امکان سنجی استفاده از الگوی دیوان داوری ورزش در داوری های سرمایه گذاری بین المللی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
امکان سنجی استفاده از الگوی دیوان داوری ورزش در داوری های سرمایه گذاری بین المللی
عنوانامکان سنجی استفاده از الگوی دیوان داوری ورزش در داوری های سرمایه گذاری بین المللی
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوسیدمحمدعلی عبداللهی
استاد راهنمامحمدجعفر قنبری جهرمی
استاد مشاورمحسن عبدالهی، سیدهادی محمودی
مقطعدکتری
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی


امکان سنجی استفاده از الگوی دیوان داوری ورزش در داوری های سرمایه گذاری بین المللی عنوان رساله ای است که توسط سیدمحمدعلی عبداللهی، با راهنمایی محمدجعفر قنبری جهرمی و با مشاوره محسن عبدالهی و سیدهادی محمودی در سال ۱۳۹۹ و در مقطع دکتری دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

قطار حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی از بدو حرکت تا به امروز از گذرگاه های مختلفی عبور کرده و فرازونشیب های گوناگونی را پشت سر نهاده است و امروز از گذرگاه داوری به عنوان شایع ترین و کارآمدترین روش حل وفصل اختلافات این حوزه در حال عبور است. داوری سرمایه گذاری که سال هاست جایگزین روش های سنتی مانند مراجعه به محاکم ملی یا حمایت دیپلماتیک شده است تا به امروز بسیاری از مصاعب و مصایب این مسیر را هموار ساخته و دستاوردهای ارزشمندی را برای بازیگران این عرصه به ارمغان آورده است. با وجود این، داوری نیز خود در سال های اخیر از گردنه های نفس گیری در حال عبور است که انسجام و یکپارچگی نظام حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی را به مخاطره انداخته و مشروعیت و مقبولیت آن را تهدید می کند. صدور آرای متعارض یا متناقض، فقدان رویه داوری منسجم و یکپارچه، وجود دعاوی موازی، فقدان شفافیت کافی و... برخی از مشکلات نظام فعلی برشمرده شده و متقابلا پیشنهادهای مختلفی به منظور انجام اصلاحات خرد یا کلان در ساختار و قواعد سازکارهای موجود از سوی حقوق دانان پیشنهاد شده است که پیش بینی می شود در آینده نه چندان دور تغییرات عمده ای را در این حوزه به دنبال داشته باشد. در این میان، در میدانی دیگر از دانش حقوق، یعنی حقوق ورزشی، نیز روش داوری به عنوان یکی از اصلی ترین روش های حل وفصل اختلافات مورد استفاده قرار می گیرد و دیوان داوری ورزش به عنوان مهم ترین مرجع در این زمینه به نقش آفرینی می پردازد. با این حال، برخلاف داوری های سرمایه گذاری بین المللی، دیوان داوری ورزش به واسطه ماهیت دایمی، ساختار مترقی و قواعد روزآمد خود توانسته است ضمن ایجاد رویه داوری منسجم، در راستای انسجام و یکپارچگی حقوق ورزشی گام های بسیار موثری بردارد و به عنوان یک مرجع عالی در این زمینه با اقبال عمومی و گسترده بازیگران این حوزه مواجه گردد. بر این اساس، در پژوهش حاضر تلاش شده است ضمن توصیف و تحلیل هریک از دو نظام فعلی حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری و ورزشی، و تامل در ریشه های بحران مشروعیت در داوری های سرمایه گذاری و پیشنهادهای اصلاحی، امکان سنجی استفاده از الگوی دیوان داوری ورزش به منظور انجام اصلاحات آتی در داوری های سرمایه گذاری بین المللی مورد مداقه قرار گیرد. نگارنده در نهایت، پس از تحلیل و بررسی هریک از دو نظام یادشده، به این نتیجه کلی رهنمون می گردد که با توجه به این که یکی از اصلی ترین و کارآمدترین پیشنهادهای مطروح به منظور عبور از بحران مشروعیت نظام داوری های سرمایه گذاری بین المللی، ایجاد یک دیوان بین المللی سرمایه گذاری یا اصلاحات اساسی ساختار و قواعد ایکسید در این راستا است، دیوان داوری ورزش می تواند تجربیات و راهکارهای کارامد و موثری را در اختیار طراحان نظام آتی داوری های سرمایه گذاری بین المللی قرار دهد. بر همین اساس، در فرجام این پژوهش، پیشنهادهایی به ویژه در ساحت ساختار و قواعدِ آتی داوری های سرمایه گذاری بین المللی ارایه شده است.

ساختار و فهرست رساله

آغاز سخن

فصل نخست: بازار مسگران و تلاش برای یک صدایی: بحران مشروعیت در حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی و پیشنهادهای اصلاحی

مبحث نخست: ترسیم نظام فعلی حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی

گفتار نخست: سازکارهای قضایی (غیرداوری)

بند اول: رجوع به محاکم ملی

بند دوم: حمایت دیپلماتیک

بند سوم: مراجع قضایی بین المللی و منطقه ای

گفتار دوم: داوری

بند اول: داوری موردی و معاهدات سرمایه گذاری بین المللی

بند دوم: داوری سازمانی و موسسات داوری تجاری بین المللی

بند سوم: مرکز بین المللی حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری (ایکسید)

مبحث دوم: چالش اصلی نظام حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی

گفتار نخست: فقدان امنیت حقوقی در نظام حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی

بند اول: مفهوم امنیت حقوقی

بند دوم: ضرورت وجود امنیت حقوقی

بند سوم: آثار فقدان امنیت حقوقی

گفتار دوم: ظهور و بروز آثار عدم انسجام و یکپارچگی

بند اول: نمودهای مختلف عدم انسجام و یکپارچگی

بند دوم: نمونه های آرای متعارض در داوری های سرمایه گذاری بین المللی

گفتار سوم: علل عدم انسجام در داوری های سرمایه گذاری بین المللی

بند اول: محرمانگی و فقدان شفافیت کافی

بند دوم: رسیدگی های موازی

بند سوم: فقدان رویه داوری

بند چهارم: یک مرحله ای بودن رسیدگی ها

مبحث سوم: پیشنهادهای اصلاحی

گفتار نخست: محرمانگی هوشمند و ارتقای شفافیت

گفتار دوم: تجمیع داوری های موازی

گفتار سوم: ایجاد و توسعه رویه داوری

گفتار چهارم: ایجاد مرجع پژوهش خواهی

گفتار پنجم: اصلاح سازکار نصب داوران

گفتار ششم: بازبینی پیشینی

گفتار هفتم: ایجاد مرجع مشورتی

گفتار هشتم: دیوان بین المللی سرمایه گذاری

جمع بندی

فصل دوم: دیوان داوری ورزش: الگوی عینی موفق

مبحث نخست: وجوه اشتراک داوری های سرمایه گذاری بین المللی و داوری های ورزشی

گفتار نخست: تابعان مشابه

بند اول: ورزشکاران و باشگاه های ورزشی

بند دوم: کمیته بین المللی و کمیته های ملی المپیک

بند سوم: فدراسیون های بین المللی و ملی

بند چهارم: دولت ها

بند پنجم: سایر بازیگران

گفتار دوم: اشتراک در حوزه حقوق عمومی و حقوق خصوصی

گفتار سوم: عدم تمرکز قضایی

بند اول: دادگاه های ملی

بند دوم: مراجع قضایی و شبه قضایی درون سازمانی

بند سوم: سازمان های داوری

گفتار چهارم: اهمیت اقتصادی و اجتماعی

مبحث دوم: دیوان داوری ورزش: ماهیت، ساختار و قواعد

گفتار نخست: ماهیت دیوان

بند اول: پیش از اصلاحات گاندل (۱۹۹۴)

بند دوم: پس از اصلاحات گاندل (۱۹۹۴)

گفتار دوم: ساختار دیوان

بند اول: شورای بین المللی داوری ورزش

بند دوم: دیوان داوری ورزش

گفتار سوم: صلاحیت دیوان

بند اول: صلاحیت شعبه داوری عادی

بند دوم: شعبه داوری تجدیدنظر

بند سوم: صلاحیت مشورتی

گفتار چهارم: قواعد و آیین داوری دیوان

بند اول: قواعد عمومی

بند دوم: قواعد شعبه داوری عادی

بند سوم: قواعد شعبه داوری تجدیدنظر

بند چهارم: قواعد شعبه مبارزه با دوپینگ

بند پنجم: قواعد شعب ویژه

مبحث سوم: نقش دیوان داوری ورزش در ایجاد انسجام و امنیت حقوقی

گفتار نخست: ارایه تفاسیر منسجم

بند اول: تفسیر از مجرای نظریات مشورتی

بند دوم: تفسیر در خلال رسیدگی ترافعی

گفتار دوم: ایجاد رویه داوری یکپارچه

گفتار سوم: شفافیت و محرمانگی

گفتار چهارم: سازکار تجدیدنظر

بند اول: تمایز تجدیدنظر از درخواست ابطال نزد دیوان فدرال

بند دوم: آثار و مزایای پژوهش خواهی در دیوان

بند سوم: اطاله رسیدگی و افزایش هزینه ها

گفتار پنجم: حقوق فراملی ورزش

بند اول: مفهوم و ماهیت

بند دوم: مصادیق و نمونه ها

جمع بندی

فصل سوم: بازآفرینی یک تجربه: آورده های دیوان داوری ورزش برای داوری های سرمایه گذاری بین المللی

مبحث نخست: دیوان داوری ورزش و امکان تاسیس یک دیوان بین المللی سرمایه گذاری

گفتار نخست: اصلاح نظام فعلی ایکسید

گفتار دوم: تاسیس دیوانی جدید

گفتار سوم: ملاحظات اصلی در خصوص اصلاح نظام حل وفصل اختلافات سرمایه گذاری بین المللی

بند اول: جلب مشارکت حداکثری دولت ها

بند دوم: معاهدات دوجانبه سرمایه گذاری

مبحث دوم: دیوان داوری ورزش و ساختار دیوان بین المللی سرمایه گذاری

گفتار نخست: مرجع مشورتی

گفتار دوم: سازکار تجدیدنظر

گفتار سوم: دیوان بین المللی سرمایه گذاری

مبحث سوم: دیوان داوری ورزش و قواعد دیوان بین المللی سرمایه گذاری

گفتار نخست: انتخاب داوران

بند اول: تعداد داوران

بند دوم: ضوابط و نحوه انتخاب داوران

بند سوم: اشتغال هم زمان داوران به وکالت

گفتار دوم: قلمرو تجدیدنظر از آرای داوری

گفتار سوم: زمان و هزینه رسیدگی ها

بند اول: داوریِ کوتاه مدت و کم هزینه: روایتی تاریخی

بند دوم: ایجاد توازن میان زمان، هزینه و کیفیت آرا

گفتار چهارم: سایر موارد

بند اول: دعاوی موازی

بند دوم: شفافیت و محرمانگی

بند سوم: حقوق فراملی سرمایه گذاری

فرجام سخن

فهرست منابع و مراجع

منابع فارسی

منابع انگلیسی

کلیدواژه ها

  • مطالعات امکان سنجی
  • داوری بین المللی
  • سرمایه گذاری
  • امنیت حقوقی
  • دادگاه داوری ورزش
  • ارزش اقتصادی
  • ارزش اجتماعی
  • داوری سرمایه گذاری
  • بحران مشروعیت
  • انسجام و یکپارچگی
  • حقوق ورزشی
  • دیوان داوری ورزش