بررسی تطبیقی نهاد تعویق صدور احکام کیفری در حقوق ایران و فرانسه

عنوان	بررسی تطبیقی نهاد تعویق صدور احکام کیفری در حقوق ایران و فرانسه
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	مرضیه مهرابی
استاد راهنما	مهدی مومنی
استاد مشاور	فاطمه سوهانیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۴
دانشگاه	دانشگاه پیام نور استان تهران

بررسی تطبیقی نهاد تعویق صدور احکام کیفری در حقوق ایران و فرانسه عنوان پایان نامه ای است که توسط مرضیه مهرابی، با راهنمایی مهدی مومنی و با مشاوره فاطمه سوهانیان در سال ۱۳۹۴ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.

چکیده

از مهمترین دغدغه های نظام عدالت کیفری، پیشگیری از وقوع جرم یا کاهش آن است. در راه نیل به این هدف، اقدامات متعددی صورت می گیرد. به عقیده مدافعان تعیین و اجرای کیفر، پیشگیری؛ یعنی جلوگیری از تکرار جرم از اهمیت ویژه ای برخوردار است و می بایست به هر طریق، کیفر جرم انتسابی به اجرا گذارده شود. از سوی دیگر؛ طرفداران فردی کردن مجازات با ملحوظ نگاه داشتن خصوصیات مرتکب و تعیین مجازاتی متناسب با شرایط وی؛ در صدد اصلاح و درمان مرتکب و بویژه بزهکاران غیر خطرناک هستند. تعویق صدور حکم کیفری به تاسی از حقوق کشور های غربی به ویژه کشور فرانسه به نظام حقوق جنایی ایران وارد شده است، لذا در تحقیق حاضر؛ در صددیم در پرتو اندیشه های جرم شناسان و کیفر شناسان به تبیین نهاد تعویق صدور حکم و مقایسه با سایر نهادهای مشابه از جمله تعلیق تعقیب و تعلیق اجرای مجازات ، بررسی ماهیت، ویژگی ها و چگونگی بکارگیری این نهاد از لحاظ جرم شناسی ، حقوقی و فقهی و جایگاه این نهاد در پرتو دو الگوی کیفری کنترل جرم و دادرسی عادلانه بپردازیم. پژوهش پیش رو با دو سیوال اصلی رو به رو است: ۱– مبانی جرم شناسی، حقوقی و فقهی تعویق صدور حکم کدام است؟ ۲– تعویق صدور حکم در نظام حقوقی فرانسه تا چه میزان در جامعه پذیری مرتکب و کاهش آمار جنایی آن کشور موثر است؟ در پاسخ به سوال اول این فرضیه را در نظر می گیرم لزوم توجه به شخصیت بزهکار، عدم انحصار واکنش های اجتماعی علیه پدیده مجرمانه در کیفر، توجه به هزینه های اجتماعی، عاطفی و اقتصادی زندان، اختیارات وسیع حکومت اسلامی در قلمرو گسترده تعزیرات از جمله مبانی توجیهی نهاد تعویق صدور حکم می باشد. هم چنین در پاسخ به سوال دوم این فرضیه مطرح می شود، نظر به سابقه تقنینی قوانین جزایی در فرانسه و با عنایت به استفاده از نظریات کارشناسی و لحاظ داده های جرم شناختی، می توان گفت؛ نهاد فوق تا حد زیادی در جامعه پذیری مجرمین و در نتیجه، کاهش آمار جنایی نقش مثبت ایفا نموده است. روش کار در این تحقیق، توصیفی و نتیجه حاصله عبارت است از اینکه نهاد فوق در مقایسه با قانون جزای فرانسه دارای تفاوت های بارزی می باشد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فصل اول: کلیات تحقیق ۱ الف مقدمه ۲ ب بیان مسیله و طرح موضوع ۳ پ اهمیت تحقیق

ت پیشینه تحقیق ۸ ث اهداف تحقیق۱۰ج سیوال های تحقیق۱۰چ فرضیه های تحقیق۱۰ح روش تحقیق۱۱ خ سازمان دهی تحقیق ۱۱فصل دوم: تعویق صدور حکم کیفری در حقوق ایران۱۴مبحث اول: مفهوم تعویق صدور حکم در حقوق ایران۱۵ گفتار اول: تعریف تعویق صدور حکم در حقوق ایران۱۵ گفتار دوم: مقایسه تعویق صدور حکم در حقوق ایران با سایر نهادهای مشابه۱۶ بند اول) تعلیق تعقیب دعوی کیفری۱۶ بند دوم)تعلیق اجرای مجازات در حقوق ایران۲۳ الف تعلیق ساده۲۷ ب تعلیق مراقبتی۲۸ گفتار سوم :سابقه نهاد تعویق صدور حکم در نظام حقوقی ایران ۳۱مبحث دوم: مبانی و چالش های مربوط به نهاد تعویق صدور حکم در حقوق ایران۳۲ گفتار اول: مبانی توجیهی نهاد تعویق صدور حکم در حقوق ایران۳۲ بند اول) مبانی فقهی۳۲ بند دوم) مبانی سیاست جنایی– کیفرزدایی۳۵ بند سوم) مبانی جرم شناسی۳۶ الف تقویت جنبه اصلاحی و درمانی۳۶ ب کاهش احتمال برچسب زنی در بستر نظام عدالت کیفری۳۹ بند چهارم) دلیل حقوق بشری۴۱ گفتار دوم: چالش های مربوط به نهاد تعویق صدور حکم در حقوق ایران۴۳ بند اول)اصل برابری شهروندان در امور کیفری ۴۳ بند دوم) کارآمد بودن سیاست اصلاحی – درمانی۴۵مبحث سوم : نهاد تعویق صدور حکم در پرتو الگوهای نظام عدالت کیفری۴۸مبحث چهارم: شرایط و آثار حقوقی نهاد تعویق صدور حکم کیفری در حقوق ایران۵۵ گفتار اول: شرایط لازم جهت به تعویق انداختن صدور حکم۵۵ بند اول) شرایط ایجابی۵۵ الف تعزیری بودن جرم تکابی ۵۶ ب وجود جهات تخفیف۶۰ پ پیش بینی اصلاح مرتکب۶۲ ت جبران ضرر و زیان یا برقراری ترتیبات جبران۶۳ بند دوم) شرایط سلبی۶۴ الف فقدان سابقه کیفری موثر۶۴ ب غیر قابل تعویق نبودن جرم ارتکاب یافته۶۷ گفتار دوم : قلمرو اختیارات دادگاه۷۱ بند اول) اختیار دادگاه در به تعویق انداختن صدور حکم۷۲ بند دوم ) اختیار دادگاه در تعیین نوع تعویق۷۵مبحث پنجم : پایان قرار تعویق صدور حکم و آثار مترتب بر آن در حقوق ایران۸۴ گفتار اول: لغو قرار تعویق صدور حکم ۸۷ گفتار دوم : اتمام مدت تعویق ۹۱ بند اول) تعیین کیفر۹۳ بند دوم )معافیت ازکیفر ۹۳ فصل سوم)تعویق صدور حکم کیفری در حقوق فرانسه ۹۶مبحث اول: مفهوم تعویق صدور حکم در حقوق فرانسه۹۷ گفتاراول:تعریف تعویق صدور حکم در حقوق فرانسه ۹۷ گفتار دوم: مقایسه تعویق صدور حکم در حقوق فرانسه با سایر نهادهای مشابه ۹۷ بند اول) بایگانی کردن پرونده

بنددوم) تعلیق اجرای مجازات در حقوق فرانسه

الف تعلیق ساده

ب تعلیق مراقبتی

پ تعلیق همراه با کار عام المنفعه

گفتار سوم: سابقه نهاد تعویق صدور حکم درنظام حقوقی فرانسه ۱۱۲مبحث دوم: مبانی و چالش مربوط به نهاد تعویق صدورحکم در حقوق فرانسه ۱۱۴ گفتار اول: مبانی توجیهی نهاد تعویق صدور حکم در حقوق فرانسه ۱۱۴ بنداول) مبانی سیاست جنایی– کیفرزدایی ۱۱۴ بند دوم)مبانی جرم شناسی ۱۱۵ بند سوم)دلیل حقوق بشری

گفتار دوم: چالش مربوط به نهاد تعویق صدور حکم در حقوق فرانسه ۱۲۱ بند اول) اصل برابری شهروندان در امور کیفری ۱۲۱ مبحث سوم: شرایط و آثار حقوقی نهاد تعویق صدور حکم کیفری در حقوق فرانسه ۱۲۲ گفتاراول: شرایط لازم جهت به تعویق انداختن صدور حکم ۱۲۳ بند اول) جنحه وخلاف بودن جرم ارتکابی ۱۲۳ بنددوم) حاصل شدن بازپروری بزهکار

بند سوم) جبران ضرر و زیان به همراه توقف ادامه آسیب وارده به نظم جامعه ۱۲۷ گفتار دوم: قلمرو اختیارات دادگاه ۱۲۹ بند اول) اختیاردادگاه در به تعویق انداختن صدور حکم ۱۲۹ بند دوم)اختیار دادگاه در تعیین نوع تعویق ۱۳۱مبحث چهارم: پایان قرار تعویق صدور حکم و آثار مترتب بر آن در حقوق فرانسه ۱۳۶ گفتار اول: لغو قرار تعویق صدور حکم ۱۳۶ گفتاردوم: اتمام مدت تعویق

بند اول)صدور کیفر ۱۳۶ بند دوم)معافیت از کیفر ۱۳۷ بند سوم) تمدید تعویق ۱۳۸نتیجه گیری و پیشنهادها ۱۳۹ الف نتیجه گیری ۱۳۹ ب پیشنهادها ۱۴۲فهرست منابع

کلیدواژه ها

• تعویق صدور حکم
• فردی کردن مجازات
• حقوق ایران
• حقوق فرانسه
• صدور حکم
• احکام جزایی
• بررسی تطبیقی
• نظام حقوقی
• ایران
• فرانسه
• مجازات