بررسی شیوه های اجرای مجازات اعدام در پرتو مقررات حقوق بشر

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی شیوه های اجرای مجازات اعدام در پرتو مقررات حقوق بشر
عنوانبررسی شیوه های اجرای مجازات اعدام در پرتو مقررات حقوق بشر
رشتهحقوق بین الملل
دانشجوسهیلا رضایی
استاد راهنماعباس کوچ نژاد
استاد مشاورصابر نیاورانی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۲
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



بررسی شیوه های اجرای مجازات اعدام در پرتو مقررات حقوق بشر عنوان پایان نامه ای است که توسط سهیلا رضایی، با راهنمایی عباس کوچ نژاد و با مشاوره صابر نیاورانی در سال ۱۳۹۲ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

در طول تاریخ بشریت مجازات اعدام و شیوه های اجرای آن تحولات عمده ای را پشت سر گذاشته است و اجرای مجازات اعدام به طور کلی، ممنوع نشده ولی محدود شده است. به گونه ای که بدن های قربانیان را در برابر دیدگان مردم می سوزانیدند، قلب آنان را از سینه بیرون می آوردند و سرهای بریده آنان را با طناب از بالای دار می آویختند. گاهی اوقات اعدام با تبر و گیوتین مورد پسند پادشاهان خودکامه بود و در برخی از ممالک سر مجرم با شمشیر جدا می کردند. در دوره های بعد، استفاده از صندلی الکتریکی، تزریق مواد سمی و مرگ آور، اعدام با گاز، اعدام با طناب جایگزین روشهای قبلی گردید و شکل تازه ای اعدام و روشهای آن در نظام حقوقی کشورها متبلور شد.. تمامی روشها و متدهای حاکمان برای اعدام، رنج فراوانی را برای مجرم ایجاد می کند. و با دقت نظر در همه ی روشهای رایج اعدام، به این نکته پی می بریم که اجرای بعضی از این ها در شرایط خاصی، در واقع شکنجه محسوب می شوند. ریختن خون هر انسانی، به جز در شرایط جنگ و یا به قصد نجات جان دیگران، در سراسر جهان، عملی شوم و ناپسند شناخته می شود. در همین راستا نهاد های ناظر بر حقوق بشر و جامعه ی بین المللی، به منظور صیانت از کرامت انسان ها و جلوگیری از شکنجه ی محکومین به اعدام، قطعنامه ها، کنوانسیون ها و معاهداتی به تصویب رسانیده اند، که در این پایان نامه این روند حقوقی در نظام بین المللی حقوق بشر، با رویکرد تبیینی و تحلیلی مورد بررسی و واکاوی قرار خواهد گرفت.

ساختار و فهرست پایان نامه

فهرست مطالب

عنوان صفحه

چکیده


مقدمه ۲

بخش اول : نسبت میان کیفر مرگ و شکنجه در تاریخ تحولات حقوق بین‏الملل ۵

فصل اول : بررسی مجازات اعدام در اسناد بین‏المللی ۶

گفتار اول : بررسی مقررات بین‏المللی حقوق بشر در خصوص مجازات اعدام ۷

۱ : مجازات اعدام در اسناد جهانی حقوق بشر ۷

الف : اعلامیه‏ی جهانی حقوق بشر ۷

ب : میثاق بین‏المللی حقوق مدنی و سیاسی ۸

ج : پروتکل اختیاری دوم مربوط به میثاق بین‏المللی حقوق مدنی وسیاسی ۱۱

۲ : مجازات اعدام در اسناد منطقه‏ای حقوق بشر ۱۳

الف : در سطح اروپا ۱۳

ب : در سطح آمریکا ۱۵

ج : در سطح کشور‏های اسلامی ۱۶

۳ : مجازات اعدام در کنوانسیون‏های مربوط به حقوق بشر‏دوستانه ۱۷

الف : کنوانسیون سوم و چهارم ژنو ۱۹۴۹ ۱۷

ب : پروتکل الحاقی اول، ژوین ۱۹۷۷ ( حمایت از قربانیان مخاصمات مسلحانه بین المللی) ۱۸

ج : پروتکل الحاقی دوم، ژوین ۱۹۷۷ (حمایت از قربانیان مخاصمات مسلحانه غیر بین المللی) ۱۹

گفتاردوم : محدودیت‏ها و شرایط اجرای مجازات اعدام در اسناد بین المللی ۱۹

۱ : امکان اعمال مجازات اعدام در مورد شدید‏ترین جنایات ۲۰

۲ : لزوم رعایت تضمینات دادرسی کیفری در مورد محکومین به اعدام ۲۱

۳ : ممنوعیت اعمال مجازات اعدام نسبت به برخی از افراد ۲۵

۴ : حق درخواست عفو یا تخفیف مجازات اعدام برای محکومین ۳۲

فصل دوم : ممنوعیت شکنجه در حقوق بین‏الملل ۳۴

گفتار اول : مفهوم شکنجه در اسناد جهانی حقوق بشر ۳۶

۱ : ممنوعیت شکنجه در اسناد عام حقوق بشر ۳۶

۲ : ممنوعیت شکنجه در اسناد خاص حقوق بشر ۳۷

گفتار دوم : شکنجه از منظر اسناد منطقه‏ای حقوق بشر ۴۰

۱ : در چهارچوب کشور‏های اروپایی ۴۰

۲ : در چهارچوب کشور‏های آمریکایی ۴۱

۳: در چهارچوب اسناد کشور‏های اسلامی و عربی ۴۲

گفتار دوم : انواع شکنجه ۴۶

۱ : پیشینه‏ی تاریخی انواع شکنجه: برجستگی شکنجه‏ی فیزیکی در تاریخ حقوق ۴۶

الف : شکنجه در حقوق ایران باستان ۴۶

ب : شکنجه در ایران دوره‏ی میانه (از زمان انقراض حکومت ساسانی تا انقلاب مشروطیت) ۴۷

ج : شکنجه در مقررات جمهوری اسلامی ۴۸

۲ : اقسام شکنجه از منظر نظام بین‏المللی حقوق بشر: حرکت به سوی هم‏طرازی شکنجه‏های روانی و جسمی ۴۸

الف : شکنجه‏ی جسمی ۴۹

ب : شکنجه‏ی روحی ۵۰

بخش دوم : شیوه‏های کیفر مرگ و نقض قاعده‏ی ممنوعیت شکنجه در نظام بین‏المللی حقوق بشر و رویه‏ی قضایی بین‏المللی ۵۳

فصل اول : شیوه‏های سنتی کیفر مرگ ۵۳

گفتار اول : به دار آویختن ۵۳

۱ : مفهوم به دارآویختن ۵۳

۲ : آیا به دار آویختن شکنجه محسوب می‏شود ۵۳

گفتار دوم : جوخه‏ی آتش ۵۴

۱ : مفهوم جوخه‏ی آتش ۵۴

۲ : آیا طبق مقررات بین‏المللی جوخه آتش شکنجه محسوب می‏شود ۵۵

گفتار سوم : سنگسار از منظر مقررات بین‏المللی ۵۵

۱ : مفهوم و تاریخچه‏ی سنگسار ۵۵

۲ : آیا سنگسار شکنجه محسوب می‏شود ۵۶

گفتار چهارم : اعدام در ملاعام ۵۷

۱ : آیا اعدام در ملاعام شکنجه محسوب می‏شود ۵۷

۲ : آیا اعدام در ملاعام می‏تواند به لغو اعدام کمک نماید ۵۸

فصل دوم :شیوه‏های مدرن اجرای کیفرمرگ و نقض قاعده‏ی ممنوعیت شکنجه ناشی از آن ۶۱ گفتار اول : مطالعه‏ی سندرم (syndrome) راهروی مرگ: نظام دادگستری کیفری و بیداد علیه مجرمین محکوم به اعدام ۶۱

۱ : راهروی مرگ ۶۱

الف : مفهوم راهروی مرگ ۶۱

ب : رویه‏ی قضایی بین‏المللی در خصوص راهروی مرگ ۶۳

۲ : سلول قبل از اعدام ۸۲

الف : مفهوم سلول قبل از اعدام ۸۲

ب : رویه‏ی قضایی بین‏المللی در خصوص سلول قبل از اعدام ۸۲

گفتار دوم : اعدام از طریق تزریق مرگ‏بار ۸۳

۱ : مفهوم اعدام از طریق تزریق مرگ‏بار ۸۳

۲ : تزریق مرگ‏باردر رویه‏ی قضایی بین‏المللی ۸۵

گفتار سوم : اعدام از طریق اتاق گاز ۹۱

۱ : مفهوم اعدام از طریق اتاق گاز ۹۱

۲ : اتاق گاز در رویه‏ی قضایی بین‏المللی ۹۲

گفتار چهارم : اعدام با صندلی الکتریکی ۹۳

۱ : مفهوم اعدام با صندلی الکتریکی ۹۳

۲ : اعدام با صندلی الکتریکی در رویه‏ی قضایی بین‏المللی ۹۵

نتیجه گیری ۹۷

فهرست منابع

کلیدواژه ها

  • مجازات
  • حقوق بین الملل بشردوستانه
  • مجازات
  • کیفر اعدام
  • حقوق بشر
  • شکنجه و آزار
  • مرگ
  • حقوق مدنی