بررسی تحولات ثبت الکترونیکی اسناد واملاک در حقوق ایران

عنوان	بررسی تحولات ثبت الکترونیکی اسناد واملاک در حقوق ایران
رشته	حقوق خصوصی – حقوق ثبت اسناد و املاک
دانشجو	سهیلا صادق نژاد
استاد راهنما	مهدی محمدی
استاد مشاور	محمد فتاح سلیمی خورشیدی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۲
دانشگاه	موسسه آموزش عالی کار قزوین

بررسی تحولات ثبت الکترونیکی اسناد واملاک در حقوق ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سهیلا صادق نژاد، با راهنمایی مهدی محمدی و با مشاوره محمد فتاح سلیمی خورشیدی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد موسسه آموزش عالی کار قزوین دفاع گردید.

چکیده

هدف اصلی این تحقیق بررسی تحولات الکترونیکی ثبت اسناد واملاک در حقوق ایران می باشد. سیرتحولات و تکامل ثبت اسناد رسمی به سمت وسویی رفته که ثبت اسناد به صورت الکترونیکی را جایگزین ثبت سنتی نموده است واین گامی موثر درسلامت تنظیم و ثبت اسنادواملاک بوده است. با وجود اینکه درسالهای اخیر ثبت اسناد به شیوه الکترونیکی خدماتی چشم گیری برای تضمین مالکیت اشخاص و سهولت ثبت اسناد درجامعه عرضه نموده، لیکن عواملی چون تکمیل نبودن زیر ساخت ها گاها باعث ایجاد مشکلاتی درفرایند ثبت الکترونیکی اسنادگردیده ، ولی با توجه به مزایای این سیستم و تکمیل فرآیندهای الکترونیکی و تلاش در تضمین مالکیت و ارتقاء سطح امنیت و آرامش مردم درسالهای اخیربا ایجاد سامانه ثبت الکترونیکی تغییراتی چون حذف اوراق بهادار و ایجاد شناسه ملی اشخاص ،شناسه یکتا برای تایید اصالت اسناد درثبت اسناد و راه اندازی مدیریت کشوری املاک ، صدور اسناد مالکیت در سیستم کاداستر ،راه اندازی سامانه شمیم ،سامانه استعلام الکترونیکی اسناد و سامانه بازداشت و رفع بازداشت املاک درحوزه ی املاک و... باید اظهار کرد که سیستم ثبت آنی رسالت خویش را به جا آورده و تاحدود زیادی موفق عمل کرده است. شیوه ی نوین (ثبت آنی )دربسیاری از کشورها با مجهزترین وسایل الکترونیکی انجام می پذیرد. بنابراین نیاز است که سامانه ثبت الکترونیکی درایران از زیرساختهای قوی تری نسبت به شرایط فعلی برخوردارباشد. ثبت الکترونیکی اسناد دارای آثار ماهیت متفاوت با ثبت سنتی نمی باشد با این وجود راهکارهایی نوین جهت ثبت اسنادواملاک وافزایش دانش فنی ثبت اسناد بصورت الکترونیکی درزمینه های ساختاری و شکلی ، اجرایی و قانونی وجود دارد .امروزه با توجه به توسعه زیرساخت های الکترونیکی و معاملات ضرورت ثثبیت مالکیت و ایفای تعهدات طرفین بیش از پیش حایز اهمیت است. در واقع انگیزه ی اصلی تنظیم و ثبت اسنادالکترونیکی افزایش امنیت معاملات، جلوگیری از جعل ، سرعت عمل در ارایه خدمات و دردسترس بودن همیشگی اسناد خواهد بود. باید دانست جرایم ثبتی زمانی کاهش می یابد که اصالت اسناد همیشه در دسترس باشد و راهی برای سرقت هویت به هیچ عنوان وجود نداشته باشد. نبود احراز هویت الکترونیکی در کشور ما، یکی از دلایل جعل سند و جعل هویت است. مواد قانونی مربوط به امضای دیجیتال، احراز هویت با استاده از شیوه های نوین بمنظور پیشگیری از وقوع جرایم ثبتی باید پیش بینی شود. ثبت آنلاین دربهبود تنظیم اسنادو حقوق افرادموثر است وهدف از انجام این روش ، متحدالشکل کردن متون حقوقی اسناد و هوشمند کردن سیستم است ازطرفی دیگر دراسناد سنتی می بایست اصل اسناد به صورت فیزیکی به محاکم ارایه میشد ولی درسیستم جدید صرفا با ارایه شناسه به محاکم ، به سهولت می توان به نتیجه مورد نظر رسید.نتیجه اینکه اگرچه تمهیدات ثبت الکرونیکی اسنادواملاک در ارتقاء امنیت قضایی کشور تاثیرشایانی داشته است ولیکن با توجه به اینکه اسناد رسمی به نوعی با تجارت ارتباط دارند ویکی از اصول حاکم بر روابط تجاری سرعت است که درحال حاضر دراین زمینه بستر شبکه مخابراتی و وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات به قدر کافی کسترده نمی باشد ونیازمند بررسی هایی برای ارتقاء امنیت، سرعت و سهولت هرچه بیشتر درتنظیم ثبت اسناد و املاک می باشیم .

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول کلیات

مقدمه:

بیان مساله

اهداف تحقیق

پیشینه تحقیق

اهمیت و ضرورت تحقیق

سوالات تحقیق

فرضیه ها

روش تحقیق

ساختار تحقیق

۱–۱–تعاریف و مفاهیم

۱–۱–۱–تعریف ثبت

۲–۱–۱– مفهوم ثبت

۳–۱–۱– تعریف ثبت املاک

۴–۱–۱–مفهوم ثبت املاک :

۵–۱–۱– تعریف ثبت اسناد

۶–۱–۱–مفهوم ثبت اسناد

۱–۱–

– تعریف سند

۱–۱–۸– انواع سند

۱–۸–۱–۱–سند رسمی

۲–۸–۱–۱–سند عادی

۳–۸–۱–۱– سند لازم الاجرا

۱–۱–۹– سند الکترونیکی

۱–۱–۱۰ – تعریف تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۱–۱– ۱۱– ماهیت تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۱۲–۱–۱–تعریف امضای الکترونیکی

۱–۱– ۱۳– تحولات درسازمان ثبت اسنادواملاک کشور

۱–۱– ۱۴– تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۱–۲– تاریخچه ثبت اسناد در درایران

۱–۲– ۱– قبل ازمیلاد

۱–۲– ۲– عهدهخامنشیان

۱–۲– ۳– عهدساسانیان

۱–۳– تاریخچه تحولات ثبت الکترونیکی

۱–۳– ۱– تاریخچه تحولات الکترونیک ثبت اسناد

۳–۱– ۲– تاریخچه تحولات الکترونیک ثبت املاک

فصل دوم تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۲–۱– تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۲–۱– ۱– حذف اوراق بهادار و دفاتر سردفتر و اجرای سامانه ثبت الکترونیک اسناد رسمی:

۲–۱–۲–ایجاد پایگاه شناسه ملی اشخاص حقوقی کشور

۲–۱–۳ – راستی آزمایی هویت طرف های سندرسمی

۴–۱–۲– لزوم ثبت نام در سامانه ثنا برای استفاده از خدمات دفاتر اسناد رسمی

۵–۱–۲– مفهوم شناسه یکتا و رمز تصدیق

۶–۱–۲–اسکن اثر انگشت

۷–۱–۲ – ایجاد امضای الکترونیکی سردفتر

۲–۱– ۸– تحولات الکترونیکی ثبت اسناد

۲–۱–۹–ثبت الکترونیکی وقایع ازدواج

۲–۱–۱۰–ثبت الکترونیک وقایع طلاق

۲–۱–۱۱–عدم تنظیم سند معارض

۲– ۲– محتوای نرم افزارهای ثبت آنی

۲–۲–۱– ایجاد سامانه حذف اوراق بهادار:

۲–۲–۲–ایجاد بانک جامع املاک ومدیریت کشوری املاک :

۲–۲–۳– ایجادسامانه استعلام الکترونیکی :

۲–۲–۴–تطبیق اسامی بابانک افرادممنوع المعامله :

۲–۲–۵– پرداخت الکترونیکی وجوه دردفاتراسنادرسمی:

۲–۲–۶–استقر سامانه اجرای مفاداسنادرسمی لازم الاجرا:

۲–۲–۷– ارسال الکترونیکی خلاصه معاملات:

۲–۲–۸– –ایجادآرشیو الکترونیکی

۲–۳–آثار تحولات ثبت الکترونیکی

۲–۳– ۱– توسعه سامانه اطلاعاتی ثبت آنی

۲–۳– ۲– تحولات زیرساخت ارتباطی

۲–۳– ۳– امنیت سامانه

۲–۳– ۴– اشکالات ساختاری وشکلی

۲– ۳– ۵– اشکالات فنی سامانه

۲–۳–۶– وظایف قانونی سازمان ثبت درجهت الکترونیکی نمودن فرآیند ثبت اسناد در دفاتر اسناد رسمی ۵۰ ۲–۴–ثبت الکترونیک شرکتها و موسسات غیرتجاری

۲– ۵–سیستم جامع ثبت الکترونیکی مالکیت های صنعتی

فصل سوم بررسی تحولات الکترونیکی ثبت املاک

۳–۱– تحولات و وضعیت حقوقی ثبت املاک در ایران

۳–۱–۱– راه اندازی سامانه مدیریت کشوری املاک

۳–۱– ۲–تکمیل کاداستر شهری، ساماندهی بانک جامع املاک و صدور اسناد مالکیت در سیستم کاداستر

۳–۱–۲–۱ – تکمیل و توسعه ثبت الکترونیکی با کمک کاداستر

۳–۱–۲–۲ حذف دفاتر املاک در ادارات ثبت

۳–۱– ۳– راه اندازی سامانه شمیم

۳–۱– ۴–ایجاد پایگاه شناسه ملی اشخاص حقوقی کشور

۳–۱–۵– سامانه الکترونیکی ثبت درخواست صدور سندمالکیت

۳–۱–۶–تعین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی وساختمانهای فاقدسندرسمی

۳–۲– اجرای تکالیف قانونی دردفاتر اسنادرسمی در حوزه تحولات الکترونیکی املاک

۳–۲– ۱– طرح های حوزه زیرساخت

۳–۲–۱–۱ سامانه استعلام الکترونیکی املاک

۳–۲–۱–۲–دستاوردهای اجرای طرح استعلام الکترونیکی املاک

۳–۲–۱–۳–ارسال الکترونیکی خلاصه معامله املاک

۳–۲–۱–۴ سامانه بازداشت ورفع بازداشت

۲–۲–۳– برون سپاری ارایه خدمات ثبتی

۳–۲–۳–ایجاد ادبیات قضایی مشترک با کمک کاداستر

۴–۲–۳–امکان ویرایش اطلاعات هویتی و ملک درسامانه املاک

فصل چهارم بررسی تطبیقی تحولات ثبت الکترونیکی ایران درمقایسه با دیگر کشورهای پیشگام

۴–۱– پیشینه تقنینی تحولات الکترونیکی در ایران وسایر کشورها

۴–۱–۱– مطالعه تطبیقی جایگاه امضای الکترونیکی

۴–۱–۱–۱– اسناد و مقررات بین المللی

۴–۱–۱–۲–حقوق آمریکا

۴–۱–۱–۳– حقوق کانادا

۴–۱–۱–۴– جایگاه سند وامضای الکترونیکی درحقوق فرانسه

۵–۱–۱–۴ درحقوق ایران

۴–۱– ۲– قانون نمونه دفاتر اسناد رسمی آمریکا

۳–۱–۴ روند تنظمیم سندرسمی الکترونیکی در دفاتر اسناد رسمی فرانسه

۴–۲– تحولات الکترونیکی اسناد در حقوق بین الملل و آثار آن

۴–۲– ۱– بررسی و تطبیقی مقررات داخلی با حقوق ثبت الکترونیکی

۴–۳– مطالعه تطبیقی حاکم بر شیوه ثبت الکترونیکی اسناد

۴–۳–۱– اهمیت قانون حاکم واصل حاکمیت اراده در تعیین آن:

۴–۳–۲– بررسی امکان تامین تشریفات در قراردادهای الکترونیکی

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها

۵–۱–نتیجه گیری

۵–۲–پیشنهادات

محدودیت های تحقیق

منابع

کلیدواژه ها

• ثبت الکترونیکی
• اسناد