بررسی و نقد تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها در حقوق کیفری
 | |
| عنوان | بررسی و نقد تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها در حقوق کیفری |
|---|---|
| رشته | حقوق جزا و جرم شناسی |
| دانشجو | معصومه استادرحیم کاشی |
| استاد راهنما | جلال الدین قیاسی |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۳ |
| دانشگاه | دانشگاه قم |
بررسی و نقد تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها در حقوق کیفری عنوان پایان نامه ای است که توسط معصومه استادرحیم کاشی، با راهنمایی جلال الدین قیاسی در سال ۱۳۹۳ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه قم دفاع گردید.
چکیده
مجازات ها براساس معیارها و ملاک های مختلف به اقسام گوناگونی تقسیم می شوند. برخی از این تقسیم بندی ها، مورد حکم قانون گذاران طی ادوار مختلف قانون گذاری قرار گرفته، و برخی دیگر، توسط حقوق دانان و صاحب نظران حقوق کیفری ارایه شده است. بی شک، از منقسم نمودن مجازات ها نیل به اهدافی از جمله، سنجش شدت مجازات ها، برقراری تناسب بین جرایم و مجازات ها، آموزش به منظور فهم بهتر جنبه های مختلف مجازات ها، ایجاد فضایی در جهت تعدیل اصل قانونی بودن مجازات ها به نفع اصل فردی کردن و غیره مراد است. آثار تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها در مواردی از جمله قوانین و مقررات مربوط به تعدد جرم، عطف بما سبق، تشخیص صلاحیت محاکم، تخفیف و تبدیل مجازات ها، نمود پیدا می کند. پر واضح است که، بر تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها نقدهایی قابل طرح و امعان نظراست؛ که با وقوف بر آن ها، می توان در جهت تقویت نقاط مثبت و رفع نقاط منفی آن ها، اقدامات شایسته مبذول داشته و راه را برای رسیدن به اهداف مقصود از اتخاذ چنین تدابیری، هموار نمود. در این تحقیق، به روش توصیفی و تحلیلی با بررسی کتب حقوقی و مجموعه قوانین جزایی به بررسی و نقد تقسیم بندی و درجه بندی مجازات ها پرداخته شده است. از جمله نتایج تحقیق آن است که، اصل تناسب جرم و مجازات که از اصول حاکم بر تعیین کیفرهاست، از طریق منقسم و مدرج نمودن مجازات ها، مجال حاکمیت پیدا می کند؛ هرچند اصل یاد شده، در پاره ایی از موارد، مورد غفلت قانون گذار فعلی قرار گرفته است.
ساختار و فهرست پایان نامه
مقدمه آتاج
فصل اول: کلیات ۱
مبحث اول: مفهوم شناسی ۳
گفتار اول: مفهوم جرم ۳
۱ مفهوم لغوی جرم ۳
۲ مفهوم جرم در حقوق جزا ۴
الف مفهوم اصطلاحی جرم ۴
ب مفهوم جرم از دیدگاه فقها ۶
پ مفهوم جرم از دیدگاه جامعه شناسان و جرم شناسان ۸
ت مفهوم جرم از دیدگاه قانونی ۱۰
ج مفهوم جرم در حقوق خارجی ۱۲
گفتار دوم: مفهوم مجازات ۱۲
۱ مفهوم لغوی مجازات ۱۲
۲ مفهوم اصطلاحی مجازات ۱۳
گفتار سوم: مفهوم نقد، بررسی، تقسیم بندی، درجه بندی ۱۵
۱ مفهوم لغوی نقد ۱۵
۲ مفهوم لغوی بررسی ۱۶
۳ مفهوم لغوی تقسیم بندی ۱۶
۴ مفهوم لغوی درجه بندی ۱۶
مبحث دوم: مبانی و تاریخچه مجازات ها و تقسیم بندی آن ها ۱۶
گفتار اول: مبانی مجازات و مبانی تقسیم بندی آن ۱۶
۱ مبانی مجازات ۱۶
الف دیدگاه اصالت فایده ۱۷
ب دیدگاه سزادهی ۱۸
۲ مبانی تقسیم بندی مجازات ۱۹
گفتار دوم: تاریخچه مجازات و تقسیم بندی آن ۲۰
۱ تاریخچه مجازات ۲۰
الف دوره انتقام خصوصی ۲۱
ب دوره دادگستری خصوصی ۲۲
ج دوره دادگستری عمومی ۲۴
۲ تاریخچه تقسیم بندی مجازات ۲۵
مبحث سوم: ویژگی ها، اهداف و اصول حاکم بر مجازات ۲۶
گفتار اول: ویژگی های مجازات ۲۶
۱ وجود هراس در مجرم ۲۶
۲ آزاردهی و آسیب رسانی ۲۷
۳ تحقیر آمیز بودن ۲۷
گفتار دوم: اهداف مجازات ۲۸
۱ ارعاب ۲۸
۲ اصلاح مجرمین ۳۰
۳ سزادهی ۳۰
۴ حفظ نظم ۳۱
۵ پاسداری از ارزش ها ۳۱
۶ رضایت مجنی علیه ۳۲
۷ ناتوان سازی ۳۲
گفتار سوم: اصول حاکم بر مجازات ۳۲
۱ اصل قانونی بودن مجازات ۳۳
۲ اصل شخصی بودن مجازات ۳۵
۳ اصل تساوی مجازات ۳۶
۴ اصل فردی کردن مجازات ۳۷
۵ اصل لزوم تناسب بین جرم و مجازات ۳۸
۶ اصل لزوم معین بودن مجازات ۳۹
مبحث چهارم: تبیین تقسیم بندی جرایم ۳۹
گفتار اول:تقسیم بندی جرایم براساس رکن قانونی جرم ۴۰
۱ تقسیم بندی جرایم برحسب شدت و ضعف مجازات ها ۴۰
۲ تقسیم بندی جرایم برحسب ماهیت ۴۰
۳ تقسیم بندی جدید(حدود،قصاص،دیات،تعزیرات) ۴۱
گفتار دوم: تقسیم بندی جرایم براساس رکن مادی جرم ۴۱
۱ تقسیم بندی جرایم برحسب طول زمان ارتکاب ۴۱
۲ تقسیم بندی جرایم برحسب تعداد عمل ارتکابی ۴۲
۳ تقسیم بندی جرایم برحسب نتیجه اجرای مادی جرم ۴۲
۴ تقسیم بندی جرایم برحسب احراز وقوع جرم ۴۳
گفتار سوم: تقسیم بندی جرایم براساس رکن معنوی جرم ۴۳
۱ تقسیم بندی جرایم به عمد، درحکم عمد، شبه عمد و غیرعمد ۴۳
۲ تقسیم بندی جرایم به جرایم مادی صرف و تشریفاتی ۴۴
فصل دوم: بررسی و نقد تقسیم بندی مجازات ها در حقوق کیفری ۴۵
مبحث اول: بررسی تقسیم بندی مجازات ها در حقوق کیفری ۴۷
گفتار اول: سیر تاریخی تقسیم بندی مجازات ها در قوانین کیفری ایران ۴۷
۱ قانون مجازات عمومی ایران، مصوب ۱۳۰۴ ۴۷
۲ قانون مجازات عمومی ایران، مصوب ۱۳۵۲ ۴۸
۳ قانون راجع به مجازات اسلامی ایران، مصوب ۱۳۶۱ ۴۹
۴ قانون مجازات اسلامی ایران، مصوب ۱۳۷۰ ۵۰
۵ قانون مجازات اسلامی ایران، مصوب ۱۳۹۲ ۵۱
گفتار دوم: بررسی ملاک تقسیم بندی مجازات ها، در قوانین کیفری ایران ۵۴
۱ ملاک تقسیم بندی مجازات هادرقوانین مجازات عمومی ایران قبل ازپیروزی انقلاب اسلامی ۵۵
۲ ملاک تقسیم بندی مجازات ها در قوانین مجازات اسلامی ایران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ۵۶
الف براساس نوع مجازات با الهام از منابع شرعی ۵۶
ب براساس رابطه و نسبت مجازات ها ۵۷
گفتار سوم: مطالعه تطبیقی تقسیم بندی مجازات ها ۵۸
۱ قانون مجازات کشور انگلستان ۵۸
۲ قانون مجازات کشور فرانسه ۵۹
۳ قانون مجازات کشور جمهوری خلق چین ۵۹
۴ قانون مجازات کشور آلمان ۶۰
۵ قانون مجازات کشور جمهوری عربی مصر ۶۰
گفتار چهارم: اهداف تقسیم بندی مجازات ها ۶۱
۱ رعایت اصل تناسب بین جرایم و مجازات ها ۶۱
۲ سنجش شدت مجازات ها ۶۳
الف شدت رنج حاصل از مجازات ۶۳
ب شدت رسوایی حاصل از مجازات ۶۶
۳ تامین هدف فردی کردن مجازات ۶۷
۴ آموزش و فهم دقیق تر جنبه های مختلف مجازات ها ۶۹
مبحث دوم: بررسی و نقد انواع تقسیم بندی مجازات ها در حقوق کیفری ایران ۷۰
گفتار اول: تقسیم بندی مجازات ها برحسب شدت و ضعف ۷۰
گفتار دوم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب رابطه و نسبت ۷۲
۱ مجازات های اصلی ۷۳
۲ مجازات های تکمیلی ۷۴
۳ مجازات های تبعی ۷۵
گفتار سوم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب حقی که از بین می رود یا محدود می شود ۷۸
۱ مجازات های بدنی ۷۸
۲ مجازات های سالب آزادی ۷۹
۳ مجازات های محدود کننده آزادی ۸۰
۴ مجازات های مالی ۸۰
۵ مجازات های سالب حقوق اجتماعی ۸۲
۶ مجازات های سالب حیثیت ۸۲
۷ مجازات های ممنوعیت از اشتغال به شغل یا حرفه معین ۸۲
گفتار چهارم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب نوع آن ها ۸۳
۱ حدود ۸۴
۲ قصاص ۸۵
۳ دیات ۸۶
۴ تعزیرات ۸۸
گفتار پنجم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب مقام وضع آن ها ۹۴
۱ مجازات های عرفی ۹۴
۲ مجازات های شرعی ۹۵
گفتار ششم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب هدف آن ها ۹۶
گفتار هفتم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب صدمه وارده به جانی ۹۹
گفتار هشتم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب عمومی یا خصوصی بودن جرم ۱۰۰
گفتار نهم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب معین یا نامعین بودن ۱۰۲
گفتار دهم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب طبیعت ۱۰۳
گفتار یازدهم: تقسیم بندی مجازات ها برحسب قابلیت تجدیدنظر ۱۰۶
۱ مجازات های غیر قطعی ۱۰۶
۲ مجازات های قطعی ۱۰۷
فصل سوم: بررسی و نقد درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۰۸
مبحث اول: درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۱۰
گفتار اول: بررسی نحوه درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۱۰
۱ تبیین درجه بندی مجازات های تعزیری از حیث شدت ۱۱۱
الف مجازات های تعزیری مشمول درجات سنگین ۱۱۱
ب مجازات های تعزیری مشمول درجات متوسط ۱۱۱
پ مجازات های تعزیری مشمول درجات سبک ۱۱۲
۲ تبیین تبصره های قانونی درخصوص درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۱۲
گفتار دوم: تحولات ماده
قانون مجازات اسلامی در پرتو نظریات شورای نگهبان ۱۱۳
مبحث دوم: نقد درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۱۵
گفتار اول: مزایای درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۱۵
۱ مزایای درجه بندی مجازات های تعزیری، در قانون مجازات اسلامی ۱۱۶
الف تلاشی در جهت انطباق کیفر با مجرم ۱۱۵
ب تعیین مجازات اشد در تعدد جرم ۱۱۶
پ تعیین قانون اخف، در قاعده عطف بماسبق نشدن قوانین ماهوی کیفری ۱۱۸
ت تعیین چارچوب اختیارات قضات، در تخفیف مجازات ۱۱۹
ج برخورداری مجازات محدودیت ازحقوق اجتماعی،ازتاسیسات قانونی مساعدبه حال متهم ۱۲۰
چ تعیین مرور زمان ۱۲۱
خ اتخاذ تصمیمات متناسب در مورد اطفال و نوجوانان ۱۲۳
د تعیین موارد داخل یا خارج از شمول تعویق صدور حکم ۱۲۳
ذ تعیین موارد داخل یا خارج از شمول تعلیق مجازات ۱۲۴
ر تعیین موارد داخل یا خارج از شمول معافیت از کیفر ۱۲۷
ز تعیین موارد داخل یا خارج از شمول توبه ۱۲۷
ژ تعیین موارد داخل یا خارج از شمول تکرار جرم ۱۲۸
س امکان پیش بینی مجازات شروع به برخی از جرایم ۱۲۹
۲ مزایای درجه بندی مجازات تعزیرات، در سایر قوانین ۱۳۰
الف قانون آیین دادرسی کیفری ۱۳۰
ب قانون حمایت خانواده ۱۳۲
گفتار دوم: معایب درجه بندی مجازات های تعزیری ۱۳۳
۱ تبیین معایب با نگاهی کلان ۱۳۳
الف کانت و عدالت آرمانی(مکتب عدالت مطلق) ۱۳۳
ب سازش عدالت و فایده اجتماعی(مکتب کلاسیک) ۱۳۵
پ اندیشه بازدارندگی و اصلاح در اندیشه نیوکلاسیک ۱۳۵
ت مکتب تحققی و رویای باز پروری ۱۳۶
۲ تبیین معایب با نگاهی خرد ۱۳۸
نتایج تحقیق ۱۴۷
پیشنهادها ۱۴۹
فهرست منابع و مآخذ ۱۵۰
کلیدواژه ها
- ضمانت اجرا
- درجه بندی
- تعزیرات
- تعزیرات
- حقوق جزا
- ضمانت اجرای قانونی
- درجه بندی
- مجازات
- نقد