بررسی ارکان و عناصر جنایت تجاوز از منظر اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی ارکان و عناصر جنایت تجاوز از منظر اساس نامه دیوان کیفری بین المللی
عنوانبررسی ارکان و عناصر جنایت تجاوز از منظر اساس نامه دیوان کیفری بین المللی
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومهرداد سلامی
استاد راهنماابوالفتح خالقی
استاد مشاورمحمدخلیل صالحی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه قم



بررسی ارکان و عناصر جنایت تجاوز از منظر اساس نامه دیوان کیفری بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط مهرداد سلامی، با راهنمایی ابوالفتح خالقی و با مشاوره محمدخلیل صالحی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

طبق حقوق بین الملل سنتی، جنگ یک ابزار سیاسیِ قانونی و مشروع در روابط بین الملل تلقی می شد. با پیشرفت فن آوری و جنگ افزارهای جنگی که آثار مخرب شدیدی به جا می گذاشت. اعضای جامعه بین الملل تصمیم به ممنوعیت جنگ گرفتند و به دنبال این ممنوعیت به طور مطلق در پیمان پاریس به سال ۱۹۲۸ میلادی، در مقام تعیین ضمانت اجرای مناسب برای آن برآمدند. اما از آنجا که تعیین ضمانت اجرا مسبوق به تعریف و تبیین موضوع آن است و از طرفی جنگ بیشتر یک عمل سیاسی است تا حقوقی، تا سال ۲۰۱۰ میلادی موفق به تعریف آن نشدند. در این سال در مقام جمع وقایع صورت گرفته در طول یک سده فعالیت، برای اولین بار بین جنایت تجاوز و عمل تجاوزکارانه تفکیک نمودند و تحقق جنایت تجاوز، منوط به تحقق عمل تجاوزکارانه ی ناقض آشکار منشور ملل متحد گردید. رکن مادی جنایت تجاوز بر اساس این تعریف عبارت است از برنامه ریزی، تدارک، آغاز یا اجرای یک عمل تجاوزکارانه ی که از سوی افراد سیاسی و نظامی موثر در هدایت و کنترل یک کشور ارتکاب می یابد. منظور از عمل تجاوزکارانه استفاده از نیروی مسلح از سوی یک یا چند دولت بر علیه یک یا چند دولت دیگر است. در مورد رکن معنوی ماده ۸ مکرر که با عنوان جنایت تجاوز به اساس نامه دیوان بین المللی کیفری اضافه شده، چیزی بیان نمی دارد و در این مورد بر اساس ماده ۳۰ اساس نامه دیوان اتخاذ تصمیم می شود ماده مذکور تنها بر عمدی بودن جرایم اشاره می کند و مصادیق غیر عمدی را بیان نکرده است. مجازات های تعیین شده در اساس نامه تنها برای افراد حقیقی قابل اعمال می باشد و اشخاص حقوقی مسیولیتی اعم از مدنی و کیفری ندارند.در این پایان نامه طی دو بخش ارکان و عناصر جنایت تجاوز را بررسی می کنیم. بخش اول به تبیین مفاهیم، سابقه اجتماعی و تقنینی و مبانی جنایت تجاوز می پردازد و بخش دوم به ترتیب ارکان قانونی، مادی و معنوی و مسیولیت کیفری متجاوزین را بررسی کرده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

عنوان صفحه

مقدمه ۱

بیان مسیله ۱

سابقه و پیشینه تحقیق ۲

ضرورت تحقیق ۳

پرسش های تحقیق ۳

فرضیه های تحقیق ۳

روش تحقیق ۴

هدف تحقیق ۴

سازماندهی تحقیق ۴

بخش اول: مفاهیم، پیشینه، مبانی ۵

فصل اول: مفاهیم ۶

مبحث اول: مفاهیم ادبی ۶

گفتار اول: جنایت تجاوز ۶

گفتار دوم: جامعه بین الملل ۶

گفتار سوم: نظام بین الملل ۷

گفتار چهارم: منازعات مسلحانه ۷

گفتار پنجم: یورش، حمله ۷

گفتار ششم: اشغال، تصرف ۸

گفتار هفتم: منع توسل به زور ۸

مبحث دوم: مفاهیم اصطلاحی ۹

گفتار اول: جنایت تجاوز ۹

گفتار دوم: جامعه بین الملل ۹

گفتار سوم: نظام بین الملل ۱۰

گفتار چهارم: منازعات مسلحانه ۱۰

گفتار پنجم: یورش، حمله ۱۰

گفتار ششم: اشغال، تصرف ۱۱

گفتار هفتم: منع توسل به زور ۱۱

فصل دوم: پیشینه اجتماعی و تقنینی ۱۲

مبحث اول: پیشینه اجتماعی ۱۲

گفتار اول: حمله عراق به ایران ۱۲

گفتار دوم: شکست امریکا در طبس ۱۳

مبحث دوم: پیشینه تقنینی ۱۴

گفتار اول: قبل از جنگ جهانی دوم ۱۴

بند اول: قبل از قرن بیستم ۱۵

بند دوم: نیمه اول قرن بیستم ۱۶

الف: میثاق جامعه ملل ۱۶

ب: معاهده کمک متقابل ۱۷

پ: پرو توکل ژنو ۱۹

ت: ممنوعیت جنگ تجاوزکارانه توسط سازمان ملل و کنفرانس پان امری کن ۲۱

ث: قرارداد عمومی تقبیح جنگ به عنوان ابزار سیاست ملی ۲۱

ج: کنفرانس خلع سلاح و طرح های تعریف تجاوز ۲۳

۱ اقدامات کمیته های داوری و امنیت ۲۳

۲ کنفرانس خلع سلاح ۲۴

۳ طرح های تعریف تجاوز ۲۵

گفتار دوم: بعد از جنگ جهانی دوم ۲۷

بند اول: نیمه دوم قرن ۲۰ ۲۸

الف: دیوان های موقت ۲۸

۱ محکمه نورنبرگ ۲۸

۲ محکمه توکیو ۲۹

۳ محکمه های داخلی کشور های متفق ۲۹

ب: تلاش برای تعریف تجاوز ۳۰

۱ منشور سازمان ملل متحد ۳۱

۲ کمیسیون حقوق بین المل و کمیته های تعریف تجاوز ۳۲

۳ تعریف تجاوز در مجمع عمومی ملل متحد ۳۷

۴ کمیته مقدماتی ۳۹

۵ کنفرانس رم ۳۹

بند دوم: دهه اول قرن ۲۱ ۴۰

الف: کمیسیون مقدماتی ۴۰

ب: کار گروه ویژه تجاوز ۴۱

پ: بازنگری در اساس نامه ۴۲

فصل سوم: مبانی جرم انگاری جنایت تجاوز ۴۳

مبحث اول: حفظ نظم بین المللی و صلح جهانی ۴۳

مبحث دوم: احترام به حق حاکمیت دولت ها و تمامیت ارضی ۴۴

مبحث سوم: احترام به استقلال سیاسی ۴۶

بخش دوم: ارکان و عناصر، مسیولیت کیفری و مجازات جنایت تجاوز در اساس نامه ICC ۴۸

فصل اول: ارکان و عناصر ۴۹

مبحث اول: رکن قانونی ۴۹

گفتار اول: اصل قانونی بودن جرم ۵۰

گفتار دوم: اصل قانونی بودن مجازات ۵۲

گفتار سوم: نتایج اصل قانونی بودن جرم و مجازات ۵۵

بند اول: اصل برایت ۵۵

بند دوم: عطف به ما سبق نشدن قوانین ۵۶

مبحث دوم:رکن مادی ۵۷

گفتار اول: جنایت تجاوز ۵۸

بند اول: رفتار فیزیکی ۵۸

الف : برنامه ریزی ۵۹

ب: تدارک ۶۱

پ: آغاز ۶۲

ت: اجرا ۶۳

بند دوم: شرایط و اوضاع و احوال ۶۴

الف: شخص حقیقی بودن ۶۴

ب: عمل تجاوزکارانه بودن ۶۵

پ: عضو دولت بودن ۶۶

ت: افراد موثر در عمل سیاسی نظامی ۶۷

ث: شدید بودن ۶۸

ج: ناقض منشور بودن ۷۰

چ: نقض آشکار بودن ۷۱

بند سوم: نتیجه ۷۲

بند چهارم: قابلیت انتساب مادی ۷۲

گفتار دوم: عمل تجاوزکارانه و مصادیق ۷۳

بند اول: عمل تجاوزکارانه ۷۳

الف: رفتار فیزیکی ۷۳

ب: شرایط و اوضاع و احوال ۷۴

۱: شرایط ایجابی عمل تجاوزکارانه ۷۴

۱–۱: بین المللی بودن ۷۴

۲–۱: مسلحانه بودن ۷۷

۲: شرایط سلبی عمل تجاوزکارانه ۷۹

۱–۲ دفاع مشروع نبودن ۷۹

۲–۲ با مجوز شورای امنیت نبودن ۸۳

پ: نتیجه ۸۴

ت: قابلیت انتساب عنصر مادی عمل تجاوزکارانه ۸۵

بند دوم: مصادیق عمل تجاوزکارانه ۸۵

الف: عمل تجاوزکارانه مستقیم ۸۶

۱: یورش، تهاجم نیروی مسلح ۸۶

۲: اشغال نظامی ۸۶

۳: الحاق کلی یا جزیی کشور دیگر ۸۷

۴: بمباران کردن قلمرو کشور دیگر ۸۸

۵: استفاده از هر گونه سلاح ۸۸

۶ : محاصره بنادر یا سواحل ۸۹

۷: تهاجم علیه نیروهای کشور دیگر ۹۰

۸: استفاده از نیروی نظامی مستقر در قلمرو کشور دیگر یا تمدید حضور بر خلاف مفاد قرارداد ۹۰

ب: عمل تجاوزکارانه غیر مستقیم ۹۱

ج: معاونت به عنوان عمل تجاوزکارانه مستقل ۹۳

مبحث سوم: رکن معنوی ۹۵

گفتار اول: رویه قضایی دادگاه های بین المللی در تعریف عنصر معنوی ۹۵

گفتار دوم: تقصیر کیفری ۹۸

بند اول: قصد ۱۰۰

الف: سوء نیت عام ۱۰۰

ب: سوء نیت خاص ۱۰۱

بند دوم: علم و آگاهی ۱۰۲

گفتار دوم: قابلیت انتساب معنوی ۱۰۳

فصل دوم: مسیولیت و مجازات جنایت تجاوز ۱۰۴

مبحث اول: مسیولیت ۱۰۴

گفتار اول: مسیولیت کیفری ۱۰۴

بند اول: مسیولیت کیفری اشخاص حقوقی ۱۰۴

بند دوم: مسیولیت کیفری اشخاص حقیقی ۱۰۵

گفتار دوم: مسیولیت مدنی ۱۰۷

بند اول: مسیولیت مدنی اشخاص حقوقی ۱۰۸

بند دوم مسیولیت مدنی اشخاص حقیقی ۱۰۹

مبحث دوم: مجازات متجاوز ۱۱۰

گفتار اول: تعیین نوع مجازات ۱۱۰

گفتار دوم: مجازات قابل اعمال ۱۱۲

بند اول: حبس ۱۱۳

الف: حبس با مدت معین ۱۱۳

ب: حبس ابد ۱۱۴

بند دوم: جزای نقدی ۱۱۴

بند سوم: ضبط اموال ۱۱۵

گفتار سوم: تعیین میزان مجازات ۱۱۶

بند اول: مناسب ترین مجازات ۱۱۷

بند دوم: تعیین مجازات برای جرایم متعدد ۱۱۸

نتایج ۱۲۰

پیشنهادات ۱۲۱

فهرست منابع و مآخذ: ۱۲۲

الف: منابع فارسی ۱۲۲

ب: منابع لاتین ۱۲۶

پ: اسناد ۱۲۷

ت: منابع اینترنتی ۱۲۹

کلیدواژه ها

  • تجاوز نظامی
  • دیوان بین المللی کیفری
  • مسیولیت کیفری
  • جرم
  • حقوق بین المللی
  • جنگ
  • خلع سلاح
  • جامعه بین المللی
  • دیوان بین المللی کیفری
  • جنایت تجاوز
  • عمل تجاوزکارانه
  • ارکان و عناصر جرم
  • مسیولیت کیفری فردی