استناد به مسیولیت بین المللی دولت از سوی دولت های غیر زیان دیده
 | |
| عنوان | استناد به مسیولیت بین المللی دولت از سوی دولت های غیر زیان دیده |
|---|---|
| رشته | حقوق بین الملل |
| دانشجو | مهدی حدادی |
| استاد راهنما | محمدرضا ضیایی بیگدلی |
| استاد مشاور | حسین شریفی طرازکوهی، سیدقاسم زمانی |
| مقطع | دکتری |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
استناد به مسیولیت بین المللی دولت از سوی دولت های غیر زیان دیده عنوان رساله ای است که توسط مهدی حدادی، با راهنمایی محمدرضا ضیایی بیگدلی و با مشاوره حسین شریفی طرازکوهی و سیدقاسم زمانی در سال ۱۳۸۸ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
با توجه به حساسیت دولت ها در خصوص سازوکارهای اجرایی مقررات بین المللی در نظام حقوق بین الملل به عنوان یک نظام حقوقی نامتمرکز همواره میان قاعده سازی و ایجاد نهادهای حمایتی از قواعد فاصله زیادی وجود دارد.از یک سو پدیدار شدن قواعد نظم عمومی بین المللی در جامعه بین المللی و ضرورت حمایت از این قواعد و از سوی دیگر فقدان شخصیت حقوقی بین المللی جامعه بین المللی موجب شده است استناد به مسیولیت دولت ناقض این قواعد توسط دولت های عضو جامعه بین المللی به عنوان دولت های غیر زیان دیده مورد پذیرش قرار گیرد. اگرچه در خصوص توسل به اقدامات متقابل از سوی این دولت ها هنوز تردید هایی وجود دارد لیکن در صورت نقض گسترده و شدید قواعد نظم عمومی بین المللی اقدام دولت های غیرزیان دیده اجتناب ناپذیر است.
ساختار و فهرست رساله
مقدمه ۱
بخش اول: جامعه گرایی در نظام حقوق بین الملل ۸
فصل اول: جامعه بین المللی ۱۱
فصل دوم: ارزش ها و منافع مشترک در جامعه بین المللی ۳۲
فصل سوم: تاثیر جامعه گرایی در تدوین و توسعه حقوق مسیولیت بین المللی دولت ۶۶
بخش دوم: استناد به مسیولیت دولت در حقوق مسیولیت بین المللی ۹۴
فصل اول: کلیات
فصل دوم: دولت های زیان دیده ۱۰۴
فصل سوم: دولت های غیر زیان دیده
بخش سوم: توسل به اقدامات متقابل توسط دولت های غیر زیان دیده ۲۰۷
فصل اول : پاسخ سازمان یافته به نقض شدید قواعد اساسی حقوق بین الملل ۲۱۰
فصل دوم : اقدام متقابل در نظام حقوق بین الملل ۲۲۸
فصل سوم: توسل به اقدامات متقابل در جهت منافع عمومی ۲۵۱
نتیجه گیری نهایی ۳۰۲
منابع و مآخذ ۳۱۰
فهرست تفصیلی
مقدمه ۱
بخش اول: جامعه گرایی در نظام حقوق بین الملل ۸
فصل اول: جامعه بین المللی ۱۱
گفتار اول: اجتماع دولت ها به منزله جامعه بین المللی ۱۲
مبحث اول: عنصرلازم برای تشکیل جامعه بین المللی: ارزش ها و منافع مشترک ۱۳
مبحث دوم: عنصر تکمیل کننده: هویت مشترک ۱۷
گفتار دوم: عوامل تاثیرگذار بر مفهوم جامعه بین المللی ۱۹
مبحث اول: ظهور سازمان های بین المللی ۱۹
مبحث دوم: جهانی شدن ۲۱
۱ ) تعریف جهانی شدن ۲۱
۲ ) تاثیر جهانی شدن بر جایگاه دولت ها ۲۲
الف – جامعه مدنی جهانی ۲۳
ب – نهادهای بازار ۲۵
گفتار سوم: جامعه بین المللی درکل مفهومی نو در نظام حقوق بین الملل ۲۷
گفتار چهارم: شخصیت حقوقی مستقل جامعه بین المللی ۳۰
فصل دوم: ارزش ها و منافع مشترک در جامعه بین المللی ۳۲
گفتار اول: پیدایی ارزش ها و منافع مشترک ۳۳
مبحث اول: ارزش های اساسی جامعه بین المللی ۳۳
مبحث دوم: منافع مشترک جامعه بین المللی ۳۶
گفتار دوم: ظهور حقوق بین الملل جامعه محور ۳۸
مبحث اول: قواعد آمره حقوق بین الملل عام ۴۰
۱) پیشینه تاریخی ۴۱
۲) منشا قدرت الزام آور قواعد آمره ۴۳
۳ ) قلمرو موضوعی قواعد آمره ۴۴
مبحث دوم: تعهدات در قبال همگان ۴۸
۱ ) طبقه بندی تعهدات بین المللی ۴۹
الف – تعهدات ایجاد کننده روابط دوجانبه ۴۹
ب – تعهدات تام یا یکپارچه ۵۰
ج– تعهدات درقبال برخی( تعهدات نسبت به گروهی از دولت ها) ۵۱
د– تعهدات در قبال همگان (تعهدات در برابر جامعه بین المللی در کل) ۵۳
۲) ارتباط قواعد آمره با "تعهدات در قبال همگان" ۵۷
۳) قانونمندی تعهدات در قبال همگان در رویه قضایی بین المللی ۶۳
۴) تعهدات در قبال همگان در آرا دیوان بین المللی دادگستری ۶۶
فصل سوم: تاثیر جامعه گرایی در تدوین و توسعه حقوق مسیولیت بین المللی دولت ۶۶
گفتار اول: ظهور چند جانبه گرایی در تدوین حقوق معاهدات ۶۹
مبحث اول: بی اعتباری معاهدات متعارض با قواعد آمره ۶۹
مبحث دوم: فسخ یا تعلیق یک معاهده چند جانبه در نتیجه نقض آن ۷۱
گفتار دوم: تداوم حقوق بین الملل کلاسیک در اولین تلاش برای تدوین حقوق مسیولیت دولت ۷۲
گفتار سوم: تغییر نگرش در خصوص تدوین حقوق مسیولیت دولت (۱۹۶۹–۱۹۶۲) ۷۶
گفتار چهارم: حرکت به سمت چندجانبه گرایی در خصوص رابطه مسیولیت ۸۰
مبحث اول: بخش اول طرح مسیولیت دولت ۸۱
۱ ) موضع گزارشگر ویژه و کمیسیون حقوق بین الملل هنگام تنظیم ماده ۱ ۸۱
۲ ) موضع گزارشگر ویژه و کمیسیون حقوق بین الملل هنگام تنظیم ماده ۱۹ ۸۳
۳ )موضع گزارشگر ویژه کمیسیون حقوق بین الملل در زمان تنظیم ماده۳۰ ۸۶
مبحث دوم: بخش دوم و سوم طرح مسیولیت دولت ۸۷
ملاحظات پایانی ۹۲
بخش دوم: استناد به مسیولیت در حقوق مسیولیت بین المللی ۹۴
فصل اول: کلیات ۹۶
گفتار اول: تحلیل اجمالی بخش سوم طرح مسیولیت دولت۲۰۰۱ ۹۶
گفتار دوم: مفهوم استناد ۹۹
گفتار سوم: مفهوم زیان و خسارت ۱۰۱
فصل دوم: دولت های زیان دیده ۱۰۴
گفتار اول: مفهوم و طبقه بندی دولت های زیان دیده ۱۰۵
مبحث اول: دولت های زیان دیده در طرح مسیولیت دولت ۱۹۹۶ ۱۰۵
۱) مفهوم دولت های زیان دیده ۱۰۵
۲) طبقه بندی دولت های زیان دیده ۱۰۷
۳) تحلیل ماده ۴۰ ۱۰۸
مبحث دوم: دولت های زیان دیده در طرح ۲۰۰۱ ۱۱۱
۱) الگو برداری از کنوانسیون حقوق معاهدات ۱۹۶۹ ۱۱۱
۲) دولت زیان دیده در نقض تعهدات دوجانبه ۱۱۳
۳) دولت زیان دیده در نقض تعهدات جمعی ۱۱۴
الف – دولت زیان دیده بر اثر تاثیر خاص نقض تعهدات جمعی ۱۱۴
ب – دولت زیان دیده در نقض تعهدات تام یا یکپارچه ۱۱۵
گفتار دوم: شرایط شکلی استناد ۱۱۷
مبحث اول: اعلام ادعا ۱۱۷
مبحث دوم: قابل پذیرش بودن ادعاها ۱۲۰
مبحث سوم: از دست دادن حق استناد به مسیولیت ۱۲۲
گفتار سوم: تعدد دولت زیان دیده و دولت مسیول ۱۲۶
مبحث اول: تعدد دولت زیان دیده ۱۲۷
مبحث دوم: تعدد دولت مسیول ۱۲۹
فصل سوم: دولت های غیر زیان دیده ۱۳۳
گفتار اول: تفکیک دولت های غیرزیان دیده از دولت های زیان دیده ۱۳۴
مبحث اول: ضرورت تفکیک ( موافقان تفکیک) ۱۳۵
مبحث دوم: ضرورت قرارگرفتن دولت های عضو جامعه بین المللی به عنوان دولت های زیان دیده( مخالفان تفکیک) ۱۳۷
مبحث سوم: زیان حقوقی مبنایی مناسب ۱۳۹
۱) تمایز زیان حقوقی از زیان معنوی ۱۴۰
۲) تاثیر مفهوم زیان حقوقی در وحدت مجدد مسیولیت دولت ۱۴۳
الف– گامی بسوی جامعه گرایی ۱۴۴
ب– یکپارچگی مفهوم دولت زیان دیده ۱۴۶
ج– ادغام نتایج عمل متخلفانه ۱۴۷
گفتار دوم: وضعیت دولت های غیرزیان دیده در طرح ۲۰۰۱ ۱۴۹
مبحث اول: تعهدات موجد حق استناد به مسیولیت ۱۵۰
مبحث دوم: مطالبات دولت های غیرزیان دیده از دولت مسیول ۱۵۳
۱) توقف و تضمین عدم تکرار ۱۵۵
۲) مطالبه جبران خسارت ۱۵۵
مبحث سوم: شرایط استناد به مسیولیت ۱۵۸
۱) اعلام ادعا ۱۵۸
۲) قابل پذیرش بودن ادعا ۱۵۹
۳) از دست دادن حق استناد به مسیولیت ۱۶۰
گفتار سوم: استناد به مسیولیت از طریق حمایت دیپلماتیک و استناد دولت های غیرزیان دیده ۱۶۱
مبحث اول: حمایت دیپلماتیک در طرح ۲۰۰۶ ۱۶۲
مبحث دوم: تمایز استناد به مسیولیت در طرح ۲۰۰۶ ازطرح ۲۰۰۱ ۱۶۵
گفتار چهارم: اقامه دعاوی دولت های غیرزیان دیده نزد مراجع قضایی بین المللی ۱۷۰
مبحث اول: تفکیک حق اقامه دعوا از مسیله صلاحیت ۱۷۱
مبحث دوم: ابهام در جایگاه اقدام از طرف عموم ۱۷۶
مبحث سوم: تاثیر تعهدات در قبال همگان بر حق اقامه دعوی ۱۷۸
۱) مقدمات حکم بارسلونا تراکشن ۱۷۹
۲) استدلال های متقابل در رد مقدمات حکم بارسلونا تراکشن ۱۸۲
الف– مقدمات حکم اظهارنظری منفرد ۱۸۲
ب_ مقدمات حکم و فقدان رابطه حقوقی ۱۸۴
ج– تعارض در متن حکم ۱۸۸
د– جامعه بین المللی به عنوان یگانه ذی نفع ۱۹۰
مبحث چهارم: اشکال حضور دولت های غیر زیان دیده در دیوان بین المللی دادگستری ۱۹۲
۱) دولت غیرزیان دیده به عنوان خواهان ۱۹۳
۲) ورود ثالث دولت غیرزیان دیده ۱۹۴
۳) درخواست اقدامات موقتی ۱۹۷
۴) رضایت دولت غیرزیان دیده در رسیدگی های مشورتی ۱۹۹
گفتار پنجم : استناد به مسیولیت نزد دادگاههای داخلی دولت های غیرزیان دیده ۲۰۰
ملاحظات پایانی ۲۰۴
بخش سوم :توسل به اقدامات متقابل توسط دولت های غیر زیان دیده ۲۰۷
فصل اول : پاسخ سازمان یافته به نقض شدید قواعد اساسی حقوق بین الملل ۲۱۰
گفتار اول: توسل به سازو کارهای موجود سازمان ملل متحد ۲۱۱
گفتار دوم: نامناسب بودن سازو کارهای موجود سازمان ملل ۲۱۴
گفتار سوم : سازو کارهای پیشنهادی ۲۱۷
مبحث اول : ترتیبات منطقه ای فصل هشتم منشور ملل متحد ۲۱۷
۱) مفهوم اقدامات اجرایی در ماده
منشور ۲۱۹
۲) رویه شورای امنیت ۲۲۱
مبحث دوم : استفاده ترکیبی از ارکان موجود سازمان ملل متحد ۲۲۴
فصل دوم : اقدام متقابل در نظام حقوق بین الملل ۲۲۸
گفتار اول: اقدام متقابل و ضمانت اجرا در نظام حقوق بین الملل ۲۲۹
مبحث اول: مفهوم ضمانت اجرا ۲۲۹
مبحث دوم: مفهوم اقدام متقابل و تمایز آن از اصطلاحات مشابه ۲۳۱
مبحث سوم: رابطه میان ضمانت اجرا و اقدامات متقابل ۲۳۲
گفتار دوم: اقدام متقابل در طرح ۲۰۰۱ ۲۳۵
مبحث اول: هدف و محدودیت های اقدامات متقابل ۲۳۸
مبحث دوم: خدشه ناپذیربودن برخی از تعهدات بین المللی ۲۴۰
مبحث سوم: رعایت اصل تناسب ۲۴۲
مبحث چهارم: شرایط شکلی توسل به اقدامات متقابل ۲۴۴
گفتار سوم: مسیله خود قضاوتی در اقدام متقابل ۲۴۵
مبحث اول: کنترل مستقیم اقدامات متقابل ۲۴۶
مبحث دوم: کنترل غیرمستقیم اقدامات متقابل ۲۴۹
فصل سوم: توسل به اقدامات متقابل در جهت منافع عمومی ۲۵۱
گفتار اول: دیدگاه موافقان اقدام متقابل در رابطه با منافع عمومی ۲۵۳
گفتار دوم : دیدگاه مخالفان اقدام متقابل در رابطه با منافع عمومی ۲۵۸
گفتار سوم: رویه قضایی دیوان بین المللی دادگستری ۲۶۲
مبحث اول: قضیه بارسلونا تراکشن ۲۶۲
مبحث دوم: قضایای نامیبیا و کارکنان دیپلماتیک و کنسولی آمریکا در تهران ۲۶۴
مبحث سوم: قضیه نیکاراگویه ۲۶۵
مبحث چهارم : قضیه دیوار حایل
گفتار سوم: رویه بین المللی ۲۶۸
مبحث اول: عملکرد دولت ها ۲۶۹
۱– نمونه هایی از رویه دولت ها ۲۷۰
الف– ایالات متحده– اوگاندا(۱۹۷۸) ۲۷۰
ب– برخی دولت های غربی– لهستان و اتحاد جماهیر شوروی(۱۹۸۱) ۲۷۱
ج_ اقدامات جمعی علیه آرژانتین(۱۹۸۲) ۲۷۱
د– ایالات متحده– آفریقای جنوبی(۱۹۸۶) ۲۷۲
ه– – اقدامات جمعی علیه عراق(۱۹۹۰) ۲۷۲
و– اقدامات جمعی علیه جمهوری فدرال یوگسلاوی(۱۹۹۸) ۲۷۲
ز– هلند– سورینام (۱۹۸۲) ۲۷۳
ح–دولت های عضو جامعه اروپا– جمهوری فدرال یوگسلاوی(۱۹۹۱) ۲۷۳
۲ – ارزیابی رویه دولت ها ۲۷۴
الف– ارزیابی اولیه ۲۷۶
ب– استدلال های متقابل ۲۷۷
۱– مناسبت مفهوم "در قبال همگان" ۲۷۸
۲ – گزینشی بودن رویه ۲۷۹
۳– سلطه رویه غربی ۲۸۱
۴ – فقدان اعتقاد حقوقی ( عنصر معنوی عرف) ۲۸۳
۵ – شرط اقدام جمعی ۲۸۵
مبحث دوم: تفاسیر دولت ها در خصوص کار کمیسیون حقوق بین الملل در مورد مسیولیت دولت ۲۸۶
۱) تفاسیر صورت گرفته در بررسی و قرایت اول ۲۸۸
۲) تفاسیر صورت گرفته در بررسی و قرایت دوم ۲۹۰
گفتار چهارم: طرح ۲۰۰۱ و شیوه جایگزین ۲۹۵
ملاحظات پایانی ۲۹۸
نتیجه گیری نهایی ۳۰۲
منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- حقوق بین المللی
- دولت
- مسیولیت(حقوقی)
- ملل متحد (یو.ان)
- منافع عمومی
- زیان دیدن
- جامعه گرایی
- استناد به مسیولیت
- اقدام متقابل در جهت منافع عمومی
- دولت زیان دیده
- دولت های غیر زیان دیده