ارزیابی نظام حقوقی حاکم بر تضمین نسل سوم حقوق بشر در ایران
 | |
| عنوان | ارزیابی نظام حقوقی حاکم بر تضمین نسل سوم حقوق بشر در ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | آناهیتا محمدی |
| استاد راهنما | امیر مقامی |
| استاد مشاور | علیرضا آرش پور |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی |
ارزیابی نظام حقوقی حاکم بر تضمین نسل سوم حقوق بشر در ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط آناهیتا محمدی، با راهنمایی امیر مقامی و با مشاوره علیرضا آرش پور در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید اشرفی اصفهانی دفاع گردید.
چکیده
نسل سوم حقوق بشر که از آن با عنوان حقوق همبستگی نیز یاد می شود و متناسب با اقتضایات زیستِ جمعی است، پس از دو نسل پیش از خود یعنی میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی و میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ظهور کرد و در راستای ساخت سیستمی اخلاقی از حقوق بشر و بر پایه ی برادری و همبستگی که از شعارهای اصلی انقلاب کبیر فرانسه بود گام برداشت. شناسایی این حقوق و جنبه های مختلف آن در قانون اساسی و نظام حقوقی کشور ایران از این بعد بسیار حایز اهمیت است که ایران جزءِ کشورهای در حال توسعه بوده و حقوق همبستگی نیز ماهیتا حقوقی هستند که هدفش بیشتر اعتلای جوامع و کشورهای در حال توسعه در محیط بین المللی است و با ساخت رژیم حقوقی محکم بر اِعمال آن ها، می توان به تضمین آن ها قوت بخشید. مجموعه ی حقوق نسل سوم عبارتند از: (حقِ به صلح، حقِ به توسعه، حقِ به محیط زیست سالم، حقِ بر تعیین سرنوشت، حقِ مالکیت بر میراث مشترکِ بشریت، حقِ برابری نسل ها، حقِ به ارتباطات و حقِ بر کمک های بشردوستانه). پژوهش پیش رو با بهره گیری از روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به بررسی هر کدام از این حق ها که جلوه هایی از حقوق بشر نسل سوم هستند پرداخته و برای تبیین و ارزیابی نظام حقوقی حاکم بر تضمین اجرای آن ها، مصداق هایی را مورد کندوکاو قرار داده است. مسیله ی پژوهش حاضر، تعیین ماهیت تعهدات دولت در مقابل این حق ها و تبیین و ارزیابی رژیم حقوقی حاکم بر آن ها در قانون اساسی کشور ایران است و نتیجه ای که از این پژوهش به دست آمد به طورکلی عبارت است از: با وجود این که در قانون اساسی جمهوری اسلامی بسیاری از ویژگی های ماهوی این تعهدات قابل شناسایی است، به رژیم حقوقی حاکم بر آن ها در مقایسه با تضمین اجرایی شدن تعهدات نسل سوم حقوق بشر و ضمانت اجراهای این حقوق توجه کمتری شده است .
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه
۱ بیان مساله
۲ پیشین هی پژوهش
الف پیشینهی داخلی
ب پیشینهی خار جی ۱۵
اهمی ت و ضرورت پژوهش ۱۸
نوآوری پژوهش ۱۹
پرسشهای پژوهش ۱۹
فرضیههای پژوهش ۱۹
اهداف پژوهش ۱۹
کاربرد نتایج پژوهش ۲۰
روش پژوهش ۲۰
ساماند هی پژوهش
الف مراحل اجرایی تحقیق
ب ابزار گردآوری داد هها
پ ابزار تجزیه و تحلیل
فصل ا ول: مبانی و مفاد نسل سوم حقوق بشر در نظام حقوقی ا یران
بخش ا ول: مبانی شناسایی نسل سوم حقوق بشر
گفتار اول: حقوق بشر
گفتار دوم: ما هی ت حقوق بش ر ۲۷
کرامت ذاتی ۲۷
فاعلیت اخلاقی ۲۸
مفهو مشناسی حقوق بشر
گفتار سوم: تار یخچ هی نسل سوم حقوق بشر ۳۰
نس لهای س هگان هی حقوق بشر ۳۲
نسل سوم حقوق بشر )حقوق همبستگی ( ۳۲
مبانی شناسایی ن سل سوم حقوق بشر در سطح بی نالمل لی
ب الف حقِ بر تعیین سرنوش ت
ب حقِ بر صلح
پ حقِ بر توسعه
ت حقِ بر محیطزیس ت ایمن
ث حقِ بر میراث مشترک بشری ت
ج حقِ بر ارتباطات
چ حقِ برابری نس لها ۴۰
مبانی شناسایی ن سل سوم حقوق بشر در سطح داخلی
الف حقوق بشر در قانون اساسی ۴۳
حقِ بر تعیین سرنوش ت ۴۵
حقِ بر صلح ۴۶
حقِ بر توسعه ۴۸
حقِ بر م حی طزیس ت ایمن ۵۱
حقِ بر میراث مشترک بشری ت ۵۳
حقِ بر ارتباطات ۵۴
حقِ برابری نس لها
بخش دوم: بررسی قوانین و مقررات حاکم بر نسل سوم حقوق بشر در ایران
گفتار اول: حقوق بشر در پرتو قوانین موضوعه در نظام حقوقی ایران ۵۸
تجلی حقِ بر تعیین سرنوشت در تحقق حقوق شهروندی در ایران
الف تصریح حقوق شهرون دی در قانون اساسی
یک حقوق سیاسی و اجتماعی شهروندان
دو حقوق اقتصادی و رفاه اجتماعی
سه حقوق قضایی
ب بررسی حقوق شهرون دی در سایر قوانین و مصوبات
یک نقد و بررسی قانون احترام به آزاد یهای مشروع و حفظ حقوق شهروندان ۶۳
تجلی حقِ بر صلح در تحقق حقوق شهرون دی در ایران ۶۵
تجلی حقِ بر توسعه در پرتو مفهوم دموکراسی و عدالت اجتماعی
الف تصریح مفا هیم دموکراسی و عدالت اجتماعی در قانون اساسی
پ یک تامی ن اجتماعی
دو حقوق کار و اشتغال
سه انفال
ب بررسی تحقق دموکراس ی و عدالت اجتماعی در سایر قوانین و مصوبات
یک برنام ههای ش شگان هی توسع هی اقتصاد ی، اجتماعی و فرهنگی
دو سند چش مانداز بیس ت ساله ۷۲
تجلی حقِ بر مح ی طزیس ت ایمن در کارآمدی قوانین و مقررات حقوقی در ایران
الف آلودگی هوا در ایران از منظر محی طزیس ت
ب قوانین و مقررات ناظر بر آلودگی هوا در ایران
یک قانون اساسی
دو سیاس تهای کلی برنام هی چهارم توسع هی جمهوری اسلامی
سه قانون برنام هی پن جسال هی پنجم توسع هی جمهوری اسلامی
چهار قانون شهرداری مصوب در تاریخ ۱۳۳۴ خورشیدی
پنج قانون حفاظت و بهسا زی محی طزیس ت
شش قانون نحو هی جلوگیری از آلودگی هوا مصوب در تاریخ
/
/ ۱۳۷۴ خورشیدی ۷۷
تجلی حقِ بر میراث مشترک بشری ت در پرتو حفاظت از تالابها در قوانین ایران
الف کنوانس یون رامسر
ب تامین حقآبهی تالابها در حقوق ایران
یک مصوب هی راهبرد توسع هی بلندمدت منابع آب کشور
دو قوانین پنجسال هی برنام هی توسع هی چهارم
سه قوانین پن جسال هی ب رنام هی توسع هی پنجم
چهار طرح نجات و ا حیای دریاچ هها و تالا بهای کشور ۸۱
تجلی حقِ بر ارتباطات در تحقق حقوق شهروندی
الف قانون مطبوعات
ب قانون انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات
پ منشور حقوق شهرون د ی ۸۵
تجلی حقِ برابری ن س لها در اصل شفافی ت در نظام حقو قی ایران
ت فصل دوم: نسل سوم حقوق بشر: نظار تپذیری اداری و پیگیری قضایی آن در نظام حقوقی ایران
بخش ا ول: بررسی میزان ن ظارتپذیری ن سل سوم حقوق بشر از منظر حقوق اداری در ایران
گفتار اول: نظارت بر سازما نهای ادا ری در حقوق ایران ۸۹
حقوق اداری در ایران
الف کلیات
ب منابع حقوق ادا ری
یک قانون اساسی
دو قوانین عادی
سه مصوبات دولتی
چهار معاهدات بی نالمللی
پنج روی هی قضایی
شش عرف
پ اصول کلی حقوقی
یک اصل حاکمی ت قانون
دو اصل سلسله مراتب ادا ری ۹۶
امکا نسنجیِ تحق قپذیری نسل سوم حقوق بشر در پرتو اصل حاکمیت قانون در حقوق اداری ایران
الف مفهو مشناسی اصل حاکمیت قانون
ب معیارها و شاخ صهای حاکمیت قانون
یک وجود منابع حقوقی مشخ ص
دو وجود سلسله مراتب مشخص میان حقوق
سه وجود سازوکارهای تضمین رعایت سلسله مراتب میان منابع و مراجع حقوقی
پ حقوق بشر بی نالمللی و اصل حاکمی ت قانون
یک تحقق حقوق شهروندی در پرتو اصل حاکمیت قانون در نظام حقوقی ایران
دو نق ش دیوا ن عدال ت اداری در تضمین تحق ق حقو ق شهروندی در نظام حقوقی ایران
بخش دوم: نظارت و پیگیری قضایی دعاوی ن سل سوم حقوق بشر در نظام حقوقی ایران
گفتار اول: امکا نسنجیِ نظارت قضایی بر حقوق بشر در پرتو اسناد و روی ههای بینالمللی
ث
جهانشمولی حقوق بشر و حاکمیت دول تها
الف فلسف هی جهانی بودن حقوق بشر
ب مبانی الزا مآوری هنجارهای حقوق بشر ۱۰۸
بررسی مبانی الزا مآوری نسل سوم حقوق بشر در اسن اد بینالمللی
الف حقِ همبستگی در اسناد بینالمللی
ب چال شهای فراروی حقِ بر همبستگی
یک ابهام در مفهوم و قلمرو حقِ همبستگی و حقوق همبستگی
دو عدم وجود اسناد الزا مآو ر
سه فقدان سازوکارهای حمایتی
گفتار دوم: تبیین مکانیز مهای اداری و قضایی تضمین اجرای نسل سوم حقوق بشر در نظام حقوقی ایران ۱۲۰
سازوکارهای نظارت اداری در اصل حاکمیت قانون و تحقق عدال ت
الف ارزیابی دامن هی صلاحیت دیوان عدالت اداری
ب مفهومشناسی ضمانت اجراهای اداری
یک مبانی ضمانت اجراهای اداری ۱۲۵
حاکمیت قانون ۱۲۶
اصل تداوم خدمات عمومی و اداری
۳ پاسخگویی و مسیولی تپذیری ۱۲۷
نظارت ۱۲۸
حقِ بر دادخواهی
پ تببین سازوکارهای نظارت اداری در تضمین حقِ بر محی طزیست سالم
یک قانون هوای پاک و جلوگیری از آلودگی هوا در روی هی قضایی دیوان عدالت ادار ی ۱۳۴
سازوکارهای نظارت قضایی در اصل حاکمیت قانون و تحقق عدال ت
الف ارزیابی دامن هی صلاحی ت دستگاه قضایی
یک مفهو مشناسی نظارت قضایی
دو الگوهای نظارت قضایی
ج ب بازنگری قضایی و نظارت دادگا هها بر قانونی بودن اقدامات و تصمیمات دول ت
یک ماهیت بازنگری قضای ی
دو مبانی بازنگری قضایی
پ تببین سازوکارهای نظارت قضایی در تضمین تحقق حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران
یک حقِ بر دادخواهی
دو اصل برای ت
سه اصل برابری شهروندان در مقابل قانون
چهار اصل عطف به ماسبق نشدن قانون
ت آسی بشناسی سازوکارهای نظارت قضایی در تضمین تحقق حقوق شهروندی در نظام حقوقی ایران
یک امنی تگرایی افراطی
دو اجرای گزینشی قوانین کیفری
ث نگرش حقوق کیفری ایران به آلودگی هوا
یک جرمانگاری
دو کیفردهی
ج آلودگی هوا در قلمرو روی هی قضایی در نظام حقوقی ایران
نتیج هگیری و پیشنهاد ها ۱۳۸
نتیج هگیری ۱۵۴
پیشنها دها
فهرس ت منابع و مآخذ
منابع فارسی
منابع لاتین
کلیدواژه ها
- حقوق همبستگی
- قانون اساسی
- نظام حقوقی
- نظارت پذیری اداری