بررسی سخت گیری اثبات جرایم جنسی در حقوق کیفری اسلام

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی سخت گیری اثبات جرایم جنسی در حقوق کیفری اسلام
عنوانبررسی سخت گیری اثبات جرایم جنسی در حقوق کیفری اسلام
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجورامین فاطمی نسب
استاد راهنماعادل ساریخانی
استاد مشاورمحمدعلی حاجی ده آبادی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۱
دانشگاهدانشگاه قم



بررسی سخت گیری اثبات جرایم جنسی در حقوق کیفری اسلام عنوان پایان نامه ای است که توسط رامین فاطمی نسب، با راهنمایی عادل ساریخانی و با مشاوره محمدعلی حاجی ده آبادی در سال ۱۳۹۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.

چکیده

باریک اندیشی در"اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی" به عنوان یکی از تدابیر سیاست جنایی اسلام در مواجهه با چنین جرایمی، از این حقیقت پرده بر می دارد که شارع مقدس اسلام در "جرایم حق الهی محض" به دنبال اثبات نیست؛ چراکه انسان این خلیفه خدا بر زمین و موجود برتر عالم ماده که بر گل واژه تکریم آراسته شده، دارای صفات و استعدادهای معنوی است که باید در مسیر خلافت و جانشینی خدا آن ها را به فعلیت برساند. در واقع اصل سخت گیری برای آن است که انسان به آن غایت خود برسد و الا اگر سهولت در اثبات مقرر می شد و با اندک بهانه ای آدمی در این جرایم (برخواسته از غریزه سرکش) در معرض مجازات سنگین قرار می گرفت، این زمینه را از دست می داد و شرافت و کرامتش مخدوش می شد. از این رو شارع مقدس با ایجاد این فرصت دوباره برای انسان(توبه)، درصدد توجه دادن آدمی به شرافت و کرامت ذاتی خویش برآمده تا در حرکت او به سوی کمالش مانعی ایجاد نشود و از هدف عالیه اش دور نماند. وانگهی، در اسلام چیزی با ارزش تر از آبرو و حیثیت برای انسان قرار داده نشده است. قانون گذار از یک طرف، برای حفظ حیثیت و کرامت افراد و جلوگیری از نقض حریم انسان (انسان سازی) و از طرف دیگر، برای پاک نگه–داشتن حریم جامعه(جامعه سازی) به دنبال عدم اثبات چنین جرایمی است تا بدین وسیله از تبانی و توطیه برای اتهام زدن به دیگران جلوگیری کند و با لحاظ این تدبیر احتمال لکه–دارکردن حیثیت افراد را تا حد قابل ملاحظه ای کاهش دهد. بر همین اساس می توان مدعی شد اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی در حقوق کیفری اسلام بر مبنای کرامت انسانی و هدف تحفظ بر کرامت انسانی و صیانت از شرافت افراد (و در نتیجه تسهیل مسیر رسیدن انسان به غایت خلقتش) تشریع شده است که قانون گذار اسلام نحوه دست یابی به این هدف را با تعبیه روش هایی چون حفظ حریم خصوصی و خود کنترلی مقرر و معین داشته است. با این حال گستره این سخت گیری تا آن جاست که پای شاکی خصوصی و حریم عمومی به میان نیاید.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدم–ه ۱

الف) بیان موضوع و انگیزه ی انتخاب آن ۲

ب) پرسش ها ۳

ج) فرضیه ها ۳

د) ضرورت و اهداف تحقیق ۴

ز) محدودیت ها و موانع تحقیق ۴

ه) پیشینه ی تحقیق ۴

و) روش تحقیق ۶

ح) ساماندهی تحقیق ۶

فصل نخست:کلیات ۸

مبحث نخست: مفاهیم ۹

گفتار نخست: جرایم جنسی ۹

بند اول: تعریف ۹

الف– جرایم ۱۰

ب– جنس یا جنسی ۱۲

بند دوم: واژگان مرتبط ۱۶

الف – جرایم منافی عفت ۱۶

ب – رابطه ی نامشروع ۱۸

بندسوم: مصادیق ۲۰

الف: زنا ۲۰

۱ – تعریف لغوی و اصطلاحی ۲۱

۲ اقسام زنا ۲۲

۱–۲– از منظر رضایت ۲۲

۲–۲– از منظر احصان ۲۳

۳–۲– از منظر تظاهر ۲۳

ب: همجنس بازی ۲۳

۱– لواط ۲۳

۲– مساحقه ۲۴

گفتار دوم: حقوق کیفری اسلام ۲۶

بند نخست: تبیین کلی حقوق کیفری اسلام ۲۷

الف – جرم ۲۷

ب – مجازات ۲۸

ج – مجرم و مسیولیت کیفری ۳۱

د – آیین دادرسی و ادله اثبات جرم ۳۱

بند دوم: منابع حقوق کیفری اسلام ۳۲

گفتار سوم: ادله اثبات جرم، انواع آن و رویکردهای حاکم بر اثبات جرم ۳۲

بند اول: ادله اثبات ۳۲

الف– ادله ۳۳

ب– اثبات ۳۳

بند دوم: انواع ادله اثبات جرم ۳۴

الف – ادله اثبات جرایم موجب قصاص، دیات وتعزیرات ۳۴

۱– ادله اثبات جرایم موجب قصاص ۳۴

۲– ادله اثبات جرایم موجب دیه ۳۵

۳– ادله اثبات جرایم موجب تعزیر ۳۶

ب– ادله اثبات جرایم حدی ۳۶

بند سوم: رویکردهای حاکم بر اثبات جرم ۳۸

الف – رویکرد سهل گیرانه ۳۹

ب– رویکرد سخت گیرانه ۳۹

گفتار چهارم: بزه دیده از جرم ۴۰

مبحث دوم: ادله اثبات جرایم جنسی و سخت گیری های شارع مقدس در اثبات آن ۴۱

گفتار اول: اقرار ۴۲

بند اول: تعدد اقرار ۴۳

بند دوم: تعدد مجالس اقرار ۴۳

بند سوم: انکار بعد از اقرار ۴۵

گفتار دوم: شهادت ۴۶

بند اول: تعدد شهود ۴۷

بند دوم: مشاهده و رویت به نحو مخصوص ۴۸

بند سوم: لزوم اجتماع شهود و اتصال شهادات ۴۹

گفتار سوم: علم قاضی ۵۲

مبحث سوم: پیشینه ی اثبات جرایم جنسی ۵۷

گفتار اول: اثبات جرایم جنسی در دین یهود ۵۷

بند اول: جرایم جنسی و مجازات آن ها ۵۸

الف– زنا ۵۸

۱ زنای محصنه ۵۸

۲ زنای به عنف ۶۰

۳ زنای با محارم ۶۰

۴ زنای ساده ۶۰

ب– لواط ۶۱

ج– مساحقه ۶۱

بند دوم: ادله اثبات جرایم جنسی ۶۱

الف– شهادت ۶۲

ب– اقرار ۶۳

ج– علم قاضی ۶۳

د– اوردالی(داوری الهی) ۶۴

گفتار دوم: اثبات جرایم جنسی در مسیحیت ۶۴

فصل دوم: مبنای شارع مقدس از اتخاذ رویکرد سخت گیرانه در اثبات جرایم جنسی و روش های آن ۶۵

مبحث اول: کرامت انسانی و تحفظ بر آن ۷۲

گفتار اول: مفهوم و اقسام کرامت انسانی ۷۲

بند اول: مفهوم کرامت انسانی ۷۲

بند دوم: اقسام کرامت ۷۵

الف – کرامت ذاتی ۷۵

ب – کرامت اکتسابی ۷۷

بند اول: موقعیت انسان، محدودیت ها و امکانات او ۷۸

بند دوم: هماهنگی عناصر حقوق کیفری در محقق ساختن هدف شارع مقدس اسلام ۸۲

مبحث دوم: روش های تحفظ بر کرامت انسانی ۸۷

گفتار اول: حفظ حریم خصوصی افراد ۸۸

بند اول: مفهوم حریم خصوصی ۸۹

بند دوم: تمهیدات عملی شارع در حفاظت از حریم خصوصی افراد ۹۲

الف– تحریم غیبت و بدگمانی ۹۲

ب– ممنوعیت تجسس و تحقیق ۹۴

ج– تشریع حد قذف ۹۷

بند سوم: محدودیت های حفظ حریم خصوصی ۹۸

الف– تجاهر و جرایم علنی ۹۹

ب– دادخواهی و حمایت از بزه دیده ۱۰۱

گفتار دوم: خودکنترلی ۱۰۲

بند اول: مفهوم خودکنترلی ۱۰۳

بند دوم: ماهیت روش خودکنترلی ۱۰۵

بند سوم: تدابیر کیفرزدای موثر بر خودکنترلی افراد ۱۰۸

الف– بزه پوشی و استتار گناه ۱۰۹

ب– ترغیب و الزام به توبه ۱۱۲

۱– ترغیب به توبه یا بازگشت داوطلبانه ۱۱۳

۲– وجوب توبه ۱۱۵

۳– فراخوان به توبه یا استتابه ۱۱۶

ج – حق عفو حاکم ۱۱۷

فصل سوم: اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی و حقوق بزه–دیدگان از جرم ۱۱۹

مبحث اول: اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی و حقوق بزه دیدگان ۱۲۱

گفتار اول: حقوق بزه دیدگان در جرایم جنسی ۱۲۲

بند اول: بزه دیدگان آسیب پذیر در جرایم جنسی ۱۲۳

بند دوم: حقوق بزه دیدگان ۱۲۳

گفتار دوم: قلمرو و گستره اصل سخت گیری در اثبات جرایم جنسی ۱۲۵

بند اول: جرایم جنسی حق اللهی ۱۲۵

الف – جرایم حدی ۱۲۶

ب – جرایم تعزیری ۱۲۷

بند دوم: جرایم جنسی حق الناسی ۱۲۹

مبحث دوم: مبانی، جلوه ها و ابعاد کاربردی حمایت از حقوق بزه دیدگان در مرحله ی اثبات جرایم جنسی ۱۳۳

گفتار اول: مبانی حمایت از حقوق بزه دیده ۱۳۳

بند اول: مبنای ایدیولوژیک ( عقیدتی) ۱۳۴

بند دوم: مبنای ارزشی ۱۳۵

بند سوم: مبنای عدالت ورزی ۱۳۶

گفتار دوم: جلوه های حمایت شارع مقدس از حقوق بزه دیدگان در مرحله اثبات جرایم جنسی ۱۳۷

بند اول: نقش فعال حاکم یا دادستان در حمایت از بزه دیده ۱۳۸

الف– به جریان انداختن، پیگیری و تعقیب دعوی ۱۳۹

ب– جمع آوری و حفظ دلیل ۱۴۱

بند دوم: استفاده از ادله ی علمی اثبات جرم بر مبنای سیستم اقناع وجدان قاضی ۱۴۳

الف– حاکمیت سیستم اقناع وجدان قاضی در جرایم حق–الناسی ۱۴۴

ب– راههای علمی اثبات جرم ۱۴۶

گفتار سوم: ابعاد کاربردی حمایت از بزه دیده در مرحله اثبات جرایم جنسی ۱۴۸

بند اول: کمک به اجرای عدالت ۱۴۸

بند دوم: مساعدت در کشف رقم سیاه ۱۵۰

بند سوم: پیشگیری از تکرار جرم و تجری بزهکاران ۱۵۲

نتایج: ۱۵۴

ضمیمه الف: آرای فقهی ۱۵۷

ضمیمه ب: آرای قضایی ۱۶۸

فهرست منابع ۱۷۸

الف – منابع فارسی ۱۷۸

ب – منابع عربی ۱۸۸

















فهرست علایم اختصاری


ق م ا قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۰

ق آ د ک قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور کیفری مصوب ۱۳۷۸

ق م م قانون مسیولیت مدنی مصوب ۱۳۳۹

ه– ق هجری قمری

ه– ش هجری شمسی

م میلادی

ر ک رجوع کنید به

ص/صص صفحه/صفحات

ج جلد

چ چاپ

ح حدیث

ش شماره

کلیدواژه ها

  • حقوق الهی
  • حق الناس
  • ادله اثبات
  • حریم شخصی
  • حقوق جزای اسلامی
  • کرامت انسانی
  • جرم جنسی
  • جرایم جنسی
  • ادله اثبات
  • رفتار اخلاقی
  • قربانی جنایت
  • سوء استفاده جنسی
  • خویشتنداری