اصل حسن نیت در آراء رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
اصل حسن نیت در آراء رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت
عنواناصل حسن نیت در آراء رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت
رشتهحقوق بین الملل عمومی
دانشجوهدی شکیب منش
استاد راهنماسید قاسم زمانی
استاد مشاورفیصل عامری، محسن صادقی
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه علامه طباطبایی


اصل حسن نیت در آراء رکن حل اختلاف سازمان جهانی تجارت عنوان رساله ای است که توسط هدی شکیب منش، با راهنمایی سید قاسم زمانی و با مشاوره فیصل عامری و محسن صادقی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع دکتری دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.

چکیده

حسن نیت یک اصل کلی حقوقی است که در مراحل مختلف شکل گیری معاهدات اعم از مذاکره، انعقاد، اجرا، تفسیر وحتی حل و فصل اختلافات، طرفین را ملزم می نماید تا حسن نیت را رعایت نمایند. اصولی چون اصل استاپل، لزوم وفای به عهد، منع سوء استفاده از حق و اصل انتظارات مشروع به عنوان آثار و نتایج اصل حسن نیت شناخته می شوند. در سازمان جهانی تجارت هم در موارد متعددی اصل حسن نیت در رکن حل اختلاف مورد توجه خاص قرار گرفته است. یکی از کاربردهای مهم اصل حسن نیت این است که طبق ماده ۳۱ کنوانسیون حقوق معاهدات مصوب ۱۹۶۹ وین، برای روشن ساختن مقررات و برطرف کردن ابهامات به عنوان ابزار تفسیری در اختیار مراجع حل اختلاف قرار دارد. بند ۲ ماده ۳ تفاهم نامه اصول تفسیری مقرر در ماده ۳۱ کنوانسیون وین از جمله اصل حسن نیت را به عنوان قواعد عرفی تفسیر در حقوق بین الملل عمومی به رسمیت شناخته است که برای تفسیر مقررات سازمان باید مورد توجه مراجع حل اختلاف قرار گیرد. از بررسی و تحلیل آراء چنین برمی آید که اصل حسن نیت فقط به عنوان ابزار تفسیری در سازمان جهانی تجارت به کار نرفته و علاوه بر نقش تفسیری، می تواند مستقیما به ویژه زمانی که راه حلی برای پر کردن خلاء ها مورد نیاز است در مقررات ماهوی موافقت نامه ها اعمال شود. همچنین اصل حسن نیت می تواند میان منافع متعارض، تعادل و توازن برقرار سازد و مانع سوء استفاده اعضا از ابهامات و استثنایات گردد. علی الاصول مراجع حل اختلاف در سازمان ابتدا باید مطابق قواعد و مقررات مندرج در موافقت نامه های تحت پوشش مبادرت به حل و فصل اختلافات نمایند. در صورتی که مقررات سازمان به دلایلی قابلیت اعمال و اجرای خود را از دست دهند و یا در مواردی فاقد مقررات باشند، مرجع حل اختلاف باید قادر باشد تا اختلاف را بر اساس سایر اصول و قواعد حقوق بین الملل حل نماید. در این صورت می توان چنین ادعا کرد که اگر مقررات سازمان اصل یا قاعده ای از حقوق بین الملل را به صراحت منع نکرده یا با آن مغایرتی نداشته باشد در این صورت امکان ابتنا بر آن وجود خواهد داشت البته به شرط آنکه اعمال قاعده مذکور منجر به افزایش یا کاهش حقوق و تعهدات طرفین اختلاف یا شخص ثالثی نگردد. به این ترتیب مراجع حل اختلاف در سازمان جهانی تجارت براساس صلاحیت ذاتی، می توانند بر مبنای اصل حسن نیت و حتی سایر اصول کلی حقوقی دیگر وارد رسیدگی ماهوی شوند به شرط آنکه منجر به افزایش یا کاهش حقوق و تعهدات اعضا نگردد حتی اگر در اسناد ماهوی خود اجازه استفاده از چنین اصولی ذکر نشده باشد.

ساختار و فهرست رساله

فهرست تفصیلی مطالب مقدمه بیان مساله:

اهمیت و ضرورت پژوهش:

اهداف پژوهش:

سیوال های پژوهش:

الف– سیوال اصلی

ب– سیوال فرعی

فرضیه های پژوهش:

الف– فرضیه اصلی

ب– فرضیه فرعی

ج– شناسایی متغیرها

روش تحقیق :

پیشینه تحقیق:

سازماندهی پژوهش:

بخش اول – سازمان جهانی تجارت و اصل حسن نیت در حقوق بین الملل عمومی درآمد

فصل اول– مفهوم وجایگاه اصل حسن نیت در حقوق بین الملل عمومی

گفتار اول– تبیین مفهوم حسن نیت

بند اول– معنای لغوی حسن نیت

بند دوم– مفهوم حقوقی حسن نیت

بند سوم– حسن نیت : اصل یا قاعده

گفتار دوم– مبانی نظری اصل حسن نیت

گفتار سوم– اصل حسن نیت در حقوق داخلی

گفتار چهارم– حسن نیت در حقوق بین الملل

گفتارپنجم– آثار و نتایج اصل حسن نیت

بند اول– انصاف

بند دوم– استاپل و سکوت

بند سوم– لزوم وفای به عهد

بند چهارم– منع سوء استفاده از حق

بند پنجم–اصل انتظارات مشروع

گفتارششم– اصل حسن نیت در حقوق معاهدات

بند اول– حسن نیت در مذاکرات

بند دوم– حسن نیت درتنظیم معاهدات

بندسوم– حسن نیت در اجرای معاهدات

بند چهارم– حسن نیت در تفسیر معاهدات

فصل دوم– سازمان جهانی تجارت و رکن حل اختلاف آن

گفتار اول – سازمان جهانی تجارت

گفتار دوم – رکن حل اختلاف در سازمان جهانی تجارت

بنداول– اصول و منابع مورد استناد در رکن حل اختلاف

بند دوم– اعتبار آراء رکن حل اختلاف

فصل سوم–جایگاه حسن نیت در مقررات سازمان جهانی تجارت ۵۰ گفتار اول– مقررات مشمول حسن نیت ۵۰ بند اول– تفاهم نامه حل اختلاف

بند دوم– مقررات گات

بند سوم– موافقت نامه های تحت پوشش

گفتار دوم– مقررات حاوی دلالت ضمنی بر حسن نیت

بند اول– تفاهم نامه حل اختلاف

بند دوم– مقررات گات

بند سوم– موافقت نامه های تحت پوشش

جمع بندی

بخش دوم– نقش اصل حسن نیت در سازمان جهانی تجارت درآمد

فصل اول– نقش ماهوی اصل حسن نیت در سازمان جهانی تجارت

گفتار اول– اصل حسن نیت درنقش تکمیلی

بند اول–اصل انتظارات مشروع در مقررات سازمان جهانی تجارت

۱– اصل انتظارات مشروع در گات

۲– اصل انتظارات مشروع در گتس

بند دوم– کاربرد انتظارات مشروع در سازمان جهانی تجارت

گفتار دوم– حسن نیت با نقش تعدیلی

گفتار سوم– حسن نیت با نقش اصلاح کننده

فصل دوم– اصل حسن نیت در آیین دادرسی رکن حل اختلاف

گفتار اول– صلاحیت موضوعی

بنداول– مقررات تعیین کننده صلاحیت موضوعی مراجع حل اختلاف

۱– ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

۲– ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

۳– ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

۴– ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

۵– ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

بند دوم– اصل حسن نیت در صلاحیت موضوعی مراجع حل اختلاف

گفتار دوم– قانون مناسب

بنداول– رویکرد دکترین حقوقی در خصوص اجرای اصل حسن نیت

بند دوم– رویکرد رکن حل اختلاف سازمان درخصوص اجرای اصل حسن نیت

بندسوم– رویکرد رکن حل اختلاف درخصوص اجرای آثار اصل حسن نیت

۱– اصل استاپل

۲– منع سوء استفاده از حق

۳– اصل انتظارات مشروع

گفتار سوم – اصل حسن نیت در اجرای آراء رکن حل اختلاف

فصل سوم– اصل حسن نیت به عنوان راهنمای تفسیری در سازمان جهانی تجارت

گفتار اول– مقررات سازمان جهانی تجارت درخصوص تفسیر

بند اول– بند

ماده

تفاهم نامه حل اختلاف

بند دوم– جزء ب از بند

ماده

موافقت نامه ضد قیمت شکنی

بند سوم– بند

ماده

موافقت نامه تاسیس سازمان جهانی تجارت

گفتار دوم– نقش تفسیری اصل حسن نیت در سازمان جهانی تجارت

بنداول– قصد مشترک طرفین

بند دوم– معنای معمول کلمات

بند سوم– سیاق عبارات

۱– سیاق عبارات در متن

۲–سیاق در مقدمه و ضمایم

۳– سیاق در اسناد و توافق های مرتبط

بندچهارم– تفسیر در پرتو هدف و موضوع

بند پنجم– رویه بعدی

جمعبندی

کلام آخر

فهرست منابع نخست–منابع فارسی

الف–کتب

ب–مقالات

ج– رساله و پایاننامهها

دوم– منابع خارجی

کلیدواژه ها

  • اصل حسن نیت
  • سازمان جهانی تجارت
  • اصول کلی حقوقی
  • تفسیر
  • رکن حل اختلاف