بررسی جایگاه سوگند در حقوق کیفری و رویه قضایی ایران

عنوان	بررسی جایگاه سوگند در حقوق کیفری و رویه قضایی ایران
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	سمیه کولیوند
استاد راهنما	سید محسن قایم فرد
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۴۰۱
دانشگاه	دانشگاه اصفهان

بررسی جایگاه سوگند در حقوق کیفری و رویه قضایی ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط سمیه کولیوند، با راهنمایی سید محسن قایم فرد در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه اصفهان دفاع گردید.

چکیده

سوگند یا قسم از جمله ادله ی اثبات دعوی و به عنوان آخرین دلیل به شمار می آید. عملکرد این نوع دلیل فقط به منظور فصل خصومت است اصولا در حقوق کیفری قسم در مواردی دلیل محسوب میشود که دلیل قویتری برای اثبات مدعا در دسترس نباشد . در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای، اینترنتی و رویه قضایی ابتدا مقدمتا شکل گیری سوگند و مبانی و منابع آن همراه با اصول و قواعد حاکم بر سوگند در حقوق مدنی و مقایسه آن با حقوق کیفری، میزان کاربرد سوگند به عنوان یکی از ادله اثبات در حقوق کیفری تبیین و ضمن بیان اینکه سوگند از دیرباز وجود داشته و به مرور توسعه یافته است، تحلیل رویه قضایی موجود در خصوص سوگند و بررسی چالشهای پیشروی آن، امکان سنجی رفع این چالشها مورد واکاوی قرارگرفته است. نتایج به دست آمده از این پژوهش (فصل پنجم پایان نامه) بر این اساس است که علی رغم وجود قانون صریح در خصوص استفاده از سوگند، در عمل و رویه قضایی قضات به ندرت تن به استفاده از سوگند به عنوان ادله اثبات به ویژه در حقوق کیفری می دهند:که از جمله دلایل این امر ضعیف شدن و حتی گاه از بین رفتن اعتقادات و باورهای دینی مردم است. به همین دلیل جز در موارد استثنایی، سوگند بیشتر در رفع اتهام مورد استناد قرار می گیرد تا اثبات جرم. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش باید موارد استناد به سوگند را تا حد امکان کاهش داد و در اتیان سوگند به مواردی که شرعا چارهای جز اتیان سوگند نیست و ادله دیگری وجود ندارد بسنده کرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب عنوان صفحه فصل اول کلیات و مفاهیم پژوهش ۱–۱– شرح وبیان مسیلهی پژوهشی

۲–۱–پیشینه و تاریخچه موضوع تحقیق

۳–۱–اهمیت و ارزش تحقیق

۴–۱–اهداف تحقیق

۵–۱–سوالات و فرضیه های تحقیق

۱–۵–۱–سوالات تحقیق:

۱–۱–۵–۱– سوالات اصلی

۲–۱–۵–۱– سوالات فرعی

۲–۵–۱– فرضیههای تحقیق

۶–۱– کاربرد نتایج تحقیق

۷–۱– سازماندهی تحقیق

۸–۱– تاریخچه و تحلیل روند پیداش سوگند در ایران و جهان

۹–۱– تعریف سوگند:

۱۰–۱– سوگند در قرآن

۱–۱۰–۱– ارزش والای سوگند در قرآن

۱۱–۱– مبانی فقهی سوگند به عنوان دلیل اثبات دعوی

۱۲–۱– سوگند در نظام های حقوقی غیر دینی(غیر مسلمان)

فصل دوم اصول کلی و قواعد سوگند در حقوق مدنی ۱–۲– ادله اثبات دعاوی

۲–۲– مقایسه ادله اثبات دعاوی درآیین دادرسی کیفری و آیین دادرسی مدنی

۳–۲– اقسام سوگند

۱–۳–۲– سوگند عهدی یا التزامی

۲–۳–۲– سوگند اثباتی یا قضایی

عنوان صفحه ۱–۲–۳–۲– سوگند بتی یا قاطع دعوی

۲–۲–۳–۲– سوگند تکمیلی

۳–۲–۳–۲– سوگند استظهاری

۴–۲– یاد کننده ی سوگند

۱–۴–۲– شرایط حالف یا سوگند خورنده

۱–۱–۴–۲– دارا بودن شرایط کمال

۲–۱–۴–۲– لزوم انتساب عمل یا موضوع به حالف

۳–۱–۴–۲– لزوم مباشرت حالف در ادای سوگند

۴–۱–۴–۲– حالف یا سوگند خورنده باید شخص حقیقی باشد

۲–۴–۲–اتیان سوگند از سوی مدعی علیه و پیامدهای آن

۳–۴–۲– اتیان سوگند از سوی مدعی و پیامدهای آن

۵–۲– شرایط و احکام سوگند

۱–۵–۲– کیفیت ادای سوگند

۱–۱–۵–۲– مطابقت سوگند با قراردادگاه

۲–۱–۵–۲– اذن و مطالبه ی دادگاه برای اقامه ی سوگند

۳–۱–۵–۲– نیاز به درخواست مدعی برای اقامه ی سوگند

۴–۱–۵–۲– اقامه سوگند نزد قاضی

۵–۱–۵–۲– چه کسی باید قسم دهد ؟

۶–۱–۵–۲– مکان ادای سوگند

۷–۱–۵–۲– اشتراط لفظ در سوگند

۸–۱–۵–۲– عدم اشتراط عربی بودن

۹–۱–۵–۲– استفاده از مترجم یا متخصص برای کشف مقصود ادا کننده سوگند

۱۰–۱–۵–۲– شرایط مترجم از نظر فقه

۱۱–۱–۵–۲– تغلیظ سوگند

۱۲–۱–۵–۲– عدم فرق بین مسلمان و غیر مسلمان

۱۳–۱–۵–۲– الفاظ سوگند غیر مسلمانان از نظر فقهی

عنوان صفحه ۱۴–۱–۵–۲– سوگند شخص بی دین

۲–۵–۲– شرایط سوگند

۱–۲–۵–۲– مطابقت سوگند با ادعا:

۲–۲–۵–۲– صریح بودن سوگند و مبهم نبودن:

۳–۲–۵–۲– ادای سوگند از روی قطع و یقین:

۶–۲– پیامدها یا آثار سوگند

۱–۶–۲– قاطع دعوی بودن

۲–۶–۲– نسبی بودن اثر سوگند

۳–۶–۲– اثبات دروغ بودن سوگند

۴–۶–۲– اثر سوگند نسبت به اشخاص ثالث

فصل سوم سوگند در حقوق کیفری ۱–۳– سوگند در حقوق کیفری

۱–۱–۳– قدرت اثباتی سوگند در حدود

۲–۱–۳– قدرت اثباتی سوگند در تعزیرات

۳–۱–۳– قدرت اثباتی سوگند در دیات

۱–۳–۱–۳– انواع دلیل

۲–۳–۱–۳– شاهد به ضمیمه سوگند

۴–۱–۳– قدرت اثباتی سوگند در قصاص نفس و قصاص عضو

۱–۴–۱–۳– ابهامات سوگند در قصاص

۲–۳– قسامه

۱–۲–۳– مفهوم قسامه

۲–۲–۳– تعریف لوث

۳–۲–۳– تعامل قسامه با سایر ادله

۴–۲–۳– شرایط لازم برای اجرای قسامه

۱–۴–۲–۳– وجود قراین و امارات

عنوان صفحه ۲–۴–۲–۳– امارات مخصوصه در اجرای قسامه

فصل چهارم بررسی سوگند در رویه قضایی ۱–۴–تعریف رویه ی قضایی

۲–۴– عدم امکان استفاده از سوگند در موارد تعزیری:

۳–۴– لزوم استفاده از سوگند در موارد منصوص:

۴–۴– نقض رای به واسطه ی عدم احراز شرایط سوگند خورنده:

۵–۴– موضوعات ویژه سوگند در قصاص مثل قسامه:

۶–۴– عدم استناد به سوگند در صورت تخلف شرایط سوگند:

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادها ۱–۵– نتیجه گیری

۲–۵– پیشنهادها

منابع و مآخذ

کلیدواژه ها

• سوگند
• حقوق کیفری
• دلیل
• اثبات
• رویه قضایی