بررسی اساس نامه دیوان کیفری بین الملل از منظر فقه امامیه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی اساس نامه دیوان کیفری بین الملل از منظر فقه امامیه
عنوانبررسی اساس نامه دیوان کیفری بین الملل از منظر فقه امامیه
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحمدرضا مداح
استاد راهنماناصر قاسمی
استاد مشاورمهدی منتظرقایم
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۹
دانشگاهدانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری



بررسی اساس نامه دیوان کیفری بین الملل از منظر فقه امامیه عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدرضا مداح، با راهنمایی ناصر قاسمی و با مشاوره مهدی منتظرقایم در سال ۱۳۹۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری دفاع گردید.

چکیده

تاسیس دیوان کیفری بین المللی خیلی بیش تر از آن چه که کشورهای جهان انتظار داشتند به درازا کشید. اساس نامه ی این دیوان تحت عنوان اساس نامه روم شناخته شده است. این اساس نامه، در تاریخ ۱۷ جولای ۱۹۹۸ به امضای۱۲۰کشور رسید و در سال ۲۰۰۲ با تصویب آن توسط این کشورها این دیوان رسما شروع به کار نمود. این دادگاه صلاحیت تحقیق در مورد نسل کشی، جنایت جنگی، جنایت علیه بشریت و تجاوز را دارد. نمایندگان جمهوری اسلامی ایران به رغم حضور فعال در تصویب اساس نامه از امضای این قانون در اجلاس روم خودداری کردند، در نتیجه جمهوری اسلامی ایران به این دیوان ملحق نشده است. دلیل اصلی که ایران از پیوستن به این دیوان امتناع می نماید این می باشد که اساسنامه با فقه امامیه که منبع قوانین ومقررات می باشد تعارض دارد. در این پایان نامه سعی شده است به بررسی اساسنامه دیوان کیفری بین المللی از منظر فقه امامیه پرادخته شود واز این رهگذر راهکارها وپیشنهاداتی ارایه گردد که سبب رفع این تعارضات شود.گرچه در تطبیق فقه امامیه با اساسنامه دیوان موارد مشابه هم وجود دارد، لکن گاهی موارد اختلاف به گونه ای است که می تواند مانع پیوستن کشوری شیعی مذهب مانند ایران شود.اشتراکات فقه امامیه با اساسنامه مواردی مانند اصول عمومی حقوق کیفری موجود در اساسنامه، صلاحیت دیوان، مرور زمان، موجبات معافیت از مسیولیت کیفری و... وتعارضات فقه امامیه با اساس نامه مواردی مانند قاعده نفی سبیل، شرایط انتخاب قضات، قضاوت زنان و... می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده ا مقدمه

فصل اول

ارزیابی اساس نامه دیوان کیفری بین المللی و رابطه ی آن با حقوق ایران و فقه امامیه

مقدمه

مبحث اول: پیشینه تشکیل و تصویب اساس نامه دیوان بین المللی کیفری

گفتار اول: تشکیل دیوان کیفری بین المللی و تاسیس اساس نامه آن

گفتار دوم: اهمیت تصویب اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

مبحث دوم: مسایل شکلی و ماهوی اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار اول: مسایل شکلی اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار دوم: مسایل ماهوی اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

مبحث سوم: نظرات موافقان و مخالفان پیوستن به اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار اول: نظرات مخالفان الحاق به اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار دوم: تمایل مخالفان به تشکیل دادگاه های موردی خاص

گفتار سوم: دیدگاه موافقان الحاق به اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

مبحث چهارم: اساس نامه دیوان کیفری بین المللی از منظر حقوق ایران و فقه امامیه

گفتار اول: رویکرد جمهوری اسلامی ایران نسبت به اساس نامه دیوان

گفتار دوم: قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و اساس نامه دیوان

گفتار سوم: قوانین جزایی جمهوری اسلامی ایران و اساس نامه دیوان

مبحث پنجم: اسلام وحقوق بین الملل

گفتار اول: جایگاه حقوق بین الملل در نظام حقوقی اسلام

گفتار دوم: قواعد فقه در حوزه حقوق بین الملل

گفتار سوم: رویکرد اسلام به قراردادهای بین المللی

گفتار چهارم: رویکرد اسلام به دادگاه های بین المللی

فصل دوم

نقاط اشتراک اساس نامه دیوان کیفری بین المللی با فقه امامیه

مبحث اول: صلاحیت و قابلیت پذیرش در اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار اول: صلاحیت موضوعی دیوان بین المللی کیفری

گفتار دوم: صلاحیت شخصی و زمانی دیوان

گفتار سوم: دیدگاه فقه امامیه در مورد مباحث مربوط به صلاحیت دیوان

مبحث دوم: اصول عمومی حقوق کیفری

گفتار اول: اصل برایت

گفتار دوم: اصل قانونی بودن جرم

گفتار سوم: عطف به ما سبق نشدن قوانین و مقررات

مبحث سوم: نفی مرور زمان

گفتار اول : معنا و مفهوم نفی مرور زمان

گفتار دوم: دیدگاه اساس نامه دیوان کیفری بین المللی در مورد نفی مرور زمان

گفتارسوم: بررسی مرور زمان در فقه امامیه

مبحث چهارم: موجبات معافیت از مسیولیت کیفری

گفتاراول: موجبات معافیت از مسیولیت کیفری در اساس نامه دیوان بین المللی کیفری

گفتار دوم: موجبات معافیت از مسیولیت کیفری در فقه امامیه

فصل سوم

نقاط افتراق اساس نامه دیوان کیفری بین المللی با فقه امامیه

مبحث اول: قاعده ی نفی سبیل

گفتار اول: معنا ومفهوم قاعده

گفتار دوم: قاعده نفی سبیل درقوانین جمهوری اسلامی

گفتار سوم: اساس نامه ی دیوان در تزاحم با قاعده نفی سبیل

مبحث دوم: شرایط انتخاب قضات

گفتار اول: شرایط انتخاب قضات در اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار دوم: شرایط قضاوت براساس فقه امامیه ومقایسه ی آن با اساس نامه ی دیوان

گفتار سوم: دیدگاه فقه امامیه در مورد شرایط انتخاب قاضی زن

مبحث سوم: مجازات قابل اعمال در اساس نامه دیوان کیفری بین المللی

گفتار اول: شرح مجازات های اساس نامه دیوان

گفتار دوم: رویکرد فقه امامیه نسبت به مجازات جرایم مندرج در اساس نامه

مبحث چهارم: تسلیم اشخاص توسط دولت ها به دادگاه کیفری

گفتار اول: دیدگاه اساس نامه دیوان کیفری به تسلیم اشخاص توسط کشورهای عضو

گفتار دوم: رویکرد فقه امامیه به تسلیم مسلمان به غیر مسلمان

گفتار سوم: مقایسه شرایط استرداد مجرومین در اساس نامه ی دیوان با فقه امامیه

نتیجه گیری و پیشنهادات

الف) نتیجه گیری

ب) پیشنهادها

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • جمهوری اسلامی ایران
  • دیوان کیفری بین المللی
  • فقه امامیه