بررسی حمایت کیفری از زنان در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر لایحه قانون مجازات اسلامی و لایحه حمایت از خانواده
 | |
| عنوان | بررسی حمایت کیفری از زنان در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر لایحه قانون مجازات اسلامی و لایحه حمایت از خانواده |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | مهناز مهرافزا |
| استاد راهنما | علیرضا میلانی |
| استاد مشاور | کریم بخنوه |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۱ |
| دانشگاه | دانشگاه پیام نور استان تهران |
بررسی حمایت کیفری از زنان در سیاست کیفری جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر لایحه قانون مجازات اسلامی و لایحه حمایت از خانواده عنوان پایان نامه ای است که توسط مهناز مهرافزا، با راهنمایی علیرضا میلانی و با مشاوره کریم بخنوه در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه پیام نور استان تهران دفاع گردید.
چکیده
امروزه یکی از مسایل مهم و مورد توجه جامعه بین المللی، مساله حفظ رعایت حقوق زنان و مراعات تساوی حقوق زن و مرد و عدم تبعیض بر اساس جنسیت است و حقوق کیفری زنان به عنوان افراد آسیب پذیرتر از مردان به منزله یک مسیله مهم در جهان مورد توجه است. در کشور ما نیز قوانین کیفری متعددی، پیرامون حمایت از زنان به تصویب رسیده است.تحقیق انجام شده به بررسی،تحلیل،تبیین و نقد قوانین کیفری در زمینه حمایت از زنان پرداخته است. روش پژوهش کتابخانه ای بوده و تحلیل و توصیف موضوع ، با رجوع مستقیم به غالب منابع و ماخذ عربی و فارسی اعم از کتب،مقالات،پایان نامه ها و قوانین صورت گرفته است.با توجه به نتایج یافت شده از این پژوهش می توان گفت: در برخی موارد، حمایتهایی از زنان نسبت به مردان به عمل آمده است که این حمایتها ریشه در تفاوتهایی دارد که دست تکوین، از لحاظ جسمی،روحی،روانی،در نهاد هر یک از زن و مرد به ودیعه نهاده است. اما در این بین مقرراتی نیز به چشم می خورد که حاکی از تبعیض آمیز بودن این قوانین در خصوص زنان، نسبت به مردان است. از آنجایی که حمایت از زنان ناظر بر حمایت از خانواده و جامعه می باشد، حمایتهای موجود به هیچ وجه قادر به تامین همه جانبه حقوق زنان نمی باشد.از این رو، بهترین گزینه آن خواهد بود که قانونگذار کیفری باید با دست یابی به زمینه های شرعی و عقلی احکام و مقررات و نزدیک شدن به واقعیات روز و توسل به اجتهاد و استنباط های فقهی متناسب با زمان و مکان، حقوق کیفری زنان را از جنبه های تخصصی حقوق جزا تلقی نموده و راهکارهای متنوع کیفری را با هدف حمایت از زنان معطوف نماید.
ساختار و فهرست پایان نامه
عنوان صفحه
مقدمه ۱
الف)تعریف مساله: ۴
ب) انگیزه انتخاب موضوع: ۶
ج)سابقه و ضرورت انجام تحقیق ۶
د)اهداف تحقیق: ۷
ه) روش تحقیق: ۷
و) سوالات تحقیق: ۸
ز)فرضیات تحقیق: ۸
بخش اول ۱۰
بررسی حمایت از زنان در حقوق کیفری جاری جمهوری اسلامی ایران ۱۰
مقدمه بخش اول ۱۱
فصل اول: ۱۳
حمایت کیفری از زنان در قوانین ماهویداخلی و بین المللی ۱۳
مبحث اول: ۱۴
تدابیر حمایتی از زنان در قانون مجازات اسلامی ۱۴
گفتار اول: عمومات ۱۴
بند اول: سن مسیولیت کیفری ۱۴
الف: سابقه تقنینی ۱۵
ب: دیدگاه فقها نسبت به سن بلوغ: ۱۷
ج: نظرات علما در خصوص سن مسیولیت کیفری ۱۹
گفتار دوم: حدود ۲۱
بند اول: زنا: ۲۱
الف– مفهوم لغوی و اصطلاحی زنا: ۲۲
ب: سابقه حمایت از زنان در برابر تجاوزات جنسی (زنا): ۲۲
ج: زنا در قانون مجازات اسلامی: ۲۳
بند دوم : مساحقه ۲۵
الف: سابقه تقنینی جرم مساحقه: ۲۵
ب: مساحقه در قانون مجازات اسلامی ۲۶
بند سوم: قوادی ۲۷
بند چهارم: قذف ۲۸
الف: مفهوم لغوی و اصطلاحی قذف: ۲۹
ب: پیشینه تقنینی جرم قذف: ۲۹
ج: قذف در قانون مجازات اسلامی: ۲۹
د: مواد اختصاصی نسبت به قذف زنان در قانون مجازات اسلامی: ۳۰
گفتار سوم : جرایم مستوجب قصاص ۳۲
بنداول – قتل نفس : ۳۲
الف:کیفر قتل: ۳۳
۱) ایرادات به کارگیری تبعیض در مجازات قتل نفس ۳۴
۲)برسی دلایل شرعی متفاوت بودن مجازات قتل زنان ۳۵
۱–۲– قرآن کریم: ۳۵
۲–۲– روایات: ۳۸
۳–۲– اجماع: ۳۸
بند دوم: قطع عضو و جرح ۴۰
الف) قطع عضو و جرح در قانون مجازات اسلامی: ۴۰
۱)ایرادات واراده به عدم تساوی در قصاص عضو و جراحات زنان: ۴۰
۲)بررسی دلایل شرعی متفاوت بودن قصاص عضو و جرح زنان ۴۲
۱–۲– اجماع: ۴۲
۲–۲– روایات: ۴۲
گفتار چهارم: جرایم مستوجب دیات: ۴۳
بند اول: جرایم مستوجب دیات در قانون مجازات اسلامی ۴۳
الف: دیدگاه علما در خصوص دیه: ۴۳
ب: بررسی دلایل شرعی حکم نصف بودن دیه زن: ۴۶
۱–قرآن کریم: ۴۶
۲– روایات: ۴۶
۳– توجیهات عقلی و منطقی: ۴۷
۱–۳– پایین تر بودن ارزش زن نسبت به مرد: ۴۷
۲–۳–پایین تر بودن نقش زن در وضعیت اقتصادی: ۴۸
گفتار پنجم: تعزیرات و مجازات های بازدارنده: ۵۰
بند اول: جرایم علیه اشخاص و اطفال ۵۰
الف: مفهوم سقط جنین ۵۰
ب) سقط جنین در قانون مجازات اسلامی: ۵۱
ج) مجازات سقط جنین: ۵۴
د) سقط جنین در صورت ضرورت: ۵۵
بند دوم: تعرض به بانوان در اماکن و معابر عمومی: ۵۶
الف) تعرض به بانوان در اماکن و معابر عمومی در قانون مجازات اسلامی: ۵۶
ب: سابقه تقنینی: ۵۸
بند سوم: جرایم بر ضد حقوق و تکالیف خانوادگی ۶۰
الف) ترک انفاق: ۶۰
ب)سابقه تقنینی: ۶۲
ج) مبانی فقهی جرم ترک انفاق: ۶۵
بند چهارم: ازدواج قبل از بلوغ: ۶۶
الف) ازدواج قبل از بلوغ: ۶۷
۱–سن بلوغ: ۶۷
۲–منظور از ولی در ماده ۱۰۴۱ ق م: ۶۹
۳–ضمانت اجرای کیفری تخلف از شرط بلوغ در ازدواج: ۶۹
ب)سابقه تقنینی: ۷۰
بند پنجم: فریب در ازدواج: ۷۰
الف) فریب در ازدواج در قانون مجازات اسلامی: ۷۱
بند ششم ماده
ق م ا قتل در فراش: ۷۳
مبحث دوم: حمایت از زنان در اسناد بین المللی ۷۹
گفتار اول: اسناد بین المللی مصوب دولت ایران در خصوص حمایت از زنان ۸۰
گفتار دوم:اسناد حقوق بشر و اساسنامه دیوان بین المللی کیفری ۸۵
بند اول: اسناد حقوق بشر ۸۵
بنددوم: اساسنامه دیوان کیفری بین المللی: ۸۸
الف: بررسی جرایم در اساسنامه دیوان بین المللی کیفری : ۹۰
فصل دوم: ۹۳
حمایت کیفری از زنان در قوانین شکلی ۹۳
مبحث اول:حمایت کیفری از زنان در آیین دادرسی کیفری: ۹۴
گفتار اول:تفاوت های مثبت: ۹۶
بند اول: تاخیر اجرای حکم نسبت به زن: ۹۶
بند دوم: متفاوت بودن شیوه اجرای حکم در مورد زنان : ۱۰۰
گفتار دوم: تفاوت های منفی ۱۰۱
بند اول:شهادت در قانون مجازات اسلامی ۱۰۱
ب: مبانی فقهی و شرعی شهادت زنان : ۱۰۳
مبحث دوم: تدابیر حمایتی از زنان در آیین نامه ها و بخشنامه ها: ۱۰۷
گفتار اول: آیین نامه ها : ۱۰۸
الف:آیین نامه اجرایی سازمان زندانها و اقدامات تامینی و تربیتی : ۱۰۸
ب:آیین نامه نحوه اجرای احکام قصاص ، رجم ، قتل ، صلب ، اعدام و شلاق : ۱۰۹
گفتار دوم: بخشنامه ها : ۱۱۰
بخش دوم: ۱۱۳
بررسی رویکرد آتی قانونگذار جمهوری اسلامی ایران نسبت به حمایت کیفری از زنان ۱۱۳
مقدمه بخش دوم: ۱۱۴
فصل اول: ۱۱۶
حمایت کیفری از زنان در قوانین ماهوی ۱۱۶
مبحث اول:تدابیر حمایتی از زنان در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۱۷
گفتار اول : عمومات: ۱۱۸
بند اول: سن مسیولیت کیفری در لایحه قانون مجازات اسلامی ۱۱۸
بند دوم: شهادت در لایحه قانون مجازات اسلامی ۱۲۱
گفتار دوم: حدود ۱۲۵
بند اول: زنا در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۲۶
بند دوم: مساحقه ۱۳۰
بند سوم: قوادی ۱۳۱
بند چهارم: قذف در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۳۲
گفتار سوم: قصاص ۱۳۳
بند اول: کیفر قتل زن در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۳۳
الف: نظرات فقها در خصوص پرداخت فاضل دیه از بین المال: ۱۳۴
بند دوم: قطع عضو و جرح در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۳۸
گفتار چهارم: دیات ۱۳۹
بند اول: جرایم مستوجب دیات در (لایحه قانون مجازات اسلامی): ۱۳۹
گفتار پنجم: تعزیرات ۱۴۲
الف :نکاتی در خصوص نظام کیفردهی در لایحه مجازات اسلامی: ۱۴۳
بند اول: سقط جنین در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۴۶
الف: دیدگاه فقها در مورد سقط جنین ۱۴۹
۱–دیدگاه اهل سنت: ۱۴۹
۲–دیدگاه فقهای شیعه: ۱۵۰
بند دوم: تعرض به بانوان در اماکن و معابر عمومی در لایحه مجازات اسلامی: ۱۵۲
بند سوم: ترک انفاق در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۵۳
بند چهارم:ازدواج قبل از بلوغ در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۵۴
بند پنجم: فریب در ازدواج در لایحه قانون مجازات اسلامی: ۱۵۴
مبحث دوم: حمایت کیفری از زنان در لایحه حمایت از خانواده ۱۵۶
گفتار اول:سابقه تقنینی ۱۵۷
گفتار دوم: مقررات کیفری لایحه حمایت از خانواده ۱۶۰
بند اول: ثبت ازدواج ۱۶۱
بند دوم: ازدواج قبل از بلوغ ۱۶۴
بند سوم:ازدواج زن ایرانی با فرد خارجی ۱۶۶
بند چهارم: انکار زوجیت ۱۶۷
بند پنجم: ترک انفاق ۱۶۸
بند ششم: الزام به حفاظت طفل ۱۶۹
بند هفتم: مسیولیت پزشک: ۱۷۱
بند هشتم: مسیولیت سر دفتر ۱۷۱
فصل دوم: ۱۷۶
حمایت کیفری از زنان در قوانین شکلی ۱۷۶
مبحث اول:تدابیر حمایتی از زنان در لایحه آیین دادرسی کیفری ۱۷۷
گفتار اول: سابقه تقنینی: ۱۷۷
گفتار دوم: مواد مرتبط با حقوق زنان در لایحه آیین دادرسی کیفری ۱۸۲
بنداول: بازجویی و تحقیقات ۱۸۲
بند دوم: بازداشت موقت ۱۸۳
بند سوم: تاخیر اجرای حکم ۱۸۶
بند چهارم: اجرای مجازات مادر بزهکار ۱۸۸
مبحث دوم : تدابیر حمایتی از زنان در مقررات شکلی لایحه حمایت از خانواده ۱۹۰
گفتار اول: دادگاه خانواده ۱۹۰
بند اول: ترکیب اعضای دادگاه خانواده ۱۹۱
بند دوم: قضاوت زنان ۱۹۳
الف قضاوت زنان قبل از انقلاب اسلامی: ۱۹۳
ب قضاوت زنان بعد از انقلاب جمهوری اسلامی ایران: ۱۹۳
ج: دیدگاه فقها در خصوص قضاوت زنان ۱۹۳
د: دلایل فقهی منع قضاوت زنان ۱۹۴
۳ اجماع: ۱۹۶
بند سوم: صلاحیت دادگاه خانواده ۱۹۷
الف نامزدی: ۱۹۷
ب ازدواج مجدد: ۱۹۸
ج سرپرستی کودکان بی سرپرست: ۱۹۹
د اهداء جنین: ۱۹۹
ه تغییر جنسیت: ۲۰۰
بند چهارم: تشریفات رسیدگی دعاوی خانوادگی ۲۰۲
بند پنجم: مراکز مشاوره خانواده ۲۰۴
گفتار دوم:حقوق مالی زوجه ۲۰۴
نتیجه گیری ۲۰۸
پیشنهادات ۲۱۳
فهرست منابع: ۲۱۷
قرآن مجید ۲۱۷
الف: منابع فارسی: ۲۱۷
کتابها: ۲۱۷
پایان نامه ها : ۲۲۰
مقاله ها : ۲۲۱
ب–منابع عربی: ۲۲۲
کلیدواژه ها
- نظام حقوقی
- ایران
- تدابیر حمایتی
- حقوق زنان
- قانون حمایت از خانواده
- قانون مجازات اسلامی
- حمایت قانونی
- حقوق جزا
- حمایت کیفری از زنان در ایران
- سیاست کیفری
- لایحه مجازات اسلامی
- لایحه حمایت ازخانواده