بررسی مسیولیت کیفری ناشی از اختلالات روانی غیر جنون در حقوق جزای ایران
 | |
| عنوان | بررسی مسیولیت کیفری ناشی از اختلالات روانی غیر جنون در حقوق جزای ایران |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | مرضیه داورزنی |
| استاد راهنما | محمدعلی حاجی ده آبادی |
| استاد مشاور | حسین صناعی زاده |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۸۸ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
بررسی مسیولیت کیفری ناشی از اختلالات روانی غیر جنون در حقوق جزای ایران عنوان پایان نامه ای است که توسط مرضیه داورزنی، با راهنمایی محمدعلی حاجی ده آبادی و با مشاوره حسین صناعی زاده در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
انواع گوناگون اختلالات روانی غیر از جنون از جمله مباحث مطرح در جرم شناسی است که می تواند تاثیر شایان توجهی بر مسیولیت کیفری مجرمان و مبتلایان به این اختلالات و به تبع آن بر حقوق کیفری داشته باشد. مجموعه اختلالات روانی که طیف گسترده ای از انواع بیماری های عصبی – روانی خفیف، متوسط و شدید را در بر می گیرد، معمولا نتیجه تاثیر عوامل زیستی – روانی – اجتماعی هستند که محیط فردی و اجتماعی شخص را می سازند. ابتلا به این اختلالات از چشم اندازهای گوناگون قابل بررسی و مطالعه است؛ از جمله چشم انداز حقوقی و به ویژه حقوق کیفری. قانون گذار با علم به این مسیله و درک آن همواره در صدد وضع قواعدی متناسب با این پدیده نامیمون برآمده و تدابیری در این رهگذر اندیشیده است. در این راستا قانون گذار نخستین قام را در قانون مجازات عمومی مصوب ۱۳۰۴ برداشت برداشت و در آن با اشاره به دیگر اختلالات دماغی علاوه برجنون و با پذیرش اصل نسبی بودن مسیولیت کیفری این قبیل بیماران، احکامناظر بر عدم مسیولیت کیفری و بعضا مسیولیت کیفری تقلیل یافته ی این دسته از بزهکاران را تبیین نمود. اما امروز قانون مجازات اسلامی با کشیدن خط بطلان بر قوانین پیشین صرفا جنون (نه دیگر اختلالات روانی) را عامل رفع مسیولیت کیفری معرفی نموده است. این در حالی است که دستاوردهای علوم پزشکی به ویژه روان شناسی و روان پزشکی حاکی از آن است که پاره ای از اختلالات روانی به دلیل سلب قدرت تعلق، درک و اراده از بین برنده مسیولیت کیفری است، عده ای از اختلالات به دلیل تاثیر گذاری و اعمال فشار بر قدرت تعقل، درک و ارادهتقلیل دهنده مسیولیت کیفری و برخی نیز به دلیل عدم تاثیر بر درک و اراده فرد، اگر چه سلامت روان او را به مخاطره می اندازد ولی تاثیر بر مسیولیت کیفری او ندارد. لذا بررسی دقیق و همه جانبه قوانین کیفری ایران به ویژه قانون مجازات اسلامی و تطبیق آن با یافته ها و دستاوردهای نوین دانش های روز چون روان شناسی و روان پزشکی در راستای شناسایی مسیولیت کیفری بزهکاران مبتلا به انواع اختلالات روانی و شیوه های مناسب و کارا مواجه با این قبیل بزهکاران امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
ساختار و فهرست پایان نامه
صفحه
مقدمه ۱
فصل اول: اختلالات روانی و جرم ۹
مبحث اول: مفهوم اختلال روانی ۱۱
مبحث دوم: گونه شناسی اختلالات روانی و ارتباط آن ها با جرایم ۱۵
گفتار اول: روان گسیختگی و جرم ۱۵
۱– ماهیت روان گسیختگی ۱۵
۲– رابطه روان گسیختگی و جرم ۲۱
گفتار دوم: اختلالات خلقی و جرم ۲۱
۱– ماهیت اختلالات خلقی ۲۱
۲– رابطه اختلالات خلقی و جرم ۲۴
گفتار سوم: روان دردمندی و جرم ۲۵
۱– ماهیت روان دردمندی ۲۵
۲– رابطه روان دردمندی و جرم ۳۱
گفتار چهارم: دیگر اختلالات روانی و جرم ۳۲
۱– انواع اختلالات روانی ۳۲
۲– رابطه این دسته از اختلالات و جرم ۴۱
مبحث سوم: رابطه بیماری صرع و عقب ماندگی ذهنی با جرم ۴۳
گفتار اول: رابطه بیماری صرع با جرم ۴۳
گفتار دوم: رابطه عقب ماندگی ذهنی با جرم ۴۴
مبحث چهارم: اختلال روانی عامل بزهکاری و بزهدیدگی ۴۷
گفتار اول: اختلال روانی عامل بزهکاری ۴۷
گفتار دوم: اختلال روانی عامل بزهدیدگی ۴۸
گفتار سوم: فراوانی انواع بزه های ارتکابی توسط بیماران مبتلا به اختلالات روانی ۴۹
فصل دوم: تاثیرات اختلالات روانی بزهکاران بر مسیولیت کیفری آن ها ۵۴
مبحث اول: مفهوم مسیولیت کیفری، ارکان و علل رافع آن ها ۵۶
گفتار اول: مفهوم مسیولیت کیفری ۵۶
گفتار دوم: ارکان مسیولیت کیفری ۵۷
گفتار سوم: علل و عوامل رافع مسیولیت کیفری ۵۹
گفتار چهارم: پذیرش مسیولیت کیفری نسبی و یا تخفیف مجازات به استناد کیفیات مخففه ۶۲
مبحث دوم: مسیولیت کیفری انواع بیماران مبتلا به اختلالات روانی ۶۵
گفتار اول: مسیولیت کیفری روان گسیختگان ۶۵
گفتار دوم: مسیولیت کیفری بیماران مبتلا به اختلالات خلقی ۶۹
گفتار سوم: مسیولیت کیفری روان دردمندان ۷۱
گفتار چهارم: مسیولیت کیفری مصروعان و عقب ماندگان ذهنی ۷۲
گفتار پنجم: مسیولیت کیفری بیماران مبتلا به دیگر اختلالات روانی ۷۶
الف) اختلالات روانی زایل کننده مسیولیت کیفری ۷۶
ب) اختلالات روانی کاهش (تقلیل) دهنده مسیولیت کیفری ۷۷
فصل سوم: تاثیرات اختلالات روانی بزهدیده بر مسیولیت کیفری بزهکار ۸۰
مبحث اول: نقش بزهدیده در وقوع جرم با نگاهی به یافته های جرم شناسی ۸۲
گفتار اول: سیر تحول نگرش به نقش بزهدیده در وقوع جرم ۸۲
گفتار دوم: انواع نقش بزهدیده در وقوع جرم و مولفه های موثر بر آن ۸۵
مبحث دوم: اختلالات روانی بزهدیده و تاثیر آن بر مسیولیت کیفری بزهکار در حقوق کیفری ایران ۹۱
گفتار اول: نقش اختلال روانی بزهدیده در کاهش مسیولیت کیفری بزهکار در حقوق کیفری ایران و مصادیق آن ۹۱
گفتار دوم: نقش اختلال روانی بزهدیده در افزایش مسیولیت کیفری بزهکار در حقوق کیفری ایران و مصادیق آن ۹۵
پیشنهادها (مطالب علمی پژوهش) ۹۹
نتیجه گیری ۱۰۱
فهرست منابع ۱۰۷
کلیدواژه ها
- اختلال روانی
- جرم شناسی
- اختلال و بیماری عصبی
- عوامل روانی– اجتماعی
- بزهکاری
- مسیولیت کیفری
- حقوق جزا
- قانون مجازات عمومی
- قانون مجازات اسلامی
- اختلالات روانی
- مسیولیت کیفری
- روان گسیختگی