امکان تابعیت ایرانی فرزندان زوج های نابارور خارجی متولد از رحم اجاره ای مادر ایرانی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
امکان تابعیت ایرانی فرزندان زوج های نابارور خارجی متولد از رحم اجاره ای مادر ایرانی
عنوانامکان تابعیت ایرانی فرزندان زوج های نابارور خارجی متولد از رحم اجاره ای مادر ایرانی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوابوالفضل احمدی حسن آباد
استاد راهنمانجادعلی الماسی
استاد مشاوررضا عمانی سامانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۰
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



امکان تابعیت ایرانی فرزندان زوج های نابارور خارجی متولد از رحم اجاره ای مادر ایرانی عنوان پایان نامه ای است که توسط ابوالفضل احمدی حسن آباد، با راهنمایی نجادعلی الماسی و با مشاوره رضا عمانی سامانی در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

یکی از روشهای درمان ناباروری استفاده از رحم جایگزین است ؛ که در جایگزینی کامل اسپرم وتخمک متعلق به زوجین ناباروراست که پس از لقاح در آزمایشگاه به رحم مادر جانشین منتقل می شود .در این روش نسب پدری کودک به صاحب اسپرم بر می گردد،اما در مورد نسب مادری هرچند اطلاعات پزشکی نسب این کودک رابه مادر صاحب تخمک مرتبط می داند،اما نظر برگزیده میان فقها وحقوقدانان نظریه دو مادری می باشد یعنی مادراصلی مادر صاحب تخمک ومادرجانشین مادر رضاعی طفل است .در این پژوهش به بررسی تابعیت ایرانی فرزندان زوج های نابارور خارجی متولد از رحم اجاره ای مادر ایرانی و به عکس می پردازیم. بر آیند پژوهش با تدبر در منابع حقوق بین الملل خصوصی این است که تابعیت کودکان حاصل از زوج های نابارور خارجی با توجه به تابعیت والدین آنها مشخص می شود و طبق بند ۲ ماده ۹۷۶ قانون مدنی کودکان حاصل از گامت زوج نابارور ایرانی تبعه ایران شناخته می شوند .

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ۱۳

مقدمه ۱۴

فصل اول – ناباروری و رحم جایگزین ۱۹

گفتار اول – درمان ناباروری ۹۱

بند اول – تاریخچه در مان ناباروری ۹۱

الف – تعاریف ۹۱

۱ – نازایی و ناباروی ۹۱

۲ – تلقیح مصنوعی و انواع آن ۲۱

۳ – روش های کمکی تولید مثل(ART ( ۲۲

ب – تاریخچه درمان ناباروری ۲۲

بند دوم – تکنیک های کمکی تولید مثل ۲۶

الف – درمان ناباروری از راه تلقیح اسپرم به داخل رحم ( IUI ) ۲۷

۱ – تلقیح اسپرم به داخل رحم ( IUI ) ۲۷

۱–۱– روش (IUI) با استفاده از اسپرم همسر ( AIH ) ۲۷

۱–۲– روش (IUI ) با استفاده از اسپرم بیگانه (AID ) ۲۷

۲ – موارد استفاده از درمان ( IUI ) ۲۸

۳ – مراحل اصلی در سیکل های ( IUI ) ۲۸

ب – درمان ناباروری از راه باروری آزمایشگاهی( لقاح خارج رحمی IVF) ۲۹

۱ – موارد استفاده از درمان (IVF) ۲۹

۲ – مراحل اصلی در سیکل های (IVF) ۲۹

ج – درمان ناباروری از راه تزریق اسپرم به داخل تخمک(ICSI) ۳۳

۱ – موارد استفاده از درمان (ICSI) ۳۳

۲ – مراحل اصلی در سیکل های (ICSI) ۳۴

بندسوم – باروری آزمایشگاهی با بکارگیری شخص سوم ۳۶

الف – اهدای اسپرم ۳۷

ب – تخمک اهدایی ۳۸

ج – اهدای جنین ۴۰

د – رحم جایگزین ۴۱

گفتاردوم – رحم جایگزین ۴۳

بنداول – تعریف ، تقسیمات و دلایل رجوع به رحم جایگزین ۴۳

الف – تعریف رحم جایگزین ۴۴

ب – تقسیمات استفاده از رحم جایگزین ۴۵

۱ – روش درمانی جایگزینی رحمی بر اساس ارتباط ژنتیکی ۴۶

۱–۱– قسم اول – جایگزینی با پیوند ژنتیک ۴۶

۱–۲– قسم دوم – جایگزینی بدون پیوند ژنتیک ۴۷


– جایگزینی بر اساس اسپرم ، تخمک و رحم شخص ثالث ۴۸

۲–۱– زوجه نابارور از داشتن رحم و تخمدان محروم است ۴۸

۲–۲– زوجه نابارور از داشتن رحم محروم بوده و همسر زوجه نابارور نیز از داشتن اسپرم یا اسپرم سالم محروم است ۴۸

۲–۳– زوج و زوجه نابارور از داشتن گامت (اسپرم یا تخمک)متعلق به خود محروم اند ۴۹

۳ – روش درمانی جایگزینی رحمی بر اساس توافق یا قراردادمیان مادر جایگزین و والدین خواهان ۴۹

۳–۱– قسم اول – جایگزینی تجاری ۵۰

۳–۲– قسم دوم – جایگزینی غیر تجاری یا نوع دوستانه ۵۰

ج – دلایل احتمالی رجوع به رحم جایگزین ۵۰

۱ – ناباروری ۵۰

۲ – وضعیت سلامتی زن ۵۱

۳ – دلایل اجتماعی ۵۲

بند دوم – بررسی وضعیت شرعی رحم جایگزین در فقه امامیه ۵۲

الف – دیدگاه ادیان نسبت به رحم جایگزین ۵۲

ب – دیدگاه فقه امامیه نسبت به رحم جایگزین ۵۳

۱ – ادله عدم جواز استفاده از رحم جایگزین و نقد آنها ۵۴

۱–۱– وجوب حفظ فروج ۵۶

۱–۲– نقد و بررسی وجوب حفظ فروج ۵۷

۱–۳– ادله قاعده احتیاط در فروج و نقد آنها ۵۹

۱–۳–۱– ادله قاعده احتیاط در فروج ۵۹

۱–۳–۲– نقد و بررسی ادله قاعده احتیاط در فروج ۶۰

۱–۴– روایات دال بر حرمت قرار دادن نطفه مرد بیگانه در رحم زن ۶۲

۱–۵– چگونگی دلالت روایات بر عدم جواز روش رحم جایگزین ۶۴

۱–۶– نقد و بررسی روایات ۶۵

۱–۷– مغایرت جانشینی در بارداری با اغراض تشریع ازدواج ۶۶

۱–۸– نقد و بررسی استدلال مغایرت با اغراض تشریع ازدواج ۶۷

۲ – ادله جواز استفاده از رحم جایگزین ۶۸

۲–۱– اصل برایت و اباحه ۶۸

۲–۲– قاعده الضرورات تبیح المحظورات ۷۰

۲–۳– قاعده نفی عسر و حرج ۷۱

۲–۴– آثار مثبت روانی و اجتماعی ۷۱

۳ – حکم شرعی جایگزینی با بارداری ۷۱

۳–۱– جمع آوری اسپرم و تخمک از زوجین نابارور ۷۲

۳–۲– بارور کردن رحم مادر جانشین با تخمک یا جنین حاصل از آن ۷۲

بند سوم – وضعیت قرارداد رحم جایگزین در حقوق ایران و حقوق موضوعه ۷۴

الف – تعریف قرارداد و عقد ۷۴

ب – تعریف قرارداد مادر جانشین ۷۵

ج – تطبیق قرارداد مادر با قراردادهای رایج ۷۵

د – شرایط ماهوی قرارداد ۷۶

ه – قانون حاکم بر قرارداد در حقوق ایران ۸۰

گفتار سوم – نسب ۸۱

بند اول – تعاریف و مفاهیم ۸۱

الف – تعریف و مفهوم نسب ۸۲

ب – اثبات نسب مشروع ۸۳

بند دوم – نسب کودک در حالت مادر جانشین ۴۸

الف – نسب پدری در حالت مادر جانشین ۸۴

ب – نسب مادری در حالت مادر جانشین ۸۵


– نظریه مادر بودن صاحب تخمک و ادله مورد استناد آن ۸۵

۱–۱– حقایق علمی ۸۵

۱–۲– ضابطه عرفی نسب ۸۶

۱–۳– ابوت متفرع براسپرم پس امومت متفرع بر تخمک ۸۷

۱–۴– آیات و روایت متضمن بودن مادر صاحب تخمک ۸۷


– نظریه مادر بودن صاحب رحم و ادله مورد استناد آن ۹۰

۲–۱– آیات متضمن امومت صاحب رحم ۹۰

۲–۲– دیدگاه عرف ۹۴

۳ – نظریه دو مادری و مستندات آن ۹۴

۴ – نظر برگزیده ۹۷

بند سوم – آثار نسب ۹۸

الف – حضانت ۹۸

ب – حرمت نکاح ۹۹

ج – ولایت ۱۰۰

د – نفقه ۱۰۱

ه– – ارث ۱۰۱

و – مولی علیه ۱۰۳

ز – تابعیت ۱۰۳

فصل دوم – تابعیت ۱۰۵

گفتار اول – تعریف و شناخت تابعیت ۱۰۶

بند اول – اجزا و تعریف تابعیت ۱۰۶

الف – اتباع ۱۰۷

ب – بیگانگان ۱۰۷

ج – دولت – کشور ۱۰۷

ه– – تعریف تابعیت ۱۰۸

بند دوم – اشکال و آثار تابعیت ۱۱۰

الف – اشکال تابعیت ۱۱۰

۱– شکل ارادی تابعیت ۱۱۱

۲– شکل قهری و اجباری تابعیت ۱۱۱

ب – آثار تابعیت ۱۱۱

۱ – اثر سیاسی تابعیت ۱۱۱

۲ – اثر معنوی تابعیت ۱۱۲

۳ – آثار حقوقی تابعیت ۱۱۳

۳–۱– آثار حقوقی عام تابعیت ۱۱۳

۳–۲ – آثار حقوقی خاص تابعیت ۱۱۶

۳–۲–۱– آثار پذیرش به تابعیت ایران ۱۱۶

۳–۲–۱–۱– مبدا آثار پذیرش به تابعیت ایران ۱۱۶

۳–۲–۱–۲– آثار پذیرش به تابعیت ایران مربوط به زوجه متقاضی ۱۱۷

۳–۲–۱–۳– آثار پذیرش به تابعیت ایران نسبت به اولاد صغیر متقاضی ۱۱۷

۳–۲–۱–۴– وظایف شخص پذیرفته شده ۱۱۸

۳–۲–۱–۴– حقوق شخص پذیرفته شده به تابعیت ایران ۱۱۸

۳–۲–۲– آثار ترک تابعیت ایران ۱۱۹

۳–۲–۱–۱– آثار ترک تابعیت نسبت به شخص متقاضی ۱۱۹

۳–۲–۱–۲– آثار ترک تابعیت نسبت به زوجه واولاد متقاضی ۱۱۹

گفتار دوم – اصول و مبانی تابعیت ۱۲۱

بند اول – اصول و مبانی حاکم بر تابعیت ۱۲۱

الف – اصل اول: هر فردی باید دارای تابعیت باشد (نفی بی تابعیتی) ۱۲۱

ب – اصل دوم: هیچ فردی نباید بیش از یک تابعیت داشته باشد (نفی تابعیت مضاعف) ۱۲۳

بند دوم – تعارض قوانین تابعیت ۱۲۳

الف – تعارض منفی یا بی تابعیتی ۱۲۴

۱ – موارد و علل بی تابعیتی ۱۲۴

۱ –

– سلب تابعیت در اثر مجازات ۱۲۴

۱ –

– در اثر پناهندگی و مهاجرت ۱۲۵

۱ –

– ترک تابعیت قبلی و عدم تحصیل تابعیت جدید ۱۲۶

۱ –

– اختلاف قوانین ۱۲۶

۱ –

– در اثر قانون خاص ۱۲۷

۲ – اقدامات انجام شده جهت رفع بی تابعیتی ۱۲۷

۲ –

– گذرنامه نانسن ۱۲۷

۲ –

– پروتکل ۱۹۳۰ لاهه ۱۲۷

۲ –

– طرح کمیسیون حقوق بین الملل سازمان ملل سال ۱۹۵۳ ۱۲۸

۲ –

– معاهده نیویورک ۱۹۵۴ ۱۲۸

۲ –

– ایجاد تشکیلات ناظر بر قرارداد مربوطه ۱۲۹

ب – تعارض مثبت یا تابعیت مضاعف ۱۲۹

۱ – موارد و علل ایجاد تابعیت مضاعف ۱۳۰

۱ –

– تزاحم میان سیستم خاک و سیستم خون (تعارض سیستم های اعطای تابعیت تولدی) ۱۳۱

۱ –

– تحصیل تابعیت جدید بدون خروج از تابعیت اصلی ۱۳۲

۱ –

– ازدواج ۱۳۲

۱ –

– تغییر مرزهای سیاسی بدون اراده و دخالت شهروندان ۱۳۳

۲ – راههای رفع یا جلوگیری از تابعیت مضاعف ۱۳۳

۲ –

– پیدا کردن تابعیت موثر ۱۳۳

۲ –

– اقتضای یکی از دو سیستم خاک یا خون ۱۳۴

۲ –

– گزینش اختیاری تابعیت توسط اشخاص ۱۳۵

۲ –

– هماهنگی کشورها و توافقات بین المللی ۱۳۶

گفتار سوم – تابعیت اشخاص حقیقی ۱۳۸

بند اول – تابعیت اصلی (تابعیت مبدا) ۱۳۸

الف – تعریف روش خون یا نسبی (سیستم خون یا نسبی) ۱۳۸

۱ – تعیین تابعیت بر اساس نژاد ۱۳۸

۲ – جنبه سیاست تدافعی ۱۳۹

۳ – اعمال سیاست تعرضی ۱۳۹

۴ – اشکالات سیستم خون ۱۴۱

۴ –

– اطفالی که والدین معین ندارند ۱۴۱

۴ –

– اطفالی که والدین بدون تابعیت دارند ۱۴۱

۵ – دلایل استفاده از سیستم خون ۱۴۱

۵ –

– افزایش قدرت کشورهای پر جمعیت ۱۴۱

۵ –

– تضمین علاقه مندی به کشور ۱۴۲

ب – تعریف روش خاک (سیستم خاک) ۱۴۲

۱ – دلایل استفاده از سیستم خاک ۱۴۳

۱ –

– تاثیر عوامل اجتماعی ۱۴۳

۱ –

– سهولت اعمال قانون ۱۴۴

۱ –

– کاهش افراد بدون تابعیت ۱۴۵

۱ –

– رابطه تابعیت با اقامتگاه ۱۴۵

۱ –

– مصلحت کشورهای مهاجر پذیر ۱۴۶

۱ –

– ضرورت سیاسی ۱۴۶

ج – مقایسه بین دو سیستم خاک و خون (سیستم مختلط یا تلفیقی) ۱۴۷

فصل سوم – تحصیل تابعیت در نظام حقوقی ایران ۱۴۸

گفتار اول – تاریخچه تابعیت در ایران ۱۴۹

بند اول – تابعیت در ایران قبل از رواج قانون گذاری ۱۴۹

الف – ایران و عثمانی (عهد نامه ایران و عثمانی) ۱۴۹

ب – ایران و روسیه (عهد نامه ترکمن چای) ۱۵۰

ج – ایران و انگلیس (عهد نامه پاریس) ۱۵۰

بند دوم – تابعیت در ایران پس از تصویب قانون اساسی مشروطیت ۱۵۱

بند سوم – تابعیت بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ۱۵۳

گفتار دوم – به دست آوردن تابعیت ایران ۱۵۳

بند اول – تابعیت اصلی ۱۵۴

الف – تابعیت با اعمال سیستم خون در ایران ۱۵۶

۱ – نسب مشروع ۱۵۶

۲ – نسب نامشروع ۱۵۷

۳ – نسب مادری ۱۵۷

۴ – زمان تحمیل تابعیت به طفل ۱۵۹

۴ –

– تابعیت زمان ازدواج ۱۵۹

۴ –

– زمان انعقاد نطفه ۱۵۹

۴ –

– حق اختیار طفل ۱۶۰

۴ –

– مصلحت دولت ۱۶۱

۴ –

– تاریخ تولد ۱۶۱

ب – تابعیت با اعمال سیستم خاک در ایران ۱۶۲

۱ – تابعیت ناشی از تولد در ایران از پدر و مادر نا معلوم یا بدون تابعیت ۱۶۲

۲ – تابعیت ناشی از تولد در ایران از پدر و مادر بیگانه که یکی از آن دو نیز در ایران تولد یافته ۱۶۳

۳ – تابعیت ناشی از تولد در ایران به شرط اقامت ۱۶۵

۴ – تولد در ایران و عمل متقابل ۱۶۶

گفتار سوم – تابعیت ایرانی کودک متولد از رحم جایگزین مادر ایرانی و گامت زوج نا بارور خارجی و یا رحم جایگزین مادر خارجی و گامت زوج نا باور ایرانی ۱۶۶

بند اول – محل تولد کودک در کشور ایران ۱۶۷

الف – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور ایرانی توسط رحم جایگزین مادر خارجی ۱۶۸

ب – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور خارجی توسط رحم جایگزین

مادر ایرانی ۱۶۸

ج – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور خارجی توسط رحم جایگزین

مادر خارجی ۱۷۰

بند دوم – محل تولد کودک خارج از ایران ۱۷۰

الف – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور ایرانی توسط رحم جایگزین مادر ایرانی ۱۷۱

ب – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور ایرانی توسط رحم جایگزین مادر خارجی ۱۷۲

ج – تابعیت ایرانی کودک متولد شده از گامت زوج نا بارور خارجی توسط رحم جایگزین

مادر ایرانی ۱۷۲

نتیجه ۱۷۳

فهرست منابع ۱۷۷

کلیدواژه ها

  • ناباروری
  • حقوق مدنی
  • شهروندی
  • مادرها
  • تابعیت
  • زوج
  • آبستنی نیابتی
  • خارجی
  • همسران
  • حقوق کودکان
  • تابعیت
  • رحم اجاره ای