بررسی تطبیقی مجازات های تکمیلی در قانون سابق و جدید مجازات اسلامی

عنوان	بررسی تطبیقی مجازات های تکمیلی در قانون سابق و جدید مجازات اسلامی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	غلامحسین عطارد
استاد راهنما	حمیدرضا آدابی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۳
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

بررسی تطبیقی مجازات های تکمیلی در قانون سابق و جدید مجازات اسلامی عنوان پایان نامه ای است که توسط غلامحسین عطارد، با راهنمایی حمیدرضا آدابی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

قانون مجازات هر کشور آینه تمام نمای ارزشهای حاکم بر آن جامعه است. در واقع به تعداد ارزش های مقبول جامعه اوامر و نواهی برای حفظ حقوق و ارزش ها وجود دارد. تحول در قوانین جزایی زایده دگرگونی های جامعه و تغییر ارزش ها یا تحول در نگرش هاست. در تحول حقوق جزا جریان مستمر حرکت قانونگزاری مورد مطالعه قرار می گیرد. حقوق دانان بر حسب معیارهای مختلف، تقسیم بندی های مختلفی را برای مجازات ها ارایه نموده اند. بر حسب رابطه ای که بین مجازات ها وجود دارد، مجازات ها به مجازات های اصلی، تکمیلی و تبعی تقسیم شده–اند. مجازات اصلی مجازات اولیه ای است که قانون برای هر جرمی در نظر گرفته و باید در حکم دادگاه ذکر شود و مجازات تکمیلی نیز که عمدتا به صورت اختیاری است، اختیاری است در دست قضات تا در صورت عدم کفایت مجازات اصلی، مجرم را به آن نیز محکوم کنند، اما مجازات تبعی برخلاف مجازات اصلی و تکمیلی نیازی به ذکر در حکم دادگاه ندارد و به تعبیر دیگر اثری قهری است که خود به خود بر مرتکب جرم بار می شود. لازم به ذکر است که مجازات های تکمیلی و تبعی علی رغم این که از نظر نوع مجازاتها شباهت تام با هم دارند لیکن مهمترین تفاوت بین آنها این است که مجازات تکمیلی در حکم محکومیت صادره از سوی دادگاه قید می شود لیکن مجازات تبعی به موجب یک قاعده کلی که به صورت عام در قانون بیان می شود به صورت خود به خود و بی آنکه در حکم دادگاه قید شود به محکوم علیه تحمیل می گردد. مجازات تکمیلی در ذیل ماده ای خاص پس از تعریف عمل مجرمانه و بیان مجازات اصلی قید می شود و دادگاه مکلف یا مخیر است ضمن حکم محکومیت این مجازات را نیز در خصوص محکوم علیه اعمال نماید. باید دانست که پس از انقضاء مدت های مقرر برای مجازات های تکمیلی و تبعی تمام محرومیت ها زایل می شود و شخص به اعاده حیثیت نایل می گردد. در این تحقیق تحول حقوق جزای ایران در باب مجازات تکمیلی را در قانون سابق و جدید بررسی خواهیم کرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

الف) بیان مساله ۳

ب) اهمیت موضوع ۴

پ) اهداف تحقیق ۴

ت) پیشینه تحقیق ۵

ث) پرسشهای اصلی تحقیق ۶

ج) فرضیات تحقیق ۶

چ) روش تحقیق و تجزیه و تحلیل اطلاعات ۶

فصل اول: بررسی انواع مجازاتهای مصرح قانونی

۱–۱ کلیات، مفاهیم و مبانی ۹

۱–۱–۱ مفهوم، فلسفه و ماهیت مجازات ۹

۱–۱–۱–۱ مفهوم لغوی و اصطلاحی مجازات ۹

۱–۱–۱–۲ فلسفه و ماهیت مجازات ۱۱

۱–۱–۲ انواع مجازاتها ۱۲

۱–۱–۲–۱ حدود ۱۳

۱–۱–۲–۲ قصاص ۱۴

۱–۱–۲–۳ دیات ۱۶

۱–۱–۲–۴ تعزیرات ۱۷

۱–۲ طبقه بندی مجازاتها ۱۸

۱–۲–۱ مجازات اصلی ۱۸

۱–۲–۲ مجازات تکمیلی ۱۹

۱–۲–۳ مجازات تبعی ۲۰

۱–۳ اهداف مجازاتها با توجه به انواع آن ۲۲

۱–۳–۱ اهداف مجازاتها ۲۲

۱–۳–۱–۱ تشفی خاطر مجنی علیه و بازماندگان ۲۲

۱–۳–۱–۲ عبرت آموز بودن ۲۵

فهرست مطالب

عنوان صفحه

۱–۳–۱–۳ مجازات ترمیمی ۲۶

۱–۳–۱–۴ جامعه پذیری و اصلاح نمودن مجرم ۲۸

۱–۳–۲ انواع مجازاتها ۲۹

۱–۳–۲–۱ مجازاتهای بدنی ۲۹

۱–۳–۲–۲ مجازات سالب آزادی ۳۴

۱–۳–۲–۳ مجازاتهای محدودکننده آزادی ۳۵

۱–۳–۲–۴ مجازاتهای مالی ۳۷

۱–۴ نهادهای جدیدالتاسیس در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۴۰

۱–۴–۱ جایگزین های حبس ۴۰

۱–۴–۲ نظام نیمه آزادی ۴۶

۱–۴–۳ تعلیق مجازات ۴۹

۱–۴–۴ تعویق صدور حکم ۵۲

۱–۴–۵ تعدد و تکرار در مجازات تکمیلی ۵۹

فصل دوم: بررسی مجازات تکمیلی در قوانین جزایی ایران

۲–۱ مفاهیم و تعاریف ۶۱

۲–۱–۱ مفهوم، انواع و پیشینه تقنینی مجازات تکمیلی ۶۱

۲–۱–۱–۱ مفهوم مجازات تکمیلی ۶۱

۲–۱–۱–۲ انواع مجازات تکمیلی ۶۳

۲–۱–۱–۲–۱ مجازات‏های تکمیلی اختیاری ۶۴

۲–۱–۱–۲–۲ مجازات‏های تکمیلی اجباری ۶۵

۲–۱–۱–۳ پیشینه تقنینی مجازات تکمیلی ۶۶

۲–۱–۱–۳–۱ مجازات تکمیلی در قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۵۲ ۶۷

۲–۱–۱–۳–۲ مجازات تکمیلی در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰ ۶۸

۲–۱–۱–۳–۳ مجازات تکمیلی در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۷۱

۲–۱–۱–۴ تفاوت مجازات تکمیلی در قانون جدید و قدیم ۷۲

۲–۱–۲ مفهوم مجازات تبعی ۷۶

فهرست مطالب

عنوان صفحه

۲–۱–۲–۱ پیشینه تقنینی مجازات تبعی ۷۷

۲–۱–۲–۱–۱ مجازاتهای تبعی در قانون مجازات عمومی سال ۱۳۵۲ ۷۸

۲–۱–۲–۱–۲ مجازاتهای تبعی در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۷۰ ۸۰

۲–۱–۲–۱–۳ مجازاتهای تبعی در قانون مجازات اسلامی سال ۱۳۹۲ ۸۶

۲–۱–۲–۲ تفاوت مجازات تبعی در قانون جدید و قدیم ۸۷

۲–۲ مصادیق مجازات تکمیلی، اهداف و نحوه اجرای آن ۸۷

۲–۲–۱ مصادیق مجازاتهای تکمیلی ۸۷

۲–۲–۱–۱ محرومیت از حقوق اجتماعی ۸۸

۲–۲–۱–۱–۱ انفصال از خدمات دولتی و عمومی ۹۱

۲–۲–۱–۱–۲ منع از عضویت در احزاب، گروهها و دستجات سیاسی یا اجتماعی ۹۱

۲–۲–۱–۲ مجازات تضییق و تحدیدکننده آزادی ۹۲

۲–۲–۱–۲–۱ اقامت اجباری در محل معین ۹۳

۲–۲–۱–۲–۲ ممنوعیت از اقامت در نقطه یا نقاط معین ۹۴

۲–۲–۱–۲–۳ منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین ۹۵

۲–۲–۱–۲–۴ منع از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری ۹۵

۲–۲–۱–۲–۵ منع از داشتن دسته چک و یا اصدار اسناد تجارت ۹۶

۲–۲–۱–۲–۶ منع از حمل سلاح ۹۷

۲–۲–۱–۲–۷ منع از خروج اتباع ایران از کشور ۹۷

۲–۲–۱–۲–۸ اخراج بیگانگان از کشور ۹۸

۲–۲–۱–۳ اجبار و الزام به انجام کاری ۱۰۰

۲–۲–۱–۳–۱ الزام به خدمات عمومی ۱۰۰

۲–۲–۱–۳–۲ الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین ۱۰۰

۲–۲–۱–۳–۳ الزام به تحصیل ۱۰۱

۲–۲–۱–۴ توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا موسسه دخیل در ارتکاب جرم ۱۰۱

۲–۲–۱–۵ انتشار حکم محکومیت قطعی ۱۰۲

۲–۲–۲ اهداف مجازات تکمیلی ۱۰۲

فهرست مطالب

عنوان صفحه

۲–۲–۲–۱ اجرای عدالت ۱۰۳

۲–۲–۲–۲ بهسازی، درمان و بازپروری مجرم ۱۰۴

۲–۲–۲–۳ پیشگیری ۱۰۷

۲–۲–۲–۴ سزادهی و جبران ۱۱۲

۲–۲–۳ نحوه اجرای مجازاتهای تکمیلی ۱۱۳

۲–۲–۳–۱ اقامت اجباری در محل معین ۱۱۳

۲–۲–۳–۲ منع از اقامت در محل یا محل های معین ۱۱۵

۲–۲–۳–۳ منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین ۱۱۶

۲–۲–۳–۴ انفصال از خدمات دولتی و عمومی ۱۱۶

۲–۲–۳–۵ منع از رانندگی با وسایل نقلیه موتوری و یا تصدی وسایل موتوری ۱۱۶

۲–۲–۳–۶ منع از داشتن دسته چک و یا اصدار اسناد تجارتی ۱۱۷

۲–۲–۳–۷ منع از حمل سلاح ۱۱۸

۲–۲–۳–۸ منع خروج اتباع ایران از کشور ۱۱۸

۲–۲–۳–۹ اخراج اتباع خارجی از کشور ۱۱۹

۲–۲–۳–۱۰ الزام محکوم به خدمات عمومی ۱۱۹

۲–۲–۳–۱۱ منع عضویت در احزاب، گروه ها و دستجات سیاسی یا اجتماعی ۱۱۹

۲–۲–۳–۱۲ توقیف وسایل ارتکاب جرم یا رسانه یا موسسه دخیل در ارتکاب جرم ۱۱۹

۲–۲–۳–۱۳ الزام به یادگیری حرفه، شغل یا کار معین ۱۲۰

۲–۲–۳–۱۴ الزام به تحصیل ۱۲۰

۲–۲–۳–۱۵ انتشار حکم محکومیت قطعی ۱۲۰

۲–۳ مجازات تکمیلی و تبعی در قوانین متفرقه ۱۲۱

۲–۴ مقایسه تطبیقی مجازات تکمیلی و تبعی در فقه امامیه و حقوق موضوعه ۱۲۲

۲–۴–۱ مجازاتهای تکمیلی در فقه امامیه ۱۲۲

۲–۴–۲ مجازاتهای تبعی در فقه امامیه ۱۲۳

۲–۵ آثار عفو بر مجازاتهای تکمیلی و تبعی ۱۲۳

فهرست مطالب

عنوان صفحه

۲–۶ مجازات تکمیلی در نظریات اداره کل امور حقوقی قوه قضاییه ۱۲۷

فصل سوم: نتیجه گیری و پیشنهادات

۳–۱نتیجه گیری ۱۳۳

۳–۲پیشنهادات ۱۳۷

قهرست منابع ۱۳۸

چکیده انگلیسی ۱۴۱

کلیدواژه ها

• بررسی تطبیقی مجازات تکمیلی
• قانون مجازات اسلامی
• مجازات تبعی
• مجازات اصلی
• مجازات تکمیلی
• حقوق جزا
• مطالعه تطبیقی
• مجازات