بررسی تطبیقی مجازات های جایگزین حبس در حقوق ایران و انگلیس
 | |
| عنوان | بررسی تطبیقی مجازات های جایگزین حبس در حقوق ایران و انگلیس |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | سیده رویا موسوی |
| استاد راهنما | فریدون جعفری |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۴ |
| دانشگاه | دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی |
بررسی تطبیقی مجازات های جایگزین حبس در حقوق ایران و انگلیس عنوان پایان نامه ای است که توسط سیده رویا موسوی، با راهنمایی فریدون جعفری در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.
چکیده
هنگامی که جرمی ارتکاب می یابد و مرتکب آن وارد فرایند کیفری می شود، دگرگونی های عمده ای در روابط فردی و اجتماعی او ایجاد می گردد و الزامات جدیدی پیرامون این وضعیت به وجود می آید که رویارویی مطلوب با آنها، مستلزم برنامه ریزی دقیق می باشد. اگرچه حبس قدیمی ترین مجازات در جوامع بشری به شمار نمی رود اما یکی از مجازات های سنتی و قدیمی است. حبس با سلب آزادی مجرم و ایجاد محدودیت در برهه ای از زمان، ضمانت اجرای مناسبی محسوب می شده است. این مجازات علاوه بر جلوگیری از تکرار جرم توسط مجرم، موجب ارعاب دیگران و جلوگیری از ارتکاب جرم توسط آنان نیز می–شود. با این حال آثار و پیامدهای منفی آن غیرقابل انکار است. حداقل این که دیگر این نوع از مجازات متناسب با دوره و عصر حاضر به نظر نمی رسد. اثرات منفی و زیانبار حبس هم در دوران اجرای حکم متوجه زندانی و بعضا خانواده وی است و هم پس از آزادی از زندان. چرا که در این دوران شخص محبوس از کار و اشتغال به دور بوده در نتیجه ممکن است آسیبهای جبران ناپذیری متوجه خانواده وی گردد توالی فاسد قطع یا محدود شدن ارتباطات خانوادگی نیز امری قابل توجه است. به همین منظور قانونگذاران اکثر نظام های حقوقی مختلف در پی حذف اثرات منفی زندان می باشند. در این راستا و با توجه به اینکه تحمل کیفر در جامعه در بر گیرنده دامنه وسیعی از ضمانت اجراها با قابلیت جایگزینی است، لذا عنوان مجازاتهای جایگزین حبس مورد مطالعه حقوقدانان کشورهای مختلف قرار گرفته است. هریک از مجازاتهای جایگزین به نوعی شباهت با حبس داشته و هدف قانونگذار از مجازات حبس را تامین می کنند بدون آن که پیامدهای منفی آن را در پی داشته باشند. این مجازاتها به اشکال مختلفی چون مجازاتهای مالی، خدمات عام المنفعه، دوره مراقبت، حبس خانگی، اجبار به اقامت یا منع اقامت در محلی خاص وجود دارند. البته آنچه حایز اهمیت می باشد این است که تاثیرمجازات های جایگزین حبس بسته به کشورها و فرهنگ های مختلف متفاوت است. در این پایان نامه ابتدا به بررسی و تحلیل مجازات یا مجازاتهای مناسب جایگزین حبس، در نظام حقوقی ایران پرداخته و در این زمینه از تجربیات و مطالعات صورت گرفته در کشور انگلستان بهره جسته ایم.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
طرح موضوع و بیان مساله ۸
اهمیت موضوع تحقیق و انگیزه انتخاب آن ۱۰
اهداف تحقیق ۱۱
سوالات تحقیق ۱۱
فرضیات تحقیق ۱۲
روش تحقیق ۱۲
پیشینه تحقیق ۱۲
مشکلات پیش روی تحقیق ۱۳
چهارچوب نظری تحقیق ۱۴
فصل اول: بررسی و تحلیل مجازات های جایگزین حبس در حقوق ایران ۱۵
مبحث اول: موقعیت های جایگزین حبس در مقررات قوانین کیفری ۱۶
گفتار اول: لایحه مجازات های اجتماعی جایگزین زندان ۱۶
گفتار دوم: مجازات های جایگزین حبس در قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ ۱۸
مبحث دوم: مجازات های مالی ۲۱
گفتار اول: جزای نقدی ۲۲
بند اول: مفهوم جزای نقدی ۲۲
بند دوم: انواع جزای نقدی ۲۳
بند سوم: جزای نقدی در قوانین فعلی ۲۸
گفتار دوم: مصادره اموال ۳۲
بند اول: مصادره عام ۳۳
بند دوم: مصادره خاص ۳۴
مبحث سوم: مجازاتهای سالب آزادی ۳۶
گفتار اول: اجبار به اقامت در محلی معین ۳۶
بند اول: مفهوم و تاریخچه اجبار به اقامت در محلی معین ۳۶
بند دوم: اجبار به اقامت در محلی معین در قوانین فعلی ۳۸
گفتار دوم: تبعید ۴۰
بند اول: مفهوم و تاریخچه تبعید ۴۰
بند دوم: تفاوت های تبعید و اجبار به اقامت در محلی معین ۴۱
مبحث چهارم: خدمات عمومی رایگان (خدمات عام المنفعه) ۴۲
گفتار اول: مفهوم و تاریخچه خدمات عام المنفعه ۴۲
گفتار دوم: کارکرد اصلاح و درمان و عوامل موثر بر اجرای مجازات خدمات عام المنفعه ۴۵
بند اول: کارکرد اصلاح و درمان خدمات عام المنفعه ۴۵
بند دوم: عوامل موثر در اجرایی کردن خدمات عام المنفعه ۴۷
مبحث پنجم: دوره مراقبت ۴۸
گفتار اول: مفهوم و تاریخچه دوره مراقبت ۴۸
گفتار دوم: کارکرد اصلاح و درمان و ضوابط تعیین دوره مراقبت ۵۰
بند اول: کارکرد اصلاح و درمان دوره مراقبت ۵۰
بند دوم: ضوابط تعیین دوره مراقبت ۵۱
مبحث ششم: مراکز در مانی ۵۲
گفتار اول: مفهوم و تاریخچه مراکز درمانی ۵۳
گفتار دوم: بازپروری و پرداخت حقوق به معتادان ۵۴
بند اول: بازپروری معتادان ۵۴
بند دوم: پرداخت حقوق به معتادان ۵۷
فصل دوم: بررسی و تحلیل مجازات های جایگزین حبس در حقوق انگلیس ۵۸
مبحث اول: موقعیت های جایگزین حبس در مقررات قوانین کیفری ۶۳
گفتار اول: مجازات های جایگزین حبس در قانون عدالت کیفری ۱۹۹۱ ۶۴
گفتار دوم: مجازات های جایگزین حبس در قانون اختیارات دادگاه های کیفری سال ۲۰۰۰ ۶۶
مبحث دوم: جزای نقدی ۷۰
گفتار اول: مفهوم و انواع جزای نقدی ۷۰
گفتار دوم: ضوابط صدور حکم، اجرا و ضمانت اجرای عدم پرداخت جزای نقدی ۷۳
مبحث سوم: مجازات سالب حیات و سالب آزادی ۷۵
گفتار اول: مجازات سالب حیات ۷۶
گفتار دوم: مجازات سالب آزادی ۷۷
بند اول: اقامت اجباری در محل ۷۷
بند دوم: قرار منع رفت و آمد ۷۸
مبحث چهارم: خدمات عام المنفعه ۷۹
گفتار اول: ضوابط صدور و اجرای خدمات عام المنفعه ۸۱
بند اول: ضوابط صدور خدمات عام المنفعه ۸۱
بند دوم: ضوابط اجرای خدمات عام المنفعه ۸۳
گفتار دوم: رویه تعیین و نقض مجازات خدمات عام المنفعه ۸۴
مبحث پنجم: دوره مراقبت (قرار بازپروری اجتماعی) ۸۵
گفتار اول: ضوابط صدور و دستورات الحاقی قرار دوره مراقبت ۸۶
بند اول: ضوابط صدور قرار دوره مراقبت ۸۶
بند دوم: دستورات الحاقی قرار دوره مراقبت ۸۷
گفتار دوم: نمودهای دوره مراقبت در قانون کیفری ۲۰۰۳ ۸۸
مبحث ششم: مراکز درمانی ۸۹
گفتار اول: مراکز درمانی مربوط به مواد مخدر ۹۰
بند اول: قرار آزمایش و درمان مواد مخدر ۹۰
بند دوم: خودداری از سوء مصرف مواد مخدر ۹۲
گفتار دوم: مراکز درمانی مربوط به مواد الکلی و بزهکاران دارای اختلال روانی ۹۳
بند اول: مراکز درمانی مربوط به مواد الکلی ۹۳
بند دوم: مراکز درمانی مربوط به بزهکاران دارای اختلال روانی ۹۳
فصل سوم: ارزیابی و امکان سنجی مجازات های جایگزین حبس در ایران و انگلیس ۹۵
مبحث اول: نگاهی کلی به اهداف و مزایای مجازات های جایگزین حبس ۹۶
گفتار اول: اهداف ۹۷
بند اول: اهداف مربوط به بزهکار ۹۸
بند دوم: اهداف مربوط به بزه دیده ۹۸
بند سوم: اهداف مربوط به سیستم عدالت کیفری ۹۹
بند چهارم: اهداف مربوط به جامعه ۱۰۱
گفتار دوم: مزایا ۱۰۲
مبحث دوم: وجوه تشابه و تمایز تدابیر و مجازات های جایگزین حبس در ایران و انگلیس ۱۰۵
گفتار اول: تدابیر جایگزین حبس ۱۰۵
بند اول: خدمات عمومی رایگان (خدمات عام المنفعه) ۱۰۵
بند دوم: مراکز درمانی ۱۰۹
بند سوم: دوره مراقبت ۱۱۱
گفتار دوم: مجازات های جایگزین حبس ۱۱۳
بند اول: جزای نقدی ۱۱۳
بند دوم: اقامت اجباری و منع رفت و آمد در محل معین ۱۱۵
نتیجه گیری و پیشنهاد ۱۱۷
منابع و ماخذ ۱۲۵
فهرست منابع فارسی ۱۲۵
فهرست منابع عربی ۱۳۳
فهرست منابع انگلیسی ۱۳۴
کلیدواژه ها
- حبس
- مجازات جایگزین
- مجازات های جایگزین زندان
- بازپروری
- بررسی تطبیقی
- ایران
- انگلستان
- نظام حقوقی