اعاده حیثیت در قانون مجازات اسلامی مصوب 1392

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
اعاده حیثیت در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲
عنواناعاده حیثیت در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحسن اکبری تزنگی
استاد راهنمامحمدهادی صادقی
استاد مشاورشهرام ابراهیمی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه شیراز



اعاده حیثیت در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ عنوان پایان نامه ای است که توسط محسن اکبری تزنگی، با راهنمایی محمدهادی صادقی و با مشاوره شهرام ابراهیمی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شیراز دفاع گردید.

چکیده

اعاده حیثیت در حقوق کیفری عبارتست از زایل کردن آثار و تبعات ناشی از محکومیت قطعی کیفری از سجل کیفری محکوم علیه. با اعمال قواعد این نهاد حقوق جزا در پی زدودن آثار تبعی محکومیت، همچون محرومیت از حقوق اجتماعی، تشدید مجازات در تکرار جرم و امکان بهره مندی شخص از نهاد هایی چون تعلیق اجرای مجازات، تعویق صدور حکم و . . . می باشیم. لذا در این جا، هدف باز اجتماعی کردن مجرم و بازگشت او به زندگی شرافتمندانه می باشد. اعاده حیثیت، با این قرایت، به دو صورت قانونی و قضایی در نظام های حقوق کیفری بروز یافته است. اعاده حیثیت قانونی به صورت خود به خود محکوم علیه را پس از تحمل مجازات و گذراندن مدت زمانی معین پس از مجازات، به وضعیت عادی و حالت پیش از ارتکاب جرم برگردانده و پس از آن جامعه با وی رفتاری همانند دیگر افراد خود خواهد داشت. اما اعاده حیثیت قضایی به صورت خود به خودی صورت نمی گیرد؛ بلکه اعمال آن منوط به تقاضای محکوم علیه و صلاحدید مرجع قضایی و با صدور حکم قضایی از طرف مرجع رسمی دادگستری انجام می شود.در حال حاضر در حقوق کیفری ایران با توجه به تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ می توان به نوعی اعاده حیثیت قانونی نظر داد؛ که برخلاف ماده ۶۲ مکرر ق.م.ا.۱۳۷۰،که فقط در اعاده حقوق اجتماعی محکومان پس از گذشت مدت زمانی معین، نقش موثری داشت. با نگاهی کلی تر به این نهاد حقوق جزا، دیگر آثار ناشی از آن، نظیر: عدم تشدید مجازات در تکرار جرم، اعمال قواعد تعلیق اجرای مجازات ، تعویق صدور حکم و . . . را نیز پذیرفته است .هر چند که در قانون جدید، علاوه بر شرایط مقرر جهت نیل به اعاده حیثیت، شرایط دیگری نیز برای تحقق تمامی اهداف و مبانی این نهاد ضروی می باشد؛ که متاسفانه مورد توجه قانون گذار قرار نگرفته است. که مورد اخیر الذکر را می توان یکی از کاستی های قانون جدید دانست.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف : بیان موضوع ۱

ب : انگیزه و هدف از انتخاب موضوع ۴

ج : سوال های تحقیق ۵

د : روش و سابقه پژوهش ۶

ه : سازماندهی پژوهش


فصل اول: کلیات

مبحث اول: بیان مفاهیم ۱۱

گفتار اول: بررسی لغوی اعاده حیثیت ۱۱

گفتار دوم: بررسی مفهومی اعاده حیثیت ۱۲

مبحث دوم: بررسی تاریخچه اعاده حیثیت ۱۷

گفتار اول: ایران باستان ۱۹

گفتار دوم: دوران معاصر ۱۹

مبحث سوم: انواع اعاده حیثیت ۳۳

گفتار اول: اعاده حیثیت قانونی ۳۳

گفتار دوم: اعاده حیثیت قضایی ۳۵

گفتار سوم: اعاده حیثیت قضایی، مکمل اعاده حیثیت قانونی ۳۷



فصل دوم: مبانی نظری و قلمرو قواعد اعاده حیثیت

مبحث اول: مبانی نظری اعاده حیثیت در حقوق عرفی و اسلامی ۴۱

گفتار اول: مبنای نظری اعاده حیثیت در حقوق عرفی ۴۲

گفتار دوم: مبانی نظری اعاده حیثیت در حقوق اسلامی ۴۵

مبحث دوم: قلمرو قواعد اعاده حیثیت ۴۹

گفتار اول: تعریف و اقسام محکومیت کیفری ۵۰

گفتار دوم: آثار محکومیت کیفری ۵۵

گفتار سوم: محکومیت های قابل اعاده حیثیت ۶۷


فصل سوم: موجبات اعاده حیثیت

مبحث اول: عوامل شخصی ۸۲

گفتار اول: تعلیق اجرای مجازات ۸۳

گفتار دوم: گذشت شاکی در جرایم قابل گذشت ۸۵

گفتار سوم: توبه ۸۸

مبحث دوم: عوامل عینی ۹۶

گفتار اول: عفو عمومی ۹۶

گفتار دوم: نسخ قانون ۹۹

گفتار سوم: مرور زمان ۱۰۱


فصل چهارم: شرایط نیل به اعاده حیثیت و آثار ناشی از آن

مبحث اول، شرایط نیل به اعاده حیثیت پس از اجرای حکم ۱۰۹

گفتار اول: عمدی بودن جرم ۱۰۹

گفتار دوم: اجرای کامل مجازات و استثنایات راجع به آن ۱۱۰

گفتار سوم: گذشت مدت های مقرر پس از اعمال مجازات ۱۱۶

گفتار چهارم: فقدان محکومیت جدید کیفری ۱۱۹

گفتار پنجم: امکان استفاده از اعاده حیثیت مجدد ۱۲۱

مبحث دوم: آثار اعاده حیثیت ۱۲۲

گفتار اول: زوال مجازات های تبعی ۱۲۲

گفتار دوم: محو سابقه کیفری ۱۲۷

نتیجه گیری ۱۳۵


منابع و مآخذ ۱۳۹

کلیدواژه ها

  • اعاده حیثیت
  • محکومیت کیفری موثر
  • مجازاتهای تبعی
  • محرومیت از حقوق اجتماعی
  • قانون مجازات اسلامی
  • اعاده حیثیت
  • حقوق اجتماعی
  • مجازات تبعی
  • محکومیت کیفری موثر