بررسی نقس نیروی انتظامی در صیانت از حقوق شهروندی

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی نقس نیروی انتظامی در صیانت از حقوق شهروندی
عنوانبررسی نقس نیروی انتظامی در صیانت از حقوق شهروندی
رشتهحقوق عمومی
دانشجورقیه عسکرزاده مزرعه
استاد راهنمامهدی بالوی
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۳۹۵
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی



بررسی نقس نیروی انتظامی در صیانت از حقوق شهروندی عنوان پایان نامه ای است که توسط رقیه عسکرزاده مزرعه، با راهنمایی مهدی بالوی در سال ۱۳۹۵ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی دفاع گردید.

چکیده

حقوق بشری، عقل بنیاد، استعلایی، فاعلی اخلاق مدار و دو هویتی است. این حق ادعاها، جهان شمول و آمره بوده که در رابطه با دولت، تعهدمدار و نسبت به افراد، حق محور است. مردم طی قراردادی از مقداری آزادی های خود، صرف نظر کرده و به دولت اختیار تولیتِ ایجاد و برقراری حق مصلحت (نظم، امنیت، رفاه، بهداشت وآموزش) عمومی را داده اند. در این حالت مردم رنگ ملی به خود گرفته و به شکل شهروند حق وتکلیف محور ظاهر می شوند. پس شهروند از نظر عددی همان بشری هست که در محدوده جغرافیایی خاص حاضر هست. لذا همه افراد حاضر در دولت ها باید از کمترینه حق های بشری بدون تاثیر پذیری از صفات عرضی بهره مند شوند و عهده دار تکالیف خود باشند. نهاد دولت مکلف است نظم و امنیت عمومی را به مصلحت عمومی تامین و تضمین نماید که مطابق ماده ۳ قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران بر عهده ی پلیس گذاشته شده است. پلیس برای برقراری امنیت عمومی از رویکرد امنیت اجتماعی استفاده می کند. در این رویکرد، پلیس، جامعه محور و مردم مشارکت پذیر بوده و پلیس از پشتوانه ی اعتماد مردمی برخوردار شده و مورد رضایت آنان است. اقتدار پلیس از مشروعیت لازم برخوردار بوده و مورد حمایت عامه ی مردم قرار می گیرد. پلیس علاوه بر وظیفه ی اولیه خود، ضابط قضایی هم می باشد و یکسری از اختیارات قضایی به او تفویض می شود. با توجه به وظایف گفته شده، بین حق و تکلیف پلیس و شهروندان در سه سطح شهروند، بزه دیده و بزه کار چالش ایجاد می شود.قانون گذار وظیفه دارد حق و تکلیف هر یک از طرفین را احصاء و در منابع حقوقی تضمین کند که در قوانین موضوعه جدید این امر قابل لمس تر است. ولی به نظر می رسد توازن بین حق و تکلیف محوری پلیس و شهروند رعایت نشده، که این عدم توازن موجب تضعیف اقتدار پلیس خواهد شد و دیگر پلیس به خاطر تضمینات فراوان، نخواهد توانست از عهده ی امنیت عمومی برآید. زیرا پلیس مانند سایر افراد مطابق قاعده منفعت به سود و زیان اقتدار خواهد نگریست که در نهایت جامعه ی ما با شیوع حضور مجرم و تجری آنان به پلیس مواجه خواهد شد. بر این اساس با گذشت چندین قرن از احصاء حقوق بشر هنوز حق و تکلیف محور شهروندی توسط مقنن رعایت نمی شود.کلمات کلیدی: حقوق بشر، حقوق شهروندی، پلیس، ضابط دادگستری، رعایت حقوق شهروندی.

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه۱طرح موضوع و تعریف مساله۱ضرورت انجام تحقیق۳سوالات تحقیق۵فرضیه های تحقیق۵اهداف و کاربردهای تحقیق۶پیشینه تحقیق۷روش تحقیق۸سازماندهی تحقیق۸بخش اول: گذر از وضعیت طبیعی در حقوق انسانی و رسیدن به وضعیت مدنی در حقوق شهروندی با تاکید بر دولت جمهوری اسلامی ایران۱۰فصل اول: وضعیت طبیعی در حقوق انسانی۱۱مبحث اول: قوانین طبیعی۱۱مبحث دوم: انسان حقوق بشری۱۲گفتار اول: انسان استعلایی۱۳بند اول: هویت خشونت طلب، تصویر ماکیاولیایی و هابزی۱۳بند دوم: هویت اخلاق مدار و آزادی خواه، تصویر لاکی و کانتی۱۳گفتار دوم: اصول انسان حقوق بشری۱۴بند اول: اصل حیثیت و کرامت انسانی۱۴بند دوم: اصل آزادی۱۷بند سوم: اصل برابری۱۸بند چهارم: اصل عدالت۱۸مبحث سوم: جمعیت (مردم)۱۹مبحث چهارم: حقوق بشر۲۰گفتار اول: نسل اول (حقوق سیاسی و مدنی )۲۱گفتار دوم: نسل دوم (حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی)۲۲گفتار سوم: نسل سوم (حقوق منافع مشترک یا حقوق گروهی– مشارکتی) (participation de I'Eta)۲۲گفتار چهارم: نسل چهارم (توسعه اجتماعی– سرمایه ی اجتماعی)۲۲فصل دوم: وضعیت مدنی در حقوق شهروندی۲۴مبحث اول: دولت۲۴گفتار اول: انواع دولت ها۲۶گفتار دوم: حق یا مصلحت عمومی۲۷مبحث دوم: شهروند۲۷مبحث سوم: جامعه مدنی۳۱گفتار اول: جامعه مدنی جهانی۳۱گفتار دوم: جامعه مدنی ملی۳۱بند اول: تبعه، ملت، اقلیت۳۲بند دوم: وضع حقوقی بیگانگان۳۳بند سوم: بی وطنان۳۴مبحث چهارم: حقوق شهروندی۳۴گفتار اول: حقوق شهروندی و وابستگی آن به نظام های حقوقی۳۶بند اول: مبنا و منبع حقوق شهروندی در مکتب اسلام۳۶بند دوم: مبنا و منبع حقوق شهروندی در مکاتب سکولار۳۶بند سوم: مبنا و منبع حقوق شهروندی در کشور ایران۳۷گفتار دوم: تکالیف شهروندی۴۰بخش دوم: پیشگیری کیفری و غیرکیفری پلیس و رعایت حقوق شهروندی۴۳فصل اول: رویکرد جامعه محوری پلیس و صیانت از حقوق شهروندی در جامعه ایرانی۴۴مبحث اول: تعریف پلیس و تاریخچه پلیس۴۴گفتار اول: تعریف پلیس۴۴گفتار دوم: تاریخچه پلیس۴۵بند اول: تاریخچه پلیس در کشورهای غربی۴۵بند دوم: تاریخچه پلیس در ایران۴۶مبحث دوم: وظایف و انواع پلیس ایران۴۸گفتار اول: وظایف پلیس۴۸بند اول: وظایف انتظامی – امنیتی پلیس۴۸بند دوم: وظایف قضایی پلیس به عنوان ضابط دادگستری۴۹بند سوم: وظایف خدمات پلیس۴۹بند چهارم: وظایف پشتیبانی پلیس۵۰گفتار دوم: انواع پلیس۵۰بند اول: پلیس اداری۵۰بند دوم: پلیس قضایی۵۱مبحث سوم: رویکرد جامعه نسبت به پدیده جرم۵۲گفتار اول: مبارزه (پیشگیری) غیر کیفری توسط جامعه۵۲بند اول: پیشگیری غیر کیفری اجتماعی۵۳بند دوم: پیشگیری غیر کیفری وضعی۵۳گفتار دوم: مبارزه کیفری (واکنشی)۵۴مبحث چهارم: دوره ها و رویکردهای پلیس۵۴گفتار اول: دوره سیاسی۵۴گفتار دوم: دوره اصلاحات۵۵گفتار سوم: دوره جامعه محوری۵۵مبحث پنجم: تامین حقوق شهروندی برای آحاد اعضای جامعه۵۷گفتار اول: کنشگری نظم اجتماعی، امنیت و احساس امنیت۵۷گفتار دوم: کنشگری امنیت عمومی، مشارکت و اعتماد۶۰بند اول: امنیت عمومی و امنیت اجتماعی۶۰بند دوم: امنیت اجتماعی و مشارکت۶۱بند سوم: مشارکت شهروندان و اعتماد اجتماعی در تعامل با پلیس۶۱گفتار سوم: کنشگری امنیت اجتماعی و حقوق شهروندی۶۲بند اول: دارندگان گذرنامه۶۵بند دوم: پناهندگان۶۵بند سوم: غیر مجازین۶۵گفتار چهارم: عملیات اجرایی پلیس ایران در راستای تحقق حقوق شهروندی۶۶بند اول: مرکز فوریت های پلیسی ۱۱۰۶۶بند دوم: سامانه پیامکی ۱۱۰۱۱۰۶۷بند سوم: نظارت همگانی ۱۹۷۶۷بند چهارم: پلیس زن۶۷بند پنجم: پلیس پیشگیری۶۸بند ششم: پلیس فضای تبادل اطلاعات و فن آوری۶۸بند هفتم: معاونت اجتماعی۶۸بند هشتم: ایجاد مرکز، خدمات انتظامی و مراقبیت انتظام ۶۹فصل دوم: چالش های فرا روی کارکرد پلیس در پرتو لزوم محافظت از حقوق شهروندی بزهکاران۷۰مبحث اول: تعریف، وظایف و انواع ضابط دادگستری۷۱گفتار اول: تعریف ضابط در لغت و حقوق موضوعه۷۱بند اول: تعریف ضابط در لغت۷۱بند دوم: تعریف ضابط دادگستری در حقوق۷۲گفتار دوم: انواع ضابطان دادگستری۷۲بند اول: ضابطان دادگستری عام۷۲بند دوم: ضابطان دادگستری خاص۷۳گفتار سوم: شرایط احراز ضابط دادگستری۷۳گفتار چهارم: وظایف ضابطان دادگستری۷۴مبحث دوم: کشف جرم در مرحله دستگیری متهم۷۴گفتار اول: انواع جرایم۷۴گفتار دوم: تعریف متهم و حقوق متهم۷۵گفتار سوم: حقوق متهم در هنگام دستگیری۷۶بند اول: ممنوعیت دستگیری خود سرانه۷۶بند دوم: حق مداخله مراجع و مقامات قضایی صالح۷۷بند سوم: حق فرض بی گناهی۷۸بند چهارم: حق اطلاع از دلایل دستگیری۷۸بند پنجم: رعایت رفتار انسانی هنگام دستگیری۷۹بند ششم: حق مستند و مستدل بودن اتهام انتسابی۷۹بند هفتم: حق تفهیم اتهام۸۰بند هشتم: حق حفظ حریم خصوصی۸۰بند نهم: حق مقاومت در برابر پلیس۸۱بند دهم: حق حیات و دسترسی به فوریت های پزشکی۸۲مبحث سوم: کشف جرم در مرحله تحقیقات مقدماتی۸۳گفتار اول: مرحله عمل قضایی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم۸۴گفتار دوم: حقوق متهم در مرحله عمل قضایی جلوگیری از فرار یا مخفی شدن متهم۸۵بند اول: حق عدم تعقیب و تحقیق توسط ضابط۸۵بند دوم: حق تعیین مهلت تحت نظری۸۵بند سوم: استمرار انجام تحقیقات مقدماتی۸۶بند چهارم: حق رسیدگی بدون تاخیر۸۶بند پنجم: حق تنظیم صورتجلسات۸۶بند ششم: حق آگاه کردن خانواده و وکیل متهم۸۷گفتار سوم: مرحله عمل قضایی شناسایی و یافتن متهم۸۷گفتار چهارم: حقوق متهم در مرحله عمل قضایی شناسایی و یافتن متهم۸۸بند اول: سوال های بازجویی۸۹بند دوم: حق تحریر پاسخ به سوالات بازجویی۸۹بند سوم: ممنوعیت شکنجه و اجبار برای اخذ اقرار۸۹بند چهارم: حق سکوت۹۰بند پنجم: حق داشتن مترجم۹۱بند ششم: تعیین هویت متهم۹۱بند هفتم: حق داشتن وکیل۹۱بند هشتم: حق ملاقات متهم با وکیل۹۲بند نهم: حق حفظ اسرار۹۳بند دهم: حق آگاهی از حقوق۹۳گفتار پنجم: مرحله عمل قضایی معاینه محل یا بازرسی از منزل و اماکن و اشیاء (جمع آوری دلایل)۹۴گفتار ششم: حقوق متهم در مرحله عمل قضایی معاینه محل یا بازرسی از منزل و اماکن و اشیاء (جمع آوری دلایل)۹۵بند اول: قلمرو اجرای تفتیش از لحاظ زمان۹۵بند دوم: قلمرو اجرای تفتیش از لحاظ مکان۹۵گفتار هفتم: مرحله عمل قضایی تحقیق و احضار متهم۹۷گفتار هشتم: حقوق متهم در مرحله عمل قضایی تحقیق و احضار متهم۹۸بند اول: ذکر علت احضار و نتیجهی عدم حضور۹۸بند دوم: شیوه ی احضار۹۸بند سوم: حق عدم احضار و جلب شخص بیمار و کهن سال۹۸مبحث چهارم: تکالیف شهروندان در کنشگری با وظایف پلیس به عنوان ضابط دادگستری۹۹مبحث پنجم: تضمینات حقوقی رعایت حقوق شهروندی۱۰۱گفتار اول: تضمین های قانونی حقوق شهروندی متهم در برابر پلیس۱۰۱بند اول: ضمانت اجرای کیفری۱۰۱بند دوم: ضمانت اجرای انتظامی۱۰۶بند سوم: ضمانت اجرای اداری۱۰۷گفتار دوم: تضمین های قانونی حقوق شهروندی پلیس در برابر متهم۱۰۷بند اول: توهین به مامورین دولت۱۰۷بند دوم: تمرد به مامور۱۰۸فصل سوم: چالش های فرا روی کارکرد پلیس در پرتو لزوم محافظت از حقوق شهروندی بزه دیدگان۱۰۹مبحث اول: تعریف لغوی و حقوقی بزه دیده، آسیب ناشی از جرم و پدیده جرم۱۰۹گفتار اول: تعریف لغوی و حقوقی بزه دیده۱۰۹بند اول: تعریف لغوی بزه دیده۱۰۹بند دوم: تعریف حقوقی بزه دیده۱۰۹گفتار دوم: تعریف لغوی و حقوقی آسیب ناشی از جرم۱۱۰گفتار سوم: تعریف جرم و رابطه آن با بزه دیده و بزه کار۱۱۲مبحث دوم: کنشگری وظایف ضابطان دادگستری با حقوق بزه دیده۱۱۳گفتار اول: اهمیت و نقش پلیس در تعامل بزه دیده۱۱۳گفتار دوم: نقش بزه دیدگان در وقوع جرم۱۱۵گفتار سوم: جلوگیری از وقوع جرم از طریق بزه دیدگان۱۱۶گفتار چهارم: انواع حمایت های جامعه از بزه دیدگان۱۱۶بند اول: حمایت کیفری۱۱۶بند دوم: حمایت مالی۱۱۷بند سوم: حمایت پزشکی۱۱۷بند چهارم: حمایت عاطفی و حیثیتی۱۱۷بند پنجم: حمایت حقوقی۱۱۸بند ششم: حمایت اجتماعی۱۱۹گفتار پنجم: حقوق بزه دیدگان در ارتباط با ضابطان دادگستری۱۱۹بند اول: حق آگاهی از حقوق۱۱۹بند دوم: حق مطالبه ضرر و زیان وارده۱۱۹بند سوم: حق طرح شکایت و پذیرش شکایت کتبی و شفاهی بزه دیده۱۲۰بند چهارم: حق فوری بودن رسیدگی۱۲۰بند پنجم: حق تنظیم صورت مجلس۱۲۱بند ششم: حق حفظ اسرار۱۲۱بند هفتم: حق مشارکت و نظارت بزه دیده بر عملکرد پلیس۱۲۲بند هشتم: حق غیر علنی بودن تحقیق۱۲۳بند نهم: حق بهره مندی از خدمات و حمایت های مشاوره ای و معاضدت های حقوقی۱۲۳بند دهم: حق تامین امنیت بزه دیده۱۲۳بند یازدهم: حق دسترسی به ضابط دادگستری زن۱۲۴بند دوازدهم: حق رفتار محترمانه و توام با رافت۱۲۴بند سیزدهم: حق حفظ کرامت انسانی۱۲۵بند چهاردهم: حق انتخاب وکیل۱۲۵بند پانزدهم: حق دسترسی به پلیس۱۲۶بند شانزدهم: حق جمع آوری ادله جرم و حفظ صحنه جرم۱۲۷بند هفدهم: حق همراهی بزه دیده تا مراکز درمانی۱۲۷بند هجدهم: حق دادخواهی رایگان بزه دیدگان۱۲۷بند نوزدهم: حق مورد توجه قرار گرفتن۱۲۸بند بیستم: حق رعایت اخلاق اسلامی۱۲۸گفتار ششم: تکالیف بزه دیدگان در کنشگری با وظایف پلیس به عنوان ضابط دادگستری۱۲۸بند اول: شاخص های بایدی۱۲۹بند دوم: شاخص های نبایدی۱۳۰مبحث سوم: تضمینات حقوقی رعایت حقوق شهروندی۱۳۲گفتار اول: اختیارات پلیس۱۳۳بند اول: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۳بند دوم: ماده

قانون به کارگیری سلاح مصوب ۱۳۷۳۱۳۳گفتار دوم: محدودیت های پلیس۱۳۴بند اول: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۴بند دوم: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۴بند سوم: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۴بند چهارم: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۵بند پنجم: ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۵بند ششم: تبصره ماده

قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲۱۳۶بند هفتم: ماده واحده قانون احترام به آزادی های مشروع و حفظ حقوق شهروندی مصوب ۱۵/۲/۱۳۸۳۱۳۶مبحث چهارم: چگونگی نظارت بر عملکرد ضابطان دادگستری توسط بزه دیده۱۳۶گفتار اول: نظارت سیستم قضایی بر پلیس۱۳۷بند اول: عدم آگاهی از حقوق مندرج در قانون۱۳۷بند دوم: جرم جعل معنوی از طرف ماموران دولتی۱۳۸بند سوم: عدم رعایت اصل بی طرفی۱۳۸بند چهارم: توهین و هتک حرمت۱۳۸بند پنجم: دخالت در امور مورد صلاحیت مراجع قضایی۱۳۹بند ششم: مساعدت با مجرم۱۳۹بند هفتم: مسامحه و اهمال در اعمال وظیفه۱۳۹گفتار دوم: نظارت سیستم اداری بر پلیس۱۳۹بند اول: نظارت درون سازمانی بر پلیس۱۳۹بند دوم: نظارت برون سازمانی بر پلیس۱۴۰نتیجه۱۴۱منابع و مآخذ۱۴۸فهرست منابع فارسی۱۴۸فهرست منابع انگلیسی۱۵۵

کلیدواژه ها

  • حقوق بشر
  • حقوق شهروندی