ارزیابی و محاسبه مابهازای تعهدات قراردادی در نقض قراردادها از طریق خسارات جبرانی؛ مطالعه تطبیقی نظام حقوقی کامنلا و ایران
ارزیابی و محاسبه مابهازای تعهدات قراردادی در نقض قراردادها از طریق خسارات جبرانی؛ مطالعه تطبیقی نظام حقوقی کامنلا و ایران نام مقاله ای از هدایت الله سلطانی نژاد و علی حدادزاده شکیبا است که در شماره نوزدهم (شهریور ۱۴۰۰) دوفصلنامه علمی دانش حقوق مدنی منتشر شده است.
چکیده
در جوامع انسانی، اصولاً افراد در مقابل یکدیگر موظف به رعایت یک سری تعهدات اجتماعی و قراردای هستند که در مواردی نیز نقض این تعهدات با پشتوانه قانونی که در حمایت از آنها وجود دارد، بهرهمند از یک مابهازای متقابل از جمله جبران خسارت میباشند. از آنجا که یکی از مهمترین شئون اجتماعی تعهداتی است که اشخاص، خود، ضمن قراردادهای گوناگون به عهده میگیرند، به وجود آمدن تعهدات قراردادی و رعایت آنها برای اشخاصِ ذیل قرارداد امری بدیهی است که در صورت نقض آنها از جانب یکی از طرفین عهدی، دیگری را مستحق انجام اقداماتی به عنوان مابهازای نقض تعهد میکند. بررسی این مسئله در حقوق کامنلا با توجه به اینکه مابهازای اصلی نقض تعهدات قراردادی ذیل عنوان خسارات جبرانکننده است، میتواند در مقایسه با فقه امامیه و حقوق ایران که خسارات جبرانکننده مابهازای فرعی و نه اصلی نقض تعهد محسوب میشود، نقطه عطفی در تعیین مفهوم و محدوده این نوع خسارات در حقوق ایران باشد. از همین رو مقالۀ حاضر با مطالعه تطبیقی ارزیابی و محاسبه مابهازای نقض تعهدات قراردادی در دو نظام حقوقی کامنلا و حقوق ایران به این نتیجه دست یافت که تفاوت چندانی در مفهوم، محدوده و نحوه محاسبه مابهازای نقض تعهدات قراردادی ذیل عنوان خسارات جبرانکننده مشاهده نمیشود و چشمگیرترین اختلاف در اصلی و فرعی بودن این نوع خسارات در هر یک از این دو نظام حقوقی است.
کلیدواژه ها
- خسارت انتظار
- محدوده جبران خسارت انتظار
- محاسبه خسارت انتظار
- خسارت انتظار در فقه امامیه
- خسارت انتظار در حقوق ایران