بررسی تطبیقی مفهوم قانون در بستر مشروطه ایرانی و مشروطه عثمانی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تطبیقی مفهوم قانون در بستر مشروطه ایرانی و مشروطه عثمانی
عنوانبررسی تطبیقی مفهوم قانون در بستر مشروطه ایرانی و مشروطه عثمانی
رشتهحقوق عمومی
دانشجوزینب سعیدی
استاد راهنمافیروز اصلانی
استاد مشاورابراهیم موسی زاده
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۷
دانشگاهدانشگاه تهران



بررسی تطبیقی مفهوم قانون در بستر مشروطه ایرانی و مشروطه عثمانی عنوان پایان نامه ای است که توسط زینب سعیدی، با راهنمایی فیروز اصلانی و با مشاوره ابراهیم موسی زاده در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تهران دفاع گردید.

چکیده

مشروطه ایران و عثمانی از منظر شکل گیری و تحول نظام حقوقی نوین دارای اهمیت بسیاری است. در این دوران و در پی برخوردی که میان این دو سرزمین با غرب رخ داد، مفاهیم نوینی مانند قانون، مشروطه، آزادی و پارلمان وارد نظام حقوقی دو کشور شدند. مفهوم قانون بنیان تمام مفاهیم حقوقی و سنگ زیرین آن هاست. در عثمانی آغاز شکل گیری نظام حقوقی جدید و ورود مفهوم مدرن قانون با دوران تنظیمات (۱۸۷۶–۱۸۳۹م) و صدور فرامین گلخانه و اصلاحات شناخته می شود. تنظیمات عثمانی صحنه بروز تعارضات و چالش های جدی میان روشنفکران و سنت گرایان عثمانی است. به دلیل تقدم زمانی اصلاحات در امپراتوری عثمانی و حضور برخی روشنفکران ایرانی در این سرزمین، دوران مشروطه در دو کشور دارای مشترکات فراوانی است. در ایران نیز مانند عثمانی ورود مفهوم قانون، چالش های مشابهی را میان روشنفکران و فقها ایجاد نمود. از یک سو روشنفکران در پی ارایه راهکاری برای تلفیق این مفهوم با شریعت اسلامی بودند و از طرف دیگر فقها تلاش می نمودند نسبت این مفهوم را با اندیشه سیاسی اسلام مشخص کنند. پژوهش حاضر سعی نموده است در وهله نخست مفهوم قانون را در سنت حقوقی غرب که خاستگاه این مفهوم است، مورد بازخوانی قرار داده و پس از آن ورود این مفهوم را در بستر مشروطه ایران و عثمانی مورد واکاوی قرار دهد تا از این طریق بتواند نقاط اشتراک و افتراق تحولات تاریخ حقوق دو کشور را روشن سازد.

کلیدواژه ها

  • مفهوم قانون
  • مشروطه ایران