ارکان جرائم قابل گذشت در حقوق کیفری ایران
ارکان جرائم قابل گذشت در حقوق کیفری ایران مقاله ای از مرتضی محمودی و محمد علی بابایی و سیدهبنی حسینی که در شماره چهارده (زمستان 1396) نشریه آموزه های حقوق کیفری منتشر شده است.
چکیده
جرائم در یک تقسیمبندی کلی و عرفی، به غیر قابل گذشت و قابل گذشت تقسیم میشوند. جرائم قابل گذشت در مفهوم مضیق خود به آن دسته از جرائمی اطلاق میشود که فرایند کیفری آن تنها با شکایت زیاندیده از جرم، به جریان افتاده و با گذشت او در هر مرحله، این فرایند با صدور قرار موقوفی، متوقف میگردد. در سیاست کیفری ایران، این جرائم از مفهوم واحدی تبعیت کرده و تغییر مصادیق قانونی آن و ابداع برخی نهادهای مشابه، خللی به اصالت مفهومی آن وارد نکرده است. در قانون آیین دادرسی کیفری و قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 نیز این مرزبندی و جداسازی تا حدودی مورد توجه قانونگذار قرار گرفته است. این مقاله سعی دارد با تبیین دقیق ارکان متشکلۀ جرائم قابل گذشت و شناخت چگونگی ارتباط این ارکان با یکدیگر، اثر حقوقی آنها را در مراحل فرایند کیفری مشخص نماید تا با توجه به مسئولیتهای کیفری و انتظامی که مقامات قضایی در نحوۀ قضاوت راجع به این ارکان دارند، امکان تصمیمگیری مناسبتر آنان در این زمینه میسر گردد.
کلید واژه ها
- جرائم قابل گذشت
- ارکان
- شکایت کیفری
- گذشت شاکی
- موقوفی تعقیب
- فرایند کیفری