بررسی حمایت های قانونی از پلیس در مقام انجام وظایف قانونی
 | |
| عنوان | بررسی حمایت های قانونی از پلیس در مقام انجام وظایف قانونی |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | محمدرضا طالبی اقدم |
| استاد راهنما | حسین فخر |
| استاد مشاور | حسن فرهودی نیا |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه تبریز |
بررسی حمایت های قانونی از پلیس در مقام انجام وظایف قانونی عنوان پایان نامه ای است که توسط محمدرضا طالبی اقدم، با راهنمایی حسین فخر و با مشاوره حسن فرهودی نیا در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه تبریز دفاع گردید.
چکیده
جایگاه ویژه برخی از گروه های شغلی سبب گردیده است که امروزه در اغلب نظام های حقوقی جهان، مقررات قانونی خاص در جهت حمایت بیشتر از آنها پیش بینی شود. اصل این حمایت ها، به نحوی شایسته از امنیت حرفه ای و سلامت خاطر کارکنان آن نهادها حمایت می کند. پلیس، جایگاه مهمی در کنترل و پیشگیری انحرافات بر عهده دارد. امروزه پلیس، به لحاظ پیچیدگی ماموریت ها و گسترش شهرها و شکل گیری گونه های فرهنگی مختلف، در راستای استقرار نظم و امنیت در جامعه، به طور جدی در معرض رفتارهای معترضانه فردی و گروهی می باشد. در مقابل باید اظهار داشت در مواقعی پلیس در برخورد با اقشار شرور، تحت تاثیر واکنش سریع جهت کنترل محیط بایستی با زور آنان را تحت کنترل خود در آورد. در این بین ممکن است اقدامات پلیس، سبب ورود خسارت های جسمانی و مالی به افراد تحت تعقیب یا سایر شهروندان گردد. بنابراین، در چنین مواردی بایستی از این اقدامات پلیس که در راستای انجام وظایف و استقرار نظم و امنیت در جامعه بوده، حمایت کرد؛ تا ترس ناشی از تعدیات و همچنین مسیول قرار گرفتن در مقابل اقدامات خویش، پلیس را از وظایف اصلی خود دور نسازد. حمایت از پلیس، به معنی پایمال شدن حقوق شهروندی نیست و آنها، ملتزم به انجام وظیفه در محدوده مقررشده قانون می باشند. بنابراین، منظور از حمایت های قانونی از پلیس، مصونیت مطلق پلیس نیست، بلکه اقدامات پلیس در محدوده مشخص قانونی را شامل می شود و در خارج از این محدوده، دارای مسیولیت های کیفری، مدنی و انتظامی خواهند بود. بنابراین، ضمن بررسی حمایت های قانونی از پلیس، مسیولیت هایی را که ایشان در قبال انجام وظایف محوله ممکن است متحمل شود را بررسی می کنیم. در همین راستا، به تشریح مصادیقی که در برخی از قوانین در راستای حمایت از پلیس ایجاد گردیده اند خواهیم پرداخت.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه ۱
فصل اول– مفاهیم ، مبانی و شرایط مسیولیت پلیس ۵
بخش اول– مفاهیم ۶
مبحث اول– مفهوم حمایت های قانونی ۶
مبحث دوم– پلیس ۸
گفتار اول– مفهوم پلیس در جوامع مختلف ۹
گفتار دوم– مفهوم پلیس در این پژوهش ۱۲
مبحث سوم– مفهوم انجام وظایف قانونی ۱۵
مبحث چهارم– رسالت و ویژگی های پلیس ۱۷
گفتار اول– رسالت پلیس ۱۷
بند اول– رسالت ذاتی و اولیه پلیس ۱۷
۱– استقرار نظم ۱۷
۲– استقرار امنیت عمومی ۲۰
۳– استقرار آسایش عمومی و فردی ۲۲
بند دوم– سایر وظایف پلیس ۲۲
گفتار دوم– ویژگی های پلیس ۲۸
مبحث پنجم– لزوم حمایت قانونی از پلیس ۳۰
مبحث ششم– مفهوم مصونیت یا حمایت پلیسی ۳۲
بخش دوم– مبانی نظری ۳۵
گفتار اول– مبانی نظری موافقان مصونیت های قانونی ۳۵
گفتار دوم– مبانی نظری مخالفان مصونیت های قانونی ۳۷
بخش سوم– شرایط مسیولیت پلیس ۴۰
مبحث اول– بررسی موضوع در حقوق تطبیقی ۴۰
گفتار اول– قواعد مسیولیت حرفه–ای ۴۰
بند اول– نقض عمدی و غیر عمدی قوانین ۴۰
بند دوم– وظیفه مراقبت ۴۱
بند سوم– معیار مراقبت ۴۳
بند چهارم– تقصیر ۴۴
گفتار دوم– حمایت از پلیس و بهره مندی از مصونیت ۴۶
بند اول– حمایت از پلیس ۴۶
بند دوم– چگونگی بهره مندی پلیس از مصونیت ۴۸
گفتار سوم– تحول در مسیولیت پلیس ۴۹
مبحث دوم– شرایط مسیولیت پلیس در حقوق ایران ۵۳
گفتار اول– طرح موضوع طبق قواعد عمومی مسیولیت ۵۳
بند اول– مسیولیت ناشی از انجام فعل ۵۳
بند دوم– مسیولیت ناشی از ترک فعل ۵۸
گفتار دوم– طرح موضوع طبق وظیفه مراقبت ۵۹
فصل دوم– موارد و مصادیق حمایت از پلیس در حقوق ایران ۶۵
بخش اول– عدم مسیولیت پلیس در صورت اعمال وظیفه ۶۷
مبحث اول– مبانی قاعده تحذیر ۶۷
گفتار اول– مبنای فقهی و عناصر لازم برای رفع مسیولیت ۶۷
گفتار دوم– مبنای قانونی قاعده تحذیر ۶۸
مبحث دوم– اقدامات پلیس در پرتو قاعده تحذیر ۶۹
بخش دوم– حکم قانون ۷۱
مبحث اول– مبنای قانونی و حدود اعمال آن ۷۲
مبحث دوم– اشخاص مشمول عامل موجهه حکم قانون ۷۲
مبحث سوم– اقدامات پلیس در پرتو حکم قانون ۷۳
بخش سوم– دستور مقام صالح ۷۵
مبحث اول– تبیین ماده
ق م ا (امر آمر قانونی) ۷۵
گفتار اول– مبنای قانونی و حدود اعمال آن ۷۵
گفتار دوم– شرایط لازم برای موجه بودن عمل مامور ۷۶
گفتار سوم– مسایل ناشی از نحوه اجرای امر آمر قانونی ۷۸
مبحث دوم– تبییین ماده
ق م ا (امر غیر قانونی مقام رسمی) ۸۰
مبحث سوم– بررسی اطاعت ضابطین دادگستری از مقام قضایی ۸۲
بخش چهارم– اضطرار (ضرورت) ۸۴
مبحث اول– مبنای قانونی و عناصر لازم برای شمول اضطرار ۸۵
گفتار اول– مبنای قانونی ۸۵
گفتار دوم– شرایط شمول اضطرار ۸۶
مبحث دوم– اقدامات پلیس در پرتو حالت ضررورت یا اضطرار ۸۷
گفتار اول– خسارت وارده به افراد تحت تعقیب ۸۸
گفتار دوم– خسارت وارده به شهروندان ۸۹
بخش پنجم– دفاع مشروع ۹۱
مبحث اول– دفاع مشروع پلیس در برابر تجاوزات و تعدیات دیگران ۹۲
گفتار اول– مبنای قانونی ۹۲
گفتار دوم– شرایط دفاع مشروع ۹۳
مبحث دوم– عدم توجیه دفاع مشروع در برابر پلیس ۹۷
گفتار اول– ملاک غیرمشروع و غیرقانونی بودن تعرض ۹۷
گفتار دوم– منشا فعل تعرضی ۹۸
گفتار سوم– مواردی که دفاع در برابر پلیس مشروع محسوب نمی–شود ۹۹
بخش ششم– تشدید مجازات در صورت اهانت به پلیس ۱۰۲
مبحث اول– مبنای قانونی و حدود اعمال آن ۱۰۳
مبحث دوم– شرایط شمول ماده
ق م ا ۱۰۶
بخش هفتم– عدم مسیولیت پلیس در صورت تیراندازی قانونی ۱۱۱
مبحث اول– تبیین ماده
ق م ا ۱۱۱
مبحث دوم– تیراندازی در راستای قانون به کارگیری سلاح ۱۱۳
گفتار اول– به کارگیری سلاح برای حفاظت ۱۱۴
گفتار دوم– به کارگیری سلاح برای ماموریت های روزمره ۱۱۵
گفتار سوم– به کارگیری سلاح برای اعاده نظم و امنیت ۱۱۶
گفتار چهارم– تیراندازی به سوی وسایل نقلیه ۱۱۷
گفتار پنجم– آثار حقوقی تیراندازی با رعایت قانون به کارگیری سلاح ۱۱۹
بند اول– رفع مسیولیت کیفری ۱۱۹
بند دوم– رفع مسیولیت مدنی ۱۲۰
بخش هشتم– حمایت از پلیس در صورت تمرد نسبت به ایشان ۱۲۱
مبحث اول– مبنای قانونی ۱۲۱
مبحث دوم– شرایط اعمال ماده
ق م ا ۱۲۲
گفتاراول– مرتکب جرم ۱۲۲
گفتار دوم– حمله یا مقاومت ۱۲۲
گفتار سوم– در حال انجام وظیفه بودن مامور دولتی ۱۲۳
بخش نهم– نقش رضایت و یا تقصیر زیان دیده در رفع مسیولیت از پلیس ۱۲۵
مبحث اول– رضایت زیان دیده یا پذیرش خطر ۱۲۵
مبحث دوم– تقصیر زیان دیده ۱۲۷
بخش دهم– حمایت قضایی و مادی از پلیس ۱۲۹
مبحث اول– بررسی قانون حمایت قضایی از کارکنان دولت و پرسنل نیروهای مسلح ۱۲۹
مبحث دوم– تبیین قانون حمایت قضایی از بسیج ۱۳۱
مبحث سوم– حمایت مادی ۱۳۲
نتیجه گیری ۱۳۴
کتابنامه ۱۴۰
کلیدواژه ها
- رسالت انسانی
- حمایت
- قانون
- پلیس
- تعهد قانونی
- امنیت
- حمایت های قانونی