اقتصاد سیاسی جهانی، مالکیت فکری و توسعه؛ منظومۀ قدرت، نظم و دیپلماسی
 | |
| عنوان | اقتصاد سیاسی جهانی، مالکیت فکری و توسعه؛ منظومۀ قدرت، نظم و دیپلماسی |
|---|---|
| نویسنده | حسین نوروزی |
| محور موضوعی | حقوق مالکیت فکری |
| سال نشر | ۱۴۰۳ |
| منتشر شده در | نشریه تحقیق و توسعه در حقوق خصوصی |
| دوره | ۱ |
| شماره | ۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
اقتصاد سیاسی جهانی، مالکیت فکری و توسعه؛ منظومۀ قدرت، نظم و دیپلماسی عنوان مقاله‌ای از حسین نوروزی است که در شهریور 1403 و در شماره 1 فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق خصوصی منتشر شده‌است.
چکیده
در نظم جدید اقتصاد سیاسی جهانی که شبکه‌ای و دانش‌محور شده است، پیوند متناسب اقتصاد ملی کشورهای غیرصنعتی با منظومۀ اقتصاد سیاسی جهانی که در کنترل قدرتمندان صنعتی و تجاری قرار دارد، حیاتی است. کشورهای توسعه‌نیافته برای دستیابی به رشد، جذب سرمایه‌گذاری، رونق تجارت، ارتقای استانداردها، ارتقای بهره‌وری، تسهیل صنعتی‌شدن، افزایش رقابت‌پذیری و توسعه فراگیر مجبورند از الزامات حقوق مالکیت فکری هم تبعیت کنند. متاسفانه در اغلب موارد دشواری نیل به توسعه در ابعاد اقتصادی-اجتماعی در کشورهای درحال توسعه با قواعد و مقرراتی که در رژیم‌های بین‌المللی وضع می‌شوند بیشتر هم شده است. این فرایندی از پویش‌ها و پردازش قدرت، نظم و دیپلماسی است. پرسش اصلی مقاله این است که: «اقدامات نهادهای بین‌المللی از جمله سازمان جهانی مالکیت فکری (وایپو) در اتخاذ نگرش و تدابیر توسعه‌‌محور به حقوق مالکیت فکری، چگونه در بهبود عملکرد اقتصاد کشورهای درحال توسعه اثرگذار می‌شوند؟». پاسخ اولیه این است که: «اقدامات و ابتکارات نهادهای بین‌المللی مثل وایپو عمدتاً در چارچوب یک روند ترویجی و توانمندسازی برای حرکت به سمت: تحول شناختی، انطباق حقوقی، بازسازی ساختاری و تغییر فرهنگ عمومی اثرگذار می‌شوند؛ چرا که این کشورها به علت وابستگی به رژیم‌های نظام اقتصاد بازار، راهی غیر از انطباق و هماهنگی ندارند». تحقق همین تحولات نهادی-اجتماعی در اقتصاد سیاسی کشورهای درحال توسعه به عنوان گامی در جهت انضباط و تحرک‌بخشی به نوآوری و خلاقیت‌های صنعتی و هنری موجه و موثر است. از این طریق یک بهبود نسبی، عمومی و تشویقی برای رشد و رونق این کشورها فراهم می‌شود، اما انتظار دستاوردهای بیشتر از این منوط به ملاحظات، منافع و معادلات راهبردی کشورها شرکت‌های قدرتمند است. آثار بازگشتی این توانمند شدن کشورهای در حال توسعه، به ظرفیت‌های بالای اقتصادی و دیپلماسی چند سامانه‌ای با مشارکت قدرت‌های نوظهور نیاز دارد.
کلیدواژه‌ها
- اقتصاد سیاسی جهانی
- توسعه
- قدرت
- نظم