امکان سنجی تعلیق مهریه در نظام حقوقی ایران و فقه امامیه
 | |
| عنوان | امکان سنجی تعلیق مهریه در نظام حقوقی ایران و فقه امامیه |
|---|---|
| رشته | حقوق خانواده |
| دانشجو | محمد ترابی |
| استاد راهنما | سیدعباس تولیت |
| استاد مشاور | محمدهادی دارایی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۱ |
| دانشگاه | دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری |
امکان سنجی تعلیق مهریه در نظام حقوقی ایران و فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد ترابی، با راهنمایی سیدعباس تولیت و با مشاوره محمدهادی دارایی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.
چکیده
یکی از مباحث اختلافی میان فقهای امامیه و حقوق دانان بحث تعلیق عقد می باشد، که غالبا بر صحت تعلیق در منشا و بطلان تعلیق در انشاء معتقد هستند، اما در خصوص عقد نکاح به علت طبع خاص این عقد فقهای امامیه و به تبع آن قانون گذار ایران تعلیق در نکاح را باطل می دانند. مبحثی که در این بین کمتر بدان توجه شده است، بحث تعلیق مهر در عقد نکاح است. در خصوص عقد نکاح دایم و مهرالمسمی به علت آن که مهر در آن جنبه ی فرعی داشته و در حقیقت نیز نوعی قرارداد تبعی میباشد همانند سایر قراردادها قابل تعلیق است، اما مهرالمثل و مهرالمتعه چون به محض وقوع اسباب تعلق آنها تحقق می یابند، از لحاظ عملی تعلیق آن ها قابل تصور نمی باشد، از لحاظ نظری نیز چون جایگزینی در فرض عدم تحقق معلق علیه، شرعا پیش بینی نشده است، غیر قابل تعلیق اند. در خصوص عقد نکاح منقطع از آن جا که مهر به عنوان یکی از ارکان عقد در فقه امامیه و حقوق موضوعه ی ایران است، تعلیق آن باعث تردد یکی از عوضین و سریان غرر شده، و این امر باعث بطلان عقد می گردد. با پذیرش صحت تعلیق مهرالمسمی در نکاح دایم باید گفت، اولا منافع منفصله ی مهر عین معین از زمان انعقاد عقد تا تحقق معلق علیه متعلق به زوجه است، ثانیا در محاسبه ی مهریه به نرخ روز بایستی زمان انشای عقد مهر مد نظر محاکم قرار گیرد نه سال وقوع عقد نکاح یا سال تحقق معلق علیه، ثالثا در صورت انحلال عقد طرفین بایستی تا تحقق معلق علیه صبر نمایند؛ در صورت انحلال عقد با طلاق و عدم تحقق معلق علیه مانند فرض عدم وجود مهر عمل نمایند، و نزدیکی یا عدم آن صرفا در تعلق مهرالمثل یا متعه موثر خواهد بود ولی در صورت انحلال آن با فوت و قبل از نزدیکی و فرض عدم تحقق معلق علیه مطابق ماده ۱۰۸۸ قانون مدنی هیچ مهری نمی باشد، و در صورت فوت بعد از نزدیکی مستفاد از ماده ۱۰۸۷ قانون مذکور مهرالمثل تعلق خواهد یافت. رابعا پذیرش تعلیق مهر توسط زوجه با عنایت به قواعد محکمی مانند اقدام و لاضرر باعث سقوط حق حبس وی خواهد شد.
ساختار و فهرست پایان نامه
فهرست مطالب مقدمه
۱_ تبیین موضوع تحقیق
۲_ ضرورت و اهداف تحقیق
۳_سوالات تحقیق
۴_ فرضیه های تحقیق
۵_ پیشینه ی تحقیق
۶_ قلمرو تحقیق
۷_ روش تحقیق و شیوه جمع آوری اطلاعات
۸_ ساختار تحقیق
فصل اول: کلیات
مبحث اول: مفهوم مهریه
گفتار اول: معنای لغوی
گفتار دوم: معنای اصطلاحی
مبحث دوم: اسباب ایجاد مهر
گفتار اول: عقد نکاح صحیح
گفتار دوم: وطی به شبهه
مبحث سوم: اقسام مهر
گفتار اول: مهرالمسمی
بند اول: تعریف مهرالمسمی
بند دوم: شرایط صحت مهرالمسمی
الف_ مالیت داشته باشد
ب_ قابل تملک به وسیله ی زن باشد
پ_ اگر عین معین است در زمان انشای عقد موجود باشد
ت_ منفعت عقلایی داشته باشد و منفعت آن مشروع باشد
ث_ ملک غیر نباشد؛ مگر این که اجازه کند
ج_ معلوم باشد
چ_ معین باشد
ح_ شوهر باید قدرت بر تسلیم داشته باشد
بند سوم: ضمانت اجرای شرایط صحت مهر
بند چهارم: مالکیت زن بر مهر و استقرار آن
بند پنج: عیب یا تلف مهر
الف_ مهر معیوب
ب_ تلف مهر
بند شش: افزودن یا کاستن از مهر پس از عقد
بند هفت: مهرالمسمی در عرف کنونی
گفتار دوم: مهرالمثل
گفتار سوم: مهرالمتعه
گفتار چهارم: مهرالسنه
مبحث چهارم: مفهوم تعلیق
گفتار اول: مفهوم لغوی تعلیق
گفتار دوم : مفهوم اصطلاحی تعلیق
مبحث پنجم: انواع تعلیق و صحت یا بطلان آن
گفتار اول: اقسام تعلیق
گفتار دوم: صحت یا بطلان تعلیق در فقه امامیه و حقوق موضوعه ی ایران
مبحث ششم: شرایط معلق علیه
گفتار اول: اتفاقی بودن (قطعی نبودن)
گفتار دوم: شرط نباید غیرممکن، غیر اخلاقی و نامشروع باشد
گفتار سوم: معلق علیه نباید صرفا به اراده ی یکی از طرفین عقد وابسته باشد
گفتار چهارم: معلق علیه باید امری غیر محقق (ناظر بر آینده) باشد
گفتار پنجم: زمان تحقق معلق علیه نباید به کلی مجهول باشد
گفتار ششم: عدم تعلیق به شرایط صحت عقد
گفتار هفتم: معلق علیه نباید امری خلاف مقتضای عقد باشد
مبحث هفتم: تاثیر تعلیق بر قرارداد (عقد)
گفتار اول: اثر قرارداد معلق قبل از حصول معلق علیه
گفتار دوم: اثر قرارداد معلق پس از حصول معلق علیه
مبحث هشتم: تعلیق در آینه ی قوانین داخلی و حقوق تطبیقی
گفتار اول: تعلیق در آینه ی حقوق کار و شرایط عمومی پیمان
گفتار دوم: تعلیق در حقوق انگلیس و فرانسه
فصل دوم: متغیرهای موثر بر تعلیق پذیری مهریه
مبحث اول: ماهیت مهریه
گفتار اول: عوض بودن مهر
گفتار دوم: الزام قانونی بودن مهر
گفتار سوم: قرارداد بودن مهر
گفتار چهارم: دیدگاه متخذه
مبحث دوم: نوع ارتباط مهریه با عقد نکاح
گفتار اول: دیدگاه مبنی بر شرط ضمن عقد
گفتار دوم: دیدگاه مبنی بر استقلال مهر ۵۰ گفتار سوم: عقد تبعی بودن مهریه (تابع نکاح)
مبحث سوم: مدت عقد نکاح
گفتار اول: تعلیق مهر در نکاح موقت
گفتار دوم: تعلیق مهر در نکاح دایم
فصل سوم: آثار تعلیق مهریه
مبحث اول: اثر تعلیق در انشا، منشا و انحلال مهر
گفتار اول: نکاح دایم
گفتار دوم: نکاح منقطع
مبحث دوم: تاثیر تعلیق مهر بر منافع حاصله
مبحث سوم: محاسبه ی به روز مهریه (تعدیل اقتصادی مهریه)
مبحث چهارم: تعلیق مهر و انحلال عقد
گفتار اول: طلاق
گفتار دوم: فوت
مبحث پنجم: تاثیر تعلیق مهریه بر حق حبس زوجه
مبحث ششم: کارکرد تعلیق مهر در فرض بطلان نکاح
مبحث هفتم: تعلیق مهر به استطاعت زوج
نتیجه گیری و پیشنهاد:
فهرست منابع
کلیدواژه ها
- تعلیق
- عقد نکاح
- نکاح دایم
- نکاح منقطع
- مهر