بررسی ویژگیهای عدالت مطلوب در ماده اول قانون مسئولیت مدنی ایران در مقایسه با نظریه عدالت توزیعی جان راولز
بررسی ویژگیهای عدالت مطلوب در ماده اول قانون مسئولیت مدنی ایران در مقایسه با نظریه عدالت توزیعی جان راولز نام مقاله ای از حبیب اله رحیمی و فاطمه طرف بوده که در شماره بیست و پنجم دوره هفتم (زمستان 1397) فصلنامه علمی پژوهش حقوق خصوصی منتشر شده است.
چکیده
از سال 7317 میلادی و با انتشار کتاب »نظریهای در باب عدالت« توسط جان راولز، دیدگاه وی در خصوص عدالت و نحوه اجرای آن در صدر مهمترین نظریه های مطرح شده در قرن بیستم قرار گرفته است. در دومین اصل عدالت راولز که آن را اصل تمایز میخوانند، بر مفاهیمی همچون برقراری عدالت توزیعی و بازتوزیعی، عدالت ماهوی، ایجاد نابرابری به نفع نابرخوردارها و تضمین رفاه اجتماعی برای همگان تاکید میشود. از آنجا که عرصه مسئولیت مدنی نمیتواند نسبت به تحولات ایجاد شده در مفهوم عدالت و نحوه برقراری آن در اجتماع ساکن و بیتفاوت باشد، در این مقاله کوشش شده تا ویژگیهای عدالت مطلوب در ماده اول قانون مسئولیت مدنی ایران در چارچوب نظریه عدالت راولز مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. از آنجا که ماده مزبور نقش مهمی در صورتبندی قواعد مسئولیت مدنی در نظام حقوقی کشور دارد، به نظر میرسد مورد مناسبی برای بررسی و مقایسه با جدیدترین نظریات فلسفی پیرامون عدالت باشد. از نظر نویسندگان، این ماده دارای ویژگیهایی نظیر پیروی از صورتگرایی حقوقی، توجه به عدالت صوری در برابر عدالت ماهوی( و تمرکز بر عدالت اصلاحی)در برابر عدالت توزیعی و بازتوزیعی( است که باعث میشود تفاوتهای بارزی با تلقی جان راولز از برقراری عدالت در اجتماع داشته باشد.
کلیدواژه ها
- نظریه عدالت جان راولز
- مسئولیت مدنی ایران
- عدالت توزیعی
- عدالت صوری
- عدالت اصلاحی
- صورتگرایی حقوقی