بررسی تطبیقی مجازات قاچاق مواد مخدر در نظام حقوقی افغانستان و ایران

بررسی تطبیقی مجازات قاچاق مواد مخدر در نظام حقوقی افغانستان و ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط محمد ناصر دلاوری، با راهنمایی سید حسین حسینی و با مشاوره سید مهدی سیدزاده ثانی در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد دفاع گردید.

عنوان	بررسی تطبیقی مجازات قاچاق مواد مخدر در نظام حقوقی افغانستان و ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	محمد ناصر دلاوری
استاد راهنما	سید حسین حسینی
استاد مشاور	سید مهدی سیدزاده ثانی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در پژوهش حاضر به مطالعه تطبیقی مجازات قاچاق مواد مخدر در حقوق کیفری ایران و افغانستان پرداخته شده است. قاچاق مواد مخدر امروزه به چالش جدی نه تنها در سطح منطقه ای، بلکه در سطح بین المللی تبدیل شده است. از همین رو قانون گذار ایران و افغانستان قاچاق مواد مخدر را جرم انگاری نموده و مرتکبان آن را مستوجب مجازات دانسته است. اما رویکرد قانون گذار ایران و افغانستان در خصوص نوع و میزان مجازات قاچاق مواد مخدر متفاوت است. لذا در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحقیق تحلیلی– توصیفی به بررسی این مسیله پرداخته شده است که وجه اشتراک و افتراق رویکرد حقوق کیفری ایران و افغانستان در خصوص مجازات قاچاق مواد مخدر چیست. پاسخ به این مسیله به لحاظ مجازات های اصلی، تبعی، تکمیلی و احوال مشدده و مخففه موردبررسی قرارگرفته است. نتایج به دست آمده حکایت از آن دارد که یکی از تفاوت های عمده رویکرد حقوق کیفری ایران و افغانستان در خصوص مجازات های اصلی قاچاق مواد مخدر، مجازات اعدام است که در حقوق کیفری ایران جزء مجازات های اصلی قاچاق مواد مخدر محسوب می شود ولی در حقوق کیفری افغانستان وجود ندارد. قانون گذار ایران در آخرین اصلاحیه وفق ماده ۴۵ اصلاحی قانون مبارزه با مواد مخدر، مواردی از قاچاق مواد مخدر را مستوجب مجازات اعدام دانسته است که عنوان افساد فی الارض بر آن صدق کند. همچنان حذف کیفر شلاق در حقوق کیفری افغانستان و کاربرد گسترده آن در حقوق کیفری ایران از دیگر وجوه تمایز این دو نظام حقوقی محسوب می شود. در خصوص مجازات زندان و جریمه نقدی به رغم وجوه شباهت زیادی که بین دو نظام حقوقی وجود دارد، اما در حقوق کیفری افغانستان موارد و مقدار مجازات جریمه نقدی بسیاری کم و محدود است. همچنان به لحاظ مجازات های تبعی و تکمیلی تفاوت های از قبیل مشخص بودن مدت محرومیت از حقوق اجتماعی در نظام حقوق کیفری ایران و عدم مشخص آن در حقوق افغانستان و مجازات تکمیلی قلمداد شدن مصادره اموال در حقوق افغانستان و مجازات اصلی قلمداد شدن آن در حقوق ایران از وجوه تمایز دو نظام حقوقی محسوب می شود. در خصوص احوال مشدده و مخففه مجازات، تنها تفاوتی که بین دو نظام حقوقی به نظر می رسد، این است که قانون گذار ایران تکرار و تعدد جرم را جزء احوال مشدده اختصاصی قاچاق مواد مخدر قلمداد نموده، اما قانون گذار ایران صرفا آن را جزء احوال مشدده عمومی آورده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

بیان مسیله

سوال های تحقیق

فرضیه های تحقیق

اهداف تحقیق

پیشینه تحقیق

اهمیت و ضرورت تحقیق

جدید بودن طرح تحقیق

روش تحقیق

ساختار تحقیق

بخش اول: مجازات های اصلی مرتکبان جرایم قاچاق مواد مخدر در نظام حقوق کیفری ایران و افغانستان

فصل اول: اعدام و شلاق

مبحث اول: مجازات اعدام در جرم قاچاق مواد مخدر

گفتار اول: تحولات کیفر اعدام در جرایم مواد مخدر

گفتار دوم: افساد فی الارض و تطبیق آن بر قاچاق مواد مخدر

بند اول: قاچاق مسلحانه

بند دوم: قاچاق مواد مخدر توام با سابقه محکومیت قطعی

بند سوم: کیفر اعدام بر اساس نوع و مقدار مواد مخدر

مبحث دوم: کاربرد گسترده کیفر شلاق در حقوق ایران و حذف آن از حقوق افغانستان

گفتار اول: مصادیق قاچاق مستوجب شلاق

گفتار دوم: میزان و روش اجرای مجازات شلاق در جرایم قاچاق مواد مخدر ۵۰ بند اول: معیار تعیین میزان کیفر شلاق در جرم قاچاق مواد مخدر ۵۰ بند دوم: نحوه اجرای حکم شلاق

فصل دوم: زندان و جریمه نقدی

مبحث اول: مجازات زندان

گفتار اول: حبس کوتاه مدت

بند اول: کشت گیاهان مولد مواد مخدر و روان گردان توسط دهقان

بند دوم: قاچاق مقادیر کم مواد مخدر

گفتار دوم: حبس میان مدت

بند اول: کشت گیاهان مولد مواد مخدر توسط مالک، گرو گیرنده و اجاره گیرنده

بند دوم: قاچاق مواد مخدر مستوجب زندان میان مدت

گفتار سوم: حبس درازمدت (دوام)

مبحث دوم: جریمه نقدی

گفتار اول: جریمه نقدی؛ مجازات اصلی کشت محدود گیاهان مولد مواد مخدر

گفتار دوم: جریمه نقدی، مجازات اصلی قاچاق مقادیر کم مواد مخدر

بخش دوم: مجازات های تکمیلی، تبعی و شرایط تشدید و تخفیف مجازات قاچاق مواد مخدر در حقوق کیفری ایران و افغانستان

فصل اول: مجازات های تکمیلی و تبعی

مبحث اول: مجازات های تبعی

گفتار اول: محرومیت از حقوق اجتماعی به مثابه مجازات تبعی قاچاق مواد مخدر

گفتار دوم: مدت زمان محرومیت از حقوق اجتماعی در جرم قاچاق مواد مخدر

مبحث دوم: مجازات های تکمیلی

گفتار اول: محرومیت از حقوق اجتماعی و نشر حکم

بند اول: محرومیت از حقوق اجتماعی، سیاسی و اقتصادی

بند دوم: نشر حکم محکومیت قطعی

گفتار دوم: مصادره اموال

فصل دوم: عوامل مشدده و مخففه مجازات قاچاق مواد مخدر

مبحث اول: شرایط تشدید مجازات قاچاق مواد مخدر در حقوق کیفری ایران و افغانستان

گفتار اول: تشدید به دلیل تکرار جرم

گفتار دوم: تشدید مجازات به علت تعدد جرم

مبحث دوم: شرایط تخفیف مجازات قاچاق مواد مخدر

گفتار اول: تخفیف به اثر همکاری موثر مرتکب

گفتار دوم: تخفیف به دلیل ارتکاب جرم برای بار اول

مبحث سوم: محدودیت های مرتبط با مجازات و دادگاه ذیصلاح در جرم قاچاق مواد مخدر

گفتار اول: محدودیت اعمال مقررات تخفیف مجازات در جرم قاچاق مواد مخدر

گفتار دوم: محدودیت دادگاه صالح رسیدگی کننده به جرم قاچاق مواد مخدر

نتیجه گیری

فهرست منابع

کلیدواژه ها

• قاچاق مواد مخدر
• اعدام گرایی