بررسی استثنایات بازنگری قضایی اعمال دولت در ایران و فرانسه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی استثنایات بازنگری قضایی اعمال دولت در ایران و فرانسه
عنوانبررسی استثنایات بازنگری قضایی اعمال دولت در ایران و فرانسه
رشتهحقوق عمومی
دانشجومینا سلیمانی
استاد راهنمااحمد رنجبر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس



بررسی استثنایات بازنگری قضایی اعمال دولت در ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط مینا سلیمانی، با راهنمایی احمد رنجبر در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس دفاع گردید.

چکیده

در این پژوهش به بررسی نظارت ناپذیری قضایی اعمال دولت در نظام حقوقی ایران و فرانسه پرداختیم و دریافتیم که دسته ای از این اعمال بر مبنای دلایل قانونی و دسته ای دیگر بر مبنای دلایل قضایی از نظارت مستثنی شده اند. نحوه ی نظارت قضایی نسبت به برخی از اعمال اداری در هر دو نظام به طور مشابه و نسبت به برخی دیگر متفاوت است.در بعضی از موارد روشی برای جبران محدودیت نظارت بر اعمال دولت پیش بینی شده است اما در موارد دیگر راه جبرانی برای اعمال حق نظارت وجود ندارد.از این رو نظارت ابزاری است که به وسیله ی آن تنها می توان بخشی از حقوق شهروندان را در برابر قدرت مطلق دولت و اعمال اداری تضمین و حمایت کرد و بر اساس دلایل و مصلحت هایی که وجود دارد برخی از اعمال دولت از بازنگری قضایی مستثنی می شوند.این تحقیق به شیوه ای تحلیلی– توصیفی به دنبال مقایسه ی موارد مستثنی شده و یا خارج از نظارت قضایی بر اعمال اداری در دو کشور ایران و فرانسه است و به این نتیجه رسیده است که بر خلاف نظام حقوقی فرانسه که در آن استثنایات نظارت توسط قضات تعیین می شود؛ در نظام حقوقی ایران قانون منبع اصلی تعیین مستثنیات نظارت است.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه چکیده

مقدمه

پیشینه تحقیق

سوال تحقیق

فرضیه

روش تحقیق :

اهداف تحقیق

فصل اول تعاریف و کلیات

مبحث اول مفهوم نظارت

گفتار اول تعریف نظارت

گفتار دوم انواع نظارت

بند اول نظارت اساسی(دادرسی اساسی)

بند دوم نظارت اداری (دادرسی اداری)

بند سوم نظارت قضایی(دادرسی عادی)

بند چهارم نظارت سیاسی(نظارت پارلمان بر اعمال دولت)

بند پنجم نظارت اجتماعی(رسانه های آزاد افکار عمومی)

گفتار دوم معیارهای کلی نظارت قضایی بر اعمال دولت

بند اول معیار قانونیت

بند دوم معیار صلاحیت

بند سوم معیار تجاوز به قانون:

مبحث دوم مرجع نظارت

گفتار اول تعریف دادگاه های اداری

گفتار دوم فلسفه ی وجود دادگاه اداری

مبحث سوم تصمیمات و اقدامات اداری

گفتار اول مفهوم تصمیمات اداری

بند اول عناصر لازم برای شکل گیری تصمیمات اداری

بند دوم شرایط لازم برای اداری تلقی شدن تصمیمات اشخاص خصوصی

بند سوم تاثیر شرایط شکلی تصمیمات در بازنگری قضایی

گفتار دوم مفهوم اقدامات اداری

بند اول اعمال مادی

بند دوم اعمال اجرایی(اعمال پس از صدور تصمیم)

بند سوم اقدامات داخلی

گفتار سوم نظارت بر اعمال اداری

بند اول جایگاه تصمیمات و اقدامات اداری در دیوان عدالت اداری

بند دوم شرایط اجرای نظارت بر تصمیمات و اقدامات اداری

گفتار چهارم ماهیت انتصاب اداری

بند اول انتصاب اداری تصمیم یا اقدام اداری

بند دوم ویژگی انتصاب اداری

مبحث چهارم موضوع نظارت

گفتار اول اعمال دولت

بند اول اعمال حاکمیتی

بند دوم اعمال تصدی گرانه

بند سوم اعمال سیاسی

مبحث پنجم مصادیق اعمال اداری

گفتار اول عمل شبه قانونگذاری

گفتار دوم عمل شبه قضایی

گفتار سوم عمل اداری

مبحث ششم استثنایات بازنگری قضایی

گفتار اول مستثنیات ذاتی بازنگری قضایی

گفتار دوم مستثنیات قانونی

گفتار سوم استثنایات قضایی

فصل دوم بازنگری قضایی بر اعمال دولت در فرانسه

مبحث اول دادگاه های اداری در فرانسه

گفتار اول بررسی تاریخی تشکیل دادگاه های اداری عام در فرانسه

گفتار دوم جایگاه محاکم اداری در کشور فرانسه

بند اول نهادهای رسیدگی به اختلافات اداری

بند دوم صلاحیتهای مضاعف شورای دولتی

بند سوم دعاوی قابل طرح در شورای دولتی از منظر موضوع

گفتار سوم نقش دادگاه عمومی نسبت به تصمیمات اداری

بند اول صلاحیت قاضی دادگاه عمومی فرانسه در تفسیر تصمیم اداری در فرانسه

بند دوم ارزیابی قانونیت تصمیمات اداری در فرانسه

گفتار چهارم استثنایات اصل قانونی بودن اعمال اداری در فرانسه

بند اول محدودیت های نظارت بر اعمال اداری در فرانسه

مبحث دوم بازنگری قضایی در فرانسه

گفتار اول چهار چوب کلی نظارت قضایی در فرانسه

گفتار دوم مدل فرانسوی نظارت(متمرکز یا درون قوه ای(

گفتار سوم معیارهای نظارت قضایی بر اعمال اداره در فرانسه

بند اول معیارهای بیرونی مشروعیت یا مشروعیت بیرونی

بند دوم محورهای نقض رویه ای

گفتار چهارم معیارهای درونی مشروعیت یا مشروعیت درونی ۵۰ بند اول سو استفاده از قدرت

بند دوم تجاوز به قانون

گفتار پنجم جبران ها

گفتار ششم محدودیت های بازنگری قضایی در فرانسه

بند اول قانون و فرآیندهای قانونگذاری

بند دوم اعمال قضایی

بند سوم مسایل امنیتی و نظامی

بند چهارم تصمیمات مبتنی بر قرارداد خصوصی

بند پنجم تصمیمات مربوط به انعقاد معاهدات بین المللی

بند ششم تصمیمات مربوط به نظم داخلی اداره

بند هفتم تصمیمات مربوط به اعمال سیاسی،حکومتی و تصدی گری

بند هشتم حکومت محلی

فصل سوم بازنگری قضایی بر اعمال دولت در ایران

مبحث اول تاریخچه دادرسی اداری در ایران

مبحث دوم حق دادخواهی و دفاع

گفتار اول جایگاه حق دادخواهی و دفاع در قانون اساسی ایران

بند اول حق دادخواهی

بند دوم حق دفاع

بند سوم امنیت قضایی

گفتاردوم پشتوانه ی حق دادخواهی و دفاع

بند اول مستقل بودن قضات و قوه قضاییه

بند دوم دسترسی آسان به دادگاه صلاحیت دار

بند سوم علنی بودن رسیدگی در دادگاه ها

بند چهارم مستدل و مستند بودن آرای دادگاه ها

بند پنجم حق در اختیار داشتن وکیل

بند ششم جبران خسارات ناشی از تقصیر و اشتباهات قاضی

بند هفتم عدم امتناع قضات از رسیدگی به دادخواهی

بند هشتم اصل برایت

بند نهم اصل قانونی بودن جرایم و مجازات ها

بند دهم وجود هیات منصفه در محاکمات جرایم سیاسی و مطبوعاتی

بند یازدهم عدم دستگیری خودسرانه ی افراد

بند دوازدهم منع شکنجه کردن متهمان به منظور گرفتن اقرار

مبحث سوم نقش دادگاه عمومی در نظارت بر تصمیمات اداری

گفتار اول صلاحیت قاضی دادگاه عمومی در تفسیر و ارزیابی تصمیمات اداری

گفتار دوم ارزیابی قانونیت تصمیمات اداری در ایران

بند اول دیدگاه تایید صلاحیت قاضی

بند دوم دیدگاه نفی صلاحیت قاضی دادگاه عمومی

مبحث چهارم صلاحیت های دیوان عدالت اداری

گفتار اول صلاحیت های هییت عمومی دیوان عدالت اداری

بند اول شکایت از مقررات دولتی

گفتار دوم تعریف خواهان و خوانده در دیوان عدالت اداری

بند اول تعریف خواهان در هییت عمومی دیوان عدالت اداری

بند دوم تعریف خوانده در هییت عمومی دیوان عدالت اداری

گفتار سوم صلاحیت دیوان عدالت اداری نسبت به انتصاب های اداری

بند اول اثبات اصل صلاحیت دیوان عدالت اداری

بند دوم ذینفع در شکایت از انتصاب های اداری

بند سوم برقراری تعادل میان حاکمیت قانون و آزادی عمل اداره در رویه ی دیوان عدالت اداری

مبحث پنجم معیارهای تشخیص دعاوی قابل طرح در دیوان عدالت اداری

گفتار اول معیار تشخیص از منظر قانون

گفتار دوم معیارهای تشخیص از دیدگاه دکترین

بند اول دیدگاه نظریه صلاحیت خاص دیوان عدالت اداری

بند دوم دیدگاه نظریه ی صلاحیت عام دیوان عدالت اداری در کلیه دعاوی علیه دولت

بند سوم دیدگاه نظریه ی صلاحیت عام دیوان عدالت اداری در تخطی از قواعد حقوق عمومی و دعاوی ناشی از آن

گفتارسوم معیارهای اتخاذ شده در رویه قضایی

گفتار چهارم رویکرد مطلوب در ارایه ی ضوابط تشخیص

مبحث ششم محدودیت های نظارت بر اعمال دولت در نظام حقوقی ایران

گفتار اول بررسی اعمال دولت

بند اول اعمال تصدی گری

بند دوم اعمال سیاسی

بند سوم قانون گذاری

بند چهارم آراء قضایی

بند پنجم سازمان های حرفه ای و صنفی

بند ششم شوراهای محلی

بند هفتم دانشگاه آزاد

فصل چهارم مقایسه ی استثنایات بازنگری قضایی اعمال دولت در ایران و فرانسه

مبحث اول:محدودیت های نظارت بر اعمال دولت

گفتار اول قانونگذاری و فرآیندهای قانونگذاری

گفتار دوم آراء قضایی

گفتار سوم اعمال سیاسی

گفتار چهارم اعمال تصدی گری

گفتار پنجم فعالیت های داخلی یا درون سازمانی اداره

گفتار ششم قراردادهای اداری

بند اول لزوم عمومی بودن یکی از طرفین قرارداد

بند دوم ارایه ی خدمات عمومی

بند سوم رژیم فوق العاده نسبت به حقوق خصوصی

گفتار هفتم شوراهای محلی

نتیجه گیری

منابع:

کلیدواژه ها

  • بازنگری قضایی
  • دادگاه اداری