بررسی انهدام پهپاد امریکایی توسط نیروهای نظامی ایران از منظر حقوق بین‌الملل
بررسی انهدام پهپاد امریکایی توسط نیروهای نظامی ایران از منظر حقوق بین‌الملل نام مقاله‌ای از سیامک کرم زاده و عبدالله عابدینی است که در شماره شصت و هشتم (مهر 1399) فصلنامه علمی پژوهش حقوق عمومی منتشر شده است.
چکیده
در تاریخ 30 خرداد 1398 نیروهای نظامی ایران یک پهپاد متعلق به دولت امریکا را که در حال جاسوسی بود پس از عدم توجه به هشدارهای رادیویی بر فراز قلمرو سرزمینی ایران سرنگون کردند. مطابق کنوانسیون شیکاگو 1944 پرواز هواپیمای نظامی و یا غیرنظامی از نوع بی‌سرنشین بر فراز قلمرو سرزمینی دولت خارجی نیازمند کسب اجازه قبلی است. قانون مناطق دریایی ایران مصوب 1372 نیز پرواز و فرود هواپیما، جمع‌آوری اطلاعات به زیان امنیت ملی را عبور بی‌ضرر ندانسته است. از سوی دیگر، بر اساس ماده 39 کنوانسیون حقوق دریاها 1982، دولت‌های خارجی در هنگام پرواز بر فراز تنگه باید از هرگونه تهدید یا توسل به زور علیه حاکمیت و تمامیت سرزمینی یا استقلال سیاسی دولت ساحلی تنگه یا به هر شکل دیگری که نقض اصول حقوق بین‌الملل مندرج در منشور باشد پرهیز کنند. ورود پهپاد امریکایی به محدوده سرزمینی ایران با هدف انجام عملیات شناسایی و انتقال اطلاعات حساس به مرکز فرماندهی مغایر با منافع ملی ایران بوده است. سرنگونی پهباد در راستای حق ذاتی دفاع مشروع بر اساس ماده 51 منشور محسوب گردیده و در نتیجه دولت ایران می‌توانسته با استناد به حق دفاع مشروع اقدام به توسل به زور نماید.
کلیدواژه‌ها
- استفاده از زور
- دفاع مشروع
- پهباد امریکایی
- قلمرو سرزمینی
- کنوانسیون شیکاگو
مواد مرتبط
- ماده 39 کنوانسیون حقوق دریاها
- ماده 40 کنوانسیون حقوق دریاها
- ماده 2 منشور ملل متحد
- ماده 51 منشور ملل متحد
- ماده 5 قانون مناطق دریایی ایران
- ماده 6 قانون مناطق دریایی ایران
- ماده 9 قانون مناطق دریایی ایران
- ماده 16 قانون مناطق دریایی ایران
- ماده 21 قانون مناطق دریایی ایران
- ماده 50 طرح مسئولیت بین‌المللی دولت