بررسی وظایف و اختیارات ضابطین دادگستری در خلیج فارس

عنوان	بررسی وظایف و اختیارات ضابطین دادگستری در خلیج فارس
رشته	حقوق جزا و جرم شناسی
دانشجو	رضا زنگنه عینالو
استاد راهنما	ایرج گلدوزیان
استاد مشاور	نریمان فاخری
مقطع	کارشناسی ارشد
سال دفاع	۱۳۸۸
دانشگاه	مرکز پیام نور تهران

بررسی وظایف و اختیارات ضابطین دادگستری در خلیج فارس عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا زنگنه عینالو، با راهنمایی ایرج گلدوزیان و با مشاوره نریمان فاخری در سال ۱۳۸۸ و در مقطع کارشناسی ارشد مرکز پیام نور تهران دفاع گردید.

چکیده

بررسی وظایف و اختیارات ضابطین دادگستری ، به عنوان بازوی اجرایی دستگاه قضایی از اهمیت و ضرورت ویژه ای برخوردار می باشد و همواره مورد توجه نویسندگان و محققین قرار داشته است . این مهم در قانون آیین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب با اختصاص ۱۱ ماده فصل اول از باب اول این قانون تحت عنوان ضابطین دادگستری و تکالیف آنها بطور مبسوط و البته با فشردگی خاص قوانین آورده شده است ، از این رو ابهامات و سوالات فراوانی همواره در زمینه این تکالیف و اختیارات مطرح بوده است .از سوی دیگر تفاوت هایی که در نحوه انجام وظایف قانونی ضابطین ، علی رغم وجود ضوابط کلی و یکسان ، در شرایط ، زمان ها و مکانهای مختلف وجود دارد ، ما را بر آن داشت تا به بررسی این شرایط و ضوابط و نیز ابهامات و چگونگی انجام این وظایف ، دریک محدوده جغرافیایی خاص و تابع شرایط ومقررات بین المللی ، یعنی دریا بپردازیم. از این رو و با توجه به اینکه خلیج فارس مهمترین منطقه جغرافیایی خاور میانه وحتی در سطح بین المللی است وتمامی سواحل شمالی آن تحت حاکمیت قوانین داخلی بوده و بهترین مکان جهت بررسی تفاوت های موجود می باشد انجام بررسی و تحقیقات در این زمینه را به خلیج همیشه فارس محدود نمودیم.از آنجا که نگارنده سالهاست به عنوان یکی از کارکنان نیروی انتظامی به عنوان ضابط عام قوه قضاییه در محدوده یادشده به انجام وظیفه می پردازد ، با مشکلات و مسایل موجود از نزدیک برخورد داشته و تا حدودی با برخی از این مسایل آشنا می باشد مسایلی همچون : برخی ابهامات و خلا ء های موجود قانونی ، نا آگاهی و ناآشنایی ضابطین قضایی با قوانین و مقررات بین المللی و حتی قوانین داخلی ، سردر گمی و تداخل انجام وظایف و تکالیف قانونی برخی ضابطین خاص ، مشکلات و مسایل متفاوت در انجام برخی وظایف ، و .... بسیاری از مسایل دیگر که سعی شده ضمن پرداختن به دیگر موضوعات مذکور در قانون به قدر وسع به برخی از این مسایل نیز پرداخته شود .همچنین همانطور که گفته شد امور دریایی به لحاظ قرار گرفتن در فراسوی مرز های ملی و ارتباط با جامعه بین الملل ، تا حدود زیادی تابع قوانین و مقررات بین المللی بوده واز این رو شناخت بخشی از حقوق بین الملل، که در زمینه حقوق دریاها وضع شده و با نحوه انجام تکالیف ضابطین، ارتباط مستقیم و یا غیر مستقیم دارد، ضرورت داشته و در رفع برخی ابهامات و معرفی و شناخت این مسایل می تواند راهگشای بسیاری از موانع و مشکلات موجود باشد.در این تحقیق سعی شده تاضمن پرداختن به تبیین و تشریح مقررات مذکور در آیین دادرسی کیفری در ارتباط با نحوه انجام وظایف و اختیارات ضابطان دادگستری ، قوانین و مقررات متفاوت چه در زمینه حقوق بین الملل دریاها ، و چه در زمینه برخی قوانین داخلی مرتبط با تکالیف ضابطین دادگستری و همچنین پاره ای جرایم دریایی ، نیز مورد توجه قرار گیرد . از این رو با تشریح قوانین داخلی و بین المللی موجود وتاثیرات متقابل آنها بر یکدیگر و در نتیجه تاثیر بر نحوه انجام وظایف و اختیارات ضابطین قوه قضاییه ، به این مهم نیز پرداخته شده است

ساختار و فهرست پایان نامه

مقدمه ۱

فصل اول

تحول تاریخی و مبانی قانونی ۵

بخش نخست– تحول تاریخی حضور ضابطین در خلیج فارس ۶

مبحث نخست – موقعیت و نام خلیج فارس ۶

گفتار نخست–موقعیت خلیج فارس ۶

گفتار دوم – نام خلیج فارس ۸

مبحث دوم – سیر تحول تاریخی حضور ضابطین در خلیج فارس ۱۲

گفتار نخست –ضابطین خلیج فارس در ایران پیش از اسلام ۱۲

گفتار دوم–ضابطین خلیج فارس در ایران پس از اسلام ۱۷

گفتار سوم – ضابطین خلیج فارس در دوران قاجار و پس از آن ۲۱

بخش دوم تعاریف و مبانی قانونی ۲۷

مبحث نخست – تعاریف ،طبقه بندی و فلسفه وجودی ضابطین ۲۷

گفتار نخست – تعاریف ۲۷

۱– تعریف لغوی ضابط ۲۷

۲– تعریف اصطلاحی و قانونی ضابط ۲۹

گفتار دوم – فلسفه و علل پیدایش ضابطین قوه قضاییه ۳۳

۱– نظریات فلسفی پیرامون ضابطین قوه قضاییه ۳۳

۲– علل پیدایش ضابطین قوه قضاییه ۳۶

گفتار سوم – طبقه بندی ضابطین قوه قضاییه ۳۸

۱– ضابطین عام ۴۰

۲– ضابطین خاص ۴۱

گفتار چهارم – وظایف و اختیارات ۴۳

مبحث سوم – قوانین بین المللی ۴۵

گفتار اول – مفهوم حقوق دریاها ۴۵

گفتار دوم – مناطق دریایی ۴۷

گفتار سوم –نظام حقوقی تنگه های بین المللی ۵۶

۱– تعریف و نظام حقوقی ۵۶

۲– حق عبور ترانزیتی ۵۷

گفتار چهارم – قوانین بین المللی راه و شناخت یگانهای شناور ۵۸

۱– تعاریف و اصطلاحات رایج ۵۸

۲– قوانین مربوط به عبور کشتی های موتوری ۶۱

فصل دوم

ضابطین خلیج فارس و وظایف و اختیارات آنها ۶۳

بخش اول– ضابطین حاضر در خلیج فارس ۶۴

مبحث نخست – ضابطین عام ۶۵

گفتار نخست – پلیس در جزایر و بنادر ۶۷

گفتار دوم – پلیس بر روی آب ۶۸

مبحث دوم –ضابطین خاص ۷۰

گفتار نخست – سازمان های نظامی ۷۰

۱– نیروی مقاومت بسیج سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ۷۱

۲– نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران ۷۴

۳– نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران ۷۵

گفتار دوم – سازمانهای غیر نظامی ۷۶

۱– اداره گمرک ۷۷

۲– سازمان بنادر و کشتیرانی ۷۹

۳– یگان حفاظت شیلات و منابع آبزیان شیلات ۸۱

۴– سازمان حفاظت محیط زیست ۸۳

بخش دوم – وظایف و اختیارات ضابطین ۸۴

مبحث نخست – وظایف و اختیارات قانونی ضابطین ۸۴

گفتار نخست – نقش ضابطین قوه قضاییه در کشف جرم ۸۵

گفتار دوم – نقش ضابطین قوه قضاییه در بازجویی مقدماتی ۸۷

۱– بازجویی از دیدگاه قانون آیین دادرسی کیفری ۸۷

۲– اهداف بازجویی ۸۹

گفتار سوم – نقش ضابطین در حفظ آثار ودلایل جرم ۸۹

گفتار چهارم– نقش ضابطین در جلوگیری از فرار و مخفی شدن متهم ۹۰

گفتار پنجم – نقش ضابطین در ابلاغ اوراق و اجرای تصمیمات قضایی ۹۳

۱– ابلاغ اوراق ۹۳

۲– اجرای تصمیمات قضایی ۹۴

مبحث دوم –وظایف ضابطین در قبال اوامر قضایی ۹۵

مبحث سوم – جرایم مشهود ۹۶

گفتارنخست – تعاریف و مصادیق ۹۶

گفتاردوم–نقش و وظایف ضابطین در ارتباط با جرایم مشهود ۱۰۲

۱– حفظ آلات ،ادوات ،آثار ،علایم ودلایل جرم ۱۰۳

۲– جلوگیری از فرار و اختفای متهم و تبانی شهود ۱۰۶

۳– تحقیقات مقدماتی ۱۱۳

مبحث چهارم– جرایم غیر مشهود ۱۱۶

گفتار نخست – تعریف جرم مشهود ۱۱۶

گفتار دوم – بررسی نقش و وظایف ضابطین در جرایم غیر مشهود ۱۱۷

۱– کسب اطلاعات و اعلامات ۱۱۸

۲– شکایات ۱۲۰

۳– اقرار و اظهار متهم ۱۲۱

فصل سوم

تاثیرات متقابل حقوق داخلی و بین الملل در محدوده تکالیف ضابطین ۱۲۳

بخش اول – قوانین ومقررات داخلی ۱۲۴

مبحث نخست – مرز ۱۲۵

گفتار نخست – تعاریف و اصطلاحات ۱۲۵

۱– تعریف مرز ۱۲۵

۲– اصطلاحات مرزی ۱۲۷

گفتار دوم–طبقه بندی مرزهای بین المللی ۱۳۱

گفتار سوم– استقرار و تثبیت مرز ۱۳۳

۱– تعین و تعریف مرز ۱۳۳

۲– تحدید حدود ۱۳۴

۳– علامت گذاری ۱۳۴

۴– اداره مرز ۱۳۴

گفتار چهارم – تحدید حدود و مسایل مرزی ایران در خلیج فارس ۱۳۵

۱– تعیین خط مبدا در سواحل شمالی خلیج فارس ۱۳۸

۲– قرار دادهای مرزی با کشورهای همسایه در خلیج فارس ۱۴۱

مبحث دوم – جرایم دریایی ۱۴۲

گفتار نخست – قاچاق از طریق دریا ۱۴۴

۱– تعریف قاچاق ۱۴۴

۲– انواع قاچاق ۱۴۷

۳– مستندات قانونی درباره قاچاق ۱۴۸

۴– علل گسترش قاچاق در شهرها و بنادر جنوبی کشور ۱۴۹

گفتار دوم – سرقت دریایی ۱۵۰

۱– تعریف سرقت دریایی ۱۵۰

۲– تعریف کشتی یا هواپیمای راهزن ۱۵۱

۳– حقوق و ازامات سایر کشورها در مقابل دزدی دریایی ۱۵۲

۴– قانون بین المللی راجع به امنیت کشتی ها ۱۵۳

گفتار سوم – عبور غیر قانونی از مرز های دریایی ۱۵۴

گفتار چهارم – جرایم زیست محیطی در دریا ۱۵۹

۱– جایگاه حقوق محیط زیست ۱۶۱

۲– جرایم زیست محیطی ۱۶۲

۳– قانون مجازات اسلامی و مسایل زیست محیطی ۱۶۳

گفتار پنجم – صید غیر مجاز آبزیان ۱۶۵

بخش دوم – قوانین بین المللی ۱۶۷

مبحث نخست – قوانین ، کنوانسیون ها و مقررات بین المللی در حقوق دریاها ۱۶۸

گفتار نخست – تدوین حقوق دریاها ۱۶۸

گفتار دوم – رژیم حقوقی مناطق مختلف دریایی ۱۷۰

۱– آبهای داخلی ۱۷۰

۲– خط مبدا ۱۷۲

۳– دریای سرزمینی ۱۷۸

۴– حق عبور بی ضرر در دریای سرزمینی ۱۷۹

مبحث دوم – سازمانهای بین المللی دریایی ۱۸۳

گفتار نخست – سازمان بین المللی دریانوردی ۱۸۳

گفتار دوم – کمیسیون بین المللی اقیانوس شناسی ۱۸۶

گفتار سوم – کمیته ماهیگیری ۱۸۶

گفتار چهارم – سازمان هواشناسی جهانی ۱۸۸

بخش سوم – بررسی تاثیرات حقوق بین الملل و حقوق دریاها بر یکدیگر ۱۸۹

مبحث نخست – تاثیر حقوق دریاها بر قوانین داخلی ۱۹۰

گفتار نخست – تاثیر بر قوانین و مقررات مربوط به مرز ۱۹۰

گفتار دوم – تاثیر برمقررات مربوط به انجام وظیفه ضابطین ۱۹۲

مبحث دوم – تاثیر حقوق داخلی بر حقوق بین الملل ۱۹۵

کلیدواژه ها

• قوه قضاییه
• خلیج فارس
• ضابطین دادگستری
• قانون مجازات اسلامی
• مناطق مرزی
• ماموران اداری قضاء
• وظایف کارکنان
• ضابطین
• وظایف
• اختیارات
• خلیج فارس