بررسی قتل در مقام دفاع از ناموس در فقه امامیه و اهل سنت

عنوان	بررسی قتل در مقام دفاع از ناموس در فقه امامیه و اهل سنت
رشته	فقه و حقوق جزا
دانشجو	فتانه جمال زاده
استاد راهنما	حمید مسجد سرایی
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۷
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی

بررسی قتل در مقام دفاع از ناموس در فقه امامیه و اهل سنت عنوان پایان نامه ای است که توسط فتانه جمال زاده، با راهنمایی حمید مسجد سرایی در سال ۱۳۹۷ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

دفاع مشروع یکی از مباحث مهم و قابل تامل در تمام ادوار قانون گذاری چه در حوزه فقه و چه در حقوق به شمار می رود. هدف از این پژوهش بررسی احکام و شرایط دفاع مشروع در قتل ناموس در فقه امامیه و اهل سنت است. سوال اصلی تحقیق آن است که دیدگاه فقها در باب قتل در مقام دفاع از ناموس در فقه امامیه و اهل سنت چیست و قانونگذار در این خصوص چه رویکردی را پیشروی خود قرار داده است؟ این تحقیق که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است پس از بررسی در ابعاد مختلف این موضوع به این نتیجه دست یافته است که از آن جایی که قانون مجازات اسلامی در تقنین بسیاری از موضوعات و مباحث جرم انگاری و تعیین مجازات، متاثر از مبانی فقهی امامیه می باشد در خصوص حکم قتل در مقام دفاع از ناموس نیز همسو با مبانی فقهی امامیه عمل کرده است به طوری که شرایط و احکام دفاع مشروع در قانون مجازات اسلامی به نوعی همان شرایط و احکام مذکور در فقه است لکن به دلیل تحولات شرایط زمانی، پاره ای شرایط به این عرصه وارد شده است.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

الف–بیان مساله

ب–اهداف تحقیق

ج– سابقه تحقیق

د– سوال های تحقیق

ه– فرضیه های تحقیق

و–نوآوری تحقیق

ز–روش تحقیق

ح–ساختار تحقیق

فصل اول: کلیات تحقیق

۱–۱– مفاهیم

۱–۱–۱– دفاع

۱–۱–۲– دفاع مشروع

۱–۱–۲–۱– معنای لغوی و اصطلاحی دفاع

۱–۱–۲–۲– معنای اصطلاحی دفاع مشروع

۱–۱–۳– دفاع از عرض و ناموس

۱–۱–۳–۱– دفاع از قتل یا ضرب و جرح شدید یا آزار شدید یا دفاع از هتک ناموس خود و اقارب

۱–۱–۳–۲– دفاع از عرض و ناموس

۱–۲–فلسفه مشروعیت دفاع از ناموس

۱–۲–۱–قانون

۱–۲–۲–در فقه

۱–۳–دفاع مشروع در فقه

۱–۳–۱–دفاع از سرزمین خودی

۱–۳–۲–دفاع در برابر تهاجم

۱–۳–۳–موارد دیگر دفاع

فصل دوم: مبانی حمایت از دفاع در مقابل قتل ناموس در فقه امامیه و اهل سنت

۲–۱–مبانی دفاع از ناموس در فقه

۲–۱–۱–آیات

۲–۱–۲–روایات

۲–۲–اقسام دفاع مشروع از ناموس از منظر فقها

۲–۲–۱–تجاوز به جان

۲–۲–۲–تجاوز به عرض و ناموس

۲–۲–۳–تجاوز به مال

۲–۳– دفاع در حقوق موضوعه

۲–۳–۱–شروط تهاجم

۲–۳–۱–۱–غیرقانونی بودن تهاجم

۲–۳–۱–۲–نزدیک بوده تهاجم

۲–۳–۱–۳–غیر قابل دفع بودن تهاجم

۲–۳–۱–۴–عدم تحریک قبلی مدافع

۲–۳–۲–شرایط دفاع

۲–۳–۲–۱– ضروری بودن دفاع

۲–۳–۲–۲– مستند بودن دفاع به قراین معقول

۲–۳–۲–۳– تناسب دفاع با حمله

۲–۳–۲–۴– لازم نبودن بیش از حد

فصل سوم: بررسی ابعاد فقهی و حقوقی دفاع در مقابل قتل از ناموس

۳–۱– مصادیق اعمال در حکم دفاع مشروع

۳–۱–۱– قتل عمدی در مقام دفاع از شخص

۳–۱–۲– قتل عمدی در مقام دفاع از مال

۳–۱–۳– قتل سارق مسلح و قطاع الطریق

۳–۲– دفاع در مقابل سارق مسلح در غیر راهها و شوارع

۳–۳–قلمرو زمانی و مکانی اعمال در حکم دفاع از ناموس

۳–۳–۱– محل دفاع

۳–۳–۲– زمان دفاع

۳–۳–۳– اشکالات ناشی از شناخت اعمال در حکم دفاع مشروع

۳–۴–بررسی روانشناختی ناموس

۳–۴–۱– غیرت

۳–۴–۲– نقش هویت فردی

۳–۴–۳– ناموس و جنسیت

۳–۴–۴– نبود یا حضور کم رنگ قانون

۳–۴–۵– ذهنیت مردسالار

۳–۴–۶– مرد مالکِ بدن زن

۳–۴–۷– اختلالات روانی

۳–۴–۸– سرکوب غریزه جنسی

۳–۵–بررسی نمونه پرونده قضایی در باب دفاع از ناموس

نتیجه گیری:

فهرست منابع

فهرست منابع فارسی

فهرست منابع غیرفارسی

چکیده انگلیسی

صفحه عنوان انگلیسی

کلیدواژه ها

• دفاع
• دفاع مشروع
• شروط دفاع مشروط
• ضرورت دفاع مشروع