بررسی تطبیقی سرقت رایانه ای در حقوق ایران و افغانستان

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی سرقت رایانه ای در حقوق ایران و افغانستان
عنوانبررسی تطبیقی سرقت رایانه ای در حقوق ایران و افغانستان
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجومحمد احمدی
استاد راهنمامحمدخلیل صالحی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۸
دانشگاهدانشگاه قم



بررسی تطبیقی سرقت رایانه ای در حقوق ایران و افغانستان عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد احمدی، با راهنمایی محمدخلیل صالحی در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

با گسترش روز افزون تکنولوژی های رایانه ای و فضای سایبری، حفاظت از اطلاعات و داده ها از اهمیت ویژه ای برخوردار می گردند، زیرا مرتکبین جرایم علیه اموال امروزه بستر ارتکاب جرایم خود را از فضای حقیقی به فضای سایبری منتقل کرده اند، که یکی از مهم ترین این جرایم سرقت داده ها و اطلاعات رایانه ای می باشد. کدجزای افغانستان در سال ۱۳۹۶ به تصویب رسیده است و با توجه به نوآمد بودن آن به خصوص در قوانین مربوط به جرایم سایبری، نیازمند نقد و بررسی و یافتن نکات مثبت و یا چالش های آن می باشیم. ما در این پایان نامه به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای به بررسی جرم سرقت رایانه ای در کد جزای افغانستان و مقایسه آن با قانون جرایم رایانه ای ایران پرداختیم و در پی آن بودیم که نقاط اشتراک و افتراق قوانین کیفری دو کشور را در خصوص جرم سرقت رایانه ای دریابیم. یافته های این پایان نامه حاکی از آن است که قانون گذار کدجزا در خصوص جرم سرقت رایانه ای مباحث را بسیار کلی مطرح کرده و گاهی بین سرقت رایانه ای و سرقت کلاسیک و همچنین بین سرقت رایانه ای و کلاهبرداری رایانه ای خلط کرده است. از دیگر نتایج بدست آمده این است که ماده ۸۶۰ کدجزا، که سرقت رایانه ای را مورد بحث قرارداده است شباهت زیادی به کلاه برداری رایانه ای در قانون جزای ایران دارد وهم چنین کلاه برداری رایانه ای کد جزا شباهت زیادی با سرقت رایانه ای در قانون مجازات ایران دارد. از دیگر نتایج بدست آمده این است که کد جزا جرایم سنگین تری نسبت به قانون جرایم رایانه ای ایران برای جرم سرقت رایانه ای در نظر گرفته و بین جرم و مجازات تناسب لازم را برقرار نکرده است. همچنین در خصوص مسیولیت کیفری در این جرم قوانین دو کشور تدابیر و اقدامات تقریبا مشابهی را اتخاذ کرده اند.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

۱ بیان مساله

۲ سوالات تحقیق

۲–۱ سوال اصلی

۲–۲ سوالات فرعی

۳ فرضیه های تحقیق

۴ روش تحقیق

۵ سابقه تحقیق

۶ اهداف تحقیق

۷ موانع و مشکلات پایان نامه

۸ کاربردهای تحقیق

۹ ساماندهی تحقیق

فصل اول: کلیات: مفاهیم، مبانی و پیشینه جرم سرقت رایانه ای مبحث اول: مفاهیم جرم سرقت رایانه ای

۱– تعریف سرقت

۲– تعریف رایانه

۳– تعریف اینترنت

۴– تعریف شبکه

۵– تعریف فضای سایبر

مبحث دوم: پیشینه جرم سرقت رایانه ای

مبحث سوم: مبانی جرمانگاری سرقت رایانه ای

۱– حریم خصوصی

۲– نقض حقوق مالکیت فکری

۳– نقض امنیت اطلاعات و داده های رایانهای

۴– نقض اصول اخلاقی

فصل دوم: بررسی ویژگی ها و ارکان تشکیل دهنده جرم سرقت رایانه ای درقانون ایران و افغانستان مبحث نخست : ویژ گی های جرایم رایانه ای (سرقت رایانه ای)

۱: جرایم ناشی از تکنولوژی مدرن

۲: متفاوت بودن مرتکبین وبزه دیدگان جرایم رایانه ای

۳: وسعت ضرر و خسارات ناشی از جرایم رایانه ای

۴: فراملی بودن جرایم رایانه ای

۵: مشکلات کشف، تعقیب و تحقیق در جرایم رایانه ای

مبحث دوم: رکن قانونی جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

گفتار نخست: رکن قانونی جرم سرقت رایانه ای در ایران

۱– رکن قانونی جرم سرقت کلاسیک

۲– رکن قانونی جرم سرقت رایانهای

گفتار دوم: رکن قانونی جرم سرقت رایانه ای در افغانستان

۱– رکن قانونی سرقت کلاسیک

۲– رکن قانونی سرقت رایانه ای

گفتار سوم: مقایسه رکن قانونی جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

۱– مشابهت ها

۲– تفاوت ها

مبحث سوم : رکن مادی جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

گفتار اول: رفتار مجرمانه در جرم سرقت رایانه ای ۵۰ ۱– رفتار سرقت رایانه ای در قانون مجازات اسلامی ایران

۲– رفتار سرقت رایانه ای در کد جزای افغانستان

گفتار دوم: موضوع جرم سرقت رایانه ای

۱– داده ها، اطلاعات و برنامه های (نرم افزارهای) کامپیوتری

۲– وجوه بانکی

۳– امتیازات الکترونیکی

گفتار سوم: شرایط و اوضاع و احوال تحقق جرم سرقت رایانه ای

۱ دسترسی غیرمجاز

۲ مالیت داشتن داده ها و اطلاعات

۳ متعلق به غیر بودن داده ها و اطلاعات

گفتار چهارم: نتیجه مجرمانه در جرم سرقت رایانه ای

گفتار پنجم: ابزار سرقت رایانه ای

۱– سیستم رایانه ای و قابلیت ذخیره سازی اطلاعات

۲– نرم افزارهای رایانه ای

۳– شبکه های رایانه ای

۴– اینترنت و فضای مجازی

گفتار ششم: مقایسه رکن مادی سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

۱– مشابهت ها

۲– تفاوت ها

مبحث چهارم: رکن روانی جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

۱– علم و آگاهی مجرمانه

۱–۱ علم به حکم

۱–۲ علم به موضوع

۲– اراده و قصد مجرمانه

۲–۱ سوء نیت عام

۲–۲ سوءنیت خاص

فصل سوم: مسیولیت کیفری و مجازات سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان مبحث اول: مسیولیت کیفری سرقت رایانه ای

گفتار اول: موانع مسیولیت کیفری

۱– عوامل رافع مسیولیت کیفری جرم سرقت رایانه ای

۱–۱ جنون

۱–۲ طفولیت

۱–۳ اکراه

۱–۴ اضطرار

۲– علل موجهه جرم سرقت رایانه ای

۲–۱ ایفای وظیفه

۲–۲ امر آمر قانونی

گفتار دوم: اشخاص مسیول در جرم سرقت رایانه ای

۱– مباشرت در جرم سرقت رایانه ای

۱–۱ مباشرت مادی و معنوی در جرم سرقت رایانه ای

۱–۲ مباشرت اشخاص حقیقی و حقوقی در جرم سرقت رایانه ای

۲– شریک

۳– معاون

گفتار سوم: مقایسه اشخاص مسیول در جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

مبحث دوم: مجازات سرقت رایانه ای بر اساس قانون ایران و افغانستان

گفتار اول: مجازات جرم سرقت رایانه ای درقانون ایران

۱ مجازات های اصلی سرقت رایانه ای

۱–۱ مجازات مباشر در جرم سرقت رایانه ای

۱–۲ مجازات شریک در جرم سرقت رایانه ای

۱–۳ مجازات معاون در جرم سرقت رایانه ای

۲ مجازات های تبعی و تکمیلی سرقت رایانه ای

۳ موارد تخفیف و تشدید سرقت رایانهای

۴ تعدد و تکرار در سرقت رایانه ای

گفتار دوم: مجازات جرم سرقت رایانه ای در قانون افغانستان

۱ مجازات های اصلی سرقت رایانه ای

۱–۱ مجازات مباشر جرم سرقت رایانه ای

۱–۲ مجازات شریک جرم سرقت رایانه ای

۱–۳ مجازات معاون جرم سرقت رایانه ای

۲ مجازات های تبعی سرقت رایانه ای

۳ مجازات های تکمیلی سرقت رایانه ای

۴ موارد تشدید و تخفیف مجازات سرقت

۵ تعدد و تکرار جرم سرقت رایانه ای

گفتار سوم: مقایسه مجازات های جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

۱– تفاوت ها

۲– مشابهت ها

گفتار چهارم: شروع به جرم سرقت رایانه ای در قانون ایران و افغانستان

نتیجه

پیشنهاد

منابع

کلیدواژه ها

  • سرقت رایانه ای
  • کد جزای افغانستان
  • داده ها
  • ربایش
  • فضای سایبر