اقناع وجدانی قاضی در امور کیفری
 | |
| عنوان | اقناع وجدانی قاضی در امور کیفری |
|---|---|
| رشته | مدیریت اصلاح و کیفرهای قضایی |
| دانشجو | سمانه کرکی |
| استاد راهنما | جعفر کوشا |
| استاد مشاور | هوشنگ شامبیاتی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
اقناع وجدانی قاضی در امور کیفری عنوان پایان نامه ای است که توسط سمانه کرکی، با راهنمایی جعفر کوشا و با مشاوره هوشنگ شامبیاتی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
نظام دلایل معنوی یا علم قاضی در نظام های دادرسی کیفری عرفی، حقوق اسلام، حقوق جزای ایران جایگاه ویژه ای دارد و بر اساس آن قاضی می تواند برای تکوین وجدان قضایی خود در صدور حکم محکومیت و یا برایت متهم تلاش وسیعی به منظور کشف حقیقت و آرامش وجدان، در جمع آوری ادله به نفع یا ضرر او مبذول دارد. مهم ترین محدودیت تحصیل علم، توسل به روش های غیر مشروع است. توسل به ابزاری مانند شکنجه و آزار و اذیت متهم، بازرسی غیر قانونی منزل، توسل به اقدامات حیله گرانه در بازجویی برای فریب متهم... برای تکوین قناعت وجدانی یا علم قاضی، نامشروع و علم حاصل از به کارگیری چنین روش هایی باطل و غیر قابل استناد می باشد. یکی از ویژگی های مهم قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ این بود که سیستم اقناع وجدانی قاضی بر آن حاکمیت داشت. از آنجا که در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ موضوع بحث علم حاکم شرع به صورت کلی مطرح گردیده و از سویی عمل کردن حاکم به اعتقاد شخصی خود نه تنها فصل خصومت و کشف حقیقت نمی کند، بلکه او را در مقام دو طرف و خصم محکوم علیه قرار می دهد، همچنین از آنجا که دستگاه قضایی جمهوری اسلامی ایران سیستم اقناع وجدانی را پذیرفته است، علم و اقناع قاضی پشتوانه و ملاک اعتبار ادله اثبات دعوا قرار گرفته است. بدین معنا که اقرار، شهادت، سوگند و ... در صورتی مستند حکم قرار می گیرد که موجب اقناع وجدان قاضی گردد. قانونگذار در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در اقدامی صحیح و منطبق بر عقلانیت و انصاف حقوقی این مواد را حذف و بشرح ماده ۲۱۱ در خصوص علم قاضی تصریح داشته است : علم قاضی عبارت است از یقین حاصل از مستندات بین در امری که نزد وی مطرح می شود. در مواردی که مستند حکم، علم قاضی است، وی موظف است قراین و امارات بین مستند علم خود را به طور صریح در حکم قید کند. همانگونه که ملاحظه می شود قانونگذار بر این نکته تصریح دارد که بهترین راه برای فصل خصومت و صدور رای، عالم شدن قاضی به موضوع و رسیدن وی به علمی است که برای وی اقناع وجدان حاصل نموده و بتواند بر مبنای آن حکم صادر نماید.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب
عنوان صفحه
مقدمه ۱
الف) بیان مساله ۲
ب ) اهداف تحقیق ۲
ج ) سوال های تحقیق ۳
د ) فرضیه های تحقیق ۳
ه ) پیشینه تحقیق ۳
و ) روش تحقیق ۵
ز ) ساماندهی تحقیق ۵
بخش اول: پیشینه علم قاضی
فصل اول: پیشینه علم قاضی در حقوق عرفی ۸
مبحث اول: گستره اختیار قاضی در نظام های دادرسی کیفری ۸
گفتار اول: نظام اتهامی ۸
الف) شیوه ی رسیدگی در نظام اتهامی ۹
ب) ادله اثبات دعوی در سیستم اتهامی ۱۰
ج) ارزیابی نظام اتهامی ۱۱
د) جایگاه اقناع وجدانی قاضی با نظام اتهامی ۱۱
گفتار دوم: نظام تفتیشی ۱۲
الف) ویژگی های نظام تفتیشی ۱۳
ب) ادله اثبات دعوی در نظام تفتیشی ۱۴
ج) جایگاه اقناع وجدانی قاضی با نظام تفتیشی ۱۶
گفتار سوم: نظام دادرسی مختلط ۱۶
الف) سابقه پیدایش ۱۷
ب) ویژگی های نظام دادرسی مختلط ۱۷
مبحث دوم: علم قاضی در نظام های دلایل کیفری ۱۹
گفتار اول: مقایسه علم قاضی با نظام دلایل قانونی ۲۰
گفتار دوم: مقایسه علم قاضی با نظام دلایل معنوی ۲۲
گفتار سوم: مقایسه علم قاضی با نظام دلایل مختلط ۲۵
فصل دوم: پیشینه علم قاضی در فقه ۲۸
مبحث اول: جایگاه علم قاضی در قواعد فقهی ۲۸
گفتار اول: کتاب (قرآن) ۲۸
گفتار دوم: سنت ۲۹
گفتار سوم: اجماع ۲۹
گفتار چهارم: عقل ۳۰
مبحث دوم: اعتبار علم قاضی در فقه ۳۰
گفتار اول: قول به حجیت مطلق علم قاضی ۳۲
گفتار دوم: قول به عدم حجیت علم قاضی ۳۵
گفتار سوم: قول تفصیل بین حقوق مردم و حقوق الهی ۳۵
مبحث سوم: اعتبار علم قاضی در حقوق جزای ایران ۳۷
گفتار اول: اعتبار علم قاضی در حدود ۴۳
گفتار دوم: اعتبار علم قاضی در قصاص و دیات ۴۷
گفتار سوم: اعتبار علم قاضی در تعزیرات ۵۱
بخش دوم: شرایط حصول اقناع وجدانی قاضی
فصل اول: ضوابط اعمال علم قاضی ۵۸
مبحث اول: ضوابط قانونی اعمال علم قاضی ۵۸
گفتار اول: نظارت و صلاحیت قاضی برای رسیدگی به پرونده ۵۹
گفتار دوم: چارچوب قانونی اداره ادله ۶۲
مبحث دوم: ضوابط قضایی اعمال علم قاضی ۶۴
گفتار اول: نظارت و صلاحیت قاضی در دلایل ارایه شده در جلسه دادگاه ۶۶
گفتار دوم: علم دادرس در ارزیابی ادله ۶۶
فصل دوم: ارزیابی ادله قانونی از منظر اقناع وجدانی قاضی ۶۸
مبحث اول: اقرار ۶۸
گفتار اول: تعریف اقرار و شرایط آن ۶۸
گفتار دوم: ارتباط اقرار با علم قاضی ۷۱
مبحث دوم: شهادت ۷۳
گفتار اول: تعریف شهادت و شرایط شاهد ۷۳
گفتار دوم: ارتباط شهادت با علم قاضی ۷۶
مبحث سوم: سوگند ۷۹
گفتار اول: تعریف سوگند و شرایط آن ۷۹
گفتار دوم: سوگند در مقام اقامه قسامه ۸۱
گفتار سوم: ارتباط سوگند با علم قاضی ۸۳
مبحث چهارم: علم قاضی ۸۳
گفتار اول: تعریف علم قاضی ۸۴
گفتار دوم: ماهیت و اعتبار علم قاضی در امور کیفری ۸۷
گفتار سوم: ارزش اثباتی علم قاضی ۹۰
فصل سوم: ارزیابی قراین و امارات از منظر اقناع وجدانی قاضی ۹۳
مبحث اول: اسناد ۹۴
گفتار اول: تعریف اسناد ۹۴
گفتار دوم: ارزش اثباتی اسناد ۹۵
مبحث دوم: کارشناسی ۹۶
گفتار اول: تعریف و ماهیت کارشناسی ۹۷
گفتار دوم: میزان تاثیر کارشناسی در اقناع قاضی ۹۹
مبحث سوم: اماره قضایی و قانونی ۱۰۳
گفتار اول: تعریف اماره قضایی و قانونی ۱۰۶
گفتار دوم: مقایسه اماره قضایی و قانونی ۱۰۹
مبحث چهارم: معاینه محل ۱۱۲
گفتار اول: تعریف و ماهیت معاینه محل ۱۱۲
گفتار دوم: میزان تاثیر معاینه محل در اقناع قاضی ۱۱۵
مبحث پنجم: تحقیق محلی ۱۱۶
گفتار اول: تعریف و ماهیت تحقیق محلی ۱۱۶
گفتار دوم: میزان تاثیر تحقیق محلی در اقناع قاضی ۱۱۷
مبحث ششم: ادله نوین ۱۱۸
گفتار اول: ادله بیوتکنولوژی (ادله زیستی و تکنولوژی) ۱۱۹
گفتار دوم: ادله الکترونیکی (ادله در فضای سایبری و مجازی) ۱۲۰
نتایج و پیشنهادها ۱۲۲
فهرست منابع و ماخذ
کلیدواژه ها
- اقناع
- آیین دادرسی کیفری
- قانون مجازات اسلامی
- علم قاضی
- علم قاضی
- نظام دلایل معنوی
- اقناع وجدان قاضی
- نظام های دادرسی کیفری
- قضات
- وجدان
- رضایت
- داوری اخلاقی
- قانونگذاری