بررسی جایگاه قانونی و جرم شناختی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

عنوان	بررسی جایگاه قانونی و جرم شناختی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	ابراهیم اخوان رودپشتی
استاد راهنما	ابوالفتح خالقی
استاد مشاور	محمدعلی حاجی ده آبادی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۷
دانشگاه	دانشگاه قم

بررسی جایگاه قانونی و جرم شناختی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی عنوان پایان نامه ای است که توسط ابراهیم اخوان رودپشتی، با راهنمایی ابوالفتح خالقی و با مشاوره محمدعلی حاجی ده آبادی در سال ۱۳۸۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

امنیت نیازی است بنیادی و ضروری برای برخورداری از آزاد اندیشی، آزادگی و برابری. امنیت اجتماعی نیز وضعیتی از تفوق نظم، قانون و رعایت عدالت در یک جامعه است که شهروندان در سایه آن از تهدید و خطر در امان بوده و برای حفظ و پاسداری از حقوق خود و برطرف کردن زمینه ها و عوامل تعرض احتمالی،اطمینان خاطر دارند. درپی بروز ناهنجاریهای اخیر جامعه که موجب جریحه دار ساختن وجدان جمعی و چالش امنیت اخلاقی و اجتماعی گردید مسیولین جامعه و نیروی انتظامی را بر آن داشت تا از ابتدای اردیبهشت سال ۸۶ اقدام به اجرای طرح موسوم به طرح ارتقای امنیت اجتماعی با هدف کنترل و پیشگیری از بروز ناهنجاریها و از سوی دیگر تامین امنیت و ارتقای سطح امنیت شهروندان مبادرت نمایند. از ابتدای شروع طرح مخالفان و موافقان بسیاری در جراید و رسانه–های عمومی طرح را مورد نقد و بررسی قرار دادند و همچنین بسیاری از مقامات بالای کشوری نیز به بیان نظرات خود در مورد طرح پرداختند. آنچه که مسلم است بررسی تمامی ابعاد و زوایای این طرح، شاید اکنون میسر نباشد و قضاوت در مورد طرح نیاز به زمان زیادی داشته باشد. اما در این تحقیق برای پرداختن به ابعاد مختلف موضوع ابتدا سعی شد تا مفاهیم و مصادیق امنیت اجتماعی تشریح، سپس به بررسی زمینه های امنیت اجتماعی و عوامل موثر بر نا بسامانی ها، تهدیدها و آسیب های امنیت اجتماعی پرداخته و در نهایت نیز سیاست ها و راهبردهای ناظر بر پیشگیری از آسیب ها و انحرافات ارایه گردد. سپس در مقام تبیین و ارزیابی طرح ارتقای امنیت اجتماعی به معرفی و ارزیابی طرح از منظر قانونی و جرم شناختی پرداخته شد و در پایان نیز میزان آثار و پیامدهای ناشی از اجرای طرح مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه

الف) بیان مسیله

ب) سوالات تحقیق

ج) اهمیت و ضرورت تحقیق

د) هدفهای تحقیق

ه) فرضیه های تحقیق

و) پیشینه تحقیق

ز) روش تحقیق

ح) سامانه تحقیق

فصل اول : کلیات و مفاهیم

۱–۱– مفهوم شناسی

۱–۱–۱– مفهوم امنیت

۱–۱–۲– طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۱–۱–۳– پلیس

۱–۱–۴– مفهوم آسیب اجتماعی

۱–۱–۵– جرم

۱–۱–۶– جرم شناسی

۱–۱–۷– سیاست جنایی

۱–۱–۸– پیشگیری از جرم

۱–۲– امنیت و اقسام آن

۱–۲–۱– مروری بر تاریخچه امنیت

۱–۲–۲– ذهنی و نسبی بودن امنیت

۱–۲–۳– اقسام امنیت

۱–۲–۳–۱– امنیت از منظر جغرافیایی

۱–۲–۳–۲–امنیت از منظر محل استقرار و عامل بوجود آورنده

۱–۲–۳–۳– امنیت از منظر ساختاری

۱–۲–۴– انواع امنیت اجتماعی

۱–۲–۴–۱– امنیت اداری یا شغلی

۱–۲–۴–۲– امنیت اقتصادی

۱–۲–۴–۳– امنیت قضایی

۱–۲–۴–۴– امنیت سیاسی

۱–۲–۴–۵– امنیت انتظامی

۱–۲–۴–۶– امنیت فرهنگی

۱–۲–۴–۷– امنیت روانی

۱–۳– آسیب شناسی امنیت اجتماعی

۱–۳–۱– امنیت و احساس نا امنی

۱–۳–۱–۱– احساس نا امنی

۱–۳–۱–۲– منابع نا امنی

۱–۳–۲– انحرافات اجتماعی

۱–۳–۲–۱– کجروی

۱–۳–۲–۲– نا بهنجاری

۱–۳–۳– تاملی در خصوص نابسامانی های اجتماعی، تهدیدها و آسیب های امنیتی

۱–۴– سیاست ها و راهبردهای پیشگیری از تهدیدات و آسیبهای امنیت اجتماعی

۱–۴–۱– سیاست ها و راهبردهای امنیت اجتماعی

۱–۴–۱–۱– نظارت و کنترل اجتماعی

۱–۴–۱–۱–۱– عوامل نظارت اجتماعی

۱–۴–۱–۱–۲– مکانیسم های کنترل اجتماعی

۱–۴–۱–۱–۲–۱– کنترل رسمی

۱–۴–۱–۱–۲–۲– کنترل غیررسمی

۱–۴–۱–۲– واکنش اجتماعی علیه پدیده بزهکاری

۱–۴–۱–۲–۱– صورتهای مبارزه علیه بزهکاری و تنوع تدابیر سیاست جنایی

۱–۴–۱–۲–۱–۱– تدابیر پیشگیرانه

۱–۴–۱–۲–۱–۲– تدابیر سرکوبنده

فصل دوم: تبیین و ارزیابی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱– معرفی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱–۱– مصادیق و اهداف اجرایی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱–۱–۱– مصادیق طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱–۱–۲– اهداف اجرایی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱–۲– پلیس و امنیت اجتماعی

۲–۱–۲–۱– جایگاه پلیس در طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۱–۲–۲– روابط کار آمد پلیس و اجتماع

۲–۲– ارزیابی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۲–۱– ارزیابی طرح از منظر حقوقی (قانونی)

۲–۲–۱–۱– مقررات ماهوی

۲–۲–۱–۱–۱– مستندات و مواد قانونی طرح ارتقاء امنیت اجتماعی

۲–۲–۱–۲– مقررات شکلی

۲–۲–۱–۲–۱– تحقیق و تعقیب در دادرسی کیفری

۲–۲–۱–۲–۱–۱– قاعده قانونی بودن تعقیب

۲–۲–۱–۲–۱–۲– قاعده موقعیت داشتن (مقتضی بودن) تعقیب

۲–۲–۱–۲–۲– اقدامات ضابطین دادگستری در برخورد با پدیده مجرمانه

۲–۲–۱–۲–۲–۱– مصادیق جرم مشهود

۲–۲–۱–۲–۲–۲– وظایف و اختیارات ضابطان در جرایم مشهود و غیرمشهود

۲–۲–۱–۲–۲–۳– ضابطان دادگستری و حق دفاع متهم

۲–۲–۱–۲–۲–۴– ضابطان دادگستری و حق آزادی متهم

۲–۲–۱–۲–۳– اصل برایت و تاثیر آن بر ادله کیفری

۲–۲–۱–۲–۳–۱– جایگاه اصل برایت در قوانین موضوعه

۲–۲–۱–۲–۳–۲– آثار اصل برایت

۲–۲–۲– ارزیابی طرح از منظر جرم شناختی

۲–۲–۲–۱– عوامل بوجود آورنده و بازدارنده پدیده جرایم

۲–۲–۲–۱–۱– عوامل بوجود آورنده پدیده جرایم

۲–۲–۲–۱–۱–۱– عوامل درونی بزهکاری

۲–۲–۲–۱–۱–۲– عوامل برونی بزهکاری

۲–۲–۲–۱–۲– عوامل بازدارنده پدیده جرایم

۲–۲–۲–۱–۲–۱– عوامل انفرادی بازدارنده پدیده جنایی

۲–۲–۲–۱–۲–۲– عوامل اجتماعی بازدارنده پدیده جنایی

۲–۲–۲–۲– تاثیر وضع اجتماعی در بزهکاری

۲–۲–۲–۲–۱– بزهکاری درکشورهای درحال توسعه

۲–۲–۲–۲–۲– بزهکاری در کشورهای پیشرفته و صنعتی

۲–۲–۲–۲–۳– تیوری اختلاف فرهنگها و بزهکاری

۲–۲–۲–۳– تدابیر سیاست جنایی اسلام در مقابله با پدیده مجرمانه

۲–۲–۲–۴– کنترل اجتماعی و جامعه پذیری

۲–۲–۲–۴–۱– جامعه پذیران و مشمولان کنترل

۲–۲–۲–۴–۲– جامعه پذیری مجدد

۲–۲–۲–۵– رویکرد پیشگیری از بزهکاری در حقوق ایران

۲–۲–۲–۵–۱– رویکرد اجرایی و قضایی قانون اساسی به پیشگیری از بزهکاری

۲–۲–۳– ارزیابی طرح از منظر ارزش شناختی

۲–۲–۳–۱– جایگاه امنیت در دین، احکام و مقررات اسلامی

۲–۲–۳–۲– جایگاه امنیت اجتماعی در رشد و تکامل فردی انسان

۲–۲–۳–۳– ارزشی بودن امنیت، عامل تداوم و پایداری جامعه

۲–۳– آثار و پیامدهای اجرایی طرح

۲–۳–۱– تجزیه و تحلیل آثار ناشی از چگونگی اجرای طرح

۲–۳–۲– بررسی میزان اثرات طرح در جامعه

۲–۳–۲–۱– گزارش میزان ارتباطات مردمی با پلیس

در قالب تقدیر و تشکر و شکایات و انتقادات در مورد طرح

۲–۳–۳– شیوه و فرایند مداخله در هر یک از پدیده های آماج

۲–۳–۴– میزان تاثیر اجرای طرح در افزایش اقتدار و منزلت پلیس

۲–۳–۵– میزان موفقیت پلیس در اجرای طرح و تاثیر آن در تلطیف سیمای جامعه

۲–۳–۶– تاثیر طرح بر احساس امنیت شهروندان وکاهش وقوع جرایم

۲–۳–۷– ضرورت استمرار اجرای طرح

۲–۳–۸– گزیده هایی از ناهنجاری های جامعه و حمایت مردم از اجرا و استمرار طرح

نتیجه گیری و ارایه پیشنهادها

جمع بندی و نتیجه–گیری

پیشنهادها

منابع و ماخذ ۱

۴

۵

۵

۵

۶

۶

۶

۷

۸

۸

۸

۱۰

۱۰

۱۶

۱۶

۱۱۸۴

۱۲۰۵

۲۱

۲۲

۲۲

۲۲

۲۶

۲۶

۲۶

۲۷

۲۹

۲۹

۳۰

۳۱

۳۱

۳۲

۳۳

۳۴

۳۶

۳۶

۳۷

۴۰

۴۲

۴۲

۴۵

۴۸

۶۴

۶۴

۶۴

۶۶

۷۰

۷۱

۷۴

۸۱

۸۳

۸۳

۸۷

۷۲

۹۰

۹۲

۹۳

۹۳

۱۰۱

۱۰۲

۱۰۴

۱۰۸

۱۱۱

۱۱۱

۱۱۱

۱۱۱

۱۲۰

۱۲۱

۱۲۴

۱۲۵

۱۲۷

۱۲۹

۱۳۰

۱۳۲

۱۳۳

۱۳۴

۱۳۵

۱۳۶

۱۳۸

۱۳۸

۱۳۸

۱۳۹

۱۴۰

۱۴۱

۱۴۲

۱۴۳

۱۴۵

۱۴۶

۱۴۷

۱۴۹

۱۵۰

۱۵۵

۱۵۷

۱۵۸

۱۵۹

۱۶۴

۱۶۶

۱۶۶

۱۷۰

۱۷۲

۱۷۵

۱۷۵

۱۷۸

۱۸۱

۱۸۲

۱۸۲

۱۸۴

۱۸۵

۱۸۶

۱۸۶

۱۹۰

۱۹۰

۱۹۵

۱۹۷

فهرست جداول

عنوان صفحه

جدول۱) ضریب همبستگی انواع کجروی ها و ناهنجاری های اجتماعی با احساس ناامنی شهروندان

جدول ۲) میزان ارتباط شیوع ناهنجاری ها در جامعه و وقوع جرم (از نظر کارشناسان اجتماعی و انتظامی)

جدول۳) شیوه ضروری برخورد ناجا با گروه های آماج طرح امنیت اجتماعی (از نظر شهروندان و نحبگان)

جدول ۴) تاثیر اجرای طرح امنیت اجتماعی بر اقتدار پلیس (از نظر کارشناسان)

جدول ۵) تاثیر اجرای طرح امنیت اجتماعی بر منزلت پلیس (از نظر کارشناسان)

جدول ۶) میانگین اقتدار و منزلت پلیس پیش و پس از اجرای طرح

جدول ۷) میانگین موفقیت پلیس پایتخت در تلطیف سیمای جامعه (از نظر کارشناسان و مردم عادی)

جدول۸)میانگین احساس امنیت شهروندان تهران پیش وپس از اجرای طرح ارتقاءامنیت اجتماعی

۱۷۶

۱۷۷

۱۸۲۱۸۳

۱۸۳۱۸۳

۱۸۴

۱۸۵

کلیدواژه ها

• جرم شناسی
• امنیت اجتماعی
• جایگاه
• پیشگیری از بزهکاری
• امنیت اجتماعی
• social security
• پلیس
• police
• آسیب شناسی
• pathology
• بزهکاری
• امنیت
• طرح ارتقا
• پلیس
• پیشگیری از جرم
• سیاست جنایی
• سیاست جنایی