بررسی چالش و راهکارهای تقنینی و قضایی استقلال قوه قضاییه بر دادرسی منصفانه

از ویکی حقوق
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بررسی چالش و راهکارهای تقنینی و قضایی استقلال قوه قضاییه بر دادرسی منصفانه
عنوانبررسی چالش و راهکارهای تقنینی و قضایی استقلال قوه قضاییه بر دادرسی منصفانه
رشتهحقوق جزا و جرم شناسی
دانشجورضا روشن چراغ
استاد راهنماابوذر سالاری فر
مقطعکارشناسی ارشد
سال دفاع۱۴۰۱
دانشگاهدانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس



بررسی چالش و راهکارهای تقنینی و قضایی استقلال قوه قضاییه بر دادرسی منصفانه عنوان پایان نامه ای است که توسط رضا روشن چراغ، با راهنمایی ابوذر سالاری فر در سال ۱۴۰۱ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد بندرعباس دفاع گردید.

چکیده

استقلال قضایی به معنای عدم تاثیرپذیری دستگاه قضایی و به ویژه قاضی از عوامل غیر حقوقی و منع مداخله صاحبان قدرت و ثروت در فرآیند رسیدگی است. از آنجا که رعایت این اصل پیش شرط اجرای عدالت، حفاظت از حقوق شهروندان و تامین آزادیهای مشروع آنان دانسته شده، رعایت آن مورد اجماع تمام نظام های حقوقی بوده، هرچند سازوکارهای تضمین متفاوتی بکار گرفته شده است. در ایران استقلال قوه قضاییه و قاضی در قانون اساسی پیش بینی شده و این قانون استقلال این قوه را تضمین نموده است. اصل استقلال قضایی عمدتا بدین گونه تعریف می شود که قوه قضاییه و قضات به صورت آزاد و مستقل از اعمال نفوذ وتاثیرپذیری های بیرونی اعلام رای کرده و بر اساس قانون و واقعیت به صدور حکم بپردازند. این اصل به عنوان یکی از اساسی ترین پایه های حقوق عمومی مدرن از حیث مفهومی واجد پیچیدگی ها و بدفهمی هایی است از عدم تفکیک صحیح آن از مفاهیم مشابه نشات می گیرد و از همین حیث هدف از این پژوهش روشن کردن مرزهای متمایز کننده این مفاهیم از یکدیگرو تدقیق مفهومی اصل استقلال قضایی می باشد. این مفهوم با دارا بودن هر دو جنبه ی فردی و سازمانی، هم قاضی و هم قوهقضاییه را در بر می گیرد و به علاوه در رابطه با دادرسان سایر دستگاه ها و قوای خارج از قوه قضاییه نظیر هیات های حل اختلاف اداری نیز با سطوحی متفاوت قابل اعمال است و به عبارتی تمامی افراد واجد کارکرد قضایی را شامل می شود.همچنین با عنایت به این که استقلال قضایی صرفا به مصونیت دادرس یا دستگاه قضایی از فشارهای بیرونی اشاره دارد ، فشارهای درونی وارده از ذیل آن خارج شده و تحت مفهوم بی طرفی قضایی قرار می گیرد.

ساختار و فهرست پایان نامه

چکیده

۱– مقدمه

۲– بیان مساله

۳– اهمیت و ضرورت پژوهش

۴– پیشینه تحقیق

۵– پیشینه تاریخی استقلال قضایی

۶– اهداف تحقیق

۷– سوالات تحقیق

۸– فرضیات تحقیق

۹– روش شناسی تحقیق

۱۰– روش گردآوری اطلاعات

۱۱– ابزار گردآوری اطلاعات

۱۲– روش تجزیه و تحلیل اطلاعات

فصل اول:کلیات و مفاهیم مبحث اول : تعاریف و مفهوم استقلال

گفتار اول : تعریف استقلال

گفتار دوم: مقهوم استقلال

مبحث دوم: تعاریف و مفهوم استقلال قضایی

گفتار اول: تعریف استقلال قضایی

گفتار دوم: مفهوم استقلال قضایی

گفتار سوم: استقلال قضایی از نگاه امام خمینی (ره)

گفتار چهارم: قلمرو استقلال قضایی

گفتار پنجم: اهمیت استقلال قوه قضاییه

مبحث سوم: استقلال قوه قضاییه

گفتار اول: امور قضایی

بند اول: استقلال قضایی

بند دوم: استقلال قاضی

گفتار دوم: امور قضاوتی (شبه قضایی)

مبحث چهارم: جمهوری اسلامی ایران و اصول اساسی درباره استقلال قوه قضاییه

گفتار اول: اصول مربوط به استقلال قوه قضاییه

گفتار دوم: رویکرد جمهوری اسلامی ایران در مورد استقلال قوه قضاییه

مبحث پنجم: اصول اساسی درباره استقلال قضایی و رویکرد ایران

گفتار اول: محاکمه توسط دادگاه عادی

گفتار دوم: رسیدگی منصفانه در فرآیند قضایی

گفتار سوم: آزادی بیان و تجمعات

گفتار چهارم: صلاحیت و پذیرش و آموزش

گفتار پنجم: شرایط خدمت و تصدی

بند اول: رازداری و حفظ محرمانه

بند دوم: مصونیت شخصی قضات

بند سوم: انضباط و تعلیق و بر کناری

مبحث ششم: انواع و جنبه های استقلال قضایی

گفتار اول: استقلال ساختاری

گفتار دوم: استقلال فردی

بند اول: استقلال در شیوه ی گزینش

بند دوم: امنیت شغلی

بند سوم: مصونیت مدنی قاضیان ۳۴ بند چهارم: پیگرد انتظامی قاضیان

بند پنجم: مصونیت کیفری

بند ششم: امنیت مالی

بند هفتم: صلاحیت تفسیر

بندهشتم: آزادی تشکیل انجمن قاضیان

فصل دوم:استقلال در تکالیف و اختیارات قضات در روند اجرای حکم مبحث اول: مفهوم استقلال قضایی

گفتار اول: اصل استقلال قضایی در اجرای احکام کیفری

گفتار دوم: استقلال ساختاری دستگاه قضایی ناشی از اصل تفکیک قوا

مبحث دوم: بی طرفی قاضی در قوانین ایران

گفتار اول: قانون اساسی

گفتار دوم: قوانین عادی

مبحث سوم: بی طرفی در دادرسی منصفانه

گفتار اول: مفهوم و مقتضیات دادرسی منصفانه

گفتار دوم: بی طرفی قاضی ۵۰ گفتار سوم: مفهوم بی طرفی در دادرسی منصفانه

مبحث چهارم: استقلال قضایی و وظایف دادستان

گفتار اول: استقلال در وظایف عمومی دادستان

گفتار دوم: استقلال در وظایف نظارتی

گفتار اول: مرحله تعقیب

بند اول: بررسی تحول تعقیب امر کیفری

بند دوم: لازمه و چگونگی تعقیب

گفتار دوم: استقلال و اختیارات دادستان در ارجاع پرونده

بند اول: تعلیق تعقیب

بند دوم: اختیار دادستان در بایگانی کردن پرونده

بند سوم: صدور کیفرخواست

بند چهارم: مرحله تحقیقات مقدماتی

بند پنجم: حدود تحقیقات مقدماتی

گفتار سوم: استقلال در تحقیقات مقدماتی

بند اول: نظارت در تحقیقات مقدماتی

بند دوم: حضور در تحقیقات مقدماتی

بند سوم: انجام تحقیقات مقدماتی در بعضی از جرایم

بند چهارم: درخواست تشدید یا تخفیف تامین

بند پنجم: اظهار نظر در مورد قرارهای بازپرس

فصل سوم:تاثیر استقلال و نقش آن در رعایت دادرسی منصفانه مبحث اول: اصل استقلال قضایی در اجرای احکام کیفری

گفتار اول: انواع ساختارها در اجرای احکام کیفری

گفتار دوم: استقلال اجرای احکام در ساختار دادسرا

مبحث دوم: استقلال اجرای احکام در ساختار دادگاه

گفتار اول: استقلال در ارتباط نهاد اجرای احکام با سایر نهادها

گفتار دوم: ارتباط با دادستان

گفتار دوم: ارتباط با مرجع صادرکننده حکم

گفتار سوم: استقلال در ارتباط با ضابطان دادگستری

گفتار چهارم: استقلال در ارتباط با زندان

گفتار پنجم: ارتباط با سایر مقامات اجرا

مبحث سوم: استقلال قضایی و دادرسی منصفانه

گفتار اول: استقلال در رسیدگی و صدور حکم

گفتار دوم: استقلال در عدم اجرای آیین نامه ها و قوانین خلاف قانون و شرع

گفتار سوم: مسوولیت مدنی قضات و دادرسی منصفانه

گفتار چهارم: مصونیت قضات و دادرسی منصفانه

گفتار پنجم: استقلال قضایی و فرایند دادرسی کیفری طبق قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲

فصل چهارم:چالش های فعلی استقلال ساختاری و راهکارهای رویه ای و تقنینی مبحث اول: راهکارهای برون رفت از مشکلات موجود نظام مالی و بودجه ای حاکم بر قوه قضایی

گفتار اول: استقلال مالی قوه قض–اییه

گفتار دوم: موقعیت قوه قضاییه در نظام سیاسی در مقایسه با سایر قوا

مبحث دوم: استقلال مالی قوه قضاییه

گفتار اول: استقلال مالی قوه قضاییه از منظر تطبیقی

گفتار دوم: استقلال قوه قضاییه در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

گفتار چهارم: نظام پاسخگویی قوه قضاییه و نسبت آن با مفهوم استقلال قوه

مبحث سوم: راهکارها و سازوکارهای استقلال قوه قضاییه

گفتار اول: پاسخگویی قضایی

گفتار دوم: نسبت استقلال و پاسخگویی قوه قضاییه

مبحث چهارم: سازوکارهای پاسخگویی دستگاه قضایی در حقوق تطبیقی

گفتار اول: الزام قانونی به انتشار و ارایه گزارش های سالانه

گفتار دوم: نظارت بر فعالیت دادگاهها از طریق دادآور قضایی

مبحث چهارم: سازوکارهای حسابرسی مالی از نحوه هزینه کرد بودجه عمومی در دستگاه قضایی

گفتار اول: ارزیابی منظم عملکرد نظام قضایی (پاسخگویی مدیریتی قضات و دستگاه قضایی)

گفتار دوم: استقلال و پاسخگویی قوه قضاییه در نظام حقوقی ایران

گفتار اول: پاسخگویی مالی از طریق دیوان محاسبات کشور

گفتار دوم: پاسخگویی به کمیسیون اصل نود قانون اساسی

گفتار سوم: پاسخگویی از طریق تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی

گفتار چهارم: پاسخگویی درون قوه ای از طریق سازمان بازرسی کل کشور

گفتار پنجم: تکالیف قوه قضاییه براساس قوانین و مقررات و الزام به گزارش عملکرد خود

گفتار ششم: سایر سازوکارها

گفتار هفتم: وزارت دادگستری و پاسخگویی قوه قضاییه

نتیجه گیری و پیشنهادات

نتیجه گیری

پیشنهادات

منابع و ماخذ

منابع فارسی

ABSTRACT

کلیدواژه ها

  • چالش و راهکار
  • تقنینی و قضایی