بررسی مسیولیت کیفری بیماران روانی در حقوق ایران و مصر

عنوان	بررسی مسیولیت کیفری بیماران روانی در حقوق ایران و مصر
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	احسان صادق زاده
استاد راهنما	دکتر حسین گلدوزیان
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۹۵
دانشگاه	دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی بندر انزلی

بررسی مسیولیت کیفری بیماران روانی در حقوق ایران و مصر عنوان پایان نامه ای است که توسط احسان صادق زاده، با راهنمایی دکتر حسین گلدوزیان در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بین المللی بندر انزلی دفاع گردید.

چکیده

اختلالات روانی از جمله مباحثی است که در بحث جرم شناسی مطرح گردیده و از جمله مواردی است که می تواند تاثیر مهم و شایانی بر مسیولیت کیفری مجرمان و مبتلایان به این اختلالات و به تبع آن بر حقوق کیفری داشته باشد. مجموعه اختلالات روانی که طیف گسترده ای از بیماری های عصبی – روانی خفیف، متوسط و شدید را در برمی گیرد. پس از ارتکاب جرم و در جریان رسیدگی های کیفری دفاعیات مختلفی از جانب متهم مطرح می گردد که یکی از این دفاعیات شایع که جهت رهایی از کیفر، متهمین به آن تمسک می جویند وجود اختلالات روانی در حین ارتکاب جرم است. توضیح اینکه پس از ارتکاب جرم می بایست مسیولیت کیفری فرد احراز گردد و احراز مسیولیت کیفری فرع بر احراز مجرمیت است. در قوانین جزایی قبل از انقلاب، جنون و اختلال روانی عامل رافع مسیولیت کیفری بودند؛ در اصلاحیه سال ۱۳۵۲ نیز با استعمال عبارت اختلال تام و اختلال نسبی در واقع جنون درجه بندی شده بود. این عبارات پس از انقلاب با تبعیت قانونگذار از فقه با عبارت جنون به هر درجه که باشد رافع مسیولیت کیفری است جایگزین شد. که نهایتا قانونگذار در ق.م۱. در سال ۱۳۹۲ در ماده ۱۴۶ اختلالات روانی که فقدان اراده و قوه تمیز را باعث شود، را موجب دفع مسیولیت کیفری دانست که متناظر آن ماده ۶۲ در قانون مجازات کشور مصر می باشد. نظر به گستردگی انواع بیماریهای روانی و استعمال عبارت اختلال روانی به جای جنون در ماده ۱۴۹ که یکی از از نوآوریها قانونگذار درق.م.۱ سال ۱۳۹۲ می باشد. ولی با عنایت به مبهم بودن عبارت و گستردگی بیش از حد اختلالات روانی بهتر بود قانون گذار این عبارت را دقیق تر و شفاف تر بیان می نمود به نحوی که تفسیر این مفهوم باعث تضییع حقوق افراد و از طرفی سوء استفاده ی متهمین نگردد از سویی دیگر تاسیس نهادی به نام روانپزشکی قانونی که نظریه کارشناسان آن سازمان بصورت مستندات حکمی در حکم دادگاه ها قرار گیرد ضروری و مفید به نظر می رسد. مسولیت کیفری، ارکان مسولیت کیفری، فقه، حقوق، مصر، اختلال روانی.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

مقدمه

الف) بیان مساله

ب) سابقه تحقیق

ج) سوالات تحقیق

د) فرضیه های تحقیق

ه) کاربردهای تحقیق

و) اهداف تحقیق

ز) روش انجام تحقیق

ح) سامان دهی تحقیق

فصل اول: مفهوم شناسی اختلالات روانی و مسولیت کیفری

۱–۱ مفهوم و انواع اختلال روانی

۱–۱–۱ مفهوم اختلال روانی

۱–۱–۲ انواع اختلال روانی و تاثیر آن در ارتکاب جرم

۱–۱–۲–۱ روان گسیختگی

۱–۱–۲–۲ اختلالات خلقی

۱–۱–۲–۳ روان دردمندی

۱–۱–۲–۴ دیگر اختلالات روانی

۱–۱–۲–۵ عقب ماندگی ذهنی

۱–۲ مفهوم شناسی مسولیت

۱–۲–۱ مفهوم مسولیت

۱–۲–۲ انواع مسولیت

۱–۲–۲–۱ مفهوم مسولیت انتظامی

۱–۲–۲–۲ مفهوم مسولیت مدنی

۱–۲–۲–۳ مفهوم مسولیت کیفری

۱–۲–۳ اصول حاکم بر مسولیت کیفری

۱–۲–۳–۱ اصل فردی بودن مسولیت کیفری

۱–۲–۳–۲ اصل شخصی بودن مسولیت کیفری

۱–۲–۴ ارکان مسولیت کیفری

۱–۲–۴–۱ تقصیر (مجرمیت)

۱–۲–۴–۲ رشد جزایی

۱–۲–۴–۲–۱ ادراک یا قوه تمییز

۱–۲–۴–۲–۲ اختیار یا اراده آزاد

فصل دوم: مبانی مسولیت کیفری در حقوق ایران و مصر

۲–۱ مبانی مسولیت کیفری در حقوق

۲–۲ مبانی مسولیت کیفری در فقه

۲–۲–۱ اختیار

۲–۲–۲ بلوغ

۲–۲–۳ عقل

۲–۲–۳–۱ مفهوم لغوی و اصطلاحی جنون

۲–۲–۳–۲ مسولیت مجنون در روایات

۲–۲–۳–۳ مسولیت مجنون از منظر فقها

۲–۲–۳–۴ مفهوم عته و معتوه

۲–۳ ماهیت عوامل عدم انتساب

۲–۴ سابقه مسولیت کیفری بیماران روانی در قوانین ایران

۲–۴–۱ مسولیت کیفری بیماران روانی در قوانین قبل از انقلاب

۲–۴–۲ مسولیت کیفری بیماران روانی در قوانین بعد از انقلاب

فصل سوم: جلوه های مسولیت کیفری بیماران روانی در حقوق ایران و مصر

۳–۱ مسولیت کیفری روان گسیختگان

۳–۲ مسولیت کیفری بیماران مبتلا به اختلالات خلقی

۳–۳ مسولیت کیفری روان دردمندان

۳–۴ مسولیت کیفری بیماران مبتلا به دیگر اختلالات روانی

۳–۵ مسولیت کیفری عقب ماندگان ذهنی

نتیجه گیری و پیشنهادات

الف) نتیجه گیری

ب) پیشنهادات

فهرست منابع

منابع فارسی

الف) کتب

ب) مقالات

ج) پایان نامه ها

منابع عربی

کلیدواژه ها

• ارکان مسولیت کیفری
• مسولیت کیفری