برخی مولفه‌های موثر بر تحول نظام مالکیت فکری: گسترش یا تحدید قلمرو حقوق
 | |
| عنوان | برخی مولفه‌های موثر بر تحول نظام مالکیت فکری: گسترش یا تحدید قلمرو حقوق |
|---|---|
| نویسنده | زهرا شاکری |
| محور موضوعی | حقوق مالکیت فکری |
| سال نشر | ۱۴۰۳ |
| منتشر شده در | نشریه تحقیق و توسعه در حقوق خصوصی |
| دوره | ۱ |
| شماره | ۱ |
| دانلود مقاله | دانلود از سایت نشریه |
برخی مولفه‌های موثر بر تحول نظام مالکیت فکری: گسترش یا تحدید قلمرو حقوق عنوان مقاله‌ای از زهرا شاکری است که در شهریور 1403 و در شماره 1 فصلنامه تحقیق و توسعه در حقوق خصوصی منتشر شده‌است.
چکیده
نظام حقوق مالکیت فکری نظامی است که برای حمایت از مؤلفان، هنرمندان، مخترعان و سایر فعالان مرتبط پی‌ریزی شده است اما امروزه این نظام حمایتی، ذی‌نفعان جدیدی را در دستور کار خود قرار داده است و به سوی حمایت از سرمایه‌گذاران فرهنگی و اجتماعی سوق داده می‌شود. از سوی دیگر حذف مرزهای جغرافیای در بهره‌برداری از اموال فکری او افزایش نقض حق به موازات پررنگ شدن جایگاه منافع عمومی با عنایت به نیاز گسترده به آموزش‌های عمومی و تخصصی، تحقیقات علمی و درک رنج‌های انسانی ناشی از بیماری‌های همه‌گیر و ظهور مسئله تغییر اقلیم سبب تغییراتی مانند افزایش استثنائات و محدودیت‌ها یا ظهور حقوقی جدید در نظام حقوق مالکیت فکری شده است. افزون بر اینکه فناوری‌هایی مانند بلاک چین، هوش مصنوعی، زیست‌فناوری و نانو فناوری توانسته موضوعات جدیدی را در حوزه حقوق مالکیت فکری مطرح کند؛ آفرینندگی توسط غیر انسان، ثبت اطلاعات آثار و اموال فکری بر بستر زنجیره بلوکی، اشتراک‌سازی بی‌پایان آثار در سکوهای اینترنتی و افزایش درخواست ثبت اختراع در زیست/ نانو فناوری موجب شده است پرسش‌هایی مانند اینکه آیا هوش مصنوعی می‌تواند به‌عنوان مؤلف آثار ادبی و هنری شناسایی شود؟ یا با توجه به امکانات ناشی از فناوری‌های جدید آیا حق معنوی همچنان به‌عنوان حق متقن و غیرقابل تغییر نظام حقوقی شناسایی حفظ می‌شود؟ آیا لازم است معیارهای ثبت اختراع با توجه به تغییر اقلیم و نیازهای محیط زیستی با تفسیر جدید روبرو شود؟ در معرض واکاوی پژوهشگران قرار گیرد. نوشتار حاضر با روش تحلیلی_توصیفی سرانجام نتیجه‌گیری می‌کند نظام آتی مالکیت فکری با شاخص‌های جدیدی مانند غلبه منافع عمومی، تحدید حمایت، استحاله در رویکرد به حق معنوی و مسئله شناسایی مؤلفان غیرانسانی سامان‌دهی خواهد شد.
کلیدواژه‌ها
- استثنائات وارد بر حق مالکیت فکری
مواد مرتبط
- ماده ۴ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸
- ماده ۱۲ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸
- ماده ۲۲ قانون حمایت از حقوق مولفان و مصنفان و هنرمندان مصوب ۱۳۴۸
- ماده 6 مکرر موافقتنامه جنبه‌های تجاری حقوق مالکیت فکری (تریپس)
- ماده 4 قانون حمایت از مالکیت صنعتی
- ماده 34 قانون حمایت از مالکیت صنعتی
- ماده 131 قانون حمایت از مالکیت صنعتی