بررسی جرایم مانع در حقوق کیفری ایران
عنوان | بررسی جرایم مانع در حقوق کیفری ایران |
---|---|
رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
دانشجو | اکرم احمدوند |
استاد راهنما | جلال الدین قیاسی |
استاد مشاور | عادل ساریخانی |
مقطع | کارشناسی ارشد |
سال دفاع | ۱۳۸۹ |
دانشگاه | دانشگاه قم |
بررسی جرایم مانع در حقوق کیفری ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط اکرم احمدوند، با راهنمایی جلال الدین قیاسی و با مشاوره عادل ساریخانی در سال ۱۳۸۹ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
جرایم مانع رفتارهایی هستند که قانون گذار برای پیشگیری از ارتکاب جرم یا جرایم بعدی آنها را جرم انگاری کرده است و قانونگذار از تیوری خفه کردن جرم در نطفه برای مقابله با مرتکبین این جرایم استفاده می نماید. این دسته از جرایم قبح ذاتی ندارند وعلت جرم انگاری آنها، این است که سبب خدشه دار شدن نظم عمومی و بروز تنش های اجتماعی و جرایم مهم تر خواهند شد. این جرایم از قبیل تکدی، ولگردی، شروع به جرم و ... حجم قابل توجهی از عناوین کیفری را به خود اختصاص داده اند. در مورد مبنای جرم انگاری این دسته از جرایم عده ای از علما و حقوق دانان به اصل اخلاق گرایی قانونی، عده ای دیگر به اصل ضرر و در نهایت گروهی به اصل پدرسالاری حقوقی استناد می کنند. ولی به نظر می رسد توجیه اخلاقیون برای جرم انگاری جرایم فوق صحیح تر باشد. با توجه به این امر که بسیاری از جرم شناسان معتقدند که بسیاری از مصادیق جرایم مانع انحرافاتی هستند که نباید جرم انگاری شوند وهزینه ی جرم انگاری این جرایم به مراتب، از هزینه های جرم زدایی این جرایم بیشتر است و امکان پیشگیری از این جرایم به طرقی غیر از مجازات و سازوکارهای کیفری وجود دارد، ضرورت جرم زدایی از برخی مصادیق جرایم مانع از قبیل تکدی، ولگردی، اعتیاد و ... احساس می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
مقدمه ۱
الف) بیان موضوع ۱
ب) انگیزه انتخاب موضوع ۲
ج) سوالات پژوهش ۲
د) فرضیه ها ۲
و) روش پژوهش ۳
ه) سابقه و پیشینه تحقیق ۳
فصل اول: کلیات ۴
مبحث اول: مفاهیم و تعاریف ۵
گفتار اول: تعاریف لغوی و اصطلاحی ۵
الف) جرم ۵
۱– تعریف حقوقی ۶
۲– تعریف جرم شناختی ۸
ب) انحراف ۸
ج) جرم انگاری ۱۰
د) جرم زدایی ۱۱
گفتار دوم: تفاوت مفهوم جرم و انحراف ۱۲
گفتار سوم: تعریف جرایم مانع ۱۴
مبحث دوم: تحلیل مفهوم پیشگیری در تعریف جرایم مانع ۱۷
گفتار اول: پیشگیری از وقوع جرم و تعریف پیشگیری ۱۷
الف) پیشگیری از وقوع جرم و ضرورت آن ۱۷
ب) تعریف پیشگیری از جرم و اقسام آن ۱۸
۱– تعریف لغوی ۱۸
۲– تعریف اصطلاحی ۱۸
۱–۲–تعریف عام (موسع) ۱۸
۲–۲–تعریف خاص(مضیق) ۱۹
گفتار دوم: انواع پیشگیری ۱۹
الف) پیشگیری نخستین، دومین و سومین ۲۰
ب) پیشگیری واکنشی ۲۱
۱– پیشگیری عام ۲۲
۲– ارعاب خاص ۲۴
ج) پیشگیری کنشی ۲۶
۱– پیشگیری اجتماعی ۲۷
۲– پیشگیری وضعی ۲۹
مبحث سوم: تحلیل و نقد مفهوم پیشگیری مذکور در تعریف جرایم مانع ۳۲
مبحث چهارم: پیشینه ی جرایم مانع ۳۳
فصل دوم: بررسی مصادیق و مبنای جرم انگاری جرایم مانع در حقوق کیفری ایران ۴۱
مبحث اول: بررسی مصداقی جرایم مانع ۴۲
گفتار اول: جرایم بدون بزه دیده ۴۳
الف) جرایم مربوط به مواد مخدر ۴۳
ب) ولگردی ۵۰
ج) تکدی ۵۲
د) جرایم راهنمایی و رانندگی ۵۴
گفتار دوم: جرایم ناتمام ۵۸
الف) جرایم مقدماتی ۵۸
۱– خرید، فروش، مخفی کردن و ساختن اسلحه ی غیرمجاز ۵۹
۲– ساختن، تهیه، خرید، فروش، حمل و عرضه ی مشروبات الکلی ۶۰
۳– ساخت کلید یا تغییر آن یا ساخت هر نوع وسیله ای برای ارتکاب جرم ۶۱
۴– خرید یا حمل یا نگهداری یا فروش یا وارد کردن آلات و وسایل مخصوص به قماربازی یا دایر کردن قمارخانه یا دعوت مردم به قمارخانه ۶۱
۵–ممنوعیت به کارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره ۶۱
ب) اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرایم ۶۲
ج) تحریک ۶۳
د) شروع به جرم ۶۵
و) جرم عقیم ۶۵
گفتار سوم: معاونت ۶۷
مبحث دوم: ویژگی های جرایم مانع ۶۷
گفتار اول: بدون بزه دیده بودن ۶۷
گفتار دوم: مطلق بودن ۶۹
گفتار سوم: غیرقابل گذشت بودن ۷۰
گفتار چهارم: تعزیری بودن ۷۲
گفتار پنجم: قراردادی بودن ۷۴
مبحث سوم: بررسی مبنای جرم انگاری جرایم مانع ۷۶
گفتار اول: مفهوم مبنای جرم انگاری ۷۶
گفتار دوم : پیامدهای جرم انگاری ۷۹
الف) پیامدهای مثبت جرم انگاری ۸۱
۱– احساس عدالت در جامعه ۸۲
۲– حفظ ارزش های حاکم بر جامعه ۸۲
۳– واقعی بودن آمار تبهکاری ۸۴
۴– تعامل مثبت با اخلاق ۸۴
ب) پیامدهای منفی جرم انگاری ۸۵
۱– تورم کیفری ۸۶
۲– خطر تضعیف قدرت اخلاقی حقوق کیفری ۸۸
۳– متروک ماندن قوانین ۸۸
۴– افزایش رقم های سیاه و خاکستری بزهکاری ۸۹
۵– امتزاج مفاهیم جرم؛ گناه، انحراف ۹۰
گفتار سوم: اصول جرم انگاری ۹۱
الف) اصل ضرر ۹۲
۱– منشا و پیشینه اصل ضرر ۹۲
۲– مفهوم ضرر ۹۸
ب) پدرسالاری حقوقی ۱۰۲
۱– مفهوم پدرسالاری حقوقی ۱۰۲
۲– دلایل مخالفان پدرسالاری حقوقی ۱۰۳
۳– دلایل موافقان پدرسالاری حقوقی ۱۰۷
ج) اخلاقگرایی قانونی ۱۰۹
۱– تعریف اجمالی حقوق و اخلاق ۱۱۰
۲– رابطه ی حقوق و اخلاق ۱۱۴
۲–۱– دیدگاه موافق وجود ارتباط حقوق و اخلاق و دلایل آنان ۱۱۵
۲–۲– دیدگاه مخالفان وجود ارتباط بین حقوق و اخلاق و دلایل آنان ۱۱۹
گفتار چهارم : تحلیل و نقد مبانی جرم انگاری جرایم مانع ۱۲۲
مبحث چهارم: لزوم جرم زدایی از برخی مصادیق جرایم مانع ۱۲۸
گفتار اول: پیامدهای مثبت و منفی جرم زدایی ۱۲۸
الف) پیامدهای مثبت جرم زدایی ۱۲۸
۱– هماهنگی با اصول حقوقی ۱۲۸
۲– تحدید قلمرو حقوق کیفری ۱۲۹
۳– تطابق با ارزش های اساسی جامعه ۱۲۹
۴–تعامل مثبت با جامعه ی جهانی ۱۳۰
۵– کاهش جمعیت زندانیان، از بین رفتن اطاله ی دادرسی، کاهش رقم سیاه و خاکستری ۱۳۰
ب) پیامدهای منفی جرم زدایی ۱۳۰
۱– عقب نشینی نظام عدالت کیفری ۱۳۱
۲– هنجارشکنی مضاعف ۱۳۱
گفتار دوم: جرم زدایی از جرایم مانع و ادله ی موافقان و مخالفان آن ۱۳۲
الف) ادله ی طرفداران جرم زدایی از جرایم مانع ۱۳۲
ب) ادله ی مخالفان جرم زدایی از جرایم مانع ۱۳۳
ج) نقد و ارزیابی ادله ی موافقان و مخالفان ۱۳۴
گفتار سوم: لزوم جرم زدایی از برخی مصادیق جرایم مانع در حقوق کیفری ایران ۱۳۵
الف) تکدی ۱۳۶
ب) ولگردی ۱۳۶
ج) برخی از جرایم راهنمایی و رانندگی ۱۳۷
د) اعتیاد و سوءمصرف مواد مخدر ۱۳۸
و) جرایم به کارگیری تجهیزات ماهواره ۱۳۹
نتیجه گیری و پیشنهادات ۱۴۱
الف) نتیجه گیری ۱۴۱
ب) پیشنهادات ۱۴۲
فهرست منابع ۱۴۴
کلیدواژه ها
- جرم زدایی
- سیاست عدالت کیفری
- جلوگیری از جرم
- کیفرشناسی
- بازدارندگی
- حقوق جزا
- جرم انگاری
- انحراف
- جرم
- جرایم مانع
- جرمانگاری
- جرمزدایی