بررسی تقابلات مفهوم دولت مدرن در تفکرات کرافورد و کاسکنیمی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی تقابلات مفهوم دولت مدرن در تفکرات کرافورد و کاسکنیمی
عنوانبررسی تقابلات مفهوم دولت مدرن در تفکرات کرافورد و کاسکنیمی
رشتهحقوق بین الملل عمومی
دانشجوکیارش صالحی
استاد راهنماسید محمد قاری سید فاطمی
استاد مشاورسید هادی محمودی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۰
دانشگاهدانشگاه شهید بهشتی



بررسی تقابلات مفهوم دولت مدرن در تفکرات کرافورد و کاسکنیمی عنوان پایان نامه ای است که توسط کیارش صالحی، با راهنمایی سید محمد قاری سید فاطمی و با مشاوره سید هادی محمودی در سال ۱۴۰۰ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه شهید بهشتی دفاع گردید.

چکیده

دولت ها دست کم از زمان انعقاد معاهدات وستفالی تا امروز، مهم ترین بازیگران یا تابعان عرصه ی بین المللی بوده اند اما تعریف، جایگاه، عناصر تشکیل دهنده و ذات و مفهوم آنها در طول زمان دستخوش تغییرات مختلف بوده است. رویکردهای متفاوت برآمده از اندیشه های فسلفی مختلف در حقوق، در هر دوره تعریف خاصی از مجموعه نظام حقوق بین الملل داشته اند و متعاقبا مفهوم خاصی از دولت را مدنظر گرفته اند. در عصر حاضر نیز اندیشه های مدرن و کلاسیک در تقابل با یکدیگر تعریف متفاوتی از مفهوم دولت دارند و برای آن جایگاه و نقش مختلفی در عرصه ی حیات بین المللی قایل هستند. از این رو آرا و اندیشه های پروفسور جیمز کرافورد به عنوان پیرو مکتب اثبات گرایی حقوقی از یک سو و پروفسور کاسکنیمی به عنوان پیرو مکتب مطالعات انتقادی از سوی دیگر برای تبیین مفهوم دولت مدرن انتخاب شده است. عقاید این دو استاد بزرگ، دو سر طیف مباحث پیرامون حقوق بین الملل و به ویژه ماهیت و کارکرد دولت است از این رو نگارنده قصد دارد از طریق بررسی آثار آنها به مفهوم دولت در عصر حاضر، عوامل موثر در تاسیس آن و نقش و جایگاه آن در عرصه ی بین المللی پی ببرد. پژوهش حاضر که مبتنی بر روش کتابخانه ای بوده است، با تحلیل و بررسی مهم ترین و مرتبط ترین کتب و مقالات و مصاحبات این دو استاد سعی بر این داشته تا پرده از ماهیت دولت مدرن بردارد. برای انجام این مهم، ضمن پرداختن به برخی مقدمات فلسفی، ابتدا با جهان بینی هر دو استاد آشنا خواهیم شد، سپس رویکردهای اصلی نسبت به مفهوم دولت مدرن را معرفی، تحلیل و نقد خواهیم کرد و آثار اعتقاد به هرکدام از این رویکردها را در تاسیس یک دولت جدید بررسی خواهیم کرد. در نهایت نیز به نقش و جایگاه دولت مدرن در حیات امروزی بین المللی و آینده حاکمیت دولت ها خواهیم پرداخت و خواهیم دید پروفسور کرافورد، به وجود نظامی منسجم و خودبسنده به نام حقوق بین الملل اعتقاد دارد و دولت ها را عناصر کلیدی این نظم بین المللی می شمارد. معتقد است رویکرد به ماهیت و مفهوم دولت رویکرد حقوقی است و لذا عوامل تاسیس دولت فراتر از آن چیزیست که ذیل ماده یک کنوانسیون مونته ویدیو احصا شده است. همچنین در نهایت برای دولت ها نقش و جایگاه کلیدی قایل است و معتقد است پروژه ی از بین رفتن حاکمیت دولت راه به جایی نخواهد برد. از طرف دیگر خواهیم دید که پروفسور کاسکنیمی چگونه اساس این نظام را نقد می کند و همچنین تناقضات درونی رویکردهای موجود به مفهوم دولت را به چالش می کشد و رویکرد ویژه خود به نام رویکرد عملکردی را معرفی می کند. همچنین ایشان هم با پروژه از بین رفتن حاکمیت دولت ها مخالفت دارد اما به این موضوع از منظر دیگری نگاه می کند و برای دولت ها نقش ویژه ای در عرصه ی بین المللی قایل است.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

بیان مسیله

پیشینه پژوهش

سوالات

فرضیه ها

روش پژوهش

اهداف پژوهش

کارکرد پژوهش

سامانه پژوهش

فصل اول: آشنایی با جیمز کرافورد و مارتی کاسکنیمی: جهان بینی، فلسفه و رویکرد

مبحث نخست) به دنبال ریشه های فکری

گفتار یکم) ردپای فلسفی اندیشه ها

قسمت نخست) نظریه ی پوزیتیویسم یا اثبات گرایی

قسمت دوم) نظریه ی انتقادی

گفتار دوم) اثبات گرایی حقوقی و مکتب مطالعات انتقادی در حقوق

قسمت نخست) اثبات گرایی حقوقی (پوزیتیویسم حقوقی)

قسمت دوم) نظریه انتقادی حقوق

مبحث دوم) اثبات گرایی حقوقی و نظریه انتقادی در عرصه حقوق بین الملل

گفتار نخست) اثبات گرایی در حقوق بین الملل

گفتار دوم) چالش های دوگانه حقوق بین الملل و مکتب مطالعات انتقادی

مبحث سوم) آشنایی با جهان بینی کاسکنیمی و کرافورد درحقوق بین الملل

گفتار نخست) رویکردهای موجود نسبت به ماهیت حقوق بین الملل

قسمت نخست) انکار وجود نظام ساختارمند حقوق بین الملل

قسمت دوم) باور ایده آل گرایانه به حقوق بین الملل

قسمت سوم) توجیه کردن ساختار حقوق بین الملل یا رویکرد اعتذاری

قسمت چهارم) نیاز به اصلاح در ساختار حقوق بین الملل یا رویکرد اصلاحی

قسمت پنجم) انتقاد از ساختار موجود حقوق بین الملل یا رویکرد انتقادی

گفتار دوم) جهان بینی مارتی کاسکنیمی به عنوان منتقد حقوق بین الملل

گفتار سوم) جهان بینی جیمز کرافورد به عنوان پیرو اثبات گرایی در حقوق بین الملل

فصل دوم: نظریه های پیرامون مفهوم دولت مدرن

مبحث نخست: رویکردهای اصلی و سنتی نسبت به مفهوم دولت مدرن

گفتار نخست: آشنایی با زمینه بحث

قسمت نخست) مقدمه و تبیین ۵۰ قسمت دوم) بیان مسیله

قسمت سوم) آشنایی اولیه با رویکرد واقیت محض و رویکرد حقوقی

قسمت چهارم) محدوده حاکمیت

قسمت پنجم)معنای حاکمیت

گفتار دوم) رویکرد حقوقی به ماهیت دولت

قسمت نخست) محتوای حاکمیت دولت از منظر رویکرد حقوقی

قسمت دوم) آثار باور به رویکرد حقوقی از منظر پروفسور کرافورد

قسمت سوم) نقد رویکرد حقوقی از منظر پروفسور کاسکنیمی

گفتار سوم) رویکرد واقعیت محض و ساخت گرایی به ماهیت دولت

قسمت نخست) آشنایی با رویکرد واقعیت محض و نقد آن

قسمت دوم) آشنایی با رویکرد ساخت گرایی و نقد آن

جمع بندی مبحث نخست

مبحث دوم: رویکرد عملکردی به تاسیس دولت

گفتار نخست) طرح موضوع

گفتار دوم) رویکرد عملکردی

گفتار سوم) بررسی چند نمونه مهم از منظر عملکردی

فصل سوم: آینده نهاد دولت در بستر حقوق بین الملل

مبحث نخست) سنگ بنای جامعه ی بین المللی

گفتار نخست) چیستی حاکمیت دولت و اهمیت آن

گفتار دوم) جایگاه حاکمیت دولت از منظر پروفسور کرافورد

مبحث دوم: دولت های مصنوعی

گفتار نخست) انتقادات وارد بر پدیده دولت و نقد ویژه مارتی کاسکنیمی

قسمت نخست) مکاتب انتقادی مختلف و رد آن ها توسط مارتی کاسکنیمی

قسمت دوم) نقد مارتی کاسکنیمی به پدیده دولت

گفتار دوم) جایگاه دولت (آینده دولت) از منظر پروفسور کاسکنیمی

سخن پایانی

منابع

کلیدواژه ها

  • نظریه دولت
  • نظم حقوقی بین المللی
  • اثبات گرایی حقوقی
  • نظریه انتقادی
  • فلسفه حقوق بین الملل
  • مارتی کاسکنیمی
  • جیمز کرافورد