اجرایی مرکزی انتخابات می باشد ؛ وزارت کشور موظف است حداقل ۵ ماه قبل از پایان دوره چهارساله ریاست جمهوری ، مقدمات اجرای این انتخابات را فراهم آورد . مراتب برگزاری این انتخابات ، تاریخ شروع و ثبت نام داوطلبان ریاست جمهوری و روز و مکان های اخذ رای را نیز با استفاده از وسایل ارتباط جمعی به اطلاع عموم برساند . مطابق اصل ۹۹ قانون اساسی ، تایید صلاحیت داوطلبان و نظارت بر این انتخابات بر عهده شورای نگهبان می باشد این نظارت عام در تمام مراحل و کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است . دوره ریاست جمهوری با امضای حکم منتخب رییس جمهوری و تنفیذ اعتبارنامه به وسیله مقام رهبری آغاز می گردد .

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول–مقدمه

الف –اهمیت موضوع

ب– ضرورت تحقیق

ج –پیشینه تحقیق

د– سوالات تحقیق

ه– فرضیه های تحقیق

و– روش تحقیق

فصل دوم : مبانی نظری انتخابات ریاست جمهوری ۱۸

مبحث اول : جایگاه حقوقی و اهمیت انتخابات ریاست جمهوری ۱۸

گفتار اول : اصول اساسی حاکم بر انتخابات ریاست جمهوری ۱۸

بند اول : اصل انتخاب با اکثریت مطلق ۱۹

بند دوم :اصل محدودیت دوره انتخابات ۲۰

بند سوم :اصل تعدد نامزدهای انتخابات ۲۲

بند چهارم : اصل استمرار و توالی انتخابات ۲۴

گفتار دوم : هدف و اهمیت انتخابات ریاست جمهوری ۲۶

بند اول : هدف انتخابات ریاست جمهوری ۲۶

بند دوم : اهمیت مقام و جایگاه ریاست جمهوری ۲۸

مبحث دوم : شیوه های انتخاب مقام ریاست جمهوری ۲۹

گفتار اول : شیوه مستقیم ۲۹

بند اول : قوه مجریه یک رییسی ( ریاستی ) ۲۹

بند دوم : قوه مجریه نیمه ریاستی ( ریاستی – پارلمانی ) ۳۰


گفتار دوم : شیوه غیرمستقیم ۳۰

بند اول : قوه مجریه پارلمانی ( دو رییسی ) ۳۱

بند دوم : مجریه وابسته ۳۲

مبحث سوم : منابع حقوقی انتخابات ریاست جمهوری ۳۲

گفتار اول : قانون اساسی ۳۳

بند اول : کلیات انتخابات در قانون اساسی ۳۳

بند دوم : مجریان انتخابات در قانون اساسی ۳۵

بند سوم : ناظران انتخابات در قانون اساسی ۳۵

گفتار دوم : قوانین و مقررات عادی ۳۶

بند اول : قانون برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۳۶

بند دوم : قانون نظارت شورای نگهبان ۳۸

بند سوم : آیین نامه های اجرایی ۳۹

فصل سوم : قوانین و مقررات شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ۴۱

مبحث اول : انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان ۴۱

گفتار اول : بررسی شرایط انتخاب کنندگان ۴۱

بند اول : تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران ۴۳

بند دوم : ورود به سن

سالگی ۴۴

بند سوم : عدم جنون ۴۴

گفتار دوم : بررسی شرایط انتخاب شوندگان ۴۵

بند اول : رجال مذهبی و سیاسی ۴۵

بند دوم : ایرانی الاصل بودن ۴۹

بند سوم : تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران ۵۱

بند چهارم : مدیریت و تدبیر ۵۱

بند پنجم : دارای حسن سابقه ، امانت و تقوی ۵۲

بند ششم : مومن و معتقد به مبانی نظام و مذهب رسمی کشور ۵۳

گفتار سوم : اعلام داوطلبی و رسیدگی به صلاحیتها ۵۵

بند اول : اعلام داوطلبی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ۵۵

بند دوم : بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ۵۶

مبحث دوم : تبلیغات و جرایم انتخاباتی ۵۸

گفتار اول : تبلیغات انتخاباتی ۵۸

بند اول : قوانین و مقررات حاکم بر تبلیغات انتخاباتی ۵۸

بند دوم : هزینه تبلیغات انتخاباتی ۶۲

گفتار دوم : جرایم و تخلفات انتخاباتی و رسیدگی به آنان ۶۳

بند اول : ماهیت جرایم و تخلفات انتخاباتی ۶۳

بند دوم : رسیدگی به شکایات انتخاباتی ۶۶

فصل چهارم : اجرای انتخابات ریاست جمهوری ۶۸

مبحث اول : اخذ رای ۶۸

گفتار اول : زمان و مکان اخذ رای ۶۸

بند اول : زمان اخذ رای ۶۸

بند دوم : مکان اخذ رای ۶۹

گفتار دوم : شعب اخذ رای ۷۱

بند اول : شعب ثبت نام ۷۱

بند دوم : اخذ رای ۷۲

گفتار سوم : شمارش آرا و اعلام نتایج ۷۴

بند اول : قرایت آرا ۷۴

بند دوم : اعلام نتایج ۷۶

مبحث دوم : مجریان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۷۷

گفتار اول : هیات اجرایی مرکزی ۷۹

بند اول : ترکیب هیات اجرایی مرکزی ۷۹

بند دوم : نقش و کارکرد هیات اجرایی مرکزی ۸۰

گفتار دوم : وزارت کشور و نهادهای تابعه ۸۱

بند اول : وزارت کشور ۸۱

بند دوم : نیروی انتظامی ۸۲

بند سوم : هیات های اجرایی ۸۳

مبحث سوم : ناظران برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۸۵

گفتار اول : شورای نگهبان ۸۶

بند اول : ساختار شورای نگهبان ۸۶

بند دوم : هیات نظارت ۹۰

گفتار دوم : ماهیت نظارت شورای نگهبان ۹۱

بند اول : نظارت استصوابی ۹۲

بند دوم : نظارت استطلاعی ۹۳

نتیجه گیری ۹۴

فهرست منابع ۱۰۱

کتابها ۱۰۱

مقالات ۱۰۳

قوانین و آیین نامه ها

کلیدواژه ها

  • انتخابات ریاست جمهوری
  • قانون اساسی
  • انتخابات
  • قانون
  • جمهوری اسلامی ایران
  • انتخابات
  • قانون
  • رییس جمهور
  • مصوبه