امکان سنجی صلاحیت فراحقوقی ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
امکان سنجی صلاحیت فراحقوقی ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
عنوانامکان سنجی صلاحیت فراحقوقی ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران
رشتهحقوق عمومی
دانشجوفهیمه صیدی
استاد راهنماعلیرضا دبیرنیا
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه قم



امکان سنجی صلاحیت فراحقوقی ملت در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط فهیمه صیدی، با راهنمایی علیرضا دبیرنیا در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

در یک رویکرد مدرن به نظام سیاسی، بنیان و صلاحیت های دولت منحصرا ناشی از آراء ملتی است که در چهارچوب مجلس موسِسان به نمایندگان خود اختیار می دهند تا به نیابت از ملت، نسبت به تدوین قانون اساسی و ایجاد نظام سیاسی اقدام کنند. این اقدام به منزله شناسایی اراده سیاسی ملت در جایگاه خالقِ قانون اساسی و نظام سیاسی است که به تاسیس یک نظام نمایندگی منجر می شود و به تبع آن، قانون و سیاست در جایگاه یک ابزار، به انعکاس اراده ملت می پردازند. ملت مسلمان ایران برای اولین بار با رهبری حکیمانه حضرت امام(ره) و با پیروی از آموزه های دین مقدس اسلام و معصومین علیه السلام توانست حقِ تعیین سرنوشت خود را بدست آورد. با انحلال نظام پادشاهی، تدوین قانون اساسی و تاسیس نظام جمهوری اسلامی، ملت توانست از ظرفیتِ اعتبار بخشی به قانون اساسی و نظام جمهوری اسلامی برخوردار گردد و این ویژگی ملت را در جایگاهی تحت عنوان صلاحیتِ فراحقوقی قرار داد. بدین ترتیب، موجودیت و اعتبار قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ناشی از صلاحیتِ فراحقوقی ملت است و بدون شناسایی این صلاحیت، امکان تضمین موثر حقوق و آزادی های ملت منتفی خواهد بود و قانون اساسی ایران در اصول مختلفی این مفهوم را مورد شناسایی و تضمین قرار داده است. این پژوهش با روش توصیفی–تحلیلی و با بهره مندی از منابع کتابخانه ای تدوین شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

۱– بیان مساله تحقیق

۲– سوالات تحقیق

۳– پیشینه تحقیق

۴– ضرورت انجام تحقیق:

۵– فرضیه های تحقیق

۶– اهداف کاربردی تحقیق

۷– جنبه جدید بودن تحقیق

۸– روش تحقیق

۹– ساختار پایان نامه

فصل اول: مفهوم و مبانی صلاحیت های ملت در ایجاد نظام سیاسی گفتار اول: صلاحیت های دولت

بند اول: امکان سنجی و صلاحیت

بند دوم: جامعه سیاسی، قدرت سیاسی و تشکیل دولت – ملت

بند سوم: تغییرعنوان حاکمیت به صلاحیت در عصر مدرن

بند چهارم: مفهوم دولت– ملت مدرن

گفتار دوم: صلاحیت های ملت

بند اول: مفهوم ملت

بند دوم: حاکمیت ملت

بند سوم: رابطه میان حاکمیت و تضمین حقوق ملت

گفتار سوم: جایگاه قانون اساسی

بند اول: تاریخچه قانون اساسی

بند دوم: قانون اساسی در مفهوم مدرن

بند سوم: مبانی قانون اساسی

بند چهارم: موضوع و اهداف قانون اساسی

بند پنجم: جایگاه قدرت موسِس در قانون اساسی

گفتار چهارم: مبانی صلاحیت های ملت

بند اول: مفهوم حق

بند دوم:حق تعیین سرنوشت به منزله یک حق طبیعی

بند سوم: اصل عدم حاکمیت احدی بر دیگری

بند چهارم: شناسایی عقلانیت انسان برای اداره امور خویش

بند پنجم: خودحاکمیتی، خودآیینی و خود قانونگذاری

بند ششم: شناسایی قدرت موسِس به عنوان خالق نظام سیاسی

جمع بندی فصل اول:

فصل دوم: جایگاه و مبانی اختیار ملت در ایجاد قانون اساسی ایران گفتار اول: جایگاه ملت در قانون اساسی مشروطه

بند اول: منشا تاسیس قانون اساسی مشروطه

بند دوم: جایگاه مردم و حقِ تعیین سرنوشت آن ها در قانون اساسی مشروطه

بند سوم: بررسی امکان شناسایی حقِ بر تعیین سرنوشت در قانون اساسی مشروطه

بند چهارم: پیروزی انقلاب اسلامی؛ مقدمه ظهور حقِ تعیین سرنوشت ملت

بند پنجم: نظام حقوقی؛ مانع ظهور حقِ تعیین سرنوشت ملت

گفتار دوم: فرآیند تشکیل قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

بند اول: همه پرسی در نظام جمهوری اسلامی ایران

بند دوم: شیوه تدوین و تصویب قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران

بند سوم: مرجع تدوین قانون اساسی در جمهوری اسلامی ایران ۵۰ بند چهارم: شیوه کار مجلس خبرگان قانون اساسی

بند پنجم: فلسفه ایجاد خبرگان قانون اساسی

بند ششم: گذر به دولت مدرن

گفتار سوم: جایگاه ملت در قانون اساسی ۱۳۵۸

بند اول: ملت در جایگاه خالق قانون اساسی

بند دوم: نظام سیاسی و کارگزاران در جایگاه نماینده ملت

بند سوم: حکمرانی مبتنی بر نظام نمایندگی

بند چهارم: اعتبار قانون اساسی، ناشی از آراء ملت

بند پنجم: جایگاه فراحقوقی و فراساختاری ملت در فرآیند ایجاد قانون اساسی

گفتار چهارم: جایگاه ملت در قانون اساسی سال ۱۳۶۸

بند اول: اراده سیاسی ملت به عنوان معیار تغییر قانون اساسی۱۳۵۸

بند دوم: شناساسی حقِ بر اصلاح قانون اساسی ۱۳۵۸

بند سوم: قانون اساسی ۱۳۶۸، محصول اراده سیاسی ملت

بند چهارم: ظهور قدرت موسِس در فرآیند اصلاح قانون اساسی ۱۳۵۸

بند پنجم: شناسایی صلاحیتِ فراحقوقی برای ملت در اصلاح قانون اساسی ۱۳۵۸

گفتار پنجم: مبانی صلاحیتِ ملت در قانون اساسی ۱۳۵۸ و ۱۳۶۸

بند دوم: شناسایی حقِ حاکمیت مطلق مردم بر سرنوشت خویش به عنوان یک حق الهی

بند سوم: شناسایی آزادی مطلق ملت در چگونگی تعیین سرنوشت خویش

بند چهارم: شناسایی حقوق بنیادین ملت به مثابه حقوقی فراتر از قانون اساسی

بند پنجم: شناسایی ملت در جایگاه رییس کشور و کارگزاران در جایگاه نمایندگان ملت

جمع بندی فصل دوم

فصل سوم: صلاحیتِ فراحقوقی ملت و تاثیر آن بر عمل حکمرانی گفتار اول: انعکاس اراده ملت از طرق رسمی

بند اول: مجموعه نظام حقوقی در جایگاه ابزار انعکاس اراده ملت

بند دوم: قدرت سیاسی به منزله انعکاسی از اراده ملت

بند سوم: برتری امر سیاسی بر امر حقوقی

بند چهارم: برتری اراده ملت در مقابل قانون اساسی

بند پنجم: برتری اراده ملت در مقابل نهادها و قوای ناشی از ملت

گفتار دوم: انعکاس اراده ملت از طرق غیر رسمی

بند اول: انعکاس اراده ملت از طریق تشکیل جامعه مدنی

بند دوم: انعکاس اراده ملت از طریق رسانه ها

بند سوم: انعکاس اراده ملت از طریق احزاب

گفتار سوم: صلاحیتِ فراحقوقی ملت مستلزم تفکیک صلاحیت های دولت و ملت

بند اول: تضمین صلاحیتِ فراحقوقی ملت مستلزم پویایی نظام نمایندگی

بند دوم: دولت – ملت به منزله یک پدیده واحد در نظام بین الملل

بند سوم: دولت – ملت به منزله دو پدیده مستقل در حقوق عمومی

بند چهارم: ملت ها باقی می مانند اما دولت ها می توانند تغییر کنند

بند پنجم: رابطه سلسله مراتبی میان ملت و دولت برقرار است

بند ششم: دولت در مقابل ملت پاسخگو است نه بالعکس

بند هفتم: حق و تکلیف در رابطه میان ملت و دولت

گفتار چهارم: صلاحیتِ فراحقوقی ملت و محدودیت های اصلاح اصل

قانون اساسی

بند اول: محدودیت های اصل

ریشه در مبانی حقوق اساسی ندارد

بند دوم: محدودیت های اصلاح قانون اساسی از نظر مبانی قانون اساسی

بند سوم: محدودیت های اصلاح قانون اساسی از نظر حقوق عمومی

بند چهارم: محدودیت ها ریشه در اقتضایات و مصلحت های مورد نظر ملت دارد

بند پنجم: حقِ اصلاح قانون اساسی؛ بخش غیرقابل تفکیک حقوق ملت

جمع بندی فصل سوم

نتیجه گیری

فهرست منابع و مآخذ

الف: کتابها:

ب: مقالات

ج: قوانین و مقررات

د: شبکه خبری

کلیدواژه ها

  • صلاحیت فراحقوقی
  • نظام نمایندگی
  • قانون اساسی
  • جمهوری اسلامی