بررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین از دیدگاه اسلام و اسناد بین المللی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین از دیدگاه اسلام و اسناد بین المللی
عنوانبررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین از دیدگاه اسلام و اسناد بین المللی
رشتهحقوق بین الملل عمومی
دانشجوایمان حکیم
استاد راهنمامحسن قدیر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه قم



بررسی تطبیقی حقوق غیرمالی زوجین از دیدگاه اسلام و اسناد بین المللی عنوان پایان نامه ای است که توسط ایمان حکیم، با راهنمایی محسن قدیر در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

با تشکیل عقد نکاح صحیح با تمامی شرایط معتبر شرعی و قانونی بین زن و مرد، حقوق و وظایفی میان زن و شوهر ایجاد می شود که رعایت آن در ثبات و استحکام و پایداری نظام خانواده تاثیر اساسی و بسزایی دارد، که از آن به آثار نکاح یاد می کنند. بعضی از این حقوق و تکالیف مربوط به امور مالی و بخشی دیگر به امور غیر مالی و هدف آن مشارکت در بنای جامعه ورفع نیازمندیهای عاطفی واخلاقی انسان است. در نظام اسلام، ضرورت ریاست بر اساس اجرای احسان و عدالت و معاشرت بر اساس معروف بدور از هر گونه تعدی و تفریط، ضرر و تعدی، خشونت و تحکم قابل توجیه و حمایت است و این تفکرچون معطوف بر نیازهای عاطفی و روانی انسان است، فقط در قالب استیفای حقوق صرف خلاصه نمی شود. با نگاهی به تاریخ، متوجه تلاش های انجام شده توسط اسناد بین المللی در حوزه دفاع از زنان می شویم تا به پشتوانه آن ها، زنان بتوانند حقوق فردی و اجتماعی از دست رفته خود را باز یابند. سازمان ملل متحد و کمیته های وابسته به آن، از همان آغاز تاسیس، برای نیل به اهداف حقوق بشری و ایفای نقش حمایتی خود، نسبت به احقاق حقوق زنان، تلاش هایی انجام داده اند که می توان آن ها در قالب صدور اعلامیه ها و برگزاری کنوانسیون ها و کنفرانس های بین المللی مشاهده کرد، حقوق بشر زنان بخشی غیر قابل انکار، مکمل و جدایی ناپذیر از حقوق جهانی بشر است و بهره مندی کامل و برابر زنان از حقوق بشر و آزادی های اساسی اولویت دولت ها و ملل متحد بوده و برای پیشرفت زنان ضروری وحیاتی است حقوق برابر زنان و مردان صراحتا در مقدمه منشور ملل متحد اشاره شده است. درهمه اسنادحقوق بشر "جنسیت" از جمله دلایلی است که دولت ها نباید براساس آن اعمال تبعیض داشته باشند.تنها درصورت تحول اساسی در ساختار جامعه و نهادها و موسسات آن، زنان می توانند به طور کامل از تمام حقوق شان به عنوان افراد مساوی با مردان در تمام جنبه های زندگی بهره مند گردند. این تحول تایید مجدد این بودکه حقوق زنان، حقوق بشر است و تساوی جنسیتی به عنوان یک ملاحظه است که همه از آن منتفع می گردند. با بررسی محتوایی اسناد بین المللی ونظام اسلام، راجع به تقسیم وظایف حقوق زوجین با دیدگاه اسناد بین المللی تفاوتهایی دیده می شود،که در پژوهش حاضر به تحقیق و بررسی این موضوع میپردازیم.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

طرح مسیله وبیان موضوع

ضرورت انجام تحقیق

سوالات پژوهش

سوال اصلی

سوالات فرعی

فرضیه ها

فرضیه اصلی

فرضیه های فرعی

پیشینه تحقیق

جنبه نو آوری در تحقیق

ساختار کلی تحقیق

فصل اول: کلیات

مبحث نخست – مفاهیم واصطلاحات

گفتاراول – اقسام حق

بنداول – حق مالی

بند دوم – حق غیر مالی

گفتار دوم – مفهوم نکاح یا ازدواج

گفتار سوم – تعریف اسناد بین المللی

گفتار چهارم – مفهوم تبعیض

مبحث دوم – مفهوم خانواده

گفتار اول – تعریف خانواده

گفتار دوم – خانواده از دیدگاه اسلام

گفتار سوم – تعریف خانواده در حقوق مدنی ایران

گفتار چهارم – تعریف خانواده درحقوق بین المللی

فصل دوم: بررسی حقوق غیر مالی زوجین در اسلام

مبحث اول – حقوق وتکالیف غیر مالی مشترک بین زوجین

گفتار اول – حسن معاشرت

بند اول – معروف در قرآن کریم

بند دوم – معروف و حسن معاشرت در روایات

بند سوم – ت–حلیل ح–قوقی ح–سن م–عاشرت

بند چهارم – آثار حسن معاشرت

گفتار دوم – معاضدت و همکاری در تشیید مبانی خانواده

گفتار سوم – وفاداری زوجین

بند اول _ وفاداری از دیدگاه فقهی و اخلاقی

بند دوم – وفاداری زوج–ین در قرآن

بند سوم – اهمیت وفاداری در روایات

بندچهارم – وفاداری از لحاظ حقوقی

بند پنجم – مسیولیت مدنی ناشی از ن–قض وف–اداری زوجین

گفتار چهارم – حقوق جنسی زوجین

۱ حق جنسی شوهر

۲ حق جنسی زن

گفتارپنجم – حق حضانت

بند اول _حضانت از دیدگاه اسلام

بند دوم – حضانت در قانون مدنی

مبحث دوم – حقوق غیر مالی مختص زوج

گفتار اول – ریاست خانواده

گفتار دوم – معنای قوامیت

گفتار سوم – دامنه قوامیت شوهر بر زن

گفتار چهارم – تمکین زوجه و حقوق شوهر بر زن

گفتارپنجم – تعیین مسکن

گفتار ششم – ریاست شوهر و اشتغال زن

گفتارهفتم – حق طلاق

مبحث سوم – حقوق غیر مالی مختص زوجه

گفتار اول – حق تعلم وآموزش

گفتار دوم – حق اشتغال

بند اول – حق اشتغال زن دراسلام

بند دوم – حق اش–تغال زوج–ه در قوانین

گفتار سوم – حق قسم و مضاجعت

گفتار چهارم – حق حفظ نام

مبحث چهارم – تاکید نفی خشونت بر زنان در قوانین اسلامی

بند یکم – مقابله با خشونت خانگی در ق–وانین ایران

مبحث پنجم – قرآن و گوهر انسان به بدور از جنسیت

  فصل سوم: بررسی حقوق غیر مالی در اسناد بین المللی

مبحث اول – حمایت از زنان وخانواده در چارچوب اسناد و معاهدات بین المللی

بند اول – منشور ملل م–تحد (۱۹۴۵)

بنددوم – اعلامیه ی جهانی حقوق بشر(۱۹۴۸)

بندسوم – میثاق بین المللی حقوق مدنی و س–یاسی(۱۹۶۶)

بند چهارم – م–یثاق ب–ین الم–للی ح–قوق اق–تصادی، اجتماعی و فرهنگی(۱۹۶۶)

بندپنجم – اعلامیه جهانی رفع تبعیض از زن (۱۹۶۹)

بندششم – کمیسیون مقام زن (۱۹۴۶)

بند هفتم – زنان ملل متحد (۲۰۱۰)

بند هشتم – اعلامیه جهانی حقوق بشر اسلامی (۱۹۹۰)

بند نهم – اعلامیه کنفرانس بین المللی حقوق بشر تهران (۱۹۶۸)

بند دهم – کنفرانس های جهانی زنان

مبحث دوم – کنوانسیون محوکلیه اشکال تبعیض علیه زنان(۱۹۷۹)

الف ویژگی های کنوانسیون محوکلیه اشکال تبعیض ع–لیه زن–ان

ب برابری در حقوق خانوادگی

ج ح–ق ج–نسی زن و م–رد از دیدگاه کنوانسیون رفع ت–بعیض از زنان

د حق آموزش زن–ان درک–نوانسیون

ه– کنوانسیون وحق اشتغال

و مبانی فلسفی کنوانسیون

مبحث سوم – حق براشتغال در اسناد بین المللی

گفتار اول – تاریخچه اشتغال زنان در سطح بین المللی

گفتار دوم – تاریخچه قانونگذاری درباره کارگران زن در سطح بین المللی

گفتار سوم – اهمیت حقوق بشر و حمایت از اشتغال زنان در چارچوب سازمان ملل

۱ مقاوله نامه کار اجباری (مصوب۱۹۲۴)

۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر (مصوب ۱۹۴۸)

۳ مقاوله نامه تساوی اج–رت ک–ارگران زن و مرد در قبال کار هم ارزش (مصوب۱۹۵۱)

۴ مقاوله نامه نفی تبعیض در امور مربوط به استخدام و اشتغال (مصوب۱۹۵۸)

۵ میثاق بین المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (مصوب۱۹۶۶)

۶ مقاوله نامه های سازمان بین المللی کار در حمایت از جنبه مادری (۱۹۱۹ و ۱۹۵۲)

۷ اع–لامیه اس–لامی حقوق بشر (مصوب۱۹۹۰)

۸ توصیه شماره

شورای اقتصادی اجتماعی در زمینه حق اشتغال زن به کار و حرفه ای مستقل(جلسه عمومی ۱۹۵۳، ۸۵۰)

مبحث چهارم – حمایت از زنان در برابر خشونت

گفتار اول – نفی خشونت علیه زنان در اسناد بین المللی

گفتار دوم – کنوانسیون ۲۰۱۱ استانبول و پیش گیری و مبارزه با خشونت علیه زنان

۱ معرفی مختصر کنوانسیون

۲ کنوانسیون استانبول با چه اهدافی ایجاد شد

گفتار سوم – خشونت خانگی

مبحث پنجم – مصادیق حق حضانت، اقامتگاه و طلاق، در اسناد بین المللی

گفتار اول – حق حضانت در اسناد بین المللی

۱ میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶)

۲ کنوانسیون محو کلیه اشکال تبعیض علیه زنان

دسامبر(۱۹۷۹)

۳ پیمان نامه حقوق کودک مصوب (۱۹۸۹)

۴ اعلامیه اسلامی حقوق بشر بیانیه قاهره(۱۹۹۰م)

۵ توصیه شماره

شورای اقتصادی و اجتماعی درباره حق تکلیف نسبت به فرزندان(جلسه عمومی ۱۹۹۵، ۸۹۰)

گفتاردوم – حق تامین مسکن و اقامتگاه در اسناد بین المللی

۱ ماده

اعلامیه جهانی حقوق بشر

۲ بند ۱ماده

میثاق حقوق مدنی و سیاسی بر این امر تاکید دارد

۳ ماده

کنوانسیون ۱۹۷۹ و رفع تبعیض علیه زنان می باشد ماده ۱۵در بند ۴بر آزادی انتخاب اقامتگاه توسط زنان تصریح دارد

۴ توصیه شورای اقتصادی و اجتماعی در زمینه اقامتگاه زن شوهردار جلسه عمومی(۸۹۰، ۱۹۵۵)

گفتار سوم حق طلاق زوجین در اسناد بین المللی

۱ کنوانسیون رفع هرگونه تبعیض علیه زنان

دسامبر ۱۹۷۹

۲ بند دوم میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی

دسامبر ۱۹۶۶

۳ کنوانسیون آمریکایی حقوق بشر

نوامبر ۱۹۶۹

۴ اعلامیه جهانی حقوق بشر ۱۹۴۸

نتیجه گیری

پیشنهادات

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • حقوق غیر مالی
  • زوجین
  • حقوق خانواده
  • اسلام
  • اسناد بین المللی