بهداشت قضایی با نگرش به پیشگیری وضعی در رفع اطاله دادرسی
 | |
| عنوان | بهداشت قضایی با نگرش به پیشگیری وضعی در رفع اطاله دادرسی |
|---|---|
| رشته | حقوق اقتصادی |
| دانشجو | سارا شایان نظر |
| استاد راهنما | حبیب احمدبیگی |
| استاد مشاور | عباس کاظمی نجف |
| مقطع | کارشناسی ارشد |
| سال دفاع | ۱۳۹۸ |
| دانشگاه | دانشگاه علامه طباطبایی |
بهداشت قضایی با نگرش به پیشگیری وضعی در رفع اطاله دادرسی عنوان پایان نامه ای است که توسط سارا شایان نظر، با راهنمایی حبیب احمدبیگی و با مشاوره عباس کاظمی نجف در سال ۱۳۹۸ و در مقطع کارشناسی ارشد دانشگاه علامه طباطبایی دفاع گردید.
چکیده
دستگاه قضا و قانونگذار روشهای متعددی برای کاهش ورودی پرونده ها از مبادی رسمی حل و فصل اختلاف به کار بسته اند؛ لیکن این روش ها که گاهی تحمیلی و گاهی باعث کندی بیشتر و اطاله دادرسی نیز گردیده اند، نتوانسته پاسخگوی نیازهای حقوقی روزافزون امروز باشد. از سوی دیگر راهکارهای گذشته تنها به دنبال کاهش تراکم پرونده ها بدون توجه به نیازهای حقوقی افراد است و روشهایی چون قضازدایی و کیفرزدایی اغلب یکجانبه و غیرعادلانه عمل کرده اند. لیکن با پیشگیری وضعی از طریق ایجاد دسترسی موثر به عدالت قضایی، تاکید بر حقوق اولیه در تعاملات حقوقی، توجه به مراحله پیش از حدوث اختلاف و آموزش های بالینی حقوق می توان به غربالگری مسایل حقوقی پرداخته و تمرکز دستگاه قضا را از مسایل پیش پا افتاده و بعضا با منشاء غیر قضایی منحرف کرد. به واسطه روش توصیفی– تحلیلی و ابزار کتابخانه ای، اسنادی و فیش برداری با بیان دیدگاه های حقوقی و استقراء و استنباط از رویه و وقوانین فعلی در مقام ارایه راهکاری برای پیشگیری غیرقضایی و فرهنگ سازی حقوقی قبل از ورود پرونده ها به دستگاه قضا برآمده ایم. پس از بررسی گروه های درگیر، تاثیر رخدادهای حقوقی و عکس العمل های گروه های درگیر بدانها، توجه خود را به بهره وری از مساعدت ها و عدالت همگانی حقوقی معطوف داشته ایم. سپس چارچوب صحیح دسترسی به بهداشت قضایی از خلال بررسی اصول و عناصر دسترسی به عدالت قضایی و مقایسه تمثیلی نظام عدالت فعلی و رویکرد بهبود یافته، شناسایی و خلاء های نظام فعلی نظام عدالت اشاره شده است. پس از شناسایی کمبودهای نظام قضایی و اجتماعی برای نیل به بهداشت قضایی، بسترهای برون رفت از موانع پیاده سازی این طرح ارایه گردیده است. تامین هزینه های آتی بهداشت قضایی همه جانبه با کاهش تراکم پرونده ها و در عین حال برخورداری کلیه اقشار از مساعدت های حقوقی پیش از بروز مساله، سرشکن می شود و به طور کلی بار هزینه ای چندانی بر دوش دولت نمی گذارد؛ انعطاف در تامین مولفه های تخصصی، پشتیبانی های پیش و پس از بروز اختلاف، در عین حال که مسایل حقوقی را در چارچوب صحیح قرار می دهد، از تکرار آنها نیز جلوگیری می کند. در نهایت نیل به بهداشت قضایی با تغییر مسیر بودجه خدمات حقوقی از مبادی رسمی به روشهای پیشگیرانه، تغییر فرهنگ حقوقی جامعه و ترویج اخذ مساعدت حقوقی و درونی کردن حق دریافت مشاوره در موقعیت های حقوقی رایج با افزایش اطلاعات حقوقی، خدمات و رویه های حل مساله میسر می شود.
ساختار و فهرست پایان نامه
چکیده:
مقدمه
۱–بیان مساله
۱–۱– ایجاد دسترسی موثر به عدالت قضایی
۱–۲–تاکید بر حقوق اولیه در تعاملات حقوقی
۱–۳– مرحله پیش از حدوث اختلاف
۱–۴– آموزشهای بالینی حقوق
۲– سوالهای تحقیق
۳–فرضیه ها
۴–اهداف تحقیق
۵– سوابق مربوط
۶– روششناسی
۷–سازماندهی تحقیق
فصل اول: مفاهیم و مبانی
مبحث اول: مفاهیم و متغیرهای پژوهش
جزء اول: مفهوم بهداشت قضایی
جزء دوم: مفهوم اطاله دادرسی
جزء سوم: مفهوم پیشگیری وضعی
مبحث دوم: مبانی و مولفههای لزوم نگرش قاطع به بهداشت قضایی در رفع اطاله دادرسی
جزء اول: اهمیت دسترسی به عدالت
جزء دوم: عدالت در جامعه
جزء سوم: مسایل حقوقی رایج و مولفههای اعمال بهداشت قضایی
الف– گروههای درگیر
ب–تاثیر رخدادهای حقوقی بر وقایع آتی
پ– عکسالعمل گروههای درگیر
ت–بهره وری از مساعدتهای حقوقی
بند یک– مفید بودن مساعدت حقوقی
بند دو– اطلاعرسانی وجود مساعدتها
بند سه– ایجاد ارتباط بین گروهها و حامیان
جزء چهارم: اِعمال روشهای عدالت قضایی
الف– حل اختلافات
ب–پیشنهاد راه حلهای متناسب
پ– هزینههای نظام عدالت قضایی
ت– غربال کردن دعاوی
جزء پنجم: علل اطاله دادرسی در ایران
الف– علل قانونی
ب–تراکم دعاوی
پ– کندی دادرسی
جزء ششم: راهکارهای رفع اطاله دادرسی
الف– توسعه کمی و کیفی نیروی انسانی
ب– اصلاح قوانین و مقررات
پ– پیشگیری وضعی با توسعه بهداشت قضایی
فصل دوم: چارچوب صحیح دسترسی به بهداشت قضایی
مبحث اول: اصول دسترسی به عدالت قضایی
جزء اول: قابلیت دسترسی آسان
جزء دوم: تناسب خدمات حقوقی
جزء سوم: انصاف و تساوی
جزء چهارم: فایده مندی خدمات ۵۰ جزء پنجم: کارایی خدمات ۵۰ مبحث دوم: عناصر دسترسی به بهداشت قضایی
جزء اول: اطلاعات
جزء دوم: اقدام به هنگام
جزء سوم: ارزیابی نیازها
جزء چهارم: توسل به روشهای جایگزین حل و فصل اختلاف
جزء پنجم: هزینه متناسب
جزء ششم: انعطافپذیری
جزء هفتم: ریشهیابی
مبحث سوم: مقایسه تمثیلی نظام عدالت فعلی و رویکرد بهبودیافته بهداشت قضایی
مبحث چهارم: اطلاعرسانی حقوق گروههای هدف
جزء اول: آموزش روشهای حل مسایل حقوقی
جزء دوم: تعامل مستقیم
جزء سوم: همکاری بین ارایه دهندگان خدمات
الف– ایجاد زیرساختهای قانونی
ب– تامین امکانات لازم
پ– تامین نیروی انسانی متخصص
جزء چهارم: دسترسی به سیستم قانونگذاری جهت گزارش کاستی ها و قوانین زاید
فصل سوم: بسترها و راههای برونرفت از موانع پیاده سازی طرح بهداشت قضایی
مبحث اول: تامین هزینه های آتی بهداشت قضایی
جزء اول: شمای فعلی
جزء دوم: ارزیابی هزینه های آتی– هزینه های دولت/ هزینه های اشخاص
جزء سوم: هزینه های شفاف سازی حقوقی
الف– تبلیغات
ب– هزینه های ایجاد زیرساخت قانونی
مبحث دوم: انعطاف در تامین مولفه ها
جزء اول: تخصص حقوقی
الف– آموزش حقوقی
ب– عدم هماهنگی موسسات خدمات حقوقی
پ– عدم استمرار و کیفیت پایین خدمات دادگاه محور و خلا تدابیر غیر دادگاه محور
جزء دوم: پشتیبانی پیش از اختلاف
جزء سوم: پشتیبانی پسااختلاف
مبحث سوم: روشهای نیل به بهداشت قضایی
جزء اول: تغییر مسیر بودجه خدمات حقوقی
جزء دوم: تغییر فرهنگ حقوقی جامعه
جزء سوم: لزوم درونی کردن حق بدیهی دریافت مشاوره در موقعیت های حقوقی رایج
جزء چهارم: لزوم ارتقای اطلاعات حقوقی، خدمات و رویه های حل مساله
نتیجه گیری و پیشنهادات
منابع
کلیدواژه ها
- بهداشت قضایی
- حق بر اطلاعات
- اطاله دادرسی
- پیشگیری وضعی