بررسی اصول و مبانی دموکراسی در قانون اساسی ایران
 | |
| عنوان | بررسی اصول و مبانی دموکراسی در قانون اساسی ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق عمومی |
| دانشجو | روح اله نصیری |
| استاد راهنما | ابوالفضل رنجبری |
| استاد مشاور | احمد اسدیان |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۰ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
بررسی اصول و مبانی دموکراسی در قانون اساسی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط روح اله نصیری، با راهنمایی ابوالفضل رنجبری و با مشاوره احمد اسدیان در سال ۱۳۹۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
دموکراسی که به معنی حکومت مردم بر مردم تعبیر می شود همانند بسیاری از مفاهیم حقوق عمومی دارای اصول و شاخصه هایی است که از جمله ی آن می توان به آزادی ، برابری ، مشارکت همگانی ، تفکیک قوا و حاکمیت قانون اشاره داشت و قانون اساسی که سند حقوقی و سیاسی ملت ایران بشمار می رود اصول دموکراسی را در قوانین مختلف از جمله بند ۷ اصل سوم ، اصل ۹ و ۲۲و۲۳و۲۸ به آزادی و بند ۱۴ اصل سوم ، ۳۴ و۴۳ به اصل برابری و سپس در اصل ۶ و ۵۶ به مشارکت عامه مردم اشاره داشته است . هر چند تلفیق جمهوریت با اسلامیت در نگاه اول متعارض به نظر می رسد ولی باید خاطر نشان کرد که اراده انسان در طول اراده خداوند قرار دارد و سپس از اصول اساسی خود یعنی تفکیک قوا را که به منظور سر شکن کردن قدرت و توزیع خردمندانه ی آن شکل گرفته است در اصول مختلف خود با قید وظایف قوای سه گانه مورد توجه ولحاظ قرار داده است منتهی با قید زیر نظر ولایت امر و امامت امت در نگاه اول بنظر می رسد تا حدودی از هدف غایی خود فاصله گرفته ولی اصل ۱۱۰ قانون اساسی که وظایف رهبری در آنجا احصاء شده و صفات و خصوصیات رهبری از جمله عدالت و تقوا بیانگر آن است که رهبری خارج از محدوده ی اختیارات خود اقدام نمی کند و این مفهوم حاکمیت قانون را به ذهن متبادر می کند و اصل ۱۰۷ که رهبر جامعه را در برابر قانون مساوی می داند هر گونه سلطه گری در باب اعمال حاکمیت را رد می کند .
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده ۱
مقدمه ۲
بخش اول : کلیات ( مبانی نظری ) ۶
گفتار اول : مفهوم دموکراسی و سیر تحولات آن ۸
مبحث اول : بررسی تحول تاریخی دموکراسی از نظر اندیشمندان و فلاسفه ۸
بند اول : مفهوم دموکراسی در یونان باستان ۹
بند دوم : دموکراسی بعد از رنسانس ۱۲
مبحث دوم : دموکراسی در دنیای معاصر ۱۶
بند اول : دیدگاه توماس هابز ۱۹
بند دوم : دیدگاه جان لاک ۲۲
گفتار دوم : اصول و پایه های نظری و دموکراسی و عناصر اصلی تشکیل دهنده دموکراسی
و نظام دموکراتیک ۲۴
مبحث اول : پایه های ضروری و اساسی تشکیل دهنده دموکراسی ۲۴
بند اول : آزادی ۲۵
بند دوم : برابری ۲۸
بند سوم : مشارکت همگانی ۳۱
بند چهارم : حکومت اکثریت واحترام به اقلیت ۳۴
مبحث دوم : تضمین های دموکراسی ۳۶
بند اول : انتخابات آزاد و عادلانه ۳۷
بند دوم : دولت شفاف و پاسخگو ۴۰
بند سوم : حقوق مدنی و سیاسی ۴۴
بند چهارم : تفکیک قوا ۴۶
بند پنجم: محدودیت مدت تصدی و ادواری بودن مشاغل سیاسی ۴۹
گفتار سوم : انواع دموکراسی در جهان معاصر ۵۱
مبحث اول : دموکراسی های نظری ۵۲
بند اول : دموکراسی محدود ۵۲
بند دوم : دموکراسی اکثریتی ۵۴
بند سوم : دموکراسی قانونی ۵۵
مبحث دوم : دموکراسی تجربی معاصر ۵۷
بند اول : لیبرال دموکراسی ۵۷
بند دوم : سوسیال دموکراسی ۶۱
بندسوم : دموکراسی ایدیولوژیک ۶۳
بخش دوم: تبیین وتحلیل اصول ومبانی دموکراسی در قانون اساسی ۶۶
گفتار اول : اندیشه دموکراسی خواهی درایران ۶۷
مبحث اول : سیر دموکراسی خواهی در ایران ۶۸
بند اول : تاریخ حقوق بشر در دوران باستان ۶۸
بند دوم : دوران قاجار ۷۱
مبحث دوم : دوران معاصر ۷۵
بند اول : دوران پهلوی ۷۵
بند دوم : دوران انقلاب اسلامی ایران ۷۷
گفتار دوم : ارزیابی اصول قانون اساسی جمهوری اسلامی وشاخصه های دموکراسی
در ایران ۷۹
مبحث اول : آزادی ۸۰
بند اول : آزادی فکر و بیان ۸۰
بند دوم : آزادی احزاب ۸۸
مبحث دوم : برابری ۹۴
بند اول : برابری منزلت افراد ۹۵
بند دوم : برابری افراد در حقوق و تکالیف ۹۷
مبحث سوم : مشارکت همگانی ۱۰۴
بند اول : مشارکت مردم در حقوق داخلی ۱۰۵
بند دوم : حق اشتغال به مشاغل عمومی ۱۰۸
گفتار سوم : موانع تکوین دموکراسی مطلوب در ایران ۱۱۱
مبحث اول : تفکیک قوا ۱۱۱
بند اول : پایه های نظری تفکیک قوا ۱۱۲
بند دوم : جایگاه رهبری در قانون اساسی و تفکیک قوا ۱۱۴
بند سوم : مقایسه نظام ایران با اصل تفکیک قوا ۱۱۸
مبحث دوم : حاکمیت قانون ۱۲۵
بند اول : پایه های نظری حاکمیت قانون ۱۲۵
بند دوم : معیارها وشاخصه های حاکمیت قانون ۱۲۹
بند سوم : اصل حاکمیت قانون در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ۱۳۱
نتیجه گیری ۱۴۷
منابع و مآخذ ۱۵۲
کلیدواژه ها
- مردم سالاری
- برابری
- آزادی
- جمهوری اسلامی ایران
- رهبری
- قدرت اجتماعی
- حاکمیت
- قانون اساسی
- صفت شخصیتی
- اصول قانون اساسی
- دموکراسی
- اصول دموکراسی
- حاکمیت
- نظام جمهوری اسلامی