بررسی تطبیقی فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران و مصر
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران و مصر |
|---|---|
| رشته | حقوق خانواده |
| دانشجو | بهزاد پورجبار اسفروشانی |
| استاد راهنما | سید مهدی جلالی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۴۰۲ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق |
بررسی تطبیقی فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط بهزاد پورجبار اسفروشانی، با راهنمایی سید مهدی جلالی در سال ۱۴۰۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق دفاع گردید.
چکیده
فرزند خواندگی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به رسمیت شناخته نشده است این تاسیس حقوقی، تنها در ماده واحده اجازه رعایت احوال شخصیه ایرانیان غیر شیعه مصوب ۱۳۱۲در مورد ایرانیان غیر شیعه مورد شناسایی قرار گرفته و برای سایر ایرانیان نهادی مشابه به نام سرپرستی با تشابهات و تمایزاتی تبیین شده است. در نظام حقوقی اسلام، نسب منحصرا از طریق ولادت مشروع ایجاد می شود، بنابراین فرزندپذیری باعث ایجاد نسب قراردادی نمی شود. خانواده های فاقد فرزند تحت ضوابط و شرایطی می توانند کودکان بی سرپرست را سرپرستی نمایند، بدون آن که آثار ناشی از قرابت نسبی، از قبیل ارث و حرمت نکاح بین آن ها ایجاد شود. قانون مدنی ایران به پیروی از شریعت اسلام و فقه، فرزندپذیری را به رسمیت نمی شناسد؛ بنابراین فرزندپذیری به مفهومی که در کشورهای غربی به کار می رود، در ایران وجود ندارد. اولین بار با قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست (مصوب ۲۹ اسفند ۱۳۵۳) امکان واگذاری سرپرستی کودکان بی سرپرست به خانواده های فاقد فرزند به صورت قانونی ممکن شد. در سال ۱۳۸۷ سازمان بهزیستی با همکاری قوه قضاییه لایحه ای برای تغییر قانون مصوب ۱۳۵۳ به مجلس ارایه کرد. در لایحه پیشنهادی امکان واگذاری سرپرستی کودکان به زن و شوهر دارای فرزند و همچنین زنان مجرد پیش بینی شده بود. قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست در مهرماه ۱۳۹۲ ابلاغ و جایگزین قانون قبلی شد. برخلاف حقوق مصر ، در حقوق ایران با صدور حکم سرپرستی ، قرابت میان فرزند خوانده و والدین پذیرنده ایجاد نمی گردد. تحقیق حاضر ضمن بیان این موضوع که در حقوق ایران فرزند خواندگی به معنای فرزند خواندگی در مصر وجود ندارد پس از بیان کلیاتی درباره مفاهیم ، تاریخچه ، جایگاه و شرایط فرزندخواندگی در قوانین اخیرالتصویب ؛ با نگاهی تطبیقی با حقوق مصر به موضوع می پردازد.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده:
فصل اول: مقدمه
الف) بیان مساله
ب) اهمیت و ضرورت تحقیق
ج) پیشینه مطالعاتی
د) سوالات تحقیق
د–۱) سوال اصلی
د–۲) سوالات فرعی
ه) فرضیات تحقیق
و) اهداف
ز) روش تحقیق
ح) سازماندهی تحقیق
فصل دوم: کلیات
مبحث اول: مفهوم فرزندخواندگی و مفاهیم مرتبط
گفتار اول: مفهوم فرزندخواندگی
گفتار دوم: مفهوم نسب
گفتار سوم: مفهوم سرپرستی و انواع سرپرستی
گفتار چهارم: انواع سرپرستی
بند اول: مفهوم ولایت
الف ) ولایت پدر و جد پدری
ب ) ولایت مادر
بند دوم: مفهوم حضانت
گفتار پنجم: حقوق کودک
مبحث دوم: تاریخچه، احکام و آثار فرزندخواندگی و کودکان بی سرپرست
گفتار اول: تاریخچه فرزندخواندگی
گفتار دوم: تاریخچه حمایت از کودکان بیسرپرست
گفتار سوم: پیشینه تاریخی فرزندخواندگی در مصر
بند اول: مستندات فرزندخواندگی
بند دوم : احکام و آثار فرزندخواندگی
الف: فرزند خوانده و حرمت نکاح
ب: حضانت فرزندخوانده
ج: ولایت بر فرزندخوانده
د: نفقه فرزندخوانده
ه: ارث فرزندخوانده
فصل سوم : جایگاه و ابعاد قانونی فرزندخواندگی در نظام حقوقی ایران
مبحث اول: اعتبار فرزندخواندگی در حقوق موضوعه ایران ۵۰ مبحث دوم: تحولات فرزندخواندگی از نگاه فقه
مبحث سوم: مشروعیت فرزند خواندگی در اسلام
مبحث چهارم: نظریه نسخ فرزندخواندگی
مبحث پنجم: نقد و تحلیل
مبحث ششم: ضرورت مقابله با پدیده شوم خرید و فروش کودکان
مبحث هفتم: دیدگاه حمایتی نسبت به اطفال در قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بیسرپرست و
گفتار اول: شرایط فسخ فرزندخواندگی پس از
سالگی
گفتار دوم: شرایط فرزندخواندگی
گفتار سوم: مدارک لازم برای ثبت درخواست متقاضیان
گفتار چهارم: شرایط درخواست اتباع ایرانی مقیم داخل و خارج از کشور
گفتار پنجم: مادر شدن دختران مجرد
گفتار ششم: جایگزین ارث به جای ارث بردن واقعی
گفتار هفتم: نحوهی دریافت شناسنامه فرزندخواندهها
گفتار هشتم: شیوه واگذاری فرزندخوانده به خارجنشینان
مبحث هشتم: بررسی حقوق فرزندخوانده در مواد ۱۵و
قانون حمایت از کودکان بیسرپرست
مبحث نهم: بررسی حقوق کودک در ماده ۲۲قانون حمایت از کودکان بیسرپرست
مبحث دهم: بررسی مقایسهای قوانین و مقررات ایران با کنوانسیون کودک
گفتار اول: قانون حمایت از کودکان بدون سرپرست ۱۳۵۶
مبحث یازدهم: حقوق مدنی و اساسی پیشبینی شده در قوانین
مبحث دوازدهم: محاسن و معایب اصلاحات قانون فرزند خواندگی و قانون ازدواج با فرزندخوانده
گفتار اول: اصلاحات قانون فرزندخواندگی
گفتار دوم: اصلاحات قانون ازدواج با فرزندخوانده
مبحث سیزدهم: شرایط فرزند خواندگی در نظام حقوقی ایران
گفتار اول: وضعیت تاهل
گفتار دوم: شرایط زمانی
بند اول: شرط سنی
مبحث چهاردهم: مدت زمان میان نکاح تا تقاضا
مبحث پانزدهم: اهلیت
مبحث شانزدهم: نداشتن فرزند
مبحث هفدهم: تمکن مالی
مبحث هیجدهم: سلامت جسمی و اخلاقی
مبحث نوزدهم: شرایط شخص قابل پذیرش
گفتار اول: شرط سنی
گفتار دوم: بدون سرپرست
مبحث بیستم: محدودیتهای پذیرش
مبحث بیست و یکم: تحلیل نظری
مبحث بیست و دوم: موضع حقوق داخلی
مبحث بیست و سوم: محدودیت تعداد افراد قابل پذیرش
مبحث بیست و چهارم: آثار مالی فرزند خواندگی در نظام حقوقی ایران
مبحث بیست و پنجم: نفقه
مبحث بیست و ششم: توارث
مبحث بیست و هفتم: آثار غیر مالی
گفتار اول: ولایت
گفتار دوم: حضانت
مبحث بیست و هفتم: تسری نام خانوادگی
مبحث بیست و هشتم: محرمیت
فصل چهارم: جایگاه و ابعاد قانونی فرزندخواندگی در نظام حقوقی مصر
مبحث اول: فرزند خواندگی در مصر
گفتار اول: شرایط فرزند خواندگی در نظام حقوقی مصر
بند اول: وضعیت تاهل
بند دوم: شرایط زمانی
الف: شرط سنی
ب) اهلیت
گفتار دوم: شرایط شخص قابل پذیرش
بند اول: شرط سنی
بند دوم: بدون سرپرست
گفتار سوم: محدودیتهای پذیرش
گفتار چهارم: آثار مالی فرزند خواندگی در نظام حقوقی مصر
بند اول: نفقه
بند دوم: توارث
مبحث دوم: آثار غیر مالی
گفتار اول: ولایت
گفتار دوم: حضانت
گفتار سوم: تسری نام خانوادگی
فصل پنجم: بررسی شباهت ها و تفاوت های فرزند خواندگی در نظام حقوقی ایران و مصر
فهرست منابع و مآخذ
کلیدواژه ها
- کودک بی سرپرست
- کودکان بدسرپرست
- فرزندخواندگی
- فرزند پذیری