اصول حقوق بشردوستانه بینالمللی در مواجهه با تسلیحات نوین نظامی:چالش‌‌‌ها و راهکارها
اصول حقوق بشردوستانه بینالمللی در مواجهه با تسلیحات نوین نظامی:چالش‌‌‌ها و راهکارها مقاله ای از حسین شریفی طرازکوهی، سیّدقاسم زمانی و مسلم یعقوبی که در شهریور 1402 و در شماره 54 فصلنامه نشریه پژوهش های حقوقی منتشر شده است.
 | |
| عنوان | اصول حقوق بشردوستانه بینالمللی در مواجهه با تسلیحات نوین نظامی:چالش‌‌‌ها و راهکارها |
|---|---|
| نویسنده | حسین شریفی طرازکوهی سیّدقاسم زمانی مسلم یعقوبی حقوق بشر |
| محور موضوعی | حقوق بین الملل تعهدات بین المللی |
| سال نشر | ۱۴۰۲ |
| منتشر شده در | نشریه پژوهش های حقوقی |
| دوره | ۲۲ |
| شماره | ۵۴ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
چکیده
با ظهور تسلیحات نوین با ماهیت و نوع کاربری متفاوت در میادین نبرد در منازعات اخیرِ منطقه‌‌‌ای و بینالمللی و توسعه روزافزون تسلیحات از نوع خودگردان، هوشمند، پهپادها و نیز سلاح‌‌‌های غیرکشنده، اغلب فعالان و متفکران حوزه حقوق مخاصمات مسلحانه را بر آن داشته که نسبت به امکان‌‌‌سنجی رعایت اصول و مقررات ناظر بر حقوق بشردوستانه بینالمللی و نیز مسؤولیت دولت‌‌‌های دارنده و به‌کارگیرنده این نوع تسلیحات مداقه نموده و مباحث نظری و کاربردی این حوزه را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند. به بیان دقیق‌‌‌تر این شائبه برای برخی به وجود آمده که اصول و قواعد حقوق بین‌‌‌الملل بشردوستانه برای انطباق با نوع جدید تسلیحات به‌کلی ناکارآمد و منسوخ گردیده‌‌‌اند و در مقابل برخی معتقدند همین اصول و قواعد بینالمللی موجود برای تنظیم روابط خصمانه دولت‌‌‌ها کفایت می‌‌‌کند؛ اما واقعیت این است که با وجود پیشرفت‌‌‌های چشمگیر حوزه فناوری، این قواعد و اصول همچنان به حیات خود ادامه می‌‌‌دهند؛ در واقع خاستگاه این قواعد که وجدان عمومی است و نیز انعطاف قواعد حقوق بشردوستانه انطباق آن را با مخاصمات جدید ممکن می‌سازد. هرچند جنگ‌افزارهای جدید همچون هر پدیده نوظهور دیگری موجد چالش حقوقی برای سازندگان و تنش میان کشورها بوده‌اند لیکن می‌‌‌توان با تنظیم مقررات خاص از این تنش‌‌‌ها کاست. هرچند شاید اصول کلی ناظر بر مخاصمات مسلحانه کفایت کند ولی در این حوزه نیازمند روزآمدی مقررات حاکم بر آنها هستیم تا با نگرشی پیشگیرانه بتوان از تنش میان دارندگان این سلاح‌ها جلوگیری کرده و حدود استفاده از آنها را ضمن مقررات بینالمللی و در پرتو مسؤولیت بینالمللی دولت بالأخص از نوع مسؤولیت مشدد مشخص نمود.
کلیدواژه ها
- تسلیحات نوین
- حقوق بشر دوستانه بین المللی
- مسئولیت بین المللی
- مسئولیت بین المللی مشدد
- تعهدات بین المللی
- قواعد حقوق بشر دوستانه